Σάββατο 21 Μάρτη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 32
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Οι άνεμοι των λαών...

«Οσο κι αν βρέχει το χέρι του μες στο σκοτάδι, / το χέρι του δε μαυρίζει ποτέ. Το χέρι του είναι αδιάβροχο στη νύχτα».

(Γιάννης Ρίτσος: «Ο ποιητής»)

Ο Μάρκος Αυγέρης αναφέρει για τη λειτουργία της ποίησης: «Η ποίηση εκφράζει γενναίες ορμές ακμή, ζωή χυμώδη, όταν η εποχή βοηθάει μια τέτοια έκφραση και παρουσιάζεται σύγχυση στις μορφές, τα αισθήματα, δισταγμό, και απορία, όταν η εποχή περνάει ένα στάδιο κρίσης. Και δεν είναι ούτε χωριστά το περιεχόμενο, ούτε χωριστά η μορφή που κρίνει κάθε φορά το έργο ενός ποιητή, παρά η έκφραση ολόκληρη κι η αισθητική της καταξίωσης... Αγωνίζονται για όλα αυτά τα ζωτικά αιτήματα (πολιτισμός κατά της βαρβαρότητας) όχι μόνον τα πιο εξέχοντα και πιο διαλεχτά πνεύματα του κόσμου, παρά κι οι πλατιοί πνευματικοί κύκλοι κάθε χώρας...». Η ποίηση μέσα στο χρόνο - μέσα στην τόση πεζότητα της ζωής μας, παραμένει ισόβιος ανάμνηση του «παραδείσου» μας. Υπερασπίζεται, σε μέρες «βουερές», τα τραγούδια και τα δάκρυα του κόσμου: «Οταν θα φύγει (γιατί όλοι φεύγουμε μια μέρα) θαρρώ θα μείνει ένα γλυκύτατο χαμόγελο στον κόσμο ετούτον/ που αδιάκοπα θα λέει "ναι" και πάλι "ναι" σ' όλες τις προαιώνιες διαψευσμένες ελπίδες» (Γιάννης Ρίτσος: «Ο ποιητής» 17/VII.87).

Με τη λήξη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου (1936-1939), χιλιάδες Ισπανοί Δημοκράτες κομμουνιστές πήραν το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς. Οσοι δεν μπόρεσαν να φύγουν, φυλακίστηκαν από το φρανκικό δικτατορικό καθεστώς, υπέφεραν μέχρι θανάτου. Ο Μιγκέλ Ερνάντεθ (1910-1942), ένας μεγάλος Ισπανός ποιητής, με την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία, τάσσεται με το μέρος των Δημοκρατικών με τη σημαία του Κομμουνιστικού Κόμματος, γράφοντας αντιφασιστικά ποιήματα. Το Μάρτιο του 1942, έπειτα από τη φυλάκισή του από το φασιστικό καθεστώς, πεθαίνει από φυματίωση.

Ο Νερούδα μίλησε με τα πιο κολακευτικά λόγια για τον ποιητή. Βαθιά τρυφερός για τους αγαπημένους του - οικουμενικός στα ποιήματά του, πάλεψε για τους ούριους «ανέμους των λαών» όλου του κόσμου:

«Ω άνθρωποι, κόσμοι, έθνη, ακούστε. / Εισακούστε την αιμόφυρτη φωνή μου, / της θλίψης για μαζέψτε τους παλμούς μου / στις φαρδιές τις καρδιές σας· / σαν τραγουδώ χερακώνω την ψυχή μου. Υπερασπίζομαι τραγουδώντας το λαό μου / τον παραστέκω γιατί πάνω του χαράζουνε / το πέταλό τους της σχλοβοής και της σκόνης / οι Βάρβαροι εγκληματίες που τον σπαράζουν./ Αυτά είναι τα έργα τους, είναι αυτά, / σαν σίφουνας τα ισοπεδώνουν όλα αυτά ως περνούνε/ άρματα οι ορίζοντες, θάνατοι οι δρόμοι μπρος στον απαίσιο θυμό τους αντηχούνε», έλεγε για τη βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού...

Ενα ποιητικό νανούρισμα - «γράμμα» στους οικείους του, φανερώνει ότι η ποίηση είναι βάλσαμο για όλες τις χρήσεις - μία διαρκής παρηγοριά για τον άνθρωπο:

«Το γρήγορο βλέφαρο / κι η ζωή λαμπρόχρωμη / που έτσι ποτέ δεν ήταν./ Πόσες καρδερίνες / φτερουγίζουν και πετούνε / απ' το σώμα σου./ Από παιδί ξαγρυπνούσα, / εσύ δεν ξαγρυπνάς ποτέ./ Το στόμα μου είναι θλιβερό / μα εσύ γελάς πάντα,/ πάντα μέσα στην κούνια / το γέλιο σου προστατεύοντας / φτερό φτερό.

Ω, εσύ η ύπαρξη που πετάς / τόσο ψηλά, τόσο πέρα, / που η σάρκα σου, νεογέννητος / είν' ουρανός. / Ποτέ μη λυγίσεις!».

(«Το νανούρισμα του κρεμμυδιού»)

Ποίηση: Είναι αυτός ο «πυρίδρομος έρωτας» και δεν υπάρχει πιο σύντομος δρόμος για να ορίσει κανείς τι είναι τέχνη. Εχει μεγάλη απήχηση, όταν η ποίηση έχει κοινωνική απήχηση. Τότε γίνεται «διαλεκτική», γιατί δίνει ονόματα στα βάσανά μας...


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ