Κυριακή 27 Γενάρη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 2
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "ΡΙΖΟχαρτο"
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ «ΡΙΖΟΧΑΡΤΟ»
Στη γροθιά της... υποδούλωσης

ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ: «Στη Γροθιά του Σούπερμαν», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»

Οι πιο επικίνδυνες μορφές πλύσης εγκεφάλου είναι αυτές που δε φαίνονται. Είναι αυτές που σαν υποδερμική ένεση μπαίνουν στο κυκλοφοριακό σύστημά μας από μικρή ηλικία. Ολοι μας έχουμε ακούσει ή έχουμε δει κάποιους «υπερανθρώπους», που σε κόμικς, παραλογοτεχνία, στα ΜΜΕ, στις παιδικές σειρές κάνουν τα πιο απίθανα πράγματα. Οι Μπάτμαν, Τζέιμς Μποντ, Σπάιντερμαν, διάφορα τέρατα (θυμηθείτε τα «τέρατα» από τη Φινλανδία, που κέρδισαν το 2006 στη «Γιουροβίζιον»), αλλά και ο Ηρακλής εντυπώνονται βαθιά στις παιδικές ψυχές δημιουργώντας πρότυπα προς μίμηση. Αυτά τα θέματα πραγματεύεται ο Αστέριος Λάμπρου, διδάκτορας της Αισθητικής των ΜΜΕ, στο βιβλίο του, που η συγγραφή του διάρκεσε πολλά χρόνια και το αποτέλεσμα είναι μια πολύπλευρη εργασία. Ποιος είναι λοιπόν αυτός ο σούπερμαν; Ποια η ιστορία του; Εχει προγόνους και ποιους; Ποιος τον κατασκεύασε στις διάφορες φάσεις της ιστορίας; Ποιος τον χρησιμοποιεί και με ποιο στόχο; Εχει πλέον χίλια πρόσωπα στα μέσα μαζικής «επικοινωνίας». Στον πρόλογο διαβάζουμε: «Είναι ασφαλώς ο γνωστός Σούπερμαν με τη στολή στα χρώματα της αστερόεσσας. Είναι, όμως, και ο μαυροντυμένος Μπάτμαν, ο ημίγυμνος Ράμπο, ο άψογος Τζέιμς Μποντ, ο Ταρζάν, ο Ηρακλής και εκατοντάδες άλλοι, που τους διαβάζουμε στα κόμικς ή στην παραλογοτεχνία και τους βλέπουμε σε κινούμενα σχέδια, σε τηλεοπτικές σειρές ή στον κινηματογράφο». Και προς το τέλος του βιβλίου αποκαλύπτεται συμπερασματικά η βαθύτερη ταυτότητά του: «... ο υπεράνθρωπος συνιστά συμβολική και μυστικοποιημένη μεταφορά της δράσης του ηγετικού πολυεθνικού μονοπωλίου μεταφέροντας τα χαρακτηριστικά του μονοπωλίου από το χώρο του συσχετισμού μεγεθών στον άυλο κόσμο του πολύχρωμου θεάματος...». Στο κεφάλαιο «Υπεράνθρωπος και μονοπώλια» ο αναγνώστης θα βρει την ανάλυση, που οδηγεί στο παραπάνω συμπέρασμα.

Με πολλά στοιχεία, στατιστικές επεξεργασίες, σε συνδυασμό με ιστορικά και ανθρωπολογικά δεδομένα, το βιβλίο μάς αποκαλύπτει τι κάνουν οι διάφοροι σούπερμαν με τη συνείδηση και την ψυχή μας από παιδική ηλικία. Πώς σταδιακά πάει τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα πίσω σε προγενέστερα στάδια σκέψης, πώς ο σούπερμαν πολεμάει τη γνώση και την κριτική σκέψη, πώς γλωσσικά μάς γυρίζει πίσω στην εποχή των άγριων, άναρθρων κραυγών, πώς κάνει τους ανθρώπους να αποστρέφονται όλων των μορφών τέχνης, πώς κάνει τα παιδιά να εθιστούν στη λογική της ιμπεριαλιστικής βίας, πώς διοχετεύει την οργή - δικαιολογημένη οργή από βιωμένες καταστάσεις - σε ανώδυνα για το σύστημα κανάλια.

Ο συγγραφέας συνδέει κάθε φαινόμενο με τις αιτίες του. Μαθαίνουμε πράγματα ελάχιστα γνωστά για τους αρχαίους μύθους, το έπος, το θέατρο, καθώς και για το σφετερισμό τους από τη βιομηχανία του θεάματος και πώς η τελευταία νεκρώνει μέσα μας κάθε ικανότητα δημιουργίας, τη φαντασία μας, ώστε να γινόμαστε άβουλα παθητικά όντα, εύκολο ανάλωμα της κάθε χειραγώγησης. Σχολιάζοντας γενικότερα το ρόλο της πνευματικής ζωής και τη μετατροπή της σε κερδοφόρα επιχείρηση στον αναπτυγμένο καπιταλισμό, ο συγγραφέας θα παρατηρήσει: «Ο βαθμός ελέγχου της πνευματικής ζωής συνιστά ποιοτικό άλμα σε σχέση με όλες τις προγενέστερες συνθήκες ταξικής κυριαρχίας».

Η βιομηχανία του θεάματος προσφέρει με τρόπο φαντασμαγορικό «χάντρες και καθρεφτάκια» για να «παίζει» ο λαός, ώστε να μην παίρνει χαμπάρι καν την ίδια την προσπάθεια συνειδησιακής υποδούλωσής του και γι' αυτό να μην τιμωρεί τους υπεύθυνους.


Αννεκε Ιωαννάτου


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ