Κυριακή 20 Μάρτη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 9
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (2005)"
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΘΩΡΑΚΙΣΗ

Η χώρα μας είναι η πιο σεισμογενής περιοχή της Ευρώπης (στην Ελλάδα εκλύεται το 50% της σεισμικής ενέργειας της Ευρώπης) και μια από τις πλέον σεισμογενείς περιοχές του κόσμου.

Οι σεισμοί δεν μπορούν να αποφευχθούν. Οι καταστροφές από τους σεισμούς μπορούν να αποφευχθούν ή τουλάχιστον να ελαχιστοποιηθούν.

Η τραγική αντίφαση, που εκδηλώνεται σήμερα στη χώρα μας και μάλιστα με δραματικό τρόπο, προκύπτει, από τη μια πλευρά, από τη βεβαιότητα του σεισμού που οπωσδήποτε θα συμβεί και από την άλλη από την αναλγησία της γενικότερης πολιτικής της ελεύθερης αγοράς, με την οποία αντιμετωπίζεται η αντισεισμική προστασία της χώρας, η ζωή και η περιουσία των κατοίκων της, αλλά και οι επιπτώσεις που οι σεισμοί προκαλούν.

Είναι μεγάλοι οι κίνδυνοι που εγκυμονεί η σεισμική δράση, αλλά κυρίως είναι τεράστιοι κίνδυνοι που εγκυμονεί η έλλειψη μιας διαρκούς και συνεχώς βελτιούμενης πολιτικής αντισεισμικής προστασίας από τους εκάστοτε διαχειριστές της εξουσίας.

Οι σεισμοί δείχνουν με τη δική τους, συχνά μακάβρια, μορφή το σημερινό δρόμο ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας η οποία στηρίζεται:

  • Στην εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών.
  • Στην επικυριαρχία του κέρδους πάνω στο συλλογικό συμφέρον.

Οι σεισμοί ανέδειξαν δραματικά τα δομικά προβλήματα των σύγχρονων ελληνικών πόλεων:

  • Ασφυκτικές συνθήκες ζωής, καταθλιπτικές πυκνότητες κατοίκησης, μεγάλοι συντελεστές δόμησης.
  • Ελλειψη κατάλληλων και επαρκών ελεύθερων χώρων για την εκτόνωση του πληθυσμού την ώρα του σεισμού και για την εγκατάσταση των πληγέντων.
  • Ελλειψη προσβάσεων ακόμη και για τα ασθενοφόρα ή τις δυνάμεις της πυροσβεστικής και των άλλων μονάδων βοήθειας.
  • Επικίνδυνη συνύπαρξη πλάι - πλάι ή ακόμη και στο ίδιο κτίριο επικίνδυνων χρήσεων, όπως κτίρια διαχείρισης ή εμπορίας καυσίμων (βενζινάδικα, εμπορία υγραερίων) με κατοικίες, καταστήματα, γραφεία.
  • Τη δημιουργία βιομηχανιών πετρελαίου σε γειτνίαση με εργοστάσιο πυρομαχικών και κοντά στον οικιστικό ιστό, κατά παράβαση ακόμη και διεθνών οδηγιών και αποφάσεων.
  • Τη δίοδο αγωγών καυσίμων μέσα από τον οικιστικό ιστό, όπως το φυσικό αέριο για τις αστικές περιοχές ή της κηροζίνης για το αεροδρόμιο των Σπάτων και τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχουν σε περίπτωση ισχυρού σεισμού.


Αμεσης προτεραιότητας θέμα είναι η αντιμετώπιση των κτιρίων που έπαθαν ζημιές από τους προηγούμενους σεισμούς.

Ενας τεράστιος αριθμός οικογενειών (υπολογίζεται σε πάνω από 50.000 μόνο από τον τελευταίο σεισμό της Αθήνας του 1999) προφανώς με τα χαμηλότερα εισοδήματα, ζουν σε κατοικίες που είχαν χαρακτηριστεί ακατάλληλες για χρήση.

Χιλιάδες πληγέντες αναγκάστηκαν από τα πράγματα να παρακάμψουν τις διαδικασίες που ουσιαστικά εμπόδιζαν την έκδοση αδειών επισκευής (ήταν ελάχιστες οι αιτήσεις και ακόμη λιγότερες οι άδειες για επισκευές και ανακατασκευές) προχώρησαν στην επισκευή των ακινήτων τους και τις περισσότερες φορές έπεσαν στα πλοκάμια των επιτήδειων της ελεύθερης αγοράς.

Τα μέτρα που ελήφθησαν ήταν αποσπασματικά, μίζερα και τελικά επικίνδυνα για τη ζωή των κατοίκων, ψίχουλα οι αποζημιώσεις, μηδαμινά τα χρήματα για επισκευές και ανακατασκευές.

Διαδικασίες χρονοβόρες. Υπηρεσίες με προσωπικό ελάχιστο και χρονικά περιορισμένων εργασιακών σχέσεων.

Σήμερα, κανείς δε γνωρίζει ποια κτίρια και πώς επισκευάστηκαν.

Ετσι και οι σημερινοί χρήστες, αλλά και οι αυριανοί, δε γνωρίζουν τι θα γίνει σε ένα νέο σεισμό.

Αλλά και επισκευές που έγιναν με άδειες (χωρίς έλεγχο βέβαια και αυτές) ακολούθησαν την καταστροφική κρατική κατεύθυνση, η οποία αντί να επιβάλλει τη θωράκιση των πληγέντων κτιρίων καθόρισε την επισκευή τους με την επαναφορά στην κατάσταση που ήταν αυτά τα κτίρια πριν τους σεισμούς, δηλαδή στην κατάσταση με την οποία έπαθαν τις καταστροφές.

Οι κυβερνήσεις τουλάχιστον των τριών τελευταίων δεκαετιών είναι ο ηθικός αυτουργός για κάθε ατύχημα σε νέο σεισμό σ' αυτά τα κτίρια και στα κτίρια που κατοικούνται χωρίς επισκευή ή χωρίς έλεγχό της.


Αρνήθηκαν τη δημιουργία μητρώου βλαβέντων κτιρίων και την παρακολούθηση και τον έλεγχο των επισκευών τους, καθώς και τη λειτουργία του σαν βιβλίου αναφοράς σε κάθε μεταβίβαση και ενοικίαση.

Μείζον ζήτημα αποτελεί η ασφάλεια των κτιρίων μαζικής συνάθροισης που θα έπρεπε κατά προτεραιότητα να ελεγχθούν. Αναφερόμαστε σε Νοσοκομεία, Δημόσιες Υπηρεσίες, Ναούς, χώρους όπου φοιτά και διασκεδάζει η νεολαία, δηλαδή εκπαιδευτικά ιδρύματα (Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια), φροντιστήρια, χώροι διασκέδασης, συνεδριακά κέντρα, κινηματογράφοι, θέατρα, αθλητικοί χώροι κλπ.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγουν οι υποδομές και τα ιστορικά μνημεία.

Παρά τις εξαγγελίες, από το 1999 έχουν γίνει μηδαμινοί έλεγχοι σε σχέση με τις ανάγκες.

Κανένας προγραμματισμός, ελάχιστες παρεμβάσεις, αγνώστου ποιότητας επισκευές, όπου έγιναν.

Καρκινοβατεί ο έλεγχος και η αντισεισμική προστασία των κτιρίων κατά τη χρήση τους. Αφού κατασκευαστεί ένα κτίριο, δεν υπάρχει ουσιαστικά διαδικασία, ώστε να καταγράφονται και να ελέγχονται οι αλλαγές κάθε κτιρίου κατά τη διάρκεια της ζωής του, δηλαδή οι τυχόν μεταβολές που υφίσταται π.χ. αλλαγές χρήσης, ζημιές και σημαντικές παρεμβάσεις (θεμελιώσεις και υπόγεια νερά, αλλαγές και μετατοπίσεις υποστυλωμάτων κλπ.), καθώς και πληροφορίες για τη συντήρησή του.


Eurokinissi

Ιδιαίτερη, όμως, αναφορά θα πρέπει να γίνει για τους χώρους εργασίας και τους χώρους όπου φοιτά και διασκεδάζει η νεολαία.

Οι χώροι εργασίας στο μεγαλύτερο μέρος τους, όπως απέδειξαν και οι τελευταίοι σεισμοί, βρίσκονται σε άθλια κατάσταση.

Εγκαταστάσεις αυθαίρετες, ακατάλληλες και καταπονημένες με έλλειψη ακόμη και των άκρως απαραίτητων διόδων πρόσβασης και εξόδου για έκτακτες ανάγκες.

Η ανυπαρξία αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών (Επιθεώρηση Εργασίας) και η έλλειψη συνδικαλιστικών ελευθεριών (σε πάνω από το 80% των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα απουσιάζει η συνδικαλιστική οργάνωση ή έστω Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας) ενισχύει τον αυταρχισμό των εργοδοτών και την αδιαφορία τους στη λήψη μέτρων, αφού δε νιώθει καμία πίεση.

Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα, με την εφαρμογή των ελαστικών σχέσεων εργασίας, με την περιορισμένη απασχόληση, που κάνουν τους εργαζομένους πιο ευάλωτους στις εργοδοτικές πιέσεις, εμποδίζουν τη συνδικαλιστική έκφραση, αλλά και με τη χειραγώγηση των επιθεωρήσεων εργασίας σε επίπεδο μη ενοχλητικό για τους εργοδότες και κυρίως τους ισχυρούς.

Δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τη γραπτή εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου. Σπάνια - ή σχεδόν ποτέ - βλέπουμε τις προτάσεις των ελεγκτικών αρχών και τα προτεινόμενα μέτρα.


Δεν υπάρχει νομοθετική ρύθμιση που θα εξασφαλίζει επαρκώς τους εργαζομένους και τους φορείς τους σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας.

Το γεγονός ότι το σημερινό ανεπαρκές νομοθετικό πλαίσιο δεν εφαρμόζεται, είναι ταξική επιλογή προς όφελος του κεφαλαίου.

Συνδέεται με την έλλειψη δημοκρατίας στους χώρους δουλιάς, αλλά και αναδεικνύει τις τεράστιες ευθύνες του κυβερνητικού συνδικαλισμού για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα.

Χώροι όπου φοιτά και διασκεδάζει η νεολαία

Υπήρξαν από την αρχή σοβαρές καταγγελίες για επικίνδυνα δημόσια σχολεία, για ιδιωτικά σχολεία (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), αλλά και ιδιωτικές σχολές όπου έγιναν επισκευές χωρίς τον έλεγχο από δημόσιες αρχές και επισκευάστηκαν, ποιος ξέρει πώς, για να αρχίσουν να λειτουργούν.

Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα, της Πάτρας, όπου, σύμφωνα με έρευνα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) εκατοντάδες κτίρια σχολείων και δημοσίων υπηρεσιών είναι επικίνδυνα, αφού δεν έχουν αποκατασταθεί επαρκώς από τους σεισμούς, ακόμη του 1993 και 1995, αλλά και της Θεσσαλονίκης, στην οποία, σύμφωνα με έρευνα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου σε 167 σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το 80% βαθμολογήθηκαν κάτω από το μισό της κλίμακας βαθμολογίας για το σεισμό (πήραν κάτω από 2 στην κλίμακα 0-5,5). Από αυτά το 48% κάτω από 1 και το 18% κάτω από 0.

Είναι ανάγκη να επισημάνουμε ότι η αύξηση των μαθητών ανά τμήμα, πέρα από τα άλλα αρνητικά, δυσκολεύει αρκετά την οργανωμένη συμπεριφορά των μαθητών, αλλά και να καταγγείλουμε ότι ακόμη και σήμερα επιχειρείται η κατασκευή και συνύπαρξη σχολείων πάνω από βενζινάδικα, χώρους στάθμευσης κλπ.

Παντελής, σχεδόν, έλλειψη ελέγχου στα κτίρια των διάφορων ιδιωτικών σχολών και ιδιαίτερα στα φροντιστήρια. Τα τελευταία στεγάζονται σε κτίρια, τα περισσότερα από τα οποία είναι παλαιά και, κυρίως, δεν πληρούν τους όρους ασφαλούς διαφυγής σε κάθε έκτακτο γεγονός και όχι μόνο στο σεισμό.


Παράλληλα, οι μεγαλύτεροι χώροι διασκέδασης της νεολαίας στεγάζονται σε παλαιά κτίρια αποθηκών, που υπερπληρώνονται, χωρίς κανείς να γνωρίζει τις δυνατότητες αντιμετώπισης ενός σεισμού, αλλά και άλλων εκτάκτων γεγονότων.

Σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης. Ετοιμότητα. Ενημέρωση
και πληροφόρηση

Κάθε φορά, με την εκδήλωση ενός σεισμού, αναδεικνύεται πιο έντονα, όχι απλώς η έλλειψη αντισεισμικής θωράκισης της χώρας, αλλά και:

α) Η ελάχιστη έως μηδαμινή ενημέρωση του κόσμου για την αντιμετώπισή του,

β) Η έλλειψη ενός σχεδίου άμεσης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων,

γ) Η έλλειψη ενημερωμένου συνόλου τεχνικών και διοικητικών μηχανισμών που είναι αναγκαίοι για την προώθηση και επίλυση των προβλημάτων των πληγέντων.

Οι προτάσεις του ΚΚΕ

Η αντισεισμική προστασία και θωράκιση της χώρας δεν είναι απλά μια τεχνοκρατική διαδικασία, που να απαιτεί μόνο μια επιστημονική, ερευνητική και τεχνική προσέγγιση, αλλά έχει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές πτυχές που συνδέονται με τις αιτίες που γεννούν την ευπάθεια του δομημένου, κοινωνικού και οικονομικού περιβάλλοντος σε σεισμό.

Οι πτυχές αυτές είναι συνυφασμένες με τις καπιταλιστικές διαδικασίες παραγωγής του δομημένου περιβάλλοντος, δηλαδή των κτιρίων και των έργων υποδομής, των πόλεων και των οικισμών. Βασίζεται στην εμπορευματοποίηση της γης και στην κερδοσκοπία πάνω σε αυτήν και οδηγεί σε άναρχη δόμηση, μεγάλες οικιστικές πυκνότητες, εντατική χρήση της γης, στην έλλειψη προγραμμάτων λαϊκής στέγης.

Για την αντιμετώπιση των αιτίων, επομένως, απαιτείται μια τελείως διαφορετική κοινωνικοπολιτική αντίληψη για τη διαχείριση της γης, τη ρύθμιση του χώρου, την ανάπτυξη της κοινωνικής κατοικίας και των κατασκευών.


Οι προτάσεις μας για την αντισεισμική προστασία και θωράκιση της χώρας στηρίζονται όχι μόνο στις επιστημονικές γνώσεις και προτάσεις, αλλά ιδίως σε μια άλλη πολιτική αντίληψη ανάπτυξης της χώρας.

Ο σεισμός - και βέβαια οι επιπτώσεις του - δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται και να διερευνάται μόνο σαν ένα φυσικό φαινόμενο, αλλά σαν ένα σύνθετο φαινόμενο με πολλαπλές διαστάσεις (κοινωνικές, οικονομικές - πολιτιστικές κλπ.).

Η συχνά χρησιμοποιούμενη φράση: «Πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε με τους σεισμούς» για μας σημαίνει:

Οχι να συνηθίσουμε, όχι να αποδεχόμαστε τις καταστροφικές συνέπειες του σεισμού, αλλά να συνειδητοποιήσουμε ότι απέναντι στο αναπόφευκτο γεγονός των σεισμών που έρχονται, απαιτούμε και διεκδικούμε την οργάνωση της ζωής, των κτιρίων, της πόλης μας, της παραγωγικής διαδικασίας, τη λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων, ώστε το φαινόμενο να έχει τις μικρότερες δυνατές συνέπειες.

Η προστασία της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου, η προστασία της ζωής των κατοίκων, πέρα από το κοινωνικό περιεχόμενο που έχει, αποτελεί ένα τεράστιο ανταποδοτικό έργο και με την οικονομική έννοια του όρου.

Απαιτείται απόρριψη των σημερινών πρακτικών, αφού οι όποιες νομοθεσίες, κανονισμοί, ρυθμίσεις έχουν νόημα και προοπτική μόνο εάν συνοδεύονται με μέτρα κοινωνικής πολιτικής στο πλαίσιο μιας άλλης κοινωνικοπολιτικής αντίληψης.


Γνωρίζουμε ότι αυτό βρίσκεται σε αντίθεση με την εφαρμοζόμενη πολιτική και με τις γενικότερες κατευθύνσεις για την αγορά γης και στέγης που με την ενεργό συμμετοχή της χώρας μας αποφασίζονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Γίνεται φανερό ότι δίχως σύγκρουση με την αντιλαϊκή πολιτική και τα οικονομικά της στηρίγματα, η ανθρώπινη υπόσταση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων θα διακυβεύεται καθημερινά, θα συντρίβεται και θα πετιέται στις χωματερές της ελεύθερης αγοράς.

Και στις σημερινές συνθήκες, όμως, καταθέτουμε προτάσεις οι οποίες:

Μπορούν και πρέπει να αποτελούν απαιτήσεις και διεκδικήσεις των εργαζομένων σε κάθε περιοχή, νομό, δήμο και γειτονιά και δράσης πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το σεισμό.

Προτάσεις για τον αντισεισμικό σχεδιασμό

Η αντισεισμική προστασία και θωράκιση απαιτεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό που να προωθεί ισόρροπα αφ' ενός δομικού χαρακτήρα μακροπρόθεσμα μέτρα για την πρόληψη των σεισμικών επιπτώσεων και αφ' ετέρου μέτρα άμεσης απόδοσης για την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης μετά από έναν καταστροφικό σεισμό. Τα μέτρα αυτά αναφέρονται σε ένα ευρύ φάσμα και περιλαμβάνουν:

  • Την ανάπτυξη της έρευνας (ποσοτικά και ποιοτικά με διάθεση χρηματοδότησης, ανθρώπινου δυναμικού και εξοπλισμού), το συντονισμό και την ισόρροπη ανάπτυξη ερευνητικών προσπαθειών σε ένα σύνολο επιστημονικών περιοχών: Τη σεισμοτεκτονική, την αντισεισμική τεχνολογία, τη χωροταξία - πολεοδομία, τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, κλπ.
  • Τη σύνταξη μικροζωνικών μελετών και μελετών γεωλογικής καταλληλότητας που θα λαμβάνονται υπόψη στον πολεοδομικό σχεδιασμό, τον καθορισμό όρων δόμησης, τη μελέτη των κτιρίων και έργων υποδομής.


Οι μελέτες αυτές είναι απαραίτητες για τον καθορισμό των πολεοδομικών ρυθμίσεων (όρων δόμησης, κλπ.), ώστε να ανταποκρίνονται στις σεισμικές ιδιότητες της περιοχής, αλλά και για τη λήψη γενικότερων αποφάσεων, όπως για τις επεκτάσεις των πόλεων, που σήμερα, αντί να στηρίζονται σε κριτήρια ασφάλειας και ποιότητας ζωής, υπηρετούν την παραπέρα εμπορευματοποίηση της γης, την κερδοσκοπία, τις πελατειακές σχέσεις.

Ακόμη και μετά τους τελευταίους σεισμούς του 1999 συνεχίζονται οι επεκτάσεις, χωρίς να έχουν γίνει οι μικροζωνικές μελέτες.

Παράλληλα, συνεχίζεται η ένταξη στα σχέδια πόλης περιοχών αυθαιρέτων, χωρίς να προβλέπεται, έστω και τυπικά, διαδικασία ελέγχου αντοχής στις σεισμικές συνθήκες της περιοχής.

  • Τη σύνταξη μελετών χωροθέτησης των μεγάλων έργων και των σημαντικών εγκαταστάσεων που να λαμβάνουν υπόψη το σεισμικό κίνδυνο της περιοχής.

Είναι φανερό ότι απαιτούνται παρεμβάσεις στις ήδη δομημένες αστικές περιοχές, αλλά και στις επεκτάσεις του σχεδίου πόλης που να βασίζονται στις βασικές χωροταξικές και πολεοδομικές αρχές.

Είναι ανάγκη να αναπτυχθεί ένα κίνημα που θα διεκδικεί, θα απαιτεί:

  • Την κατοχύρωση για κάθε επέκταση σχεδίου πόλεως (αν απαιτείται να γίνει) των αναγκαίων χώρων για την κοινωνική, πολιτιστική υποδομή, την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής, τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των κατοίκων, αλλά και την κάλυψη των αναγκών που θα προκύψουν μετά από σεισμό (ελεύθεροι χώροι για την εκτόνωση και προσωρινή διαμονή του πληθυσμού, προσβάσεις, οδοί διαφυγής).
  • Την προστασία κάθε ελεύθερου χώρου, ιδίως στις πυκνοδομημένες αστικές περιοχές, την απόκτηση νέων χώρων, την αξιοποίηση των στρατοπέδων που απομακρύνονται. Την αποτροπή της κατάληψης, έστω και προσωρινής, ή της τσιμεντοποίησης των ελεύθερων χώρων που επιχειρείται με διάφορα προσχήματα, ή «εθνικούς στόχους».
  • Πεζοδρόμια ασφαλή, επαρκή και χωρίς εμπόδια, όπως κάγκελα και μπάρες, ώστε να επιτρέπουν και ασφαλή διαφυγή του πληθυσμού, σε περίπτωση καταστροφικού σεισμού.
  • Συγκοινωνιακό σχεδιασμό και ρυθμίσεις για αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, όπως λωρίδες πρόσβασης οχημάτων παροχής βοήθειας, και ειδικές ρυθμίσεις που θα επιβάλλονται την ώρα του σεισμού.
  • Την απομάκρυνση από τις κατοικημένες περιοχές των χρήσεων που μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετες αλυσιδωτές καταστροφές, όπως πυρκαγιές, εκρήξεις, έκλυση επικίνδυνων χημικών. Την αντιπαράθεση στην πολιτική που επιτρέπει όχι μόνο τη διατήρηση, αλλά και την ανάπτυξή τους.
  • Τη λήψη ειδικών μέτρων ασφαλείας των δικτύων, όπως φυσικού αερίου και άλλων, που διέρχονται από τον οικιστικό ιστό και τη διενέργεια ελέγχων για την τήρηση των προδιαγραφών και των μέτρων ασφαλείας.


Είναι πια κοινή η άποψη ότι απαιτούνται ριζικές παρεμβάσεις στους όρους, στις προδιαγραφές αλλά και στις διαδικασίες παραγωγής των έργων, ιδιαίτερα των ιδιωτικών, αλλά και των δημόσιων που θεσμικά υπόκεινται σε αυστηρότερους κανόνες για την παραγωγή τους.

Για μας το επίπεδο ασφάλειας μιας κατασκευής δεν είναι ένα επιστημονικό ή τεχνικό μέγεθος. Είναι πολιτική επιλογή, που στηρίζεται σε επιστημονικοτεχνικά στοιχεία, αλλά με σαφείς κοινωνικές παραμέτρους, και είναι ταξική.

Από αυτή την άποψη η εφαρμοζόμενη πολιτική φανερώνει: Οχι την τεχνική αδυναμία της, αλλά την πολιτική άρνησή της να εξασφαλίσει την ασφάλεια των έργων.

  • Είναι ανάγκη η συνεχής αναθεώρηση και βελτίωση του αντισεισμικού κανονισμού, σύμφωνα με την πρόοδο της έρευνας και της επιστημονικής γνώσης.
  • Σύνταξη μικροζωνικών μελετών και εφαρμογή των αποτελεσμάτων τους για τη μελέτη των έργων.
  • Καθορισμός σύγχρονων προδιαγραφών που θα καλύπτουν τη μελέτη, κατασκευή, επίβλεψη και συντήρηση των έργων.
  • Προδιαγραφές και έλεγχος της ποιότητας των υλικών που ενσωματώνονται στην κατασκευή, που σήμερα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος.
  • Αποσαφήνιση του ρόλου και των ευθυνών των εμπλεκόμενων στην παραγωγή έργων, δηλαδή του μελετητή, του κατασκευαστή, του επιβλέποντα. Διασφάλιση της δυνατότητας που έχουν οι τεχνικοί να εφαρμόζουν τους Κανονισμούς, χωρίς συνέπειες στην επαγγελματική τους υπόσταση.
  • Πλαίσιο τακτικών ελέγχων και συντήρησης των κτιρίων και έργων κατά τη χρήση τους.
  • Πολιτική και μέτρα για την αντιμετώπιση των αυθαιρέτων.
  • Δημιουργία μητρώου κτιρίων και έργων για την παρακολούθηση, τον έλεγχο των επισκευών τους και τη λειτουργία τους ως βιβλίου αναφοράς σε κάθε μεταβίβαση και ενοικίαση των κτιρίων, για την ασφαλή χρησιμοποίησή τους.
  • Για μας οι προδιαγραφές και οι όροι κατασκευής κτιρίων και έργων πρέπει να ενσωματώνουν κάθε νέα γνώση, πρέπει να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις λειτουργίας και ασφάλειας των έργων. Ο καθορισμός τους και ο έλεγχος της εφαρμογής τους είναι υποχρέωση του κράτους και πρέπει να ανατεθεί στο δημόσιο τομέα.

Απαιτείται η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός του δημόσιου τομέα, ο οποίος, στα πλαίσια μιας άλλης λειτουργίας προς όφελος του λαού, θα αναλάβει τη δημιουργία και τον έλεγχο των όρων και προδιαγραφών, αλλά και της ποιότητας των υλικών.

  • Είμαστε αντίθετοι στην υποχρεωτική ιδιωτική ασφάλιση των κτιρίων που προβάλλεται ως η πανάκεια στο ζήτημα της αποκατάστασης των σεισμόπληκτων κτιρίων και της ασφάλειας των έργων.

Οχι μόνο γιατί δημιουργείται ένα ακόμη πεδίο δράσης και κερδοσκοπίας του μεγάλου κεφαλαίου μέσω της διαχείρισης των κεφαλαίων από την ασφάλιση, αλλά και γιατί θα επιδιώξουν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία νέων όρων στο σχεδιασμό, μελέτη και παραγωγή των ακινήτων στη χώρα μας.

Για τους χώρους εργασίας

Απαιτούνται:

- Ο πραγματικός έλεγχος των συνθηκών εργασίας στη βιομηχανία με τη συμμετοχή όλων των συναρμοδίων φορέων και του συνδικαλιστικού κινήματος. Η διαμόρφωση πρωτοκόλλου για το περιεχόμενο ελέγχου από μεικτές επιτροπές με βάση το σύνολο του νομοθετικού πλαισίου.

- Η ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση των δυνάμεων της Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ).

- Η υιοθέτηση χρονοδιαγράμματος των ελέγχων με προτεραιότητα στις περιοχές υψηλής επικινδυνότητας.

- Η θεσμοθέτηση της ασφαλιστικής κάλυψης των εργαζομένων απέναντι στον επαγγελματικό κίνδυνο.

- Το ελάχιστο που πρέπει άμεσα να γίνει είναι η συνδυασμένη εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου (εκσυγχρονισμένου με βάση τις σημερινές απαιτήσεις), δηλαδή του αντισεισμικού κανονισμού κτιρίου, του πλαισίου για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και του νόμου για την πρόληψη των Βιομηχανικών Ατυχημάτων Μεγάλης Εκτασης. Δεν αρκεί ο έλεγχος της στατικής επάρκειας των κτιρίων στις βιομηχανίες, αλλά απαιτείται και ο έλεγχος της διαδικασίας παραγωγής μέσα στις επιχειρήσεις, δηλαδή πώς χρησιμοποιείται ο χώρος.

Για τους χώρους όπου φοιτά και διασκεδάζει η νεολαία

Πέρα από τα άλλα μέτρα και ελέγχους, που είναι απαιτητά για όλα τα κτίρια, είναι επιτακτική ανάγκη:

  • Να θεσμοθετηθεί ειδικό πλαίσιο κατασκευής και λειτουργίας αυτών των χώρων, τόσο όσον αφορά στη συνύπαρξή τους με άλλες επικίνδυνες χρήσεις, τον επιτρεπόμενο αριθμό χρηστών, την ασφαλή λειτουργία τους, τα μέτρα αντιμετώπισης εκτάκτων γεγονότων.
  • Να εφαρμοστεί ειδικό σχέδιο εκκένωσης των χώρων αυτών, που θα πρέπει να δοκιμάζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Παράλληλα, η αντισεισμική προστασία και θωράκιση της χώρας πρέπει να περιέχει σαν βασικά σημεία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος:

  • Τη συνεχή ενημέρωση του κόσμου για τη σεισμικότητα της περιοχής όπου ζει, για τον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου τόσο ατομικά, όσο και σε επίπεδο γειτονιάς και δήμου.
  • Την εκπαίδευση από την παιδική ηλικία. Την «αντισεισμική» αγωγή σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης.

Ενημέρωση που θα οδηγεί όχι απλώς στο να γνωρίζει πώς θα προστατευτεί από το σεισμό, ή και πώς πρέπει να τακτοποιεί τα πράγματα στο σπίτι, στην εργασία, πού πρέπει να πάει και πότε, αλλά και - το βασικότερο - να μάθει να διεκδικεί ό,τι είναι απαραίτητο για να αντιμετωπίσει το σεισμό στο σπίτι του, στη γειτονιά, στο δήμο του.

Απαιτεί τη θεσμοθέτηση επικαιροποιημένου, ολοκληρωμένου, αξιόπιστου και εφαρμόσιμου σχεδίου αντιμετώπισης του φαινομένου σε όλη τη χώρα, ανά περιφέρεια και νομό.

Απαιτεί εκσυγχρονισμό και ενίσχυση του μηχανισμού επέμβασης που θα λειτουργεί με συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των φορέων των εργαζομένων.

Η άμεση απόκριση στο σεισμό και η παροχή βοήθειας δεν μπορεί να στηρίζεται κάθε φορά στο φιλότιμο και τον αλτρουισμό, του δυναμικού που εμπλέκεται (της Πυροσβεστικής, του ΕΚΑΒ, μηχανικών, άλλων ειδικών δυνάμεων), αλλά απαιτείται να ενισχυθεί ηθικά, υλικά και επιστημονικά.

Απαιτεί επαρκές ποσοτικά και ποιοτικά προσωπικό, κατάλληλα εκπαιδευμένο, καθώς και η αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή (ειδικά μηχανήματα, εξοπλισμός, κλπ.).

Σχέδιο κινητοποίησης του ειδικού μηχανισμού ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

Εφαρμογή έτοιμων σχεδίων εκτάκτων αναγκών για την πρόσβαση των νοσοκομειακών μονάδων και των μονάδων παρέμβασης στις πληγείσες περιοχές, εφαρμογή ειδικών μέτρων κυκλοφορίας.

Θεσμοθέτηση σχεδίου αναγκαστικής κινητοποίησης όλων των μηχανισμών της πρώην κοινής ωφέλειας, που σήμερα ιδιωτικοποιείται.

Απαιτείται η εφαρμογή ενός σχεδίου που θα καλύπτει:

- Την άμεση αντιμετώπιση των αναγκών των πληγέντων

- Καταβολή αποζημιώσεων

- Ενημέρωση για τις απαιτούμενες διαδικασίες έκδοσης αδειών επισκευής, ανακατασκευής των βλαβέντων κτιρίων

- Τη γρήγορη διεκπεραίωση

- Την καταγραφή Μητρώου των κτιρίων.

Επομένως, απαιτείται η οργάνωση μηχανισμού, που θα αποτελείται από ανθρώπους με εμπειρία (ήδη υπάρχουν) και νέα στελέχη με προηγούμενη εκπαίδευση στη βάση ολοκληρωμένου και συνεχώς επικαιροποιημένου σχεδίου. Με εργασιακές σχέσεις μόνιμης και ειδικευμένης εργασίας και όχι με 6μηνα ή 8μηνα, όπως είχαν οι εργαζόμενοι στους διάφορους μηχανισμούς.

  • Απαιτείται ένα συνεχώς εξελισσόμενο σχέδιο ενημέρωσης και ειδίκευσης Τεχνικών, Μηχανικών, εργαζομένων στα τεχνικά έργα, ώστε εύκολα οργανωμένα και αξιόπιστα να μπορούν να εργαστούν στις κατασκευές, τις επισκευές, τις ανακατασκευές κλπ.
  • Απαιτείται η συγκρότηση ενός μηχανισμού που θα έχει ή θα μπορεί να προμηθευτεί αστραπιαία όλα τα απαραίτητα για την πρώτη ανακούφιση των πληγέντων, όπως σκηνές, κουβέρτες κλπ. και θα μπορεί να οργανώσει τη ζωή (τροφή, νερό, καθαριότητα), αλλά και τους απαραίτητους μηχανισμούς Υγείας και Πρόνοιας, που θα μπορεί να προμηθευτεί και εγκαταστήσει καταλύματα, που θα αντικαταστήσουν τις σκηνές.
  • Απαιτείται η εφαρμογή ενός συστήματος ελέγχου των υλικών, που ενσωματώνονται στην οικοδομή η οποία επισκευάζεται, αλλά και ελέγχου των ιδιοτήτων και του κόστους των ειδικών υλικών που απαιτούνται για την επισκευή των κτιρίων, ώστε αυτή να γίνεται σωστά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με το μικρότερο κόστος.
  • Απαιτείται, επομένως, η δημιουργία ενός δημόσιου εκσυγχρονισμένου μηχανισμού ελέγχου σε όλα τα επίπεδα παραγωγής των έργων, μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, ελέγχου της ποιότητας των υλικών και των τιμών του.
  • Απαιτείται η θεσμοθέτηση μέτρων που θα εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση και θα αφορούν:

- Στις τιμές των κτιρίων και των ενοικίων τους.

- Στις τιμές των υλικών κατασκευής, ώστε να περιοριστεί όσο είναι δυνατόν η κερδοσκοπία.

Αντισεισμική θωράκιση και απασχόληση

Η αντισεισμική προστασία και θωράκιση της χώρας είναι ένα τεράστιο έργο που απαιτεί συνεχή απασχόληση σ' αυτό χιλιάδων επιστημόνων, πολλών ειδικοτήτων (σεισμολόγων, γεωλόγων, γεωφυσικών, χωροτακτών, πολεοδόμων, μηχανικών αναδομής, συγκοινωνιολόγων, επιστημόνων ελέγχου υλικών κλπ.), αλλά και χιλιάδων ειδικευμένων εργατοτεχνιτών και διοικητικών υπαλλήλων.

Μπορεί να απασχολήσει χιλιάδες εργαζόμενους παραγωγικά, να ανακουφίσει την ανεργία δεκάδων κλάδων. Ενα τέτοιο σχέδιο και η εφαρμογή του θα περιορίσει δραστικά ζημιές και θύματα, αλλά και τις τεράστιες δαπάνες που έχουμε ως χώρα για την αποκατάσταση (κι αυτή μίζερη, αποσπασματική και ελάχιστη) των καταστροφών από τους σεισμούς.

Η αντισεισμική θωράκιση ως έργο υποδομής

Είναι φανερό ότι η αντισεισμική προστασία και θωράκιση της χώρας είναι ένα τεράστιο έργο υποδομής σε σχέση με τα μεγάλα έργα (λιμάνια, γέφυρες, δρόμοι), που η κυβερνητική προπαγάνδα προσπαθεί να παρουσιάσει σαν μοναδικά.

Απουσιάζουν από την προπαγάνδα και τη λογική της έργα που δεν ενδιαφέρουν και είναι σε βάρος του κεφαλαίου και βοηθούν το ανέβασμα της ποιότητας της εργατικής δύναμης, τους όρους διαβίωσης και δουλιάς.

Μεγάλα έργα για την Υγεία, την Πρόνοια, την Παιδεία, την Αρδευση, την Υδρευση, τη διαχείριση των Νερών, την προστασία του Περιβάλλοντος κλπ., αλλά και την αντιπυρική, αντιπλημμυρική και βέβαια αντισεισμική προστασία της χώρας.

Προβάλλουν το επιχείρημα της έλλειψης χρημάτων.

Είναι ψεύτικο και αποπροσανατολιστικό επιχείρημα, γιατί ακόμη και μέσα στο σημερινό πλαίσιο διαχείρισης υπάρχουν χρήματα.

1ον. Σαν ζωτικής σημασίας έργο υποδομής θα έπρεπε οι πόροι από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τους οποίους έχει πληρώσει πολλαπλάσια ο λαός μας, να κατευθυνθούν σ' ένα σημαντικό τους ποσοστό σ' αυτό.

2ον. Κάθε χρόνο δαπανώνται 450 εκ.ευρώ (150 δισ. δρχ.) για την όποια, περιορισμένη κι αυτή, αποκατάσταση των ζημιών από τους σεισμούς. Μόνο για το σεισμό της Αθήνας μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί πάνω από 1.200 εκ. ευρώ (400 δισ. δρχ.). Η δαπάνη αυτή αντιστοιχεί μόνο σε αποκατάσταση των βλαβών σε κτίρια και σε παροχή άμεσης μικρής βοήθειας στους πληγέντες, και δεν περιλαμβάνει το πολλαπλάσιο κόστος που προκύπτει από τις έμμεσες συνέπειες (όπως η διακοπή της λειτουργίας των μικρών επιχειρήσεων, η ανεργία, οι μακροχρόνιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις). Και ένα μόνο μέρος αυτών να είχε διατεθεί έγκαιρα και οργανωμένα για την αντισεισμική προστασία, η επένδυση αυτή θα είχε αποσβεστεί, επειδή οι συνέπειες σε ζωές και καταστροφές θα είχαν δραστικά περιοριστεί.

3ον. Θα μπορούσαμε να χρηματοδοτήσουμε μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, όχι με μείωση των κοινωνικών δαπανών, αλλά των στρατιωτικών δαπανών που δεν κατευθύνονται για την καλώς εννοούμενη άμυνα της χώρας, αλλά για να ικανοποιήσουν τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις του ΝΑΤΟ.

4ον. Υπάρχουν τεράστια ποσά, υπολογίζονται πάνω από 1.800 εκ.ευρώ (600 δισ. δρχ.) από την ανταλλάξιμη περιουσία των προσφύγων του 1922, και θα μπορούσε μέρος τους να κατευθυνθεί στην αποκατάσταση και ανάπλαση των προσφυγικών περιοχών, όπου απαιτείται.

5ον Το κράτος αυθαίρετα παρακρατεί, από το 1990 μέχρι σήμερα, από την ΤΑ, σε σημερινές τιμές, πάνω από 9 δισ. ευρώ (3 τρισ. δρχ.). Θα έπρεπε να αποδοθούν για να καλύψουν βασικές ανάγκες πολεοδομικής ανασυγκρότησης των πόλεων, την απόκτηση ελεύθερων χώρων κλπ.

6ον. Και ένα μόνο μέρος από τα τεράστια ποσά με τα οποία ο λαός μας επιβαρύνθηκε για τις φιέστες των Ολυμπιακών Αγώνων και Εργων, τις υπερβάσεις, τα τρομερά κόστη, αν κατευθύνονταν στην κάλυψη βασικών αναγκών της αντισεισμικής προστασίας, θα είχαμε πολλαπλάσια οφέλη για την οικονομία.

Τα ζητήματα αυτά, η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική βούληση να τα αντιμετωπίσει σε φιλολαϊκή κατεύθυνση.

Το ΚΚΕ θεωρεί ότι χρειάζεται να αναπτυχθεί ο αγώνας του εργατικού και ευρύτερα του λαϊκού κινήματος σ' αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.

Συντονισμένος αγώνας για την εφαρμογή μιας άλλης πολιτικής που θα προωθεί την ενιαία συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ