Ευλογημένος τόπος. Είναι οι πρώτες λέξεις που σου 'ρχονται στο νου όταν πρωτοαντικρίζεις τον Νομό Εβρου. Η φύση σε όλο της το μεγαλείο, βιότοποι και υδροβιότοποι, σημάδια πάνω στα οποία έχει αποτυπωθεί η ιστορία του τόπου, μια ιστορία χιλιάδων χρόνων. Και βέβαια ο ποταμός Εβρος, η σημαντικότερη"προίκα" του νομού. Το ποτάμι είναι πηγή ζωής για τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων που ασχολείται με τη γεωργία. Ο ζωτικός του ρόλος είναι διαχρονικός, αφού από την αρχαιότητα ακόμα ρύθμιζε την οικονομική ζωή του τόπου.

Διαθέτοντας όλα αυτά τα προτερήματα θα περίμενε κανείςνα είναι ένας πλούσιος Νομός και οι 145.000 περίπου κάτοικοι να ζουν πλουσιοπάροχα, μέσα σ' αυτόν τον επίγειο παράδεισο. Ομως, δεν είναι έτσι. Τα προβλήματα των κατοίκων είναι πολλά και το μέλλον διαγράφεται σκοτεινό. Ο πλούτος του Εβρου δυστυχώς δεν έχει αξιοποιηθεί, η έλλειψη έργων υποδομής και ανάπτυξης είναι εμφανής, ενώ όλο και περισσότεροι, νέοι άνθρωποι κυρίως, παίρνουν το δρόμο της εσωτερικής μετανάστευσης, για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Η αγροτική παραγωγή, μετά τιςσυμφωνίες της ΓΚΑΤΤ και της ΚΑΠ, καθίσταται πλέον ασύμφορη. Οι βιομηχανίες, εκμεταλλευόμενες το καθεστώς ασυδοσίας που τους παρέχει το κράτος, τα "μαζεύουν" και μετακομίζουν σε χώρες με ακόμα φθηνότερο εργατικό κόστος, ενώ η δημιουργία κάποιων άλλων εξαγγέλλεται ξανά και ξανά, εγκαινιάζονται και ποτέ δε λειτουργούν.

Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Στο καπνοχώρι Αργιαννή,όπως και στα υπόλοιπα γύρω απ' αυτό που καλλιεργούν τον φημισμένο καπνό "μπασμά", οι καπνοπαραγωγοί έπεσαν θύματα και φέτος της εκμετάλλευσης των εμπόρων, που τους πήραν τα καπνά για ένα κομμάτι ψωμί. Πέρυσι οι έμποροι έδωσαν 200 δραχμές για κάθε κιλό καπνού δώρο στους παραγωγούς, με την προϋπόθεση να τους προτιμήσουν για να δώσουν τα καπνά τους. Φέτος όμως, όταν αγόρασαν τα καπνά αφαίρεσαν τις 200 δραχμές από την τιμή του κιλού, που έφτασε μόλις τις 900 δραχμές. Σε άλλο σημείο, βόρεια στον Εβρο, εδώ και πάρα πολλά χρόνια χτίζεται ένα εργοστάσιο παραγωγής ρούχων για το στρατό. Το εργοστάσιο, του οποίου έχουν πέσει μόνο τα θεμέλια, έχει χρησιμοποιηθεί για ψηφοθηρικούς σκοπούς πάμπολλες φορές, ακόμα κι από τον Γερ. Αρσένη και τονΚ. Σημίτη, οι οποίοι όταν είχαν επισκεφτεί την περιοχή έκαναν λόγο για 300 νέες θέσεις εργασίας, όμως άδικα περιμένουν να εργαστούν οι κάτοικοι της περιοχής.

Θύματα εκμετάλλευσης δεν είναι, όμως, μόνο οι ντόπιοι. Στον Εβρο αναζητούν μια καλύτερη μοίρα και εκατοντάδες μετανάστες από τη γειτονική Βουλγαρία. Ανθρωποι που ζούσαν με ψηλά το κεφάλι, πριν την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος, άνθρωποι που δε γνώριζαν τι θα πει "ανεργία". Για ένα κομμάτι ψωμί, σκύβουν το κεφάλι κι εργάζονται όλη μέρα στα χωράφια χωρίς δεύτερη κουβέντα, εξάλλου δεν έχουν άλλα περιθώρια, πίσω στη χώρα τους τους περιμένει η πείνα και η εξαθλίωση. Σε ένα κτήμα, έξω από την Ορεστειάδα, συναντήσαμε τη Μαρία, Σαρακατσάνα στην καταγωγή, από το Σλίβεν της γειτονικής χώρας, να τσαπίζει ζαχαρότευτλα. Μας είπε ότι αυτή είναι "τυχερή", αφού ο ιδιοκτήτης της δίνει 5.000 δραχμές, φαγητό κι ένα κρεβάτι να κοιμάται. Ωστόσο, το παράπονο ξεχειλίζει όταν μας λέει ότι στη Βουλγαρία "έχουμε πράματα πολλά, αλλά η τσέπη είναι άδεια" και με το ίδιο παράπονο αναπολεί τους παλιούς καλούς καιρούς, τότε που "είχαμαν πράματα, φτηνά, όλα φτηνά, είχαμαν δουλιές".

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας από το Δέλτα του Εβρου, στον Κόλπο του Αίνου, ως και το τελωνείο στο Ορμένιο, το βορειότερο χωριό στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, καταγράψαμε κάποια από τα προβλήματα που απασχολούν τους ντόπιους. Τα αιτήματά τους είναι - πάνω κάτω τα ίδια, ζητάνε από το κράτος να ενδιαφερθεί για τον ακριτικό αυτό νομό, να γίνουν έργα υποδομής, να ενισχυθεί η αγροτική οικονομία, να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Ολοι κατέληγαν, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, αν όλα αυτά δε γίνουν ο Εβρος θα ερημώσει....