Τρόπους περαιτέρω άσκησης πίεσης και διατήρησης, πάση θυσία, των ισραηλινο-παλαιστινιακών άμεσων διαπραγματεύσεων σε μια δήθεν «εποικοδομητική» πορεία αναζητά, όπως όλα δείχνουν, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός καθώς η θνησιγενής διαδικασία που δρομολόγησε μοιάζει να προσκρούει, ήδη, σε ανυπέρβλητα αδιέξοδα. Ο δεύτερος γύρος των άμεσων ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών ολοκληρώθηκε, σε δύο ...«δόσεις» στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ Σέικ και στην Ιερουσαλήμ αντιστοίχως, στα μέσα της βδομάδας, με πολλές «διαβεβαιώσεις καλών προθέσεων», πλην όμως χωρίς να εξευρεθεί κάποια έστω μεσοβέζικη λύση εντυπώσεων ως προς το πρώτο φλέγον ζήτημα που καλούνται οι εμπλεκόμενοι ν' αντιμετωπίσουν: το «πάγωμα» των εποικισμών.

Το συγκεκριμένο θέμα κάθε άλλο παρά διαδικαστικό είναι, καθώς θίγει τον πυρήνα της ισραηλινής κατοχής. Επιπλέον, και για τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές έχει μείζονα σημασία, και όχι μόνο συμβολική, καθώς αποτελεί «κόκκινη γραμμή» πολιτικής επιβίωσης τόσο για τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Αμπάς όσο και για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου.

Ο Αμπάς, έχοντας ήδη διαρρεύσει εγκαίρως ότι «σύρθηκε» στο τραπέζι των άμεσων συνομιλιών υπό τις αμερικανικές απειλές περί περικοπής της οικονομικής βοήθειας, έχει θέσει την παράταση του «παγώματος» της εποικιστικής δραστηριότητας (το οποίο τυπικώς λήγει στις 26 Σεπτεμβρίου) ως προϋπόθεση της οποιασδήποτε συζήτησης προκειμένου να καταφέρει να διατηρήσει, έστω και με κλυδωνισμούς, μια στοιχειώδη επαφή με την παλαιστινιακή κοινή γνώμη, που αντιμετωπίζει, και δικαίως, το πλαίσιο των συνομιλιών ως «στημένο παιχνίδι». Ηδη, η Παλαιστινιακή Αρχή έχει δεχτεί τις έντονες επικρίσεις της «Χαμάς», που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, και είναι ξεκάθαρο ότι σε περίπτωση νέας υποχώρησης απέναντι στις ισραηλινές απαιτήσεις, θ' απωλέσει το όποιο λαϊκό έρεισμα διατηρεί ακόμη, κάτι που θα λειτουργήσει υπέρ της «Χαμάς» στην εσωτερική αυτή αντιπαράθεση που σοβεί τα τελευταία χρόνια.

Ο Νετανιάχου, από την άλλη, ασχέτως των όποιων - αμφισβητούμενων ούτως ή άλλως - προθέσεών του, συμπιέζεται από τις ακραίες εποικιστικές και αντιδραστικές δυνάμεις, στων οποίων τη στήριξη βασίζεται η επιβίωση του κυβερνητικού συνασπισμού του. Αν αποδεχτεί περαιτέρω παράταση του εποικιστικού μορατόριουμ, ο κυβερνητικός σχηματισμός θα υποστεί σοβαρότατους κλυδωνισμούς, και δεν αποκλείεται να καταρρεύσει, κάτι που θα επαναφέρει την όλη κατάσταση στο γνωστό τέλμα.

Με βάση τα προαναφερόμενα, είναι προφανές ότι το σχέδιο «άμεσες ισραηλινο-παλαιστινιακές συνομιλίες» δεν κυλά, κατ' ευχήν, για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ετσι, έχουν, ήδη, οξυνθεί οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και πιέσεις παντός είδους και σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να εξευρεθεί μια «διέξοδος».

Υπό το πρίσμα αυτό, θα πρέπει κανείς να ερμηνεύσει την πρωτοφανή, για τα δεδομένα της μέχρι σήμερα ιστορίας της, ένταση που επικρατεί στη σύνοδο του 35μελούς Συμβουλίου των Κυβερνητών της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, η οποία, όπως όλα δείχνουν, μετατράπηκε σε ένα μεγάλο «παζάρι» ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις αλλά και ανάμεσα στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους και τις αραβικές χώρες. Το ήδη φορτισμένο ζήτημα των πυρηνικών προγραμμάτων επιβαρύνθηκε και από την ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη.

Η Ουάσιγκτον, απροκάλυπτα πλέον, πιέζει τις αραβικές χώρες, που προΐστανται πρωτοβουλίας για την υιοθέτηση δεσμευτικής απόφασης που θα προβλέπει επιθεωρήσεις και στο ισραηλινό πυρηνικό πρόγραμμα, να υπαναχωρήσουν από την αξίωσή τους αυτή, απειλώντας τις ότι «θα φέρουν την ευθύνη της κατάρρευσης των ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών». Πίσω από τη λεκτική αυτή απειλή θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι κρύβεται η πραγματική απειλή ενός ανεξέλεγκτου κύματος βίας, λαϊκής απόγνωσης και οργής, που θα κατακλύσει την περιοχή σε περίπτωση οριστικής κατάρρευσης των συνομιλιών, και εννοείται ότι απειλεί να συμπαρασύρει και τις ξεχωριστές αραβικές ηγεσίες.

Η αμερικανική διπλωματία, ταυτόχρονα, φαίνεται ότι σε περίπτωση που διασφαλίσει άλλη μια περίοδο πυρηνικής αμνηστίας για το Ισραήλ, θα την παραχωρήσει στον Νετανιάχου ως επιχείρημα προς αξιοποίηση απέναντι στους κυβερνητικούς του εταίρους. Στόχος να το ανταλλάξει με τη διασφάλιση ενός ελάχιστου περιθωρίου ελιγμών που θα επιτρέψει τη δημιουργία, έστω, της εντύπωσης ότι «περιορίζεται κάπως η εποικιστική δραστηριότητα».

Ο στόχος του Λευκού Οίκου, πάντως, είναι πιο δυσπρόσιτος από ό,τι μπορεί να φαίνεται. Και αυτό γιατί όλες οι, φίλα προσκείμενες, στην Ουάσιγκτον, ηγεσίες, που δέχονται πολλαπλές και ποικίλες πιέσεις να συναινέσουν, έστω και κεκλεισμένων των θυρών, στην προοπτική ανάληψης ακόμη και στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν, στην περίπτωση που κριθεί απαραίτητο, με αφορμή το πυρηνικό του πρόγραμμα, βαδίζουν, ήδη, σε τεντωμένο σχοινί. Πώς θα δικαιολογήσουν, μετά από τα προηγούμενα του Αφγανιστάν, του Ιράκ και της μακροχρόνιας πληγής του Παλαιστινιακού, την ανάληψη στρατιωτικής δράσης απέναντι σε άλλη μία μουσουλμανική χώρα;

Πόσο μάλλον, που πρόκειται για ένα αίτημα που με εμμονή θέτει η ισραηλινή ηγεσία, η οποία προκλητικά αρνείται ακόμη και να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει το οτιδήποτε σχετικά με το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα. Το ενδεχόμενο ανάληψης στρατιωτικής δράσης δεν έχει αποκλειστεί από τις ΗΠΑ, αλλά, προς το παρόν, η προεδρία Ομπάμα μοιάζει να μη θέλει να το προβάλλει, για ν' αποφύγει και την περαιτέρω αντιπαράθεση με άλλες ιμπεριαλιστικές και αναδυόμενες δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα, που, προς το παρόν, τουλάχιστον, δεν έχουν κανένα συμφέρον από μια τέτοια εξέλιξη.

Ασχέτως, πάντως, της τροπής που θα πάρουν τελικά τόσο οι ισραηλινο-παλαιστινιακές άμεσες συνομιλίες όσο και η αντιπαράθεση στους κόλπους της ΔΕΑΕ, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός φαίνεται ότι, ήδη, λαμβάνει τα μέτρα του για παν ενδεχόμενο, ενισχύοντας εαυτόν και συμμάχους, στην περιοχή του Κόλπου. Στα μέσα της βδομάδας, έγινε γνωστό ότι η Ουάσιγκτον διαπραγματεύεται με τη Σαουδική Αραβία τη «στρατιωτική συμφωνία όλων των εποχών»: την πώληση σύγχρονων αεροσκαφών και άλλων οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας έναντι 60 δισ. δολαρίων.

Αν καταληχθεί η συγκεκριμένη συμφωνία, θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη που έχει υπογραφεί ποτέ. Πόσο μάλλον, αν συμπληρωθεί με επιμέρους συμφωνίες που, επίσης, βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση. Μια τέτοια εξέλιξη, θα δώσει τεράστια ανάσα εντός ΗΠΑ, καθώς οι εκτιμήσεις ήταν ότι θα διασφαλίσει 75.000 θέσεις εργασίας, σε μια εποχή που τα στοιχεία για τη φτώχεια και την ανεργία στις ΗΠΑ προκαλούν δέος ενώ οι πωλήσεις αμερικανικών όπλων μειώθηκαν κατακόρυφα το 2009.

Εκτός συνόρων, η προοπτική απόκτησης οπλικών συστημάτων τέτοιου επιπέδου από τη Σαουδική Αραβία, ενώ ανάλογα διαθέτουν και άλλα εμιράτα της περιοχής, προωθείται από την Ουάσιγκτον ως «σχέδιο προστασίας του αραβικού κόσμου από το ενδεχόμενο ιρανικής επίθεσης». Και ακόμη και αν το πολεμικό κλίμα που καλλιεργείται δεν «ευδοκιμήσει», το σίγουρο είναι ότι σε περίπτωση κλιμάκωσης της έντασης με το Ιράν μέχρι το επίπεδο μιας στρατιωτικής επίθεσης, οι, πέριξ του στόχου, σύμμαχοι των ΗΠΑ θα έχουν τον εξοπλισμό να συμμετάσχουν έστω και εκβιαστικά, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τα αμερικανικά «νώτα».

Εκτός, όμως, από αυτή την προφανή πλευρά, υπάρχει και μια άλλη που προκύπτει κυρίως σε επίπεδο ενδο-ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων. Δε θα πρέπει κανείς να ξεχνά ότι το δικό τους «ζωτικό χώρο» στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής διεκδικούν, εμμέσως, και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, εκμεταλλευόμενες την αμαύρωση της εικόνας των ΗΠΑ και τους κλυδωνισμούς της απόλυτης κυριαρχίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Η πιο ...ολοκληρωμένη απόπειρα διείσδυσης έχει γίνει από το γαλλικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος βρήκε έναν πολύ καλό εκφραστή στο πρόσωπο του Νικολά Σαρκοζί. Στις αλλεπάλληλες επισκέψεις του στην περιοχή, ο Γάλλος Πρόεδρος, εκτός από επενδύσεις και εμπόριο, «πούλησε» πυρηνική ενέργεια, στρατιωτικό εξοπλισμό και βάσεις, πετρελαϊκή συνεργασία και φυσικά «διαμεσολάβηση» με το προφίλ του πιο «αντικειμενικού παράγοντα» που δεν πιέζει και δε νουθετεί τους Αραβες αλλά τους ...ακούει.

Η πολιτική αυτή απέδωσε καρπούς, καθώς το Παρίσι, όντως, αναβάθμισε την παρουσία του και την επιρροή του σε διπλωματικό επίπεδο, (αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων Λιβάνου - Συρίας, προνομιακούς όρους επενδύσεων στο Ιράκ, επαφές με τη Δαμασκό). Και τώρα, δηλώνει παρόν αμφισβητώντας το αμερικανικό διαμεσολαβητικό μονοπώλιο: όρισε και απέστειλε στην περιοχή ειδικό απεσταλμένο (τον πρώην επικεφαλής της αντικατασκοπείας και πρέσβη σε χώρες της περιοχής) τον Ζαν Κλοντ Κουσεράν, προκειμένου να διεκδικήσει χώρο για τη γαλλική διπλωματία, και κατ' επέκταση το γαλλικό ιμπεριαλισμό σε μια επικείμενη αναζωπύρωση των επαφών Ισραήλ - Συρίας, η οποία σαφώς θα επηρεάσει και τις εξελίξεις στο Παλαιστινιακό.

Μετά από όλα αυτά, είναι προφανές, αν μη τι άλλο, ότι σχεδιάζονται γενικότερες σοβαρές ανακατατάξεις στην περιοχή, στις οποίες, για μια ακόμη φορά, το Παλαιστινιακό θα κληθεί να διαδραματίσει ρόλο αιχμής ή καταλύτη και οι λαοί της περιοχής να πληρώσουν το κόστος των ιμπεριαλιστικών σχεδίων. Αυτό επιβεβαιώνεται από τις αμερικανικές ασφυκτικές πιέσεις για δημιουργία μιας «μαγικής εικόνας» ως προς τις ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις, η οποία, φυσικά, ουδόλως σχετίζεται με την ουσία του Παλαιστινιακού, ούτε αποβλέπει στη δίκαιη επίλυσή του. Το σίγουρο είναι ότι η Ουάσιγκτον, η οποία, έστησε την παράσταση των διαπραγματεύσεων για να εξυπηρετήσει τα σχέδια της για την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (βελτίωση της εικόνας των ΗΠΑ στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο προκειμένου να διευκολυνθεί η περαιτέρω εδραίωση της παρουσίας του στην πολύτιμη ενεργειακά και γεωστρατηγικά περιοχή και να περιθωριοποιηθούν ενοχλητικοί παρείσακτοι, π.χ. ο γαλλικός ιμπεριαλισμός), θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, για να κρατήσει το «έργο» αυτό στη σκηνή μέχρις ότου αυτά ευοδωθούν.