Λίλια Πράδο και Λουί Αθέβες Καστανιέδα

Ενας νεαρός νιόπαντρος βρίσκεται στο γαμήλιο ταξίδι του. Εκεί μαθαίνει πως η μάνα του έχει αρρωστήσει βαριά και τον καλεί κοντά της. Διακόπτει το ταξίδι και επιστρέφει. Φθάνοντας, του ζητά να φύγει για την κοντινότερη πόλη, που απέχει από το χωριό, για να φέρει το συμβολαιογράφο, στον οποίο θέλει να υπαγορεύσει τη διαθήκη της πριν πεθάνει. Ο νεαρός νιόπαντρος υπακούει. Αφήνει τη γυναίκα του, δίπλα στην άρρωστη μάνα του, και παίρνει το πρώτο λεωφορείο!

Τα παραπάνω στάθηκαν αφορμή, για τον Μπουνιουέλ, να κάνει τις πρώτες παρατηρήσεις του στην ταινία. Να δείξει το μικρόκοσμο μιας φτωχής μεξικάνικης οικογένειας. Οπου τα μέλη της, τα αδέρφια του νιόπαντρου, δεν είναι άγγελοι. Αφού, το καθένα απ' αυτά, θέλει να ιδιοποιηθεί την ελάχιστη περιουσία της οικογένειας. Αυτό δε σημαίνει πως τα αδέρφια είναι δαίμονες! Είναι, απλώς, άτομα που ζούνε μέσα σε συνθήκες, οι οποίες ευνοούν τέτοιες συμπεριφορές. Αφού η φτώχεια γύρω τους είναι καταλυτική. Αφού η αξία του ανθρώπου είναι σε έκπτωση!

Ο Μπουνιουέλ δεν καταγγέλλει, δεν καταδικάζει! Καταγράφει και εξηγεί. Και το κάνει αυτό με κατανόηση και τρυφερότητα. Μετά το πρώτο σχόλιο, που έκανε για τη συγκεκριμένη οικογένεια, ο Ισπανός σκηνοθέτης, ακολουθεί τον νιόπαντρο στο ταξίδι του στην πόλη. Μέσα στο λεωφορείο, οι συνεπιβάτες του, μοιάζουν να ξετρύπωσαν από κάποια λαϊκή τοιχογραφία, που περιγράφει τη μεξικάνικη επαρχία του 1952. Ο πονηρός πολιτευτής, η πανέμορφη πεταλουδίτσα, που θέλει να ξεκολλήσει από τη φτώχεια, βάζοντας υποθήκη ακόμα και την ηθική της, ένα πεθαμένο κορίτσι, κλεισμένο στο φέρετρο, που είναι τοποθετημένο ανάμεσα στους επιβάτες, οι κατσίκες, οι κότες, τα μικρά και μεγάλα μπαγκάζια, που στριμώχνονται πάνω στα καθίσματα και το διάδρομο, ο αισθηματίας οδηγός! Αλλά και ο ερωτευμένος νιόπαντρος, που θα υποκύψει στην ομορφιά και θα απατήσει την αγαπημένη του γυναίκα! Και θα το κάνει αυτό στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής (και της ζωής του;). Στην τοποθεσία (μόνο τοποθεσία;) «Ανέβασμα στον ουρανό»! (Το ίδιο πρόσωπο, στο τέλος της ταινίας, θα «πλαστογραφήσει» τη διαθήκη της μάνας του που, στο μεταξύ, έχει πεθάνει)!

Ο Λουί Μπουνιουέλ με πολύτιμα υλικά-εργαλεία αυτούς τους ανθρώπους κάνει εύστοχα τις κοινωνικές παρατηρήσεις του. Τη μια στιγμή, αυτά τα πρόσωπα, φαίνονται έτοιμα για το χειρότερο, και την αμέσως επόμενη, για το καλύτερο. Αυτό, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, δεν είναι αντίφαση. Είναι εξήγηση. Τα άτομα αυτά συμπεριφέρονται, έτσι ή αλλιώς, γιατί οδηγούνται - και καθοδηγούνται - από το συναίσθημα. (Δημιούργημα του κοινωνικού και πολιτικού περιβάλλοντος). Το συναίσθημα, που τη μια στιγμή, βέβαια, μπορεί να σε αναγκάσει σε απαξίωση και την άλλη στιγμή να σε «ανεβάσει στους ουρανούς».

Στη δύσβατη, έτσι και αλλιώς, διαδρομή (ζωή), οι συνεπιβάτες θα διαφωνήσουν, θα μονιάσουν, θα ερωτευτούν. Θα κάνουν πράγματα καθημερινά. Μικρά και μεγάλα. Ανθρώπινα. Οπως αυτό του αισθηματία οδηγού, που επειδή συνέπεσε να γιορτάζει η μάνα του, και σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσε να απουσιάζει αυτός από τη χαρά της, έφερε το λεωφορείο στην αυλή του σπιτιού του και το 'ριξαν όλοι στο γλέντι. Και όταν χρειάστηκε οι επιβάτες να φύγουν, και αφού δεν μπορούσε να εγκαταλείψει τη μάνα του, τους έδωσε και το λεωφορείο να το κάνουν!

Δεν είναι ο σουρεαλισμός του Μπουνιουέλ, που «κατασκευάζει» τέτοιες συμπεριφορές. Αυτές εμπεριέχονται μέσα στον εσωτερικό πλούτο αυτών των ανθρώπων. Ο μεγάλος Ισπανός σκηνοθέτης δεν έκανε τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερα, από το να ελευθερώσει όλον αυτόν τον πλούτο. Ολον τον πλούτο. Με τα ελαττώματά του και τις ομορφιές του. Και το έκανε αυτό με τον γνωστό άψογο και υπερβατικό τρόπο, που όλοι γνωρίζουμε.

Είναι ευτυχία για το θεατή, ακόμα και αυτόν, που δε «διαβάζει» τις αλληγορίες του σκηνοθέτη, να βλέπει τις μοναδικές κινηματογραφικές εικόνες που πλάθει ο Ισπανός δημιουργός. Είναι σαν να συμμετέχεις σε ένα όνειρο. Οπου νιώθεις ότι βουλιάζεις και ξαφνικά αποκτάς φτερά και «ανεβαίνεις στους ουρανούς».

Παίζουν: Λίλια Πράδο, Εστεμπάν Μάρκεθ, Κάρμεν Γκοτζάλεθ, Ρομπέρτο Κόμπο, Λουί Αθέβες Καστανιέδα, Βίκτορ Πέρεθ κ.ά.