Η κατάχρηση φαρμάκων με ναρκωτικές ή ψυχοτρόπους ουσίες ενίοτε υπερτερεί και απ' τη χρήση και αυτών των ίδιων των ναρκωτικών συμπεραίνει η Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον έλεγχο των Ναρκωτικών στη φετινή έκθεσή της, που παρουσιάστηκε χτες ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο. Στην Αθήνα την παρουσίαση έκαναν ο Γεράσιμος Νοταράς και ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος, πρόεδρος και διευθυντής, αντίστοιχα, του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) με την παρουσία του υφυπουργού Υγείας Γιώργου Κωνσταντόπουλου.

Αναπτύσσεται μια «μη ελεγχόμενη αγορά», είτε από πρόσωπα είτε από επιχειρήσεις που έχουν στόχο το εύκολο κέρδος και λειτουργούν, άλλοτε με νόμιμη άδεια, προωθώντας, ωστόσο, παράνομα τις ουσίες και άλλοτε σε καθεστώς πλήρους παρανομίας. Στη μη ελεγχόμενη αγορά κυκλοφορούν κλεμμένα, κακής ποιότητας, αποσυρμένα ή ληγμένα φάρμακα, σκευάσματα που έχουν διαρρεύσει από υπηρεσίες Υγείας, απομιμήσεις φαρμάκων από παράνομους παρασκευαστές, καθώς και ουσίες που διακινούνται παράνομα μέσω Διαδικτύου.

Η κατάχρηση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων, σε μερικές περιοχές του κόσμου έχει ήδη ξεπεράσει τη χρήση ηρωίνης και της κοκαΐνης. Στις ΗΠΑ η σταδιακή αύξηση κατάχρησης παυσίπονων, κατασταλτικών (συμπεριλαμβανομένων των βαρβιτουρικών), ηρεμιστικών και ναρκωτικών ουσιών, εκτός της ηρωίνης, στο γενικό πληθυσμό έχει καταστήσει τα συνταγογραφούμενα φάρμακα τη δεύτερη πιο χρησιμοποιούμενη κατηγορία ουσιών μετά την κάνναβη.

Κάνοντας μια ανασκόπηση, η Επιτροπή παρουσιάζει ανησυχητική αύξηση της διακίνησης κοκαΐνης στην Αφρική. Εκρηξη της παράνομης καλλιέργειας παπαρούνας, για την παραγωγή του οπίου, παρουσιάζεται στο Αφγανιστάν καθώς το 2006 αυξήθηκε κατά 50% φτάνοντας στο ρεκόρ των 6.100 τόνων.

Τα τελευταία χρόνια σε αρκετές χώρες έχει αυξηθεί η κατανάλωση οπιούχων που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία υποκατάστασης.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτά τα οπιούχα, και ιδιαίτερα η βουπρενορφίνη και η μεθαδόνη, σε πολλές χώρες διοχετεύονται στην παράνομη αγορά. Ενδεικτικά η παράνομη εκτροπή αφορά το 15% της μεθαδόνης στην Κροατία και το 25% της βουπρενορφίνης στη Γαλλία. Το σύνηθες φαινόμενο είναι οι χρήστες ουσιών που παρακολουθούν πρόγραμμα υποκατάστασης, να πωλούν μέρος της ουσίας που τους χορηγείται, προκειμένου να εξασφαλίσουν το ναρκωτικό προτίμησής τους. Επίσης σε αρκετές χώρες αναφέρονται θάνατοι που προκλήθηκαν από κατάχρηση μεθαδόνης και βουπρενορφίνης (Μεγάλη Βρετανία), καθώς και η προώθηση των παράνομων υποκατάστατων για εξαγωγή σε άλλες χώρες.

Στο χαιρετισμό του ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος υπογράμμισε ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μονοδιάστατο ψυχιατρικό πρόβλημα τονίζοντας τις άλλες πλευρές του (όπως είναι η κοινωνική, ψυχολογική, πολιτιστική κλπ). Είπε ότι η πολιτική της κυβέρνησης επικεντρώνεται - αν και δε συμβαίνει στην πραγματικότητα - στην πρόληψη και ότι ο αγώνας κατά των ναρκωτικών πρέπει να στοχεύει στην απεξάρτηση από όλες τις ουσίες.