Ο Τζον Μίτσελ ήρθε, άκουσε και απήλθε. Ο 74χρονος απεσταλμένος του Λευκού Οίκου πραγματοποίησε την πρώτη επίσκεψή του με τον ήχο της κλυδωνιζόμενης εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας και των ισραηλινών απειλών για επανάληψη του λουτρού αίματος να καλύπτει, ανά στιγμές, τις όποιες δηλώσεις και αναλύσεις. Κατά τη διάρκεια των επαφών του, ο Μίτσελ φέρεται να έπραξε αυτό ακριβώς που του ζήτησε ο Ομπάμα: «Ακουσε» τους συνομιλητές του.

Παράλληλα, απέφυγε επισταμένα να υιοθετήσει συγκεκριμένη θέση, πέραν του γενικού πλαισίου απέναντι στο Παλαιστινιακό που έθεσε ο Ομπάμα. Ο Μίτσελ επανέλαβε ακούραστα τα περί αποφασιστικότητας του νέου Προέδρου να «εμπλακεί ενεργά στις διαπραγματεύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί μόνιμη ειρήνη με τη συνύπαρξη δύο ανεξάρτητων γειτονικών κρατών». Οι υπόλοιπες δηλώσεις του έμπειρου διαπραγματευτή θα μπορούσαν να αποτελέσουν «μάθημα» τήρησης ισορροπιών και μη σαφούς δέσμευσης.

Ο Μίτσελ δε συνάντησε τη «Χαμάς». Υιοθέτησε, συνεχίζοντας τα περί δέσμευσης και της νέας αμερικανικής διοίκησης στο δικαίωμα «αυτοάμυνας» του Ισραήλ, τη θέση για σύσταση «ελεγκτικού μηχανισμού» στα σύνορα της Γάζας υπό «την εποπτεία της Παλαιστινιακής Αρχής» και τη συμμετοχή και άλλων, πιθανότατα και των ΗΠΑ. Με τη θέση αυτή, σε πρώτο επίπεδο, ο Αμερικανός απεσταλμένος στήριξε την πρόταση της αιγυπτιακής διαμεσολάβησης, την οποία δέχεται και η ισραηλινή πλευρά, αλλά δεν απέκλεισε, τουλάχιστον ανοιχτά, το ενδεχόμενο συμμετοχής σ' αυτόν το μηχανισμό και της «Χαμάς», στην οποία επιμελώς απέφυγε να αποδώσει το χαρακτηρισμό «τρομοκρατική οργάνωση». Τη ...«λεπτομέρεια» αυτή κατανόησε μερίδα της ηγεσίας της Οργάνωσης, και έτσι αρκετά στελέχη της από τη Λωρίδα της Γάζας «ανταποκρίθηκαν», δηλώνοντας ικανοποίηση για το διορισμό Μίτσελ και προθυμία να συνομιλήσουν, ακόμη και με την Ουάσιγκτον, για μια «μακροπρόθεσμη εκεχειρία».

Μιλώντας, πάντα, ανάμεσα στις «λέξεις» κατά την προσφιλή συνήθεια των διπλωματών, ο Μίτσελ εκτίμησε ότι ο τερματισμός του λαθρεμπορίου όπλων προς τη Γάζα θα τερματιστεί μόνον όταν λειτουργήσουν απρόσκοπτα τα μεθοριακά φυλάκια της περιοχής, προκειμένου να εισέρχονται βοήθεια και αγαθά, και κυρίως να αναζωογονηθεί, έστω και τεχνητά, η ισοπεδωμένη οικονομία και το εμπόριό της. Στην «κρούση» αυτή φέρεται να βρήκε «τοίχο» από την ισραηλινή πλευρά, που επέμεινε ότι τα περάσματα θα λειτουργήσουν κανονικά μόνον όταν απελευθερωθεί ο Ισραηλινός στρατιώτης Γκιλάντ Σαλίτ, που κρατείται από τον Ιούνη του 2006, στη Γάζα.

Από την άλλη πλευρά, όμως, ο Μίτσελ φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες που δεν επιβεβαιώθηκαν αλλά ούτε και διαψεύστηκαν, να εκμαίευσε από τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό, Ολμέρτ, τη συναίνεσή του στην προοπτική αποχώρησης του ισραηλινού στρατού από το μεγαλύτερο μέρος της Δ. Οχθης και της ανατολικής Ιερουσαλήμ (από όπου θα απομακρυνθούν περίπου 60.000 έποικοι), ως βάση για μια τελική ειρηνευτική συμφωνία με τους Παλαιστινίους. Την «πρόταση» αυτή ο Μίτσελ φέρεται να τη μετέφερε στον Παλαιστίνιο Πρόεδρο, Αμπάς.

Τέλος, ο πεπειραμένος διαπραγματευτής ακολούθησε μια γνωστή, και συνήθως αποτελεσματική, «συνταγή», την οποία εισήγαγε ο ίδιος ο Ομπάμα: Το συναισθηματικό λόγο. Οι αναφορές του στα «βάσανα του παλαιστινιακού λαού στη Γάζα», στις «ανθρωπιστικές ανάγκες», στις «απώλειες ζωών που σφίγγουν την καρδιά», έπιασαν τόπο, όπως αποδεικνύουν τα δημοσιεύματα του αραβικού και παλαιστινιακού Τύπου, αλλά και οι αναλύσεις ντόπιων σχολιαστών. Η επίδειξη ενός «πιο ανθρώπινου προσώπου» από την Ουάσιγκτον, που, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων, δε θα υιοθετεί απροκάλυπτα και άνευ επεξεργασίας την ισραηλινή επιχειρηματολογία, αποτέλεσε τον πυρήνα πολλών αναλύσεων, τις τελευταίες μέρες, περί «αρχής μιας πραγματικής αλλαγής που θα ξεδιπλωθεί σταδιακά και σε βάθος χρόνου».

Ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος έστειλε τον έμπειρο απεσταλμένο του στην περιοχή, γνωρίζοντας ότι στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα δεν πρόκειται να υπάρξει καμία δυνατότητα διαπραγμάτευσης, ενόψει των πρόωρων ισραηλινών βουλευτικών εκλογών στις 10 Φλεβάρη. Με τις πιθανότητες εκλογής του ακροδεξιού Μπέντζαμιν Νετανιάχου στην πρωθυπουργία να παραμένουν εξαιρετικά μεγάλες, καθώς προηγείται πάντα στις δημοσκοπήσεις, το «μήνυμα» που φαίνεται ότι θέλησε να δώσει ο Λευκός Οίκος είναι, κατ' αρχάς, ότι θα επιθυμούσε την επικράτηση μιας «σχετικής ηρεμίας» στο Παλαιστινιακό.

Μιας ηρεμίας, που θα βοηθήσει τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη «αποκατάσταση» της εικόνας του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην ευρύτερη περιοχή, προκειμένου να διευκολυνθεί η προώθηση των σχεδίων για την «ευρεία Μέση Ανατολή», με την ταυτόχρονη επιβεβαίωση της κυρίαρχης θέσης, σε αυτά τα σχέδια, μιας θέσης για την οποία διαγκωνίζονται, είτε ξεχωριστά είτε ενωμένες, και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις και η Ρωσία, στο πλαίσιο των ενδο-ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων. Γι' αυτό και ο Μίτσελ επανέλαβε τόσες πολλές φορές τη «σημασία εδραίωσης της εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας».

Και για να επιτευχθεί ο αμερικανικός στόχος θα πρέπει να τηρηθούν πολλές ισορροπίες. Θα πρέπει, κατ' αρχάς, να υπάρξει ηρεμία και άμβλυνση των ακραίων θέσεων εντός Ισραήλ, όπου τα πνεύματα παραμένουν εξαιρετικά τεταμένα μετά την επέμβαση στη Γάζα. Οι ακροδεξιές «φασιστικές και ρατσιστικές», όπως τις χαρακτηρίζει το ΚΚ Ισραήλ, δυνάμεις έχουν ενισχυθεί όχι μόνο σε εκλογικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο επιρροής στην κοινή γνώμη. Διόλου τυχαία, το ΚΚ Ισραήλ και το μέτωπο «Χαντάς», όπου συμμετέχει, έχουν θέσει στον πυρήνα της προεκλογικής τους εκστρατείας το σφυροκόπημα της «νοοτροπίας» αυτής, όπως τονίζεται σε ανακοίνωσή τους, εκτιμώντας ότι θα αποβεί καταστροφική όχι μόνο ως προς το παλαιστινιακό ζήτημα, αλλά και ως προς τη συνοχή και την ενότητα της ισραηλινής κοινωνίας με τους Ισραηλινούς Αραβες (20% του πληθυσμού), και όσους διαφωνούν με την κυρίαρχη πολιτική, να βιώνουν, όπως υπογραμμίζεται, μία από τις «χειρότερες περιόδους».

Εξίσου οξυμένα είναι τα πνεύματα και στην παλαιστινιακή πολιτική σκηνή. Οι δύο μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις, «Χαμάς» και «Φατάχ», παρά τις, εκατέρωθεν, επίσημες διαβεβαιώσεις προθέσεων περί «συμφιλίωσης και ενότητας», δε δείχνουν, πραγματικά, διατεθειμένες να συζητήσουν. Οι διαρροές, με τις οποίες ανταλλάσσονται κατηγορίες για το ποιος ευθύνεται για το λουτρό αίματος στη Γάζα, διαδέχονται η μία την άλλη, επιβεβαιώνοντας όσους εκτιμούσαν ότι η 23ήμερη ισραηλινή επιχείρηση θα επιτείνει τον ενδο-παλαιστινιακό ανταγωνισμό εξουσίας.

Η προσεκτική «τοποθέτηση» του Μίτσελ σχετικά με το «μηχανισμό ελέγχου των συνόρων στη Γάζα» απαντά ουσιαστικά και σε αυτό το ζήτημα: Συμφιλίωση υπό την αιγίδα της Π. Αρχής φυσικά, αλλά και με συμμετοχή της «Χαμάς».

Οι επόμενες βδομάδες είναι εξαιρετικά κρίσιμες για τις εξελίξεις στην περιοχή, αλλά και για τη διαμόρφωση του τακτικού πλαισίου, στο οποίο θα κινηθεί ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στην περιοχή. Αν τηρηθούν οι εύθραυστες ισορροπίες που ο Μίτσελ χάραξε αδρά (παλαιστινιακή συμφιλίωση, άμβλυνση των ακροδεξιών «ιαχών» στο Ισραήλ), η αμερικανική διπλωματία αναμένεται να «πιέσει» για μιαν «ισχυρή εκεχειρία στη Γάζα», δηλαδή για μιαν ισορροπία «τρόμου», ανά πάσα στιγμή επίφοβη να καταρρεύσει και πρόσφορο έδαφος για κάθε είδους «διαμεσολαβήσεις και επεμβάσεις».

Πίσω από αυτόν το πρώτο στόχο, και τις συγκινησιακές αποστροφές για το «βασανισμένο παλαιστινιακό λαό», η προεδρία Ομπάμα δεν κρύβει καμία «ουσιαστική αλλαγή». Ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος δεν έθιξε το ζήτημα της κατοχής και δεν πρόκειται να το πράξει. Δεν έθιξε τις ειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ και δεν πρόκειται να το πράξει. Δε μίλησε για τα εγκλήματα πολέμου και δεν πρόκειται να το πράξει. Γιατί στόχος του δεν είναι η δικαίωση των δεκαετιών αιματηρού αγώνα του παλαιστινιακού λαού. Στόχος του δεν είναι η ίδρυση ανεξάρτητου βιώσιμου, ενιαίου εδαφικά, παλαιστινιακού κράτους, στα όρια του 1967 με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ, όπως προβλέπουν αυτές οι αποφάσεις.

Στόχος του είναι η καλύτερη δυνατή προώθηση και διασφάλιση των συμφερόντων του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή. Για να το πετύχει αυτό, και να κατευνάσει την αγανάκτηση που έθρεψε η κυνική και απροκάλυπτη υποστήριξη της προηγούμενης αμερικανικής κυβέρνησης προς το Ισραήλ, ο Ομπάμα και οι απεσταλμένοι του θα χρησιμοποιήσουν το «μεγάλο όπλο», όπως και ο ίδιος είπε, της αμερικανικής πολιτικής: Τη διπλωματία. Θα χρησιμοποιήσει, δηλαδή, σε πολύ μεγαλύτερες δόσεις το «καρότο» έναντι του «μαστιγίου», αξιοποιώντας εσωτερικές αντιθέσεις, συγκινησιακές φορτίσεις και προσεκτικά διατυπωμένες έμμεσες, πάντα, θέσεις, έτσι ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να τις ανασκευάσει.

Αυτό σημαίνει σαφώς αλλαγή σε επίπεδο εντυπώσεων και πιθανότατα και σε επιμέρους πλευρές της αμερικανικής πολιτικής και στάσης, αλλά σε καμία περίπτωση δε σηματοδοτεί αλλαγή επί της ουσίας: Το αίμα του παλαιστινιακού λαού θα συνεχίσει να αξιοποιείται ως «μοχλός πίεσης» για την τήρηση επωφελών ενδο-ιμπεριαλιστικών ισορροπιών, την προώθηση συμφερόντων, αλλά και για την αλλαγή των περιφερειακών συσχετισμών δύναμης και των ανάλογων συμμαχιών (με τελευταίο επεισόδιο σε αυτόν το διαγκωνισμό την αποχώρηση του οργισμένου Τούρκου πρωθυπουργού από το Νταβός απέναντι στον Ισραηλινό Πρόεδρο, κίνηση με την οποία ο Ερντογάν ερίζει για μεγαλύτερη επιρροή στην παλαιστινιακή κοινή γνώμη αντιπαρατιθέμενος με το Ιράν).