Η ετήσια έκθεση του αμερικανικού περιοδικού «Φορμπς», για τους πιο καλοπληρωμένους εκπροσώπους του «σταρ σίστεμ», παραπέμπει περισσότερο σε ένα είδος «επενδυτικού οδηγού» για τη βιομηχανία του θεάματος, έναν «μπούσουλα» της σχετικής αγοράς, όπου, ως γνωστόν, η καλλιτεχνική διάσταση δεν υφίσταται καν ως όρος. Κέρδη, χρήμα είναι ο αντικειμενικός σκοπός, με τη διαφορά ότι στη θέση του... χάλυβα μπαίνουν οι «σταρ» του κινηματογράφου, της μουσικής, της «ενημέρωσης». Φυσικά, υπάρχει και η άλλη πλευρά του Χόλιγουντ, η «σκοτεινή», εκεί που «ζει» η ανεργία και η απελπισία, δηλαδή οι «καβάντζες» του συστήματος.

Η φετινή «λίστα» περιλαμβάνει τον Αμερικανό ηθοποιό, Τομ Κρουζ, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως «η πιο ισχυρή διασημότητα» (δηλαδή η πιο καλοπληρωμένη) στον κόσμο. Ο, επιχειρηματίας ουσιαστικά, ηθοποιός «τσέπωσε» 67 εκατομμύρια δολάρια σε ένα χρόνο από τις ταινίες «Ο πόλεμος των κόσμων» και «Επικίνδυνες Αποστολές 3», στις οποίες πρωταγωνίστησε (σ.σ. πρόκειται για «κλασικές» χολιγουντιανές υπερπαραγωγές που δεν αντέχουν σε καμία κριτική).

Οι «Ρόλινγκ Στόουνς» κέρδισαν από την τελευταία περιοδεία τους 162 εκατομμύρια δολάρια. Η επιχειρηματική «αυτοκρατορία» της Αμερικανίδας παρουσιάστριας Οπρα Γουίνφρεϊ υπολογίζεται σε 225 εκατομμύρια δολάρια. Ο σκηνοθέτης Στίβεν Σπίλμπεργκ κέρδισε 332 εκατομμύρια δολάρια και ο Τζορτζ Λούκας 235 εκατομμύρια. Ακολουθούν ο Μπόνο των «U2», ο ράπερ Κέρτις «50 Cent» Τζάκσον, ο συγγραφέας («Κώδικας Ντα Βίντσι») Νταν Μπράουν κ.ά.

Τα παραπάνω ποσά «ζαλίζουν». Κρύβουν δε πίσω τους υπερπολλαπλάσια κέρδη των πολυεθνικών του θεάματος, κέρδη που ωστόσο δεν κουβαλούν την «πιασάρικη» «λάμψη» των προβεβλημένων ονομάτων, «ζαλίζουν» όμως περισσότερο: το 2004, μόνο η κινηματογραφική βιομηχανία στις ΗΠΑ (δηλαδή όχι η μουσική κλπ.) έκανε εισπράξεις ύψους 9,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ολα τα παραπάνω μαζί κρύβουν ακόμη πιο... «άχαρες» στατιστικές. Το αμερικανικό γραφείο στατιστικών εκθέσεων εργασίας (BLS) «μέτρησε» 8 εκατομμύρια ανέργους το 2003 στις ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά, το ποσοστό ανεργίας για τους καλλιτέχνες έφθασε το 6,1% (128.000 εργαζόμενοι), δηλαδή ξεπέρασε το 5,5% του 2002 και σχεδόν διπλάσιο από το 2000 (3,5%). Μεταξύ 2000 - 2003, τα ποσοστά ανεργίας αυξήθηκαν για τα περισσότερα από τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα.

Το ποσοστό των άνεργων ηθοποιών (συναδέλφων του κ. Κρουζ...) αυξήθηκε εντυπωσιακά μέσα σε τέσσερα χρόνια: από 19,9% το 2000 ανέβηκε κατακόρυφα στο 33,4% το 2001, έπεσε στο 30,4% το 2002 και... «σταθεροποιήθηκε» προς τα πάνω στο 35,2% το 2003! Πιο απλά: 15,3% αύξηση των άνεργων ηθοποιών μέσα σε μια τετραετία.

Αναλόγως αυξήθηκε η ανεργία μεταξύ των σκηνοθετών (συναδέλφων των κ.κ. Σπίλμπεργκ και Λούκας...) και των παραγωγών (ανεξάρτητων συνήθως που πέφτουν θύματα του «ελεύθερου ανταγωνισμού»). Το 4,8% των άνεργων σκηνοθετών και παραγωγών το 2000 έγινε 9,1% το 2003. Εντυπωσιακότεροι είναι οι αριθμοί ανεργίας για τους χορευτές και χορογράφους: από 2,4% το 2000, «σκαρφάλωσε» στο 7,6% το 2003. Η ανεργία μεταξύ των καλλιτεχνικών διευθυντών, των δημιουργών καλών τεχνών και των δημιουργών κινουμένων σχεδίων αυξήθηκε από το 2,2% το 2000 στο 5,2% το 2003. Οι μουσικοί και οι τραγουδιστές έχουν μηδενική διαφορά ποσοστών ανεργίας την ίδια περίοδο (5,1%), αλλά είναι και οι κλάδοι με το μεγαλύτερο ποσοστό δεύτερης δουλιάς. Αυτό σημαίνει πως χάνουν τη μία δουλιά, εξακολουθούν να δουλεύουν στην άλλη, αλλά σαφώς με χειρότερους όρους διαβίωσης, αλλά και εργασίας.

Εργασιακό «βατερλό» υπέστησαν και οι συγγραφείς που εργάζονται στην οπτικοακουστική βιομηχανία (μετατροπείς κειμένων για να περάσουν στον κινηματογράφο, κειμενογράφοι σε περιοδικά, εφημερίδες, διαδικτυακές εκδόσεις, συντάκτες ειδήσεων για επιχειρήσεις κλπ.): Από το 3,7% το 2000 έφτασαν το 6,9% το 2003. Οι φωτογράφοι είχαν 4% ανεργία το 2000 και 5,3% το 2003. Ολες οι άλλες κατηγορίες εργαζομένων στη βιομηχανία του θεάματος παρουσίασαν ποσοστό ανεργίας 7,7% το 2003 έναντι 6,9% το 2000.

Φυσικά, οι πολυεθνικές του οπτικοακουστικού μόνο «κεσάτια» δεν έχουν. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων, το 2003-2004 σημειώνεται αύξηση που ξεπερνά το 9% στις εισπράξεις εισιτηρίων του κινηματογράφου σε παγκόσμιο επίπεδο, με το 47% των εισπράξεων να έχουν γίνει στις ΗΠΑ.