Μέσα σε έντονο διπλωματικό παρασκήνιο και μετά από αλλεπάλληλες επαφές, αρχίζει, αύριο, στο Λευκό Οίκο ο πρώτος επίσημος γύρος συναντήσεων του Προέδρου Ομπάμα με τις ηγεσίες της Μέσης Ανατολής, αρχής γενομένης με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Σαφές στίγμα της νέας τακτικής στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής έδωσε η νέα αμερικανική Προεδρία, ήδη, στην πρόσφατη επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου.

Ο Σιμόν Πέρες βρέθηκε στην Ουάσιγκτον για να συμμετάσχει σε εκδηλώσεις οργανώσεων του εβραϊκού λόμπι και συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ομπάμα. Αν η επίσκεψη Πέρες υπήρξε προπομπός των συναντήσεων που θα έχει, ο Ομπάμα, με τους Νετανιάχου, Μαχμούντ Αμπάς (Παλαιστίνιο Πρόεδρο) και Χόσνι Μουμπάρακ (Αιγύπτιος Πρόεδρος), τότε είναι ξεκάθαρο ότι η Ουάσιγκτον επιλέγει σαφώς νέους τρόπους προώθησης των συμφερόντων του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή.

Πιο συγκεκριμένα, μιλώντας στο ακροατήριο του εβραϊκού λόμπι, όπου απευθύνθηκε και ο Πέρες, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, παραδεχόμενος ότι θα προκαλέσει δυσαρέσκεια, κάλεσε το Ισραήλ ν' αποδεχτεί, χωρίς περιστροφές, τη λύση των δύο κρατών. Επίσης, ζήτησε άμεσο «πάγωμα» της εποικιστικής δραστηριότητας και άρση των εμποδίων στη μετακίνηση των Παλαιστινίων.

Θεωρητικώς, ο Μπάιντεν δεν ανέφερε τίποτε καινούριο. Οι αμερικανικές ηγεσίες, πάντοτε, μιλούσαν για «δύο κράτη» και ουδέποτε υιοθέτησαν επισήμως την εποικιστική δραστηριότητα και τα εκατοντάδες σημεία ελέγχου, κυρίως στη Δ. Οχθη.

Εντούτοις, για πρώτη φορά, τόσο υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος χρησιμοποίησε τέτοιο ύφος και ανέδειξε τρεις παραμέτρους που οι ισραηλινές ηγεσίες, επικαλούμενες ακατάπαυστα την ασφάλειά τους, θέτουν στο περιθώριο. Ας μην ξεχνά κανείς, άλλωστε, ότι ιδιαίτερα μετά το 2001 και τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», όλες οι ισραηλινές ηγεσίες επισταμένα επιδιώκουν να ταυτίσουν την όποια παλαιστινιακή έκφραση αντίστασης στην κατοχή με την τρομοκρατία.

Ο Μπάιντεν, φυσικά, αναφέρθηκε στην προτεραιότητα της διαφύλαξης της ισραηλινής ασφάλειας, ζητώντας τερματισμό της παλαιστινιακής «βίας». Απέφυγε, όμως, τον όρο «τρομοκρατία», παρότι η «Χαμάς» παραμένει στην ανάλογη λίστα. Εννοείται, επίσης, ότι δεν έκανε καμία νύξη στο γεγονός της κατοχής και στις, διαχρονικά περιφρονημένες από το Ισραήλ, αποφάσεις του ΟΗΕ, ούτε στο τι παλαιστινιακό κράτος οραματίζεται η Ουάσιγκτον, αφού ούτε η νέα Προεδρία ενδιαφέρεται για μια δίκαιη βιώσιμη επίλυση του Παλαιστινιακού αλλά μάλλον για μια «επίφαση λύσης» που θα διευκολύνει τα ιμπεριαλιστικά σχέδια.

Η «νέα τακτική» εκφράστηκε και στη συνάντηση Ομπάμα - Πέρες. Οι δύο άνδρες δεν έδωσαν κοινή συνέντευξη Τύπου και εκ μέρους της αμερικανικής Προεδρίας δεν έγιναν δηλώσεις.

Η συνολική αλλαγή «τακτικής» της Ουάσιγκτον εκφράστηκε και σε δύο άλλα «μέτωπα»: Των επαφών με τη Συρία και του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Οσον αφορά στο δεύτερο, σύμφωνα με διαρροές, ο Λευκός Οίκος πίεσε το Ισραήλ να υπογράψει τη συνθήκη της Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Οπλων στο πλαίσιο της, επίσημης, θέσης της Προεδρίας Ομπάμα για «ενίσχυση της συνθήκης», αίτημα που απορρίφθηκε από την ισραηλινή πλευρά.

Το σημαντικό, στην προκειμένη περίπτωση, είναι το ότι, για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ, εμμέσως πλην σαφώς, παραδέχτηκαν ότι το Ισραήλ, όχι μόνο έχει πυρηνικό πρόγραμμα, αλλά διαθέτει και πυρηνικά όπλα, κάτι που το καθιστά, επί της ουσίας, τη μοναδική χώρα στη Μέση Ανατολή με τέτοιου είδους οπλοστάσιο. Οι ισραηλινές κυβερνήσεις, επί δεκαετίες, ούτε επιβεβαιώνουν, ούτε διαψεύδουν τα σχετικά στοιχεία.

Ας μην ξεχνά κανείς, επίσης, ότι το Τελ Αβίβ είναι η μοναδική περίπτωση που αρνείται θρασύτατα τις επιθεωρήσεις της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΔΕΑΕ). Και φυσικά, κανείς δεν αντιδρά από την λεγόμενη διεθνή κοινότητα, που, αντίθετα, «εξανίσταται» απέναντι στην Τεχεράνη, που και έχει υπογράψει τη συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Οπλων, και δεν κρύβει ότι αναπτύσσει ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα, και έχει δεχτεί τους επιθεωρητές της ΔΕΑΕ!

Διαρροές, και πάλι, υποστήριζαν ότι η Ουάσιγκτον ζήτησε, επίσης, σαφώς από την ισραηλινή πλευρά να χαμηλώσει τους τόνους απέναντι στο Ιράν, όσο, τουλάχιστον, βρίσκεται σε εξέλιξη η απόπειρα «διπλωματικής γήτευσης» της ιρανικής ηγεσίας από την Προεδρία Ομπάμα. Επίσης, σε μυστική συνάντηση του επικεφαλής της CIA, Λέον Πανέτα, με τον Ισραηλινό υπουργό Αμυνας, Εχούντ Μπαράκ, ζητήθηκε «δέσμευση» από το Τελ Αβίβ ότι δε θα εξαπολύσει «αιφνιδιαστική» επίθεση κατά του Ιράν.

Ο Πέρες, μετά τη συνάντηση με τον Ομπάμα, τόνιζε ότι το Τελ Αβίβ «σαφώς υποστηρίζει τις αμερικανικές προσπάθειες διπλωματικής επίλυσης και ελπίζει ότι θα είναι αποτελεσματικές». Βέβαια, αυτό δε συνεπάγεται ανάλογη στάση και από την κυβέρνηση Νετανιάχου ή μέλη αυτής, όπως είναι ο ακροδεξιός υπουργός Εξωτερικών, Α. Λίμπερμαν. Αναμφιβόλως ενδιαφέρον έχει το ότι ο Λίμπερμαν ορίστηκε από την ισραηλινή κυβέρνηση ως υπεύθυνος για τις επαφές με την Ουάσιγκτον για τη χορήγηση της τακτικής και έκτακτης αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς το Ισραήλ.

Ενώ ο Πέρες βρισκόταν στην Ουάσιγκτον και ο Νετανιάχου προετοίμαζε την επίσκεψή του, δύο υψηλόβαθμοι απεσταλμένοι του Λευκού Οίκου έφθαναν στη Δαμασκό, για δεύτερη φορά μέσα σε περίπου δύο μήνες. Οι Φέλντμαν και Σαπίρο διαβεβαίωναν τη Δαμασκό για τη «δέσμευση» της νέας αμερικανικής Προεδρίας στη βελτίωση των διμερών σχέσεων, παρά την παράταση των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος της, περισσότερο, όπως λεγόταν, ως «υπενθύμιση» ότι «πάντα υπάρχει και το μαστίγιο».

Οι δύο διπλωμάτες διαβεβαίωσαν και για την επιθυμία της Προεδρίας Ομπάμα «να εμπλακεί ενεργά στις ισραηλινο-συριακές (έμμεσες μέχρι στιγμής), και γενικότερα, στις ισραηλινο-αραβικές (ανύπαρκτες μέχρι στιγμής) διαπραγματεύσεις». Η συριακή ηγεσία, εδώ και καιρό, υποστηρίζει ότι η συμμετοχή των ΗΠΑ αποτελεί «εγγύηση» για την εφαρμογή των όποιων αποφάσεων.

Ο «ξαφνικός έρωτας» της Ουάσιγκτον δε στοχεύει μόνο στη βελτίωση των διμερών σχέσεων ως μέσο «ανασκευής» της αμερικανικής εικόνας στον αραβικό κόσμο. Στοχεύει, επίσης, στη σταδιακή «απομάκρυνση» της Δαμασκού από την Τεχεράνη και κατ' επέκταση και από τις δύο οργανώσεις που θεωρούνται τα μεγάλα «όπλα» του Ιράν στην άσκηση επιρροής στην περιοχή, τις «Χαμάς» και «Χεζμπολάχ».

Η «Χεζμπολάχ», ενόψει των βουλευτικών εκλογών στο Λίβανο, στις 7 του Ιούνη, έχει χαμηλώσει τους τόνους απέναντι στις ΗΠΑ, δηλώνει ότι «περιμένει δείγματα πολιτικής της Προεδρίας Ομπάμα» και δεν αποκλείει τις επαφές μαζί της, κάτι που άλλωστε, αν επικρατήσει στις εκλογές, θα προκύψει εκ των πραγμάτων. Πόσο μάλλον, που, ήδη, η «Χεζμπολάχ» έχει ανοίξει δίαυλο διαλόγου με τη Βρετανία.

Η «Χαμάς», από την άλλη, μοιάζει να έχει προχωρήσει περισσότερο. Ο πολιτικός της ηγέτης, Κχάλεντ Μασχάαλ, σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», δήλωσε έτοιμος για ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ με βάση τα όρια του 1967, για έμμεση αναγνώρισή του διά μέσου μιας μακρόχρονης εκεχειρίας και σταδιακή περιθωριοποίηση του καταστατικού άρθρου περί καταστροφής του. Δεσμεύτηκε ότι η «Χαμάς» μπορεί να γίνει μέρος της λύσης. Η συνέντευξη Μασχαάλ κυριάρχησε στην αρθρογραφία των αράβων αναλυτών, που εκτιμούσαν ότι αποτελεί «ανοιχτή» πρόσκληση διαλόγου προς τις ΗΠΑ και ότι το «μήνυμα ελήφθη» από την Ουάσιγκτον καθώς ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν απέφυγε τα περί «παλαιστινιακής τρομοκρατίας».

Οπως σχολιαζόταν, αν ο Λευκός Οίκος επιτύχει διαύλους διαλόγου με τις δύο οργανώσεις και διασφαλίσει σταθερές επαφές με τη Δαμασκό, εξουδετερώνει σταδιακά τις «συμμαχίες» στις οποίες βασίζεται η Τεχεράνη και διευκολύνει τη σταδιακή «αναγκαστική» επίτευξη προόδου στη «διπλωματική προσέγγιση» της ιρανικής ηγεσίας, που, από την πλευρά της, έχει, επίσης, χαμηλώσει τόνους και ανταποκρίνεται σχετικά θετικά. Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος πετυχαίνει, και πρακτικά, να καθησυχάσει τους άραβες συμμάχους του στην περιοχή, που εμφανίζονται εξαιρετικά ανήσυχοι για την αύξηση της ιρανικής επιρροής αλλά και για το ενδεχόμενο η Τεχεράνη ν' αναδειχθεί σε προνομιακό συνομιλητή της Ουάσιγκτον, λόγω, ακριβώς, της επιρροής της, παραγκωνίζοντας το δικό τους ρόλο.

Οπως όλα δείχνουν, η Προεδρία Ομπάμα στοχεύει μ' ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια. Επιδιώκει μια «πρόχειρη βραχυπρόθεσμη» αποκλιμάκωση του Παλαιστινιακού, ένα διάλογο με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα με τη Δαμασκό, μια διπλωματική προσέγγιση της Τεχεράνης, διαύλους επαφών με τις δύο ισχυρές οργανώσεις της περιοχής «Χαμάς» και «Χεζμπολάχ», και όλα αυτά χωρίς να διαταραχθεί σημαντικά η σχέση της Ουάσιγκτον με τους άραβες συμμάχους της και το Ισραήλ. Προωθείται, δηλαδή, μια «συνολική ισραηλινο-αραβική αποκλιμάκωση», όπως έλεγε και ο Ιορδανός βασιλιάς.

Με το μεγάλο όπλο της «διπλωματίας» και τη γνωστή μέθοδο του «διαίρει και βασίλευε», ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός επιχειρεί, ουσιαστικά, ν' ανασκευάσει τα, κακώς κείμενα, της εριστικής τακτικής Μπους, να διαρρήξει γνωστές περιφερειακές συμμαχίες, να δημιουργήσει νέες με γνώμονα τον ίδιο, να συνομιλεί σε διάφορους βαθμούς με όλους τους «παίκτες» της «σκακιέρας».Δηλαδή, ν' ανακατανείμει τις ισορροπίες στην περιοχή με έναν τρόπο τέτοιο που η Ουάσιγκτον θ' αναδεικνύεται σε σημείο αναφοράς για όλες τις ξεχωριστές δυνάμεις και παράγοντες και σε εγγυητή της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή. Το αν θα τα καταφέρει, όμως, δεν εξαρτάται μόνο από την ίδια αλλά και από τους νυν και εν δυνάμει «συμμάχους» της.