Σάββατο 24 Μάρτη 2012 - Κυριακή 25 Μάρτη 2012
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΚΥΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ραψωδία στο λαϊκό αγώνα το έργο του

Ενας χρόνος συμπληρώθηκε από το θάνατο του αγωνιστή, λογοτέχνη και δημοσιογράφου Νίκου Κυτόπουλου

Καρτερικός και αλύγιστος, ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης, ο υμνητής της Εθνικής Αντίστασης και Αγωνιστής, Νίκος Κυτόπουλος, πάλεψε σε όλη του τη ζωή για τα πανανθρώπινα ιδανικά, που συνοψίζονται και στο έργο του. Το έργο του αποτελεί ραψωδία αναστάσιμη των ανθρώπων που αγωνίζονται για έναν δίκαιο κόσμο.

Τα 92 χρόνια ζωής του τα πέρασε μέσα από «φωτιά κι ατσάλι». Τα πρώτα χρόνια του τα έζησε στη νεαρή Σοβιετική Ενωση (γεννήθηκε το 1916 στο Σουχούμι του Καυκάσου). Από μικρό παιδί, μέχρι τα βαθιά γεράματα, συντάχθηκε με το επαναστατικό, προλεταριακό κίνημα. Ολα αυτά τα χρόνια προχωρούσε σταθερά και αταλάντευτα. Μέχρι το τέλος της ζωής του πρόσφερε, θέλοντας να υπηρετεί, απ' το μετερίζι του λόγου, τους αγώνες, τους πόθους και τα πάθη του ελληνικού λαού.

Ερχόμενος με την οικογένειά του στην Ελλάδα εγκαθίσταται στη Μελία Αλεξανδρούπολης. Το 1935 αποφοιτά από το Διδασκαλείο και αρχίζει την εκπαιδευτική του δραστηριότητα. Παίρνει απ' την αρχή ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Στη συνέχεια - και μετά την απελευθέρωση - καταδιώκεται για την πολιτική του δράση, φυλακίζεται, εξορίζεται, για να καταφύγει τελικά στα βουνά, αντάρτης του ΔΣΕ.

Με το ντουφέκι και το μολύβι

Από την αρχή ακόμη της πολύχρονης δημοσιογραφικής και λογοτεχνικής του πορείας, τα λόγια και τα έργα του Ν. Κυτόπουλου μύριζαν μπαρούτι. Στο βουνό, μαζί με το ντουφέκι, γράφει προκηρύξεις, άρθρα και σχόλια. Γίνεται υπεύθυνος της εφημερίδας του αρχηγείου Θράκης και ανταποκριτής της εφημερίδας «Εξόρμηση», κεντρικού οργάνου του Γενικού Αρχηγείου. Πηγαίνει στο Γράμμο και γίνεται μέλος της σύνταξης της «Εξόρμησης», που μετονομάζεται «Προς τη Νίκη». Το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Η Μάχη της Νάουσας», γράφτηκε ως δημοσιογραφικό ρεπορτάζ στο βουνό, το Μάρτη του 1949 και τυπώθηκε αρχές Αυγούστου του 1949. Είναι το χρονικό μιας σημαντικής νίκης με καπετάνιο εκείνων των μονάδων τον Νίκο Μπελογιάννη. Πρόκειται για ένα έργο που καλλιεργεί το πνεύμα του ηρωισμού και της αυτοθυσίας και δίνει υψηλά δείγματα συνεργασίας λαού και Δημοκρατικού Στρατού («Σύγχρονη Εποχή»).


Μετά την ήττα του ΔΣΕ, παίρνει το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς, πρώτα στην Τασκένδη, μετά στο Βουκουρέστι, όπου δημοσιογραφεί στο ραδιοσταθμό «Η Φωνή της Αλήθειας» και σε έντυπα και, τέλος, στη Λιψία, από όπου, το 1975, επαναπατρίσθηκε, μαζί με τη συντρόφισσά του στη ζωή και στο ΔΣΕ, Σοφία, και τα δυο παιδιά τους.

Με τα λογοτεχνικά του έργα, περιέγραψε τους αγώνες και τις θυσίες του ελληνικού λαού, ιδιαίτερα την περίοδο 1940 - 1949. Δηλαδή, στην περίοδο της ΕΑΜικής Αντίστασης, στις μεταβαρκιζιανές διώξεις και στον ηρωικό, ένδοξο αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Οπως, στις «Ιστορίες του βουνού», όπου δίνει στιγμιότυπα από την ατμόσφαιρα των τελευταίων ημερών του ΔΣΕ, με τις οποίες κλείνει η εννιάχρονη εποποιία της Εθνικής μας Αντίστασης, κατά την οποία ο ελληνικός λαός αντιπάλεψε τους ισχυρότερους καταχτητές του καπιταλιστικού κόσμου στον 20ό αιώνα, από το γερμανοϊταλικό άξονα ως την αγγλοαμερικανική κατοχή. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».

Ιστορίες άσβηστης ελπίδας

Δύο μεγάλης συγγραφικής πνοής και διηγηματικής μορφής κείμενα, αποτελούν το «Στοίχημα» (που τιτλοφορείται το βιβλίο), και «Το δίλημμα». Η θεματολογία, η ελκυστική πλοκή, η ψυχογραφική δεινότητα και ο βαθύτατος ανθρωπισμός του Ν. Κυτόπουλου αποδίδουν ιστορικά, ιδεολογικά, ηθικά, ψυχοπνευματικά, συνειδησιακά, τα «φορτία» των τρομερών ανθρώπινων δραμάτων. Ο συγγραφέας στο «Στοίχημα» αντλεί το θέμα του από μια ιστορία που αφορά στο θρυλικό κομμουνιστή Τατάκη, έναν από τους μεγαλομάρτυρες στο «σύρμα» της Μακρονήσου και στο θηριώδη βασανιστή Κοθρά. Το βασανιστή που καθώς του άρεσε να βάζει στοιχήματα, έβαλε στοίχημα με τον ήρωα. Ο Κοθράς στοιχημάτισε ότι με τα βασανιστήρια που θα του κάνει θα υποκύψει και θα υπογράψει δήλωση μετάνοιας. «Βάζουμε, αλλά θα το χάσεις!», είπε ο Τατάκης. Και το 'χασε το στοίχημα ο Κοθράς.


Το «Δίλημμα», καταγράφει το μακρόχρονο δράμα της χωρισμένης, άθελά της μετά τον εμφύλιο, οικογένειας. Το δράμα της διωκόμενης, τυραννισμένης μάνας και του παιδιού, που απέμειναν στην πατρίδα. Του πατέρα, που διωκόμενος βρέθηκε στην πολιτική προσφυγιά, πολύ νέος ακόμα κι άρρωστος από τις κακουχίες, χωρίς τη συναγωνίστρια γυναίκα του και το παιδί τους.

Στη μυθιστορηματική τριλογία «Ο Μεγάλος Ανήφορος», «Η Δοκιμασία», «Η Ασβηστη Ελπίδα», συμπυκνώνει το έπος της Εθνικής Αντίστασης και δίνει σφαιρικά την ατμόσφαιρα της πολυτάραχης εποχής 1940-1949, που αποτελεί την πιο συγκλονιστική περίοδο της νεοελληνικής ιστορίας. «Ο Μεγάλος Ανήφορος» είδε το φως της δημοσιότητας το 1957 στο Βουκουρέστι. Περιγράφει τη ζωή των καπνάδων ενός χωριού του Εβρου, της Μελίκης, την ΕΑΜική Αντίσταση και το πέρασμα των ηρώων στο δεύτερο αντάρτικο, στον ΔΣΕ. Το μυθιστόρημα επανεκδίδεται το 1979, στην Ελλάδα, ενώ η τρίτη έκδοση έγινε το 1983. «Η Δοκιμασία» κυκλοφορεί το 1982. Αναφέρεται στην πρώτη φάση του Εμφυλίου στη Θράκη και την Ανατ. Μακεδονία. Το 1983, βραβεύεται από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, ως το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς. «Η Ασβηστη Ελπίδα» - το τρίτο μέρος της τριλογίας - εκδόθηκε το 1992 και αναφέρεται στο τέλος του Εμφυλίου.

Το 1965, εκδίδεται στο Βουκουρέστι από το εκδοτικό «Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις», μια συλλογή από τρεις νουβέλες και τέσσερα διηγήματα, με γενικό τίτλο «Ο Μπελέτης». Τα θέματα αφορούν στη γερμανική - βουλγαρική κατοχή στον Εβρο, την Εθνική Αντίσταση, τον Εμφύλιο και τη ζωή των πολιτικών προσφύγων στη Σοβιετική Ενωση. Μέσα από την εξιστόρηση, αναπτύσσεται ανάγλυφα η ηθική του πολέμου και γίνεται ξεκάθαρη η διάκριση ανάμεσα στα ύψιστα ιδανικά για τα οποία αγωνιζόταν η Αντίσταση, και πού απέβλεπε η θηριωδία του φασισμού. Για το έργο του αυτό τιμήθηκε ο Νίκος Κυτόπουλος από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, το 1980, με το βραβείο «Μενέλαου Λουντέμη».

Ο συγγραφέας έχει επίσης ασχοληθεί με την παιδική λογοτεχνία. Το 1984 εκδίδεται ένας τόμος παιδικών διηγημάτων του με τίτλο «Στο χαμένο Παράδεισο - Οι περιπέτειες του Θρασάκη» - τιμήθηκε το 1986 με το βραβείο «Μιχαέλας Αβέρωφ» της ΕΕΛ. Το 1994 εκδόθηκε το ιστορικό μυθιστόρημα «Φίλιππος, Ομηρος στη Θήβα», που απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους, που το 1997 τιμήθηκε από την ΕΕΛ με το βραβείο «Αννας Βεροπούλου - Φιλίνη». Το 2006, κυκλοφορεί το τελευταίο έργο του Νίκου Κυτόπουλου, μία μελέτη με τίτλο «Ο μύθος των Ινδοευρωπαίων και οι πέντε πολιτισμοί».

Από το 1976 μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 1980, ο Ν. Κυτόπουλος δημοσιογραφεί στον «Ρ», συνεχίζει την κομματική δράση του (ανήκε στην ΚΟ Λογοτεχνών) και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία για ενήλικες και παιδιά, αφήνοντας πλούσιο συγγραφικό έργο. Το μεταφραστικό έργο του ανέρχεται σε τριάντα τόμους με έργα κλασικών Ρώσων συγγραφέων (Γκόρκι, Ντοστογιέφσκι, Τολστόι, Σιμόνοφ, Σεμιόνοφ, Πριστάβκιν κ.ά.).


Σ.Α.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ