ΛΟΝΔΙΝΟ.-

Σάλο συζητήσεων για τα ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλωνοποίηση ανθρώπων και εν γένει με τη βιοτεχνολογία προκαλεί η πρωτοσέλιδη είδηση στους "Σάντεϊ Τάιμς" σχετικά με τη δημιουργία εμβρύου ακέφαλου βατράχου σε εργαστήρια της Βρετανίας. Η είδηση, που πρωτοανακοινώθηκε σε επιστημονικό ντοκιμαντέρ του BBC2, έδωσε λαβές σε όσους υποστηρίζουν την προοπτική βιοτεχνολογικής παραγωγής ακέφαλων ανθρώπινων κλώνων με σκοπό τη λήψη οργάνων και ιστών δέρματος για μεταμοσχεύσεις. Προκάλεσε, όμως, και οξύτατες αντιδράσεις από επιστήμονες που χαρακτηρίζουν τη μελλοντική προοπτική από την εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας ως ηθικά ανεπίτρεπτη που έχει σκοπό τη δημιουργία κατώτερης ράτσας ανθρώπων που θα υπηρετούν την κυρίαρχη ομάδα...

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας, τα έμβρυα ακέφαλων βατράχων δεν επιτρέπεται να επιβιώσουν πέραν της μίας βδομάδας, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν πως η τεχνική θα μπορούσε να προσαρμοστεί και να εφαρμοστεί στην ανάπτυξη ανθρώπινων οργάνων (όπως καρδιά, συκώτι, πάγκρεας, νεφρά) μέσα σε εμβρυακό υμένα ενός τεχνητού κόλπου.

Εάν η ανθρώπινη κλωνοποίηση γίνει δυνατή - πολλοί επιστήμονες τη θεωρούν αναπόφευκτη - και ξεπεραστούν, προς το παρόν, τα όποια τεχνητά εμπόδια, θα μπορούσαν οι άνθρωποι που χρήζουν μεταμόσχευσης οργάνων να πάρουν τα απαραίτητα όργανα από καλλιέργειες δικών τους κυττάρων διά της μεθόδου της κλωνοποίησης.

"Η ανάπτυξη ζωτικών οργάνων σε ακέφαλα έμβρυα θα μπορούσε να ξεπεράσει επίσης ηθικά προβλήματα, γιατί δε νοείται οργανισμός νοήμων δίχως εγκέφαλο έστω και σε εμβρυακό στάδιο", τονίζει σε δηλώσεις του ο Τζόναθαν Σλέικ, καθηγητής αναπτυξιακής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπαθ και διαπρεπής εμβρυολόγος.

Ο Σλέικ απαντώντας σε σχετικό ερώτημα των "Τάιμς της Κυριακής" είπε ότι είναι σε θέση να δημιουργήσει ακέφαλα έμβρυα βατράχων σχετικώς εύκολα με μετάλλαξη του υλικού ορισμένων γονιδίων. Χρησιμοποιώντας αυτή την τεχνολογία, υποστηρίζει ότι είναι δυνατή η δημιουργία βατράχων όχι μόνον χωρίς κεφάλι, αλλά και χωρίς ουρά ή πόδια. Πρόσθεσε δε ότι η ίδια τεχνολογία θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε ανθρώπινα έμβρυα επικαλούμενος τις ομοιότητες που υπάρχουν στα συγκεκριμένα γονίδια μεταξύ αυτών των δύο μορφών ζωής.

Ο Σλέικ σημείωσε ότι η χρήση ανθρώπινων κλώνων σε φάση εμβρύου για την παραγωγή οργάνων ούτε καν συζητείται σήμερα, όχι μόνον γιατί αυτό θα ισοδυναμούσε με τη θανάτωση αυτών των ημιτελών οργανισμών, αλλά και με φόνο. Πρόσθεσε, όμως, ότι τεράστια τεχνικά προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν με επιχείρημα ότι τα πειράματα κλωνοποίησης βατράχων οδήγησαν τριάντα χρόνια μετά στην κλωνοποίηση του προβάτου Ντόλι από το ινστιτούτο Ρόσλιν του Εδιμβούργου, το οποίο έχει ανακοινώσει πως θα μπορούσε να προβεί στην παραγωγή ανθρώπινων κλώνων μέχρι το τέλος του 1998.

Οι ιδέες του Σλέικ προκάλεσαν οξύτατες αντιδράσεις μεταξύ άλλων ακαδημαϊκών, όπως του καθηγητή Αντριου Λίνζεϊ, που διδάσκει ηθική στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Χαρακτήρισε τις δηλώσεις Σλέικ "επιστημονικό φασισμό", γιατί θα μπορούσε να δημιουργήσει άλλες υπάρξεις κατώτερης βαθμίδας για την υπηρέτηση της κυρίαρχης ομάδας. Και κατέληξε λέγοντας: "Είναι ηθικά αποκρουστικό να δημιουργήσεις μία μεταλλαγμένη μορφή ζωής".

Ομως, την ίδια ώρα άλλοι επιστήμονες τάχθηκαν υπέρ του καθηγητή Τζόναθαν Σλέικ, λέγοντας ότι οι προτάσεις του είναι λογικοφανείς και θα μπορούσαν κάποια στιγμή να εφαρμοστούν για να αποτραπούν τα φαινόμενα απαγωγής ατόμων με σκοπό την εμπορία των ζωτικών τους οργάνων...