Αν η αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος "S-300" ήταν πράγματι μια μελετημένη πολιτική επιλογή, με στόχο τη θωράκιση της άμυνας της Κύπρου, τότε θα μαθαίναμε γι' αυτή λίγο μετά την εγκατάσταση των πυραύλων στο νησί. Ομως οι πύραυλοι "S-300" "έσκασαν" πολύ πριν αγοραστούν, σαν προεκλογικά πυροτεχνήματα στην Κύπρο, εξασφαλίζοντας μεν μια ακόμη προεδρική θητεία στον Γλ. Κληρίδη, περιπλέκοντας δε σε επικίνδυνο βαθμό το κυπριακό πρόβλημα.

Κατ' αρχήν μια απαραίτητη διευκρίνιση: Την περιπλοκή στο Κυπριακό δεν τη δημιούργησε η επιλογή για την αγορά των ρωσικών πυραύλων. Τη δημιούργησε η σκοπιμότητα της επιλογής.

Πράγματι, είναι πια ολοφάνερο πως η "απόφαση" για την αγορά των πυραύλων ήταν απλώς ένας κακομελετημένος ελιγμός, που από τη μια θα βοηθούσε την εκλογική επικράτηση του Κληρίδη και από την άλλη θα αξιοποιούνταν σαν διαπραγματευτικό χαρτί για το "παζάρι" στο Κυπριακό.

Ο πρώτος από τους δύο στόχους, αν έχει καμιά σημασία για την υπόθεση της Κύπρου, εκπληρώθηκε. Ο δεύτερος, όμως, έχει ήδη μετατραπεί σε τεράστιο πρόβλημα που ήδη υπονομεύει, αν δεν έχει ήδη "τινάξει" στον αέρα, τα συμφέροντα της χώρας.

Η Κύπρος από γεωστρατηγική άποψη αποτελεί σημαντικότατο σημείο ελέγχου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ο έλεγχος αυτής της περιοχής αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα της Ουάσιγκτον, καθώς είναι το σημείο όπου έχει σχεδιαστεί να καταλήξουν οι "βάνες" των αγωγών μεταφοράς του πετρελαίου από τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες προς τη Δύση. Ηδη, η Ουάσιγκτον έχει εγκαταστήσει τους "χωροφύλακες" της περιοχής, ευνοώντας την ανάπτυξη των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων, που ήδη εκφράζεται σε στρατιωτικό επίπεδο με τη συμμαχία που έχουν συνάψει οι δυο χώρες. Προφανώς, η αμερικανική διπλωματία δεν έχει κανένα λόγο να επιτρέψει, από την αρχή μάλιστα, την αμφισβήτηση της "νέας τάξης" που οικοδομεί στην περιοχή. Με άλλα λόγια, η Αμερική δεν έχει κανένα λόγο να επιτρέψει την παρουσία της Ρωσίας, μέσα από την εγκατάσταση των "S-300", στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Είναι, απ' όλα αυτά, φανερό ότι το παιχνίδι γύρω από την Κύπρο είναι τόσο "χοντρό" που κυβερνήσεις σαν της Ελλάδας ή πολύ περισσότερο της Κύπρου δεν επιτρέπεται να καθίσουν καν στο τραπέζι. Το έχουν χάσει αυτό το δικαίωμα, έστω κι αν το "παιχνίδι" αφορά άμεσα τις χώρες τους, από τη στιγμή που αναντίρρητα προσδέθηκαν στο άρμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Είναι, πια, "δεδομένες". Δεν μπορούν να διαπραγματευτούν. Αλλοι, στην Ουάσιγκτον, αποφασίζουν για αυτές.

Κι αυτοί οι "άλλοι" έχουν αποφασίσει πως στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο δεν υπάρχει ρόλος για την Ελλάδα. Ο όποιος ρόλος ανατέθηκε στην Αγκυρα, η οποία προφανώς, σπεύδει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση και να προωθήσει τις απόψεις για τη "λύση" του Κυπριακού. Για την ακρίβεια, φαίνεται πως η Ουάσιγκτον προσεκτικά, για να κρατήσει τα προσχήματα, όχι μόνο αποδέχεται τις τουρκικές θέσεις για το Κυπριακό, αλλά στο παρασκήνιο, έχει αναλάβει και να τις προωθήσει και να τις "κάνει" κτήμα της Διεθνούς Κοινότητας.

Οι τουρκικές θέσεις για το Κυπριακό, άλλωστε, είναι πολύ απλές: Το πρόβλημα λύθηκε το '74 με την επέμβαση του τουρκικού στρατού. Με άλλα λόγια, από τη στιγμή που στο πεδίο της μάχης η Τουρκία είναι νικήτρια, δε σκοπεύει να χάσει τα κέρδη της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πολύ περισσότερο τώρα μάλιστα, που της έχει ανατεθεί από την Ουάσιγκτον και ρόλος σε αυτήν ακριβώς την περιοχή.

Η "δύναμη", προφανώς, διαμορφώνει τα δεδομένα και την πραγματικότητα. Αυτή η πραγματικότητα λοιπόν, έχει σχηματιστεί στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και δε θα μπορούσε να αμφισβητηθεί με τους πυραύλους "S-300" οι οποίοι μάλιστα χρησιμοποιήθηκαν ως προεκλογικά πυροτεχνήματα. Το ερώτημα, λοιπόν, που προκύπτει είναι για ποιο λόγο συντηρείται ακόμη "ζωντανό" αυτό το θέμα; Μήπως, τελικά γιατί βοηθά στην προώθηση της "λύσης" του Κυπριακού, όπως την έχουν κατά νου Αμερικάνοι, Ευρωπαίοι και Τούρκοι; Μήπως τελικά μέσα από το παιχνίδι για την εγκατάσταση ή όχι των ρωσικών πυραύλων μεθοδεύεται η εμφάνιση της διχοτομικής λύσης; Μήπως το "παιχνίδι" αυτό, όπως και οι διαπραγματεύσεις για ένταξη της (Νότιας, όπως είχε διευκρινίσει, αποχωρώντας από την προεδρία της Κομισιόν, ο Ζ. Ντελόρ) Κύπρου στην ΕΕ βοηθούν στην εμπέδωση της συνείδησης πως στο νησί υπάρχουν δύο διαφορετικές κυβερνήσεις, δύο κράτη και δύο λαοί, οι οποίοι δεν είναι δυνατό να ζήσουν ειρηνικά, κάτω από ενιαία πολιτική διοίκηση;

Ολα αυτά, οδηγούν στην επανεμφάνιση του "σεναρίου" που μιλά για την "ανάγκη" αναγνώρισης του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους. Ηδη, Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται αντιμέτωπες με "απειλητικούς υπαινιγμούς" για αναμενόμενη διπλωματική εκστρατεία η οποία θα οδηγήσει τελικά στην αναγνώριση του ψευδοκράτους, κατ' αρχήν από μια μικρή ομάδα χωρών.

Στην Αθήνα Ελληνες διπλωμάτες, εκτιμούν πως ο πρώτος κύκλος αυτής της διαδικασίας, μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Η κατάληξη αυτή της διαδικασίας, δεν μπορεί να είναι άλλη, από τη νομιμοποίηση του ψευδοκράτους και των τετελεσμένων, πάντα προς... όφελος της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή.

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ