1. Οι Θέσεις της ΚΕ αποτελούν σημαντικό ντοκουμέντο. Οι εκτιμήσεις τους επιβεβαιώνονται και από τα εξής:

α) Στις διεθνείς εξελίξεις: Το σπάσιμο του εμπάργκο στο Ιράκ από μια σειρά χώρες. Το «όχι» της Δανίας στο ευρώ. Τους χιλιάδες διαδηλωτές της Πράγας κατά του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Την κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στη Γιουγκοσλαβία. Τις συγκρούσεις στην Παλαιστίνη με πάνω από 100 νεκρούς κ.ά.

β) Στην Ελλάδα: Τη διαμάχη για τα κονδύλια του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και για τα έργα της Ολυμπιάδας. Το νέο έγκλημα της ασυδοσίας των εφοπλιστών με 82 νεκρούς. Τα διαπλεκόμενα που τα βλέπουν και οι «τυφλοί». Το άρθρο του Β. Παπαγεωργίου, καθηγητή της Πολυτεχνικής του ΑΠΘ, για το ρόλο των Αμερικανών στα Βαλκάνια και για τη δυνατότητα ανάπτυξης της χώρας μας («Ρ» 28.9.2000).

γ) Για το ΚΚΕ και το ΑΑΔΜ: Η έξαρση του αντικομμουνισμού, που αναβαθμίζεται σε πολιτική της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ και επιστρατεύει ακόμη και την Ιερά Σύνοδο. Τα κύρια πυρά που συγκεντρώνουν οι αντίπαλοι και οι «φίλοι» του ΚΚΕ εναντίον της πολιτικής των συμμαχιών που ακολουθεί και του ΑΑΔΜ, που προσπαθεί να συγκροτήσει. Οι μηνύσεις στο «Ριζοσπάστη», οι απειλές προς το ΚΚΕ (κινείται τάχα στα όρια της νομιμότητας) κ.ά, βεβαιώνουν του λόγου του ΚΚΕ το αληθές.

2. Η συζήτηση των Θέσεων δείχνει ότι το ενδιαφέρον, ο προβληματισμός επικεντρώνεται:

α) Στο ΑΑΔΜ: Πώς, πρακτικά, αρχίζουμε; Ποια μορφή θα βοηθούσε το «ρυάκι» να χυθεί στο ποτάμι-Μέτωπο; Τι σχέσεις θα έχει (οργανωτικές και άλλες) το ΑΑΔΜ και πώς θα συντονίζει τη δράση του με δυνάμεις και προσωπικότητες, που συμφωνούν μόνο σε ορισμένα ζητήματα;

Το Συνέδριο πρέπει να δώσει απαντήσεις, όσο γίνεται πιο συγκεκριμένες, σε τέτοια ερωτήματα. Για να ξεκαθαριστούν και λαθεμένες αντιλήψεις, π.χ., σχετικά με τις πολιτικές δυνάμεις του ΑΑΔΜ, με τις παραχωρήσεις-συμβιβασμούς που επιβάλλονται ή αποκλείονται κ.ά. Χρήσιμο και αναγκαίο θεωρώ να επιμείνει το Κόμμα στη «Λαϊκή εξουσία». Να τη φωτίσει περισσότερο για να διαλυθούν συγχύσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σχέση της με την προηγούμενη - αστική - και την επόμενη - δικτατορία του προλεταριάτου. Επίσης και στη «Λαϊκή οικονομία» ως υλική βάση για την ευημερία των εργαζομένων.

β) Στις χώρες που επιχειρούν να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό: Εκφράζονται έντονες ανησυχίες για το άνοιγμα, ιδιαίτερα της Κίνας, στο ξένο κεφάλαιο και γίνονται προτάσεις για πληρέστερη ενημέρωση.

γ) Οι παραπάνω προβληματισμοί φέρνουν, συνειρμικά, στο προσκήνιο την ανατροπή του σοσιαλισμού στην Ευρώπη και ιδιαίτερα την έναρξη της εκτροπής του ΚΚΣΕ και της ΣΕ από τη μαρξιστική-λενινιστική θεωρία για το σοσιαλισμό, για το κόμμα, για τη δικτατορία του προλεταριάτου κ.ά. Και πολλοί σύντροφοι εντόπιζαν, τότε, την «αρχή του κακού» στο 20ό Συνέδριο, που τελικά οδήγησε στην περεστρόικα και την αντεπανάσταση.

δ) Το ζήτημα του Μήτσου Κωστόπουλου με την τελευταία συνέντευξή του, κι αν ακόμα δεν το έβαζαν σύντροφοι, τίθεται αντικειμενικά, έτσι που κατ' ανάγκη θα απασχολήσει και το 16ο Συνέδριο.

3. Σωστά διαπιστώνεται η διαμάχη με τις οπορτουνιστικές και ρεφορμιστικές απόψεις, τόσο των διεθνών αντιιμπεριαλιστικών οργανώσεων, όσο και των επαναστατικών κομμουνιστικών δυνάμεων στο διεθνές κομμουνιστικό εργατικό κίνημα (Θέσεις 8 και 10) και επισημαίνεται, επίσης, η ανάγκη ισχυρού ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, ικανού... «να δώσει αποτελεσματική μάχη με τις κυρίαρχες ρεφορμιστικές αντιλήψεις και πρακτικές». Γιατί, όμως, δε γίνεται πουθενά λόγος, αν όχι για την εμφάνιση τέτοιων απόψεων στο Κόμμα, τουλάχιστο για την πολιτική επαγρύπνηση και ετοιμότητα ώστε να εξουδετερώνεται ο κίνδυνος να μπουν στις γραμμές του; Δεν επιδρούν καθόλου σ' εμάς οι διεθνείς και οι εσωτερικοί παράγοντες και εξελίξεις που εκτρέφουν τον οπορτουνισμό και το ρεφορμισμό; Και οι απόψεις του Μ. Κωστόπουλου και όσων τις υποστηρίζουν;

4. Σωστό είναι ότι πίσω από τις «διεργασίες που γίνονται... στα κόμματα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ», βρίσκονται «η άρχουσα τάξη της χώρας μας και ηγετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις». Νομίζω όμως ότι η διαπίστωση πρέπει να συμπληρωθεί, να συνυπολογιστούν, δηλαδή: α) Η επίδραση της δυσαρέσκειας πλατιών λαϊκών στρωμάτων από την πολιτική των δύο κομμάτων. β) Η απήχηση που βρίσκει η πρόταση του ΚΚΕ για την άλλη πολιτική και η ανησυχία που προκαλεί στο ΠΑΣΟΚ κυρίως. γ) Η προσπάθεια καλλιέργειας αυταπατών στις λαϊκές μάζες για ύπαρξη και φιλολαϊκών στελεχών στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, ώστε να τις εγκλωβίσουν στην ίδια πολιτική.

5. Το ξεκλήρισμα μικρομεσαίων αγροτών δεν είναι βίαιο. Είναι αποτέλεσμα σειράς οικονομικών μέτρων που αποφασίζονται στην ΕΕ και υλοποιεί η κυβέρνηση. Η εγκατάλειψη των χωριών μπορεί να είναι αναγκαστική, όπως αναγκαστικά μένουν άνεργοι οι εργάτες που απολύονται, δεν τη λέμε, όμως, βίαιη.

6. «Βασικό καθήκον του Κόμματος παραμένει η ισχυροποίησή του, ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική, αναπόσπαστα δεμένη με τη δράση για το χτίσιμο του ΑΑΔΜ». Προϋπόθεση και αποτέλεσμα της προσπάθειας υλοποίησής του αποτελεί η προώθηση και των άλλων καθηκόντων, με τη διάθεση περισσότερου χρόνου και αύξηση, γενικά, της προσφοράς στο Κόμμα και το Μέτωπο.

• Στο βασικό αυτό καθήκον το Κόμμα πρέπει να ρίξει βάρος. Χρειάζεται ουσιαστική και μόνιμη βοήθεια στις Οργανώσεις, ιδεολογική και πολιτική δουλιά - και εφαρμογή του καταστατικού - έλεγχος της πορείας πραγματοποίησης των αποφάσεων, που τον ξεχνάμε, επαναφορά στη λειτουργία: της κριτικής, της αυτοκριτικής, του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού...
• Η ιδεολογική και πολιτική δουλιά: α) Βοηθάει στην κατανόηση του ρόλου της εργατικής τάξης, γενικά, και ως κύριας δύναμης του ΑΑΔΜ, ειδικά, όπως και στο άνοιγμα του ΚΚΕ στα πλατιά λαϊκά στρώματα, καθιστά τα κομματικά μέλη πιο ικανά να εξηγούν και να πείθουν για την αναγκαιότητα του Μετώπου, που σήμερα αποτελεί μονόδρομο για τους εργαζόμενους. β) Αποκαλύπτει τον πραγματικό στόχο της «επίθεσης συνεργασίας», που εξαπολύουν συχνά-πυκνά «καλοί» αριστεροί, κεντροαριστεροί και άλλοι... ενδιαφερόμενοι και που την αποκρούει το «δογματικό» ΚΚΕ! γ) Συνδέεται στενά και διευκολύνει σημαντικά τη στρατολογία νέων μελών στο Κόμμα και τη δραστηριοποίησή τους.

7. Οι δυσκολίες σχετικά με την οργάνωση της κομματικής ζωής κλπ. (Θέση 54), αφορούν ευρύτερα την εκπλήρωση του βασικού καθήκοντος, που προαναφέρω. Η ΚΕ ζητάει από τους κομμουνιστές να δίνουμε «όλο και περισσότερο χρόνο για το λαϊκό κίνημα, για το Κόμμα, για την υπόθεση του Μετώπου». Εγκρίνω και επαυξάνω, θεωρώντας ότι χρειάζονται περισσότερες θυσίες από τους κομμουνιστές σήμερα και ακόμα πιο πολλές μπορεί να απαιτηθούν αύριο. Αν θα είναι ανάλογες με της Κατοχής και του Εμφυλίου, με εκείνες που αναφέρω παρακάτω ή εντελώς νέες, είναι άγνωστο.

Ο Λένιν στο ΙΙΙ Πανενωσιακό Συνέδριο των Συνδικάτων - Απρίλης 1920, έλεγε: «Το 1918 και 1919 οι βιομηχανικοί εργάτες της χώρας κατανάλωναν μόνο 7 πούτια σιτηρά, ενώ οι αγρότες... 17 πούτια. Στην εποχή του τσάρου ο αγρότης, στην καλύτερη περίπτωση, κατανάλωνε 16 πούτια, ενώ στη δική μας εξουσία κατανάλωσε 17... Το προλεταριάτο δύο χρόνια πεινούσε αλλά με την πείνα αυτή φάνηκε ότι ο εργάτης μπορεί να θυσιάζει όχι μόνο τα συντεχνιακά του συμφέροντα αλλά και τη ζωή του... Οι εργάτες αυτοί είναι έτοιμοι για οποιαδήποτε θυσία, δημιουργούν την πειθαρχία, που σε υποχρεώνει να λες και να νιώθεις ακαθόριστα ότι τα ταξικά συμφέροντα βρίσκονται πάνω από τα συντεχνιακά συμφέροντα» (τ. 30, σ. 501).

Οι πρωτοπόροι είναι και στις θυσίες πρώτοι.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΟ Θεσσαλονίκης