South of border | ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΟΛΙΒΕΡ ΣΤΟΟΥΝ

South of border

Η αφίσα της ταινίας

Επειδή οι κυβερνήσεις της πλουτοκρατίας αγαπούν ιδιαίτερα το φτωχό λαό, φροντίζουν για τον πολλαπλασιασμό του. Με γεωμετρική πρόοδο πολλαπλασιάζουν φτωχούς, ανέργους και εξαθλιωμένους. Αυτή την ασφυκτική αγάπη και η ελληνική κοινωνία την αισθάνεται πια στο πετσί της. Ειδικά στις μέρες μας συνιστά αξίωμα και ανέκδοτο η διαπίστωση ότι ο πολλαπλασιασμός της δυστυχίας είναι το μοναδικό «πλεόνασμα» για το οποίο μπορούν να καυχιόνται οι πολιτικοί υπάλληλοι των πλουτοκρατών. Για να παραχθεί αυτό το οργανικά χρήσιμο στην κερδοφορία των καπιταλιστών «πλεόνασμα» δουλεύουν σκληρά, μεταξύ άλλων παραγόντων του συστήματος, οι προεξέχοντες των επιτελείων ενημέρωσης των ΜΜΕ, εθνικών και πολυεθνικών, ιδιωτικών τε και κρατικών. Επαγγελματίες δηλαδή που έδωσαν όρκο να στέκονται απέναντι και να ασκούν έλεγχο στην εξουσία (sic!). Να συνιστούν φόρουμ υπεράσπισης - στην ζωντανή, αστική (τους) δημοκρατία - των πολλών και αδυνάτων, «των μη εχόντων φωνή».

Οι «ενημερωτές» ή καλύτερα οι «διαμορφωτές κοινής γνώμης» όμως έχουν στραφεί εναντίον αυτών που θα έπρεπε να υπηρετούν κι έχουν τεθεί στην υπηρεσία εκείνων που θα έπρεπε να εποπτεύουν. Υφίσταται μήπως η παραμικρή αμφιβολία για το ότι στην πρωινή και βραδινή ενημερωτική ζώνη η πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα σκηνοθετείται; Για το ότι αποκρύπτονται ή/και παραποιούνται γεγονότα; Για το ότι στήνονται επεμβάσεις, παρεμβάσεις, αντιπαραθέσεις κλπ.; Για το ότι η πραγματικότητα παραμορφώνεται ή/και διαμορφώνεται στα μέτρα και τα συμφέροντα των masters (των κυρίων) τους; Χωρίς καν προσπάθεια στοιχειώδους κάλυψης αυτής τους της λειτουργίας, ως παπαγαλακίων ή καλύτερα «Νέων Μαντρόσκυλων» του οικονομικού συστήματος, όπως τους αποκαλεί ο Γάλλος δημοσιογράφος Serge Halimi, στο βιβλίο του «Les nouveauxchiens degarde», εκδόσεις «Raison d' Agir», Παρίσι, 1997.

Το ντοκιμαντέρ του Ολιβερ Στόουν εμφορείται από το μήνυμα ότι ο εχθρός δεν είναι αήττητος. Τουναντίον. Ο Στόουν - από τη θέση του κινηματογραφιστή που αμφισβητεί ορισμένες τυχόν μη λειτουργικές ή άδικες πτυχές του καπιταλισμού, αλλά σε καμία περίπτωση το οικονομικό σύστημα αυτό καθαυτό - συνθέτει ένα ντοκιμαντέρ για τον Ούγκο Τσάβες. Τον βάζει στο κέντρο και στολίζει το περίγραμμά του με τα πορτρέτα των υπολοίπων νεοεμφανιζόμενων λαϊκών ηγετών της Λατινικής Αμερικής. Η προσωπογραφία Τσάβες σκιαγραφείται κατά μείζονα λόγο βάσει των πιο εντυπωσιακών, των πιο εμπορεύσιμων και των πιο επικοινωνιακών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας του ηγέτη της Βενεζουέλας. Λίγες και στα πεταχτά οι πληροφορίες για την ουσία και το χαρακτήρα της πολιτικής του, για τις πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες στη βάση... Βέβαια, ο Στόουν δεν πλησιάζει καν την επιστημονικής θεώρησης πληρότητα των ντοκιμαντέρ των Χαϊνόφσκι και Σόιμαν, ο Αμερικανός Στόουν - που άφησε το Πανεπιστήμιο του Γέιλ για να καταταχθεί στο αμερικανικό πεζικό στο Βιετνάμ το 1967-68 - είναι φυσιολογικό να θεωρεί πρόκληση για δημιουργία θέματα εγγυημένης οικονομικής ανταποδοτικότητας και να φτιάχνει απ' αυτά προϊόντα light για όσο το δυνατόν ευρύτερη κατανάλωση. Το ντοκιμαντέρ για τον Τσάβες - εν μέσω γενικότερων συγχύσεων που προωθούνται από τα κέντρα που έχουν πολλαπλό συμφέρον από το να διατηρούν τον κόσμο σε σύγχυση - φαντάζει κορυφαίο, γιατί παρουσιάζει χωρίς περιστροφές και ταξινομημένες - σαν σε τυφλοσούρτη - τις δυνάμεις που μέσα κι έξω από κάθε χώρα συνθέτουν χονδρικά τον «εχθρό». Το ντοκιμαντέρ του Στόουν ίσως αυτήν τη στιγμή να ενδιαφέρει το ελληνικό κοινό κατά τι περισσότερο από αλλοεθνείς θεατές μια που πλέον μπορούμε να αισθανόμαστε περήφανοι που οι σοσιαλιστές μας μας αναβάθμισαν κι εμάς σε τριτοκοσμική χώρα. Με όλα τα κομφόρ που λένε: Με ΔΝΤ, με εκατομμύρια εξαθλιωμένων, με πολλά, μάλλον όλα, τα ΜΜΕ, ειδικά τα τηλεοπτικά - να κάνετε επιτόπου τη σύγκριση - να παίρνουν κατευθείαν γραμμή από CIA και τους επιχειρηματίες ιδιοκτήτες τους... όλα αυτά θα τα αναγνωρίσετε στη δική μας, την ελληνική πραγματικότητα. Με βάση, λοιπόν, τη χρησιμότητα του ντοκιμαντέρ του Στόουν, προτείνουμε να πάτε να το δείτε και να το συζητήσετε.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2009).