Σε μια από τις συντηρητικές εφημερίδες διαβάσαμε και την εξής φράση, ως επικήδειο για τον Κ. Καραμανλή: "Εφυγε ο τελευταίος εθνάρχης". Κάποιοι άλλοι, τούτες τις ίδιες μέρες, κάνοντας χρήση του "ο νεκρός δεδικαίωται" και επαναλαμβάνοντας το στερεότυπο "θα τον κρίνει η Ιστορία", ξεδίπλωσαν τις δικές τους απόψεις γύρω από τον εκλιπόντα, με μια εμφανή διάθεση ενταφιασμού και της Ιστορίας και της ιστορικής μνήμης.
***
Το δικαίωμα συμμετοχής, όμως, στην ιστορική μνήμη, δεν το έχουν μόνο οι τελετάρχες των "εθναρχών". Παράλληλα, ο σεβασμός στην πιο προσωπική στιγμή ενός ανθρώπου, που δεν είναι άλλη από το θάνατό του, δεν μπορεί να συνοδεύεται από την υποκρισία ή τη φίμωση εκείνων που εκτιμούν διαφορετικά τα πράγματα, σε ό,τι αφορά την άποψη και την κρίση που συνοδεύει τη διαδρομή του τεθνεώτος. Αυτό θα σήμαινε απρέπεια κατά της Ιστορίας. Και αυτό ισχύει για όλους. Και για τον Κ. Καραμανλή.
Κάνοντας χρήση, λοιπόν, του δικαιώματος να μην αφήνουμε τη σχέση μας με την ιστορία στις διαθέσεις των άλλων, θα συμφωνήσουμε απόλυτα με τον χαρακτηρισμό "εθνάρχης", που αποδίδεται στον Κ. Καραμανλή. Μόνο που θα συμπληρώσουμε: "Ποιου έθνους;". Το ερώτημα και ο διαχωρισμός των... εθνών είναι παλιός. Τόσο παλιός, όσο και ο διαχωρισμός ανάμεσα στους φτωχούς και στους πλούσιους, στους εκμεταλλευόμενους και στους εκμεταλλευτές, στους "έχοντες" και στους "μη έχοντες", στα αφεντικά και στους υπαλλήλους τους, στους αστούς και στους προλετάριους.
***
Δεν υπάρχει, επομένως, ένα έθνος. Τόσο εντός, όσο και εκτός των συνόρων μιας χώρας, τα έθνη είναι δυο. Από τη μια μεριά, είναι το "έθνος" των αριστοκρατών, που αργότερα μετεξελίχθηκαν σε φεουδάρχες και που με τη σειρά τους έγιναν καπιταλιστές. Από την άλλη, είναι το έθνος των δούλων, που έδωσαν τη θέση τους στους πληβείους, εκείνοι στους δουλοπάροικους και αυτοί με τη σειρά τους στους εργάτες, σε όλους τους εργαζόμενους.
Πράγματι, ο Κ. Καραμανλής είναι εθνάρχης, αλλά του δικού του έθνους. Του έθνους των αστών κεφαλαιοκρατών. Είναι αλήθεια ότι τα συμφέροντα αυτού του έθνους τα εξυπηρέτησε με επάρκεια. Οσο για τους άλλους, για το άλλο έθνος, την εποχή που συντελούνταν το "θαύμα" της πρώτης καραμανλικής οχταετίας, της "οκταετίας της δημιουργίας" κατά την "Καθημερινή", εκείνο το άλλο έθνος είτε βρισκόταν στις φυλακές και τις εξορίες, είτε μετανάστευε στις στοές του Βελγίου, είτε δούλευε για... τρεις και εξήντα.
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη πρωθυπουργική θητεία Καραμανλή, και πάλι το έθνος των πλουτοκρατών βρήκε στο πρόσωπό του έναν άξιο διαχειριστή των συμφερόντων του. Δίπλα, όμως, στις τότε διακηρύξεις για την "κατάργηση της πάλης των τάξεων", δίπλα στις τελετές για την είσοδο στην ΕΟΚ, δίπλα στα στεντόρεια "ανήκομεν εις την Δύσιν" και στον "εγκαινιασμό" των σύγχρονων θεμελίων του δικομματισμού - για τα οποία η άρχουσα τάξη έχει κάθε λόγο να υμνεί τον εθνάρχη της - το άλλο έθνος, το έθνος των εκμεταλλευόμενων, έζησε την αστυνομοκρατία, έμαθε να ξυπνά και να κοιμάται με το "λιτότης".
***
Αλλά "ο νεκρός δεδικαίωται", λένε. Ρωτάμε: Αν κριτήριο για τη δικαίωση είναι το γεγονός του θανάτου, τότε τι νόημα έχουν οι πράξεις κάποιου ενόσω είναι ζωντανός; Ρωτάμε: Ο Λαμπράκης δικαιώθηκε, επειδή πέθανε ή επειδή πέθανε όπως πέθανε, και πέθανε όπως πέθανε επειδή έζησε όπως έζησε; Κι αν δικαιώθηκε επειδή πέθανε, το ίδιο δικαιωμένοι είναι οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας του, επειδή κι αυτοί πέθαναν ή κάποτε θα πεθάνουν; Ο Κουμής και η Κανελλοπούλου, οι δολοφονημένοι από το κράτος που υποτίθεται ότι είχε εκδημοκρατιστεί, 6 χρόνια μετά την έλευση Καραμανλή από το Παρίσι, αν δικαιώθηκαν επειδή πέθαναν, το ίδιο δικαιωμένοι θα είναι οι δολοφόνοι τους, επειδή κι αυτοί κάποτε θα πεθάνουν;
Προφανώς, η παραπάνω θεωρία δεν ισχύει. Οσο κι αν είναι βολική. Βέβαια, οι κάτοχοι των ΜΜΕ, οι αφεντάδες και κυρίαρχοι της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας που ανήκουν στο έθνος που τίμησε ο Κ. Καραμανλής, την αξιοποιούν για να γράψουν την Ιστορία στα μέτρα τους.
***
Πέρα, πάντως, από τα δικά τους μέτρα, υπάρχει το μέτρο της αλήθειας και της πραγματικότητας. Μια πραγματικότητα, που ήταν τόσο βαριά τη δεκαετία του '50 και του '60, που όσοι είχαν "ζωγραφίσει" τη μαύρη πλευρά της, έφυγαν νύχτα από τη χώρα. Ηταν εκείνοι που τις ομάδες περιφρούρησης του Ντε Γκολ, κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, τις επάνδρωναν με τους κατοπινούς δολοφόνους του Λαμπράκη, τους πρωταγωνιστές της "Καρφίτσας" και τους επιφορτισμένους με το να ψηφίζουν δυο και τρεις φορές στις εκλογές του '61. Ηταν εκείνοι που όχι μόνο ήταν απόντες από τις μεγάλες δοκιμασίες αυτής της χώρας, όπως την περίοδο της Κατοχής ("ο Καραμανλής δεν παρασύρθηκε στα βουνά", λέει η Ελένη Βλάχου στα απομνημονεύματά της, απευθύνοντας... έπαινο στον εκλιπόντα), αλλά και όταν αργότερα έγιναν πρωθυπουργοί, τίμησαν στους υπουργικούς θώκους άτομα σαν τον Θεμελή, που ως νομάρχης της Κατοχής διακήρυσσε ότι "πας λαμβάνει τα όπλα κατά των Γερμανών δεν είναι Ελλην"... Ομως, αυτό, το ίδιο μέτρο της αλήθειας και της πραγματικότητας, για το οποίο μιλήσαμε, έχει το "κουσούρι" να μη χαρίζεται ούτε στους εθνάρχες. Πολύ περισσότερο, που στα συρτάρια της η Ιστορία έχει καταχωρήσει τις επιστολές των εθναρχών στους "πρωθυπουργούς" της χούντας. Εχει αποφανθεί για το τι σήμαινε εκείνο το "Καραμανλής: Εργα και όχι λόγια" της εποχής των τραμ, της πλατείας Ομονοίας και της αντιπαροχής. Εχει αποφανθεί για τους εθνάρχες, που υπέγραφαν στη Ζυρίχη και στο Λονδίνο τις γνωστές συμφωνίες και ξεστόμιζαν κατόπιν το "επιχείρημα" ότι "η Κύπρος είναι μακριά", που δεν έκρυβαν ότι η πρόσδεση της χώρας στον ιμπεριαλισμό της ΕΟΚ γινόταν για "πολιτικούς λόγους", ενώ οι ελιγμοί τους και "τα φεύγουμε από το ΝΑΤΟ" εκδηλώθηκαν για να μη φύγουμε ποτέ από το ΝΑΤΟ.
Θα το επαναλάβουμε: Για το έθνος τους, τέτοιοι εθνάρχες σαν τον Κ. Καραμανλή, είναι πράγματι άξιοι.
Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
"Ο νεκρός δεδικαίωται", λένε. Ρωτάμε: Ο Λαμπράκης δικαιώθηκε επειδή πέθανε ή επειδή πέθανε όπως πέθανε, και πέθανε όπως πέθανε, επειδή έζησε όπως έζησε; Κι αν δικαιώθηκε επειδή πέθανε, το ίδιο δικαιωμένοι είναι οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας του, επειδή κι αυτοί πέθαναν ή κάποτε θα πεθάνουν;
Feeds
ΑΠΑΤΗ Η ΟΝΕ κι όχι "εθνικός στόχος"...
