Μια εμπορική συμφωνία, με πολιτισμική επίφαση, ενταγμένη πλήρως στην αγοραία αντίληψη για το βιβλίο, υπέγραψαν και παρουσίασαν πρόσφατα στην Ελλάδα, η διορισμένη από το ΥΠΠΟΤ διοίκηση του ελληνικού Εθνικού Κέντρου Βιβλίου με το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.

Αν και η συμφωνία παρουσιάστηκε με τυμπανοκρουσίες του τύπου «πράξη φιλελληνισμού» και «πράξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», επειδή το σύνολο του κόστους (150.000 ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια) το «δίνει» η γαλλική πλευρά, μια προσεκτική ανάγνωση της συμφωνίας δείχνει ότι οι Γάλλοι ουσιαστικά επενδύουν το παραπάνω ποσό για την προώθηση στην Ελλάδα του δικού τους εκδοτικού κλάδου, με πρόφαση την «κατάσταση έκτακτης και επείγουσας ανάγκης στην οποία οδήγησε την Ελλάδα η παρούσα οικονομική κρίση», όπως αναφέρεται στο κείμενο.

Ο αγοραίος χαρακτήρας της σύμβασης προκύπτει από το σκοπό της: «να διαφυλάξει, να επεκτείνει και να ενισχύσει, μέσω μιας συνεργασίας σε θεσμικό επίπεδο, τις επαγγελματικές και οικονομικές ελληνογαλλικές ανταλλαγές». Προκύπτει, επίσης, από την εμπορευματοποίηση των δικαιωμάτων των δημιουργών (σ.σ. οι υπογραμμίσεις δικές μας): «Σε ένα παγκοσμιοποιημένο πλαίσιο, το ζήτημα των ανταλλαγών των δικαιωμάτων δημιουργίας επιβάλλεται ως μείζον διακύβευμα για το βιβλίο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία. Ως εκ τούτου, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη δεσμεύονται να αναπτύξουν τις ανταλλαγές δικαιωμάτων των δημιουργών, διευρύνοντας κυρίως τη γνώση των αντίστοιχων εκδοτικών τους προϊόντων και τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των εθνικών τους εκδοτών (...)».

Τα δύο μέρη «δεσμεύονται να ενθαρρύνουν τη μετάφραση έργων Γάλλων δημιουργών στην Ελλάδα και έργων Ελλήνων δημιουργών στη Γαλλία», με τη Γαλλία να «παράσχει οικονομική βοήθεια για την κάλυψη του κόστους της μετάφρασης, ενισχυμένη κατά 30% επί των ποσοστών που ισχύουν σήμερα, με μέγιστο όριο το 80%, που θα αφορά σχέδια μετάφρασης από τη γαλλική προς την ελληνική γλώσσα (...)». Προβλέπεται, επίσης, η φιλοξενία Ελλήνων μεταφραστών στη Γαλλία, μέσω υποτροφίας, η διαμονή στην Γαλλία Ελλήνων συγγραφέων, των οποίων έργα έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, και οκτώ «συγγραφικές υποτροφίες» σε Ελληνες συγγραφείς. Τέλος, η ελληνική πλευρά «θα συμμετάσχει στη διοργάνωση των επαγγελματικών συναντήσεων».