Δε βασίζονται σ' έναν τραγουδιστή αλλά στην πολυφωνία της ομάδας. Είναι τραγούδια, που, όπως αναφέρει ο ποιητής Μιχάλης Γκανάς «ή τ' ακούς και ανατριχιάζεις ή δεν μπορείς να τ' αντέξεις. Δεν υπάρχει μέσος όρος. Γιατί δεν προσπαθούν ν' αρέσουν αλλά να εκφράσουν κάτι, ακολουθώντας τον πιο σύντομο δρόμο για τη λαϊκή ψυχή. Την αμεσότητα. Οι τραγουδιστές είναι κοντά ο ένας στον άλλο και δημιουργούν κύκλο. Σαν να τραγουδούν πάνω από ένα βαθύ πηγάδι τους καημούς της αγάπης, του θανάτου και της ξενιτιάς...».
Ο λόγος για τα πολυφωνικά τραγούδια, αυτά τα σπουδαία δείγματα συλλογικής έκφρασης και δημιουργίας, με τις αρχέγονες ρίζες και την υψηλή πολιτισμική αξία, που έχουν την τιμητική τους, στην 6η Μεγάλη Συναυλία Πολυφωνικού Τραγουδιού, το ερχόμενο Σάββατο (11/6), στις 9μ.μ., στο Θέατρο Πέτρας. Τη συναυλία διοργανώνουν η μη κερδοσκοπική εταιρία «Απειρος» και το Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού, πιστοί στην ετήσια συνάντησή τους με τους φίλους του πολυφωνικού τραγουδιού στην Αθήνα. Στη βραδιά θα συμμετέχουν ορισμένοι από τους καλύτερους εκφραστές του πολυφωνικού τραγουδιού, αυτού του μοναδικού, πολιτισμικού είδους, που άνθισε ιδιαίτερα στην Ηπειρο και το οποίο, δυστυχώς, έχει επιβιώσει σε ελάχιστες περιοχές του κόσμου. Ο συλλογικός χαρακτήρας της ερμηνείας του, βασισμένος σε συγκεκριμένες, ιστορικά, κοινωνικές δομές και συλλογικές νοοτροπίες, αναγορεύεται σε κυρίαρχο στοιχείο προβολής και επιβίωσης του είδους στη σημερινή εποχή, της εξατομίκευσης και του κατακερματισμού. Το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι, αναμφίβολα, αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μουσικές φόρμες στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια, αλλά και στο παγκόσμιο ρεπερτόριο της Λαϊκής Πολυφωνίας. Στις μέρες μας, το συναντάμε στα βορειοδυτικά του Νομού Ιωαννίνων (χωριά του Πωγωνίου, Παρακάλαμος, χωριά βόρεια της Κόνιτσας), σε ελάχιστα χωριά στα βορειοανατολικά της Θεσπρωτίας (Τσαμαντάς, Λιάς, Βαβούρι, Πόβλα) και, κυρίως, στα χωριά της ελληνικής μειονότητας στα νότια της Αλβανίας (Δερόπολη, Ανω Πωγώνι, Βουθρωτό, Χειμάρρα).
Πάνω, από πολυφωνική συναυλία στην Παλιά Σαγιάδα.Δεξιά, Αλβανοί μετανάστες ερμηνεύουν πολυφωνικά τραγούδια |
Μια βραδιά με αυθεντικά ακούσματα - θαλπωρή για όσους επιμένουν, στις δύσκολες μέρες μας, να ταξιδεύουν στην «άλλη όχθη» της μουσικής. Και ταυτόχρονα, ένα «γεφύρι» ουσιαστικής πολιτιστικής συνάντησης και δημιουργίας σε μια εποχή που χάριν της ενιαίας πολιτιστικής ευρωπαϊκής ταυτότητας, προωθείται η ισοπέδωση πολιτιστικών αξιών και ιδιαιτεροτήτων. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η συναυλία, όπως και το Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού, δεν επιχορηγούνται από το υπουργείο Πολιτισμού και φέτος, όπως δεν επιχορηγήθηκαν και πέρσι, γεγονός που μαρτυρά την απαξίωση του ΥΠΠΟ απέναντι σε τέτοιου είδους σημαντικές πολιτιστικές παρεμβάσεις. Χορηγοί επικοινωνίας της συναυλίας στο Θέατρο Πέτρας είναι ο «902 Αριστερά στα FM», ο «Μελωδία» και η μουσική σκηνή «Αλλη Οχθη». Ηδη, ξεκίνησε η προπώληση των εισιτηρίων στο δισκοπωλείο «Λέσχη του Δίσκου» (Ακαδημίας 57 - στοά κινηματογράφου «Οπερα») και στο βιβλιοπωλείο «Ναυτίλος» (Χ. Τρικούπη 28). Τιμή προπώλησης 17 ευρώ και τιμή πώλησης 20 ευρώ).
Η ετήσια συναυλία πολυφωνικού τραγουδιού στην Αθήνα αποτελεί μια από τις σημαντικές δραστηριότητες της «Απείρου» και του Διεθνούς Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού, που κορυφώνεται κάθε καλοκαίρι με τις εξαίρετες εκδηλώσεις του στην παραμεθόρια Ηπειρο και όχι μόνο. Μαθαίνουμε ότι συνεχίζονται οι καταγραφές του Αρχείου Πολυφωνικού Τραγουδιού, που ήδη συμπεριλαμβάνει σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων χιλιάδες ηχογραφήσεις πολυφωνικών τραγουδιών, πολλές ώρες video υλικού, χιλιάδες φωτογραφίες και εκατοντάδες ερωτηματολόγια συμπληρωμένα από θεατές των μεγάλων συναυλιών και των Διεθνών Συναντήσεων Πολυφωνικού Τραγουδιού, δεκάδες βιβλία, περιοδικά, μουσικολογικές, λαογραφικές, ανθρωπολογικές έρευνες και μελέτες, διπλωματικές εργασίες, διδακτορικές διατριβές, ιδιόχειρες στιχουργικές καταγραφές κ.ά. Την εβδομάδα του Πάσχα μέλη της «Απείρου» ταξίδεψαν στην παραμεθόρια Ηπειρο καταγράφοντας, οπτικά και ηχητικά, τραγούδια και μαρτυρίες για το πολυφωνικό τραγούδι. Καταγραφές έγιναν στο Δολό Πωγωνίου, τον Παρακάλαμο Ιωαννίνων και το Βαβούρι Θεσπρωτίας. Το υλικό των καταγραφών θα τροφοδοτήσει την Ηχοθήκη του Αρχείου, αλλά και το ντοκιμαντέρ «Πολυφωνίες της Απείρου», σε σκηνοθεσία Αλέξη Λαμπρίδη. Παράλληλα, η «Απειρος» έχει ήδη καταθέσει τρεις αξιόλογες δισκογραφικές εκδόσεις: Οι δύο πρώτες αφορούν στις συναυλίες πολυφωνικού τραγουδιού που πραγματοποιήθηκαν στο «Παλλάς» το 2000 και 2001, ενώ η τρίτη με τίτλο «Φωνές της Πέτρας» περιέχει ζωντανές ηχογραφήσεις από τις συναυλίες στο Θέατρο Πέτρας, από το 2002 έως και το 2004. Συμμετέχουν δεκαεπτά όμιλοι από την Ελλάδα, την Αλβανία, τη Βουλγαρία, την Ιταλία και τη Σερβία. Οκτώ είδη πολυφωνίας, σε επτά γλώσσες, από πέντε λαούς. Ενα γαϊτανάκι τραγουδιών που ξεδιπλώνεται δίχως όρια, σαν ένα τραγούδι που διαρκώς αλλάζει γλώσσα, ύφος, μελωδία. Οι δίσκοι διατίθενται από τα δισκοπωλεία «Λέσχη του Δίσκου» (Ακαδημίας 57) και «Μετρόπολις» (Πανεπιστημίου 65 - 64), τα βιβλιοπωλεία «Ναυτίλος» (Χαριλάου Τρικούπη 28 και Σόλωνος) και «Πολιτεία» (Ασκληπιού 2 - 4), το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων (Διογένους 2 - 4, Πλάκα) και, φυσικά, από τα γραφεία της «Απείρου» (Αγγέλου Βλάχου 5, Πλάκα). Να σημειώσουμε, επίσης, την αξιόλογη ραδιοφωνική εκπομπή - όαση για τους φίλους του πολυφωνικού τραγουδιού - «Φωταψίες της Αλλης Οχθης», που μεταδίδεται από τις συχνότητες του «902 Αριστερά στα FM» και η οποία έκλεισε τον περασμένο μήνα πέντε χρόνια συνεχών μεταδόσεων.