"Δε θα δημοσίευα πολλά από τα κείμενα αυτά, αν δε με έθελγε η απόσταση του χρόνου", σημειώνει στο εσώφυλλο, και δε θα έπρεπε πραγματικά να τα συμπεριλάβει, αφού φαίνεται να αναγνωρίζει ότι αδικούν πολύ αυτή τη συγκεντρωτική έκδοση. Ας διόρθωνε τουλάχιστο, τώρα στην ωριμότητα (1995), τα άφθονα γλωσσικά και εκφραστικά μαργαριτάρια. Βλέπουμε όμως έτσι και την εξέλιξή της στο γράψιμο: άφθονα είναι επίσης τα πολύτιμα ποιητικά στοιχεία, κυρίως από το 1961 και ύστερα. Και, αν δεν έχουμε ένα στέρεο και ολοκληρωμένο ποιητικό έργο τελικά, θα την αδικούσαμε κι εμείς ασυγχώρητα, παραβλέποντας αυτόν τον άτακτα "ερριμμένο" ποιητικό πλούτο.

Σταχυολογούμε: "Κάποιο θεόρατο καράβι/ μπήκε και κάθησε/ στο μικρό λιμάνι/ το ξεχασμένο απ' το χρόνο. /(...) Αδειο, θεόρατο καράβι!/ με μόνο ναυτικό κάποια γυναίκα/ που καθισμένη στ' άλμπουρο/ κύτταζε πέρα πόνο το νησί!/ (...) Κανείς δεν πήγε στο καράβι να ρωτήσει/ τι γύρευε, πού τράβαγε,/ τι ζήταγε να βρει". ("Φαμαγκούστα". Σημ: η φραγκική ονομασία της Αμμοχώστου). "Χρυσό κλουβί/ σου είχα ετοιμάσει/ και συ πήγες και κούρνιασες/ στον ουρανό./ Απόμεινα να σε κυττώ/ βουβή στα σταυροδρόμια/ σέρνοντας μαζί μου/ τον εσπερινό". ("Χαμένη συνάντηση"). Ενα βιβλικό θέμα, ο - διαχρονικός - πόνος των Χαναναίων για τη χαμένη πατρίδα τους και το χαμένο τους μεγαλείο: "Τώρα/ τα πελώρια Τείχη.../ σκιάζουν τα γύρω μας/ και πληρούν τις ψυχές μας/ από έγνοια και τρόμο. / (...) Τίποτε/ τώρα δεν έμεινε/ στη μακρυνή πατρίδα/ - την για πάντα θαμμένη/ στα γλυκά όνειρά μας - / Γη Χαναάν". ("Ανεπιθύμητοι"). Και από το θέμα της "Ορέστειας" (μιλούν οι Ερινύες - οι τύψεις του Ορέστη, κατά την ποιήτρια): "Πέρδικα που σε πλήγωσα/ και σκόρπισα τα φτερά σου/ χωρίς να σ' αρνηθώ./ Πώς να γυρίσω τη σπάθη μου/ να ξαναπάρω την οργή μου,/ σαν άντρας να σταθώ;/ (...) Στήλη γλυκιά του ίσκιου μου/... χέρια δε βρίσκω πιο μακριά/ τον πόνο ν' αγκαλιάσουν/ και κόρφους να μοσχοβολούν/ περσότερο απ' της μάνας", λέει η "Ερινύα της αγάπης". Αλλά η "Ερινύα της ορθής κρίσης" κακίζει την Κλυταιμνήστρα: "... Δεν άφησες στο θάνατο/ τίποτα να κουρσέψει,/ από το άδειο σου κορμί/ φευγάτη θα 'ταν η ψυχή/ από τα περασμένα...". Στην ενότητα "Δύτες του Χάους" (από αφορμή την προσελήνωση των αστροναυτών) ατενίζει με δέος το "χάος" που περιβάλλει τον πλανήτη και θρηνεί την αυτοκαταστροφή του, ιδιαίτερα στο "Η τιμωρία του Γήινου".

Μανώλης ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ