Κυριακή 16 Μάη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η φαντασία μπολιάζει την πραγματικότητα

Μία δειγματοληπτική παρουσίαση του ζωγραφικού έργου του Τάσου Ζωγράφου παρουσιάζεται, στο δεύτερο όροφο της Δημοτικής Πινακοθήκης Καρδίτσας, μέχρι τις 20 Ιουνίου, με τίτλο «Τάσος Ζωγράφος - ζωγραφιές». Ο σημαντικός ζωγράφος και σκηνογράφος έχει στο ενεργητικό του ένα πλούσιο έργο: 200 ταινίες, 150 θεατρικά έργα, περισσότερες από 70 τηλεοπτικές σειρές, 10 ατομικές εκθέσεις και πολλές συμμετοχές σε ομαδικές παρουσιάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η ζωγραφική του Τάσου Ζωγράφου διακρίνεται από το θεατρικό στήσιμο των θεμάτων του. Η αγάπη και ο θαυμασμός του για τη λαϊκή τέχνη, τον ωθούν να κινηθεί στην κατεύθυνση της έντεχνης προέκτασης αυτής. Ζωγραφίζει γοργόνες, καραβάκια, ακρογιάλια, παλιά νεοκλασικά σπίτια με περίτεχνα κάγκελα, φτερωτές μορφές, νέες και νέους, έφιππους ήρωες ολόκληρου του ιστορικού φάσματος, σημαιάκια, δέντρα με πολύχρωμους καρπούς, λουλούδια, πουλιά, αγέρωχα άλογα, σκιάχτρα και βοτσαλωτά δάπεδα. Ενσωματώνει γιρλάντες με τους τίτλους ή με σχολιασμούς των έργων του. Παντρεύει με τόλμη και ευρηματικότητα στοιχεία από διαφορετικές χρονικές στιγμές και λογικά πλαίσια και με τον τρόπο αυτό δομεί αναπάντεχα τις προσωπικές του ιστορίες, όπου οι μνήμες και η φαντασία του μπολιάζουν την πραγματικότητα. Με την παράθεση φαινομενικά ετερόκλητων και άσχετων μεταξύ τους στοιχείων περιγράφει, σχολιάζει κριτικά κι εν τέλει διορθώνει την πραγματικότητα από την ασχήμια και την πεζότητά της.

Αφηγείται τις σκηνές του με πολλές λεπτομέρειες και με μορφές που διακρίνονται από τις δραματικές και παγωμένες κινήσεις τους. Επιλέγει τη μετωπικότητα και το στιλιζάρισμα. Χρησιμοποιεί έντονα ζωηρά χρώματα, τονικά αδιαβάθμητα, χωρίς καθόλου φωτοσκιάσεις που ενισχύουν την επιπεδότητα του εικαστικού αποτελέσματος. Μεγεθύνει ή μικραίνει τις μορφές του και παραμορφώνει συνειδητά τις αναλογίες τους με καθαρά συναισθηματικά κριτήρια κι ανάλογα πάντοτε με τη σημασία που θέλει να τους προσδώσει. Η συνειδητή υπαγωγή του κάτω από τα πρότυπα της λαϊκής τέχνης, αλλά και μαζί ο έντεχνος - και την ίδια στιγμή πεισματικά και εσκεμμένα απλοϊκός - μετασχηματισμός αυτών των προτύπων τον τοποθετούν στα πλαίσια της ναΐφ ζωγραφικής. Ολα αυτά μαζί - στοιχεία του προσωπικού ζωγραφικού του κώδικα - λειτουργούν ως όχημα που μας ταξιδεύει στα όνειρά του.


Ο Τάσος Ζωγράφος γεννήθηκε στη Λιβαδειά το 1926. Κατά την περίοδο της Κατοχής μετοίκησε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Πριν το τέλος της δεκαετίας του 1940 ξεκίνησε τη δημιουργική διαδρομή του στο χώρο της τέχνης μέσα από τη γόνιμη μαθητεία του πλάι στον Γ. Τσαρούχη. Στα δύσκολα χρόνια μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο και τον Εμφύλιο Πόλεμο παλεύει κι ο ίδιος να θεραπεύσει τις πληγές του και μαζί να διαγράψει το προσωπικό του στίγμα. Ντύνει με τις εικόνες και την ευαισθησία του το σκηνογραφικό πλαίσιο αρχικά πάρα πολλών θεατρικών παραστάσεων και κατόπιν και κινηματογραφικών ταινιών. Κι όταν αργότερα, αρκετά ώριμος πλέον, σχεδόν στα σαράντα πέντε του, στρέφεται στη ζωγραφική, η αντίληψη και ο τρόπος διαπραγμάτευσης των έργων του συνεχίζει να αναφέρεται στη σκηνογραφική προπαιδεία του.

Ο Τ. Ζωγράφος «ανάστησε», σαν σκηνογράφος, το «άρωμα» ολόκληρων εποχών και για τη σκηνογραφική του δουλειά έχει αποσπάσει πέντε βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ένα κρατικό και δύο βραβεία της τηλεόρασης. Το δημιουργικό «κουβάρι» αυτού του σημαντικού, γεμάτου νιότη και ευαισθησίες, καλοσύνη και γνήσια λαϊκότητα, ανθρώπου, «ξετυλίχτηκε», μετά το 1975 και στη ζωγραφική, όταν άρχισε να ζωγραφίζει επηρεασμένος από τη λαϊκή τέχνη και τη λαϊκίζουσα ζωγραφική της γενιάς του '30. Εικονογραφικά μοτίβα ή μορφές της λαϊκής ζωγραφικής (ήρωες του '21, γοργόνες, ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα κ.ά.), συμβαδίζουν μετασχηματισμένες σ' ένα προσωπικό ζωγραφικό ιδίωμα, δίπλα σε μοτίβα δικής του έμπνευσης (φτερωτοί παίκτες μπουζουκιού, νεοκλασικά σπίτια, πορτοκαλιές και κυπαρίσσια). Πολλές φορές, η «σκηνοθεσία» των μορφών και του χώρου παραπέμπει στον κινηματογράφο και στη μακρά θητεία του ως σκηνογράφου.

Οπως λέει χαρακτηριστικά ο Τ. Ζωγράφος, «και ζωγραφίζοντας φτιάνω έναν κόσμο δικό μου. Εναν κόσμο που κάποτε ήταν ολωνών μας. Σ' αυτόν τον κόσμο ο ουρανός είναι όπως και πρώτα, καταγάλανος και ανέφελος. Στις θάλασσές του πλέουν καράβια των παιδικών μας χρόνων. Οι πορτοκαλιές κατάφορτες. Τα παλιά νεοκλασικά σώζονται ολόρθα με σημαίες στα μπαλκόνια. Παντού, στα παράθυρα, στον ουρανό και τη θάλασσα, η ΓΥΝΑΙΚΑ».


Σ. Α.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ