Πώς διεισδύουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι στο ίδιο το πρόγραμμα σπουδών των πανεπιστημιακών σχολών μέσα απ' το παράδειγμα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών
Motion Team |
Το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών έχει αναδείξει στη δράση του το ζήτημα της διείσδυσης του κεφαλαίου καλώντας τους φοιτητές - σπουδαστές να αντιδράσουν μαζικά |
Και βέβαια ο Πικάσο δεν εννοούσε το να διαλέγουν μάρκες καταναλωτικών προϊόντων, όπως τα τελευταία χρόνια συμβαίνει στο χώρο της τέχνης και στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, που συστηματικά διαπλέκει το πρόγραμμα σπουδών των μελλοντικών καλλιτεχνών με διαφημιστικές καμπάνιες μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Ετσι, μετά την «Heineken» και αρκετά άλλα που ακολούθησαν, είδαμε τελευταία, είκοσι νέους αποφοίτους να «εμπνέονται» από τη «φιλοσοφία της LEXUS», στα πλαίσια της διαφημιστικής καμπάνιας της γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας. ...Η εταιρεία, σε συνεργασία με εξειδικευμένης ύλης περιοδικό, με την υποστήριξη του «Ελληνικού Κόσμου», μέσω του Γραφείου Διασύνδεσης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, διοργάνωσε καλλιτεχνικό διαγωνισμό με θέμα: «Lexus is - η τέχνη της τεχνολογίας». Στην κριτική επιτροπή μετείχαν τρεις καθηγητές της ΑΣΚΤ, ένας ιστορικός τέχνης, μαζί με τη διευθύντρια εταιρικής επικοινωνίας της «Toyota Hellas», το διευθυντή του περιοδικού και ένα δημοσιογράφο.
Αυτό, παρόλο που προπαγανδίστηκε σαν «τέχνη της τεχνολογίας», δεν έχει τίποτε να κάνει με τη δημιουργική εμπλοκή των νέων εικαστικών καλλιτεχνών στο βιομηχανικό σχεδιασμό, όπως, για παράδειγμα, διακήρυξε η Σχολή του Μπάουχάουζ*, δεν έχει να κάνει με την αναβάθμιση της αισθητικής του περίγυρου, των πραγμάτων, με τα οποία έρχεται ο άνθρωπος σε επαφή. Δεν είναι μία από τις πλευρές της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης. Απεναντίας, αντιμετωπίζει ως «έμπνευση» το εμπορικό προϊόν με στόχο να το περάσει καλύτερα στην αγορά. Οι δημοσιεύσεις απέδωσαν σε αυτή τη συνεργασία μια υποτιθέμενη «φιλοσοφική» διάσταση...
Ομως, κάθε «θεωρητική» προσέγγιση που επιχειρούν οι κοσμικογράφοι που απαθανατίζουν τη «λαμπρότητα» αυτής της συνεύρεσης (αλλά και άλλων παρόμοιων) για να στηρίξουν «επιστημονικά» το κοσμικό γεγονός, καθώς και κάθε προσπάθεια να παρουσιάσουν αυτή την οικονομική συναλλαγή σαν υπόθεση με στόχο την «τέχνη της τεχνολογίας», πέφτει στο κενό. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι είναι μια ωμή συναλλαγή της ΑΣΚΤ που εμπλέκει τις καλλιτεχνικές σπουδές, τα όνειρα των νέων δημιουργών για μια σταδιοδρομία (μέσα στο ξερό και άνυδρο τοπίο από την πλευρά της κρατικής πολιτιστικής πολιτικής, των υποδομών και των ευκαιριών άμιλλας) με την εμπορική διαφήμιση, κάνοντας «χρήση» της δύναμης της τέχνης να επιδρά στο μυαλό - στη συνείδηση - των ανθρώπων... Στόχος φυσικά να πλασαριστεί με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ένα εμπορικό προϊόν και με τελικό σκοπό όχι μόνο να αυξηθούν τα κέρδη μιας επιχείρησης, αλλά και να προωθηθεί σαν «αξία» ζωής το ισχυρό και πανάκριβο αυτοκίνητο και όσα αυτό εκφράζει...
Είναι μια συνέχεια στη διαπλοκή της ΑΣΚΤ με τις εμπορικές επιχειρήσεις στα πλαίσια της πολιτικής των κυβερνήσεων και όσων στήριξαν και στηρίζουν την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Ανώτατη Εκπαίδευση... Της πολιτικής που θέλει τα ΑΕΙ - στα πλαίσια της «αποκέντρωσης» και της «αυτοτέλειας» - αυτοχρηματοδοτούμενα. Δηλαδή, έρμαια του κάθε χρηματιστηριακού ομίλου που θα «επενδύσει» στη συνεργασία μαζί τους, που θα καθορίζει δηλαδή και το πρόγραμμά τους, πράγμα που αλλοιώνει το περιεχόμενο της γνώσης, που αλλοιώνει τους στόχους που θα έπρεπε να έχουν ως ΑΕΙ καθώς και τα εκπαιδευτικά προγράμματα των σπουδών που θα έπρεπε να προωθούν. Που θέλει τα ΑΕΙ διαπλεκόμενα με επιχειρήσεις, ή να λειτουργούν σαν επιχειρήσεις. Δηλαδή, την πλήρη εμπορευματοποίηση της Παιδείας.
Οσο για τους νέους καλλιτέχνες «αναγκάζονται» - για να υπάρχουν καλλιτεχνικά αλλά και οικονομικά - να δέχονται αυτό τον εναγκαλισμό με τον κόσμο του κεφαλαίου, με αποτέλεσμα «αντί πινακίου φακής» να χάνουν δημιουργικό χρόνο και φαιά ουσία που έπρεπε να δαπανούν σε άλλη πολύ πιο χρήσιμη και απαραίτητη κατεύθυνση για την ουσία της τέχνης τους: Να ασχολούνται με το περιεχόμενο της τέχνης, να εκφράζονται από καρδιάς και να συστρατεύονται με τις ανάγκες της κοινωνίας, των εργαζομένων. Να δίνουν το μεράκι τους για να ομορφύνουν και να εκφράσουν τη ζωή, την εξέλιξη, την πορεία προς τα εμπρός. Να μπλέκουν τη δημιουργικότητά τους πραγματικά με την παραγωγή και την τεχνολογία, εφαρμόζοντας την τέχνη τους στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Να συμβάλλουν στην αισθητική διαμόρφωση του περιβάλλοντος που ζούμε και των αντικειμένων που χρησιμοποιούμε.
Ζωγράφος (ετυμολογικά) είναι αυτός που γράφει τη ζωή... Η ζωή είναι φτωχή χωρίς τις εικόνες - χωρίς την εικαστική γλώσσα ως επικοινωνία - και γίνεται φτωχότερη όταν οι εικόνες που μας περιβάλλουν είναι κίβδηλες, όταν ο καλλιτέχνης χάνει το στόχο του και το λόγο ύπαρξής του.
Για να μπορέσει ο καλλιτέχνης να δημιουργήσει ανεμπόδιστα, ελεύθερα, θα πρέπει να υπάρξουν οι προϋποθέσεις: Να υπάρξει αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Παιδεία με επαρκή χρηματοδότηση. Χρειάζεται η παραγωγή και η διανομή (προβολή και προώθηση) του καλλιτεχνικού έργου να συγκεντρωθεί σταδιακά σε ενιαίο δημόσιο φορέα, αποτελούμενο από κοινωνικοποιημένους οργανισμούς, στον προγραμματισμό και τον έλεγχο των οποίων θα συμμετέχουν αποφασιστικά οι συλλογικοί φορείς των καλλιτεχνών.
Η τέχνη δεν μπορεί να αναπνεύσει ελεύθερα μέσα στο καθεστώς της αγοράς. Για την απελευθέρωση της τέχνης απαιτούνται βαθύτερες αλλαγές στο κοινωνικό σύστημα: Να πάρει ο κόσμος της εργασίας την εξουσία, ο πλαστουργός - ο δημιουργός - της ζωής να πάρει στα χέρια του τα μέσα παραγωγής, να εφαρμόσει τη λαϊκή οικονομία - οικονομία που υπηρετεί τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες - να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός και κοινωνικός-λαϊκός έλεγχος, δηλαδή σοσιαλισμός. Μόνο σε αυτή την προοπτική και οι εικαστικοί καλλιτέχνες θα μπορούν πραγματικά ελεύθερα να δημιουργούν.
*Το κίνημα του Μπάουχάουζ:Μέσα στο πνεύμα των ιδεών της σοσιαλιστικής επανάστασης λίγο μετά το Νοέμβρη του 1918 στη Γερμανία, δημιουργήθηκε το κίνημα και η σχολή του Μπάουχάουζ. Σύμφωνα με τις αρχές του Μπάουχάουζ, η Ζωγραφική , η Γλυπτική, η Αρχιτεκτονική, οι εφαρμοσμένες τέχνες, καθώς και οι καλλιτέχνες, οι αρχιτέκτονες, οι χειροτέχνες και οι τεχνίτες, συνενώνονται σε μια ενιαία λογική, όπου η οικοδόμηση - δημιουργία θα έφερνε τον απλό άνθρωπο κοντά στην τέχνη. Με την άνοδο του φασισμού η Σχολή έκλεισε και τα στελέχη της διώχθηκαν.