Associated Press

Από τη στιγμή του διαγγέλματος του νέου Προέδρου

Οι αντιδράσεις παγκοσμίως, αλλά και εγχωρίως, ήταν μάλλον χλιαρές. Ουδείς πανηγυρισμός, ουδεμία έξαψη. Μάλλον ανακούφιση, που τελείωσε επιτέλους, έστω και με μία δικαστική απόφαση, που θρυμμάτισε ελπίδες, αλλά δε δικαίωσε κανένα εκ των δύο υποψηφίων, η μακροβιότερη εκλογική διαδικασία στις ΗΠΑ, που διήρκεσε πάνω από πέντε βδομάδες. Ναι, ο Τζορτζ Ουόκερ Μπους, οκτώ χρόνια μετά τον πατέρα του, θα είναι ο άνθρωπος που θα εισέλθει στο Λευκό Οίκο και θα είναι ο πρώτος, που θα κυβερνήσει μια «λαβωμένη» πια υπερδύναμη.

Ηταν αναμενόμενο, αλλά όλοι πρόσμεναν το διάγγελμα του αντιπροέδρου και Δημοκρατικού αντιπάλου του Μπους, Αλ Γκορ, όπου θα επιβεβαίωνε τις φήμες ότι αποσύρεται από τη διεκδίκηση της προεδρίας και αναγνωρίζει τη νίκη του Τζορτζ Μπους.

Οπερ και εγένετο... καθώς ο χρόνος ενταφίασε τις ελπίδες του Γκορ, όσον αφορά τη διά χειρός επανακαταμέτρηση, ενώ τη χαριστική βολή στον «άμοιρο» Γκορ έδωσαν στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος, με τις πιέσεις, αλλά και τις δηλώσεις του που ακολούθησαν την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, που προανήγγειλαν επί της ουσίας τα μελλούμενα.

Ετσι, χθες στις 4 το πρωί - ώρα Ελλάδας - ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, μιλώντας προς τον αμερικανικό λαό, ανακοίνωνε ότι αποσύρεται από τη διεκδίκηση της προεδρίας, αναγνωρίζοντας ουσιαστικά ως νικητή των εκλογών τον Ρεπουμπλικάνο αντίπαλό του, Τζορτζ Μπους. Μολονότι ο Γκορ φάνηκε δυσαρεστημένος από τις αποφάσεις των δικαστηρίων και, μάλιστα, ότι «διαφωνεί έντονα» με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, στο τηλεοπτικό διάγγελμά του, 36 ημέρες μετά τη διεξαγωγή των εκλογών, δήλωσε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο, από το να σεβαστεί τη Δικαιοσύνη και κάλεσε τους Αμερικανούς να στηρίξουν το νέο Πρόεδρο.

Αυτό είναι και το κυριότερο σημείο του διαγγέλματος Γκορ, που προσπάθησε, και μάλλον επιτυχώς, να περάσει ένα «μήνυμα ενότητας». Ενότητας ενός ολόκληρου κράτους, που οι αποκαλύψεις κατά τη μετεκλογική και αβέβαιη περίοδο είχαν προκαλέσει μεγαλύτερη διεύρυνση στο υφιστάμενο βαθύτατο ρήγμα μέσα στην αμερικανική κοινωνία. Μία διεύρυνση, που μερικοί αναλυτές την προσομοίαζαν με την απαρχή ενός «σύγχρονου εμφυλίου».

Η χώρα, πραγματικά, ήταν και παραμένει βαθύτατα διχασμένη, όχι, όμως, ως προς την υποστήριξή της προς τα πρόσωπα, που διεκδικούσαν τον προεδρικό θώκο, αλλά ως προς την ακολουθούμενη πολιτική, συνολικά. Η αβεβαιότητα και η ασάφεια, σε συνδυασμό με τις συνεχείς αποκαλύψεις για την κλοπή της μαύρης ψήφου, για την ευρύτατη νοθεία, για τα συμφέροντα που παρατάχθηκαν πίσω από τους δύο και ορισμένα ψελλίζοντας αποκαλύφθηκαν, για το εκλογικό σύστημα, που και αρχαϊκό είναι, αλλά και αντιδημοκρατικό, για το Σύνταγμα, για το «ανίκανο» Ανώτατο Δικαστήριο, για μία ασθμαίνουσα πια οικονομία που έχει χάσει διά παντός τη «λάμψη του παρελθόντος». Το ίδιο και οι θεσμοί, αλλά και οι ψευδαισθήσεις.

Αυτή ήταν η ουσία του διαγγέλματος Γκορ, που δεν παρέλειψε, για του λόγου το αληθές, να τονίσει ότι συνομίλησε με τον Τζορτζ Μπους, αναφερόμενος σ' αυτόν ως τον «εκλεγμένο πρόεδρο». «Υποσχέθηκα ότι δε θα του ξανατηλεφωνήσω», πρόσθεσε ο αντιπρόεδρος, αναφερόμενος στο θρίλερ της βραδιάς των εκλογών, όταν είχε τηλεφωνήσει δύο φορές στον Μπους, την πρώτη για να παραδεχτεί την ήττα του και τη δεύτερη για να αποσύρει την παραδοχή αυτή.

Μία ώρα αργότερα, ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζορτζ Μπους, κάλεσε επίσης με τηλεοπτικό διάγγελμα το αμερικανικό έθνος να τον στηρίξει, στην προσπάθειά του να μεταρρυθμίσει το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης και να περικόψει τους φόρους. Ο Μπους ευχαρίστησε τον αμερικανικό λαό για την τιμή που του έκανε να τον επιλέξει ως τον επόμενο πρόεδρο και είπε ότι συμφωνεί με τον Γκορ πως θα πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να κλείσουν οι πληγές από τη μακρά αντιπαράθεση των δύο πλευρών. Πρόσθεσε, επίσης, ότι συμφώνησε να συναντηθεί με τον Γκορ στις αρχές της επόμενης βδομάδας στην Ουάσιγκτον.

Σε ανάλογο ενωτικό κλίμα, και ο εν ενεργεία Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον συνεχάρη τον Τζορτζ Μπους για την εκλογή του και ζήτησε από την Αμερική να ενωθεί πίσω από το νέο Πρόεδρο. Από τη Βρετανία, όπου βρίσκεται πραγματοποιώντας την τελευταία επίσημη προεδρική επίσκεψη, ο Κλίντον τόνισε: «Πιστεύω ότι οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία για να ενωθούμε και να προσπαθήσουμε να δώσουμε ώθηση στη νέα ηγεσία για μια καλή αρχή». Επίσης, ο Κλίντον δήλωσε ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουν οι διαμάχες που ακολούθησαν τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών της 7ης Νοεμβρίου.

«Από σήμερα το πρωί, αρχίζει η νέα εποχή Μπους», τόνισε χθες χαρακτηριστικά ο πρώην υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων για την προεδρία, Μπομπ Ντόουλ, μιλώντας στο CNN.

Ετσι, η «αλλαγή του τόνου στην Ουάσιγκτον» θα έρθει από το νέο Πρόεδρο, ο οποίος έχει αναμειχθεί με την πολιτική μόλις τα τελευταία έξι χρόνια, από την ημέρα, δηλαδή, που εκλέχτηκε κυβερνήτης του Τέξας. Μία αλλαγή, που θα καταγραφεί στην ιστορία για πολλές πρωτιές. Μία εξ αυτών είναι ότι ένας μάλλον «μη ικανός» άνθρωπος κατόρθωσε να κερδίσει ένα από τα πιο «λαμπρά τέκνα» της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ. Και, φυσικά, με μία εκλογή θρίλερ.

Βέβαια, μπορεί ο Μπους τζούνιορ να ασχολούνταν με αλλότρια πριν μπει στην πολιτική, αλλά ουδείς μπορεί να ξεχνά ότι είναι γόνος πολιτικής οικογένειας και, μάλιστα, από το Τέξας, ενώ ο μπαμπάς του ήταν ο προκάτοχος του απερχόμενου Προέδρου. Οπως και ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξή του, «εγώ μπορεί να μην ξέρω πού είναι το Αζερμπαϊτζάν ή ποιος είναι ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, έχω όμως καλούς συμβούλους.

Δύο ονόματα της νέας κυβέρνησης, ήδη, έχουν γίνει γνωστά: Στη θέση του υπουργού Εξωτερικών αναμένεται να διορίσει τον απόστρατο στρατηγό Κόλιν Πάουελ και σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας την Κοντολίζα Ράις. Τις επόμενες δύο μέρες, πάντως, ο Μπους αναμένεται να ανακοινώσει τα πρόσωπα, που θα στελεχώσουν το επιτελείο του στο Λευκό Οίκο. Παράλληλα, ο νέος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Ντικ Τσέινι, είναι ήδη στην Ουάσιγκτον και ασχολείται με τη διαδικασία μετάβασης της εξουσίας, καθώς χάθηκε πολύτιμος χρόνος λόγω των δικαστικών διενέξεων, ενώ η μετάβαση στη διοίκηση Μπους άρχισε χθες, με τη χορήγηση των απαραίτητων ομοσπονδιακών κονδυλίων, ύψους 5,3 εκατομμυρίων δολαρίων, όπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Μπους, Τζουλιάνα Γκλόβερ.