Με βάση τον καινούριο νόμο, τα ασφαλιστικά ταμεία θα καλύπτουν πια την εξωσωματική γονιμοποίηση. Οι ρυθμίσεις του, πριν ψηφιστεί, προκάλεσαν όχι λίγους προβληματισμούς και πολλές απόψεις ακούστηκαν από την αρμόδια διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή. Ανάμεσα σ' αυτές που ακούστηκαν ήταν οι προτάσεις της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ).

Να σημειώσουμε ότι υπολογίζονται σε 10.000 τα ζευγάρια, που δεν κατορθώνουν στον τόπο μας να αποκτήσουν παιδί και συχνά γίνονται θύματα κερδοσκόπων, που εκμεταλλεύονται τη λαχτάρα τους για ένα παιδί. Σύμφωνα με το νέο νόμο, δε θα αμείβεται η γυναίκα που θα κυοφορεί το παιδί μιας άλλης. Πόσο, όμως, αυτή και άλλες προβλέψεις θα μπορούν να διασφαλιστούν στην πράξη;

Η Καλλιόπη Μπουντούρογλου, που μίλησε στους βουλευτές, μετέφερε το γόνιμο προβληματισμό της οργάνωσης:

«Το νομοσχέδιο για την ΙΥΑ (Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή), που φέρνει η κυβέρνηση στη Βουλή, δεν είναι αυτό που θα περιμέναμε ως γυναικείο κίνημα, τόνισε η πρόεδρος της ΟΓΕ. Εμείς σε καμιά περίπτωση δεν αποδεχόμαστε ότι η απόκτηση παιδιών, από τη σύλληψη μέχρι την ενηλικίωσή τους, μπορεί να αποτελεί υπόθεση μόνο του ζευγαριού, πόσο μάλλον αποκλειστική υπόθεση της γυναίκας. Αντίθετα, χρειάζεται έμπρακτη αναγνώριση από την πολιτεία της κοινωνικής αξίας της μητρότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο Υγείας, Παιδείας, κοινωνικής Πρόνοιας». «Κυρίες και κύριοι βουλευτές, γνωρίζετε καλά ότι στις σημερινές συνθήκες η απόφαση του νέου ζευγαριού να αποκτήσει παιδί δεν ευνοείται. Η ανεργία και η απειλή της, η λιτότητα, η ακρίβεια, η συρρίκνωση της κοινωνικής πολιτικής, η ιδιωτικοποίηση της Υγείας, της Παιδείας και η ανασφάλεια, αποτρέπουν τα νέα ζευγάρια από το να προχωρήσουν στην απόκτηση ακόμα και ενός παιδιού, γεγονός που οξύνει την υπογεννητικότητα και διογκώνει το δημογραφικό πρόβλημα. Γνωρίζετε, επίσης, καλά ότι ολόκληρη η αναπαραγωγική διαδικασία έχει παραδοθεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία (άμβλωση, γέννα, εξωσωματική γονιμοποίηση). Μεγάλη η κερδοφορία των εμπλεκομένων επιχειρηματιών και δυσβάστακτη η οικονομική αιμορραγία των χρηστών αυτών των υπηρεσιών.

Γνωρίζετε ακόμη ότι στο πεδίο της εξωσωματικής και γενικότερα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, γίνονται παράνομες δοσοληψίες με το γενετικό υλικό».

Σε συνέχεια, η Κ. Μπουντούρογλου επισήμανε ότι:

Το νομοσχέδιο ούτε καν ασχολείται με την πρόληψη, που θα περιορίσει τους παράγοντες που προκαλούν την υπογονιμότητα, για την οποία δεν είναι γνωστό το ποσοστό στη χώρα μας, π.χ.:

- Αποφυγή εκτρώσεων με Κέντρα Οικογενειακού Προγραμματισμού γεωγραφικά κατανεμημένα σε όλη τη χώρα και με προγράμματα, ώστε να πάψει η άμβλωση να αποτελεί μέσο αντισύλληψης, με όλες τις γνωστές συνέπειες.

- Πρόληψη ασθενειών, που προκαλούν στείρωση ή υπογονιμότητα σε γυναίκες και άνδρες.

- Επαγγελματικά νοσήματα, που έχουν σχέση με την υγιεινή και την ασφάλεια στους χώρους δουλιάς.

- Περιβαλλοντικές επιπτώσεις στη γονιμότητα.

- Στρες και προβληματικές διαπροσωπικές σχέσεις της νεολαίας.

Κατά τη γνώμη μας, μπροστά στην ανάγκη κάλυψης του υπάρχοντος νομοθετικού κενού για την εφαρμογή μεθόδων ΙΥΑ, η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό:

- Επεκτείνει και κατοχυρώνει την ιδιωτικοποίηση και την εμπορευματοποίηση και σ' αυτόν τον κρίσιμο και άκρως ευαίσθητο τομέα της Υγείας.

- Το γενετικό υλικό και οι υπηρεσίες της ΙΥΑ μπαίνουν στη λογική της αγοράς και της ανταγωνιστικότητας και επιπλέον εντάσσονται στις «4 ατομικές ελευθερίες» της Συνθήκης του Μάαστριχτ.

- Τη «χωρίς αντάλλαγμα» διάθεση του γενετικού υλικού από τις ΜΙΥΑ και τις τράπεζες κρυοσυντήρησης - που μπορεί να ανήκουν σε ιδιωτικές κλινικές, ιατρεία ή ακόμη και σε άλλους «φορείς» - καμιά «ανεξάρτητη αρχή» δεν μπορεί να την εξασφαλίσει μέσα σ' αυτές τις κοινωνικές δομές, που η μόνη θεότητα είναι το κέρδος. Οι ποινικές κυρώσεις, αν ποτέ φτάσουν να εφαρμοστούν, δεν μπορούν να βάλουν τάξη στους υπάρχοντες νόμους της αγοράς.

- Οι εξετάσεις που γίνονται, προκειμένου να διαπιστωθεί το πρόβλημα της υπογονιμότητας, όπως σαλπιγγογραφία, κολπικός υπέρηχος, σπερμοδιαγράμματα κι οι πανάκριβες εργαστηριακές εξετάσεις πριν από την εφαρμογή της ΙΥΑ, όπως ΗΙV Ι + II, ηπατίτιδες Β και C, σύφιλη, βαρύνουν τα ενδιαφερόμενα ζευγάρια και για τις εξετάσεις του δότη. Τελικά, ποιος θα καλύπτει αυτές τις υπέρογκες δαπάνες; Το κράτος, αντί να αναλαμβάνει τα έξοδα, όπως θα όφειλε, τα μεταθέτει στα ασφαλιστικά Ταμεία και μάλιστα με ΠΔ, στα οποία θα καθορίζονται οι προϋποθέσεις. Δηλαδή, απ' ό,τι καταλαβαίνουμε, οι δαπάνες θα εξακολουθήσουν να καλύπτονται αποκλειστικά από τους ασφαλισμένους.

- Εισάγει την έρευνα, χωρίς να λέει ποιος τη χρηματοδοτεί και ποια η σχέση, ο ρόλος και η διασύνδεση των φαρμακευτικών και των υψηλής τεχνολογίας εταιριών.

Παρακάτω η πρόεδρος της ΟΓΕ διευκρίνισε ότι η Ομοσπονδία διαφωνεί πλήρως με τη φιλοσοφία που διέπει το νομοσχέδιο, γιατί πιστεύει ότι η αναπαραγωγική διαδικασία, άρα και η γονιμότητα και η υπογονιμότητα πρέπει να αντιμετωπίζονται αποκλειστικά και μόνον από ένα δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας.

Αλλά τι προτείνει η ίδια η ΟΓΕ;

- Δημόσια και δωρεάν κάλυψη για την ΙΥΑ.

- Ασφαλιστικές δικλείδες, που να αποτρέπουν τη συναλλαγή.

- Ολες οι μονάδες ΙΥΑ και οι τράπεζες κρυοσυντήρησης να ανήκουν μόνο στα κρατικά νοσοκομεία (πανεπιστημιακά και νομαρχιακά) όλης της χώρας, στελεχωμένα με επαρκή αριθμό επιστημόνων όλων των επιστημονικών ειδικοτήτων.

- Κατάργηση κάθε ιδιωτικής επιχειρηματικής δράσης σε ιδιωτικές κλινικές και σε ιατρεία.

- Προληπτικά προγράμματα, που θα στοχεύουν στη μείωση των περιπτώσεων, που θα καταφεύγουν σε μεθόδους ΙΥΑ.

- Κρατικό Ιδρυμα Ερευνών για την υπογονιμότητα στη χώρα μας και για τα αίτια που την προκαλούν.

- Η έρευνα να αποσπαστεί από τα δόκανα των φαρμακευτικών, των βιοϊατρικών και όποιων άλλων επιχειρήσεων. Η χρηματοδότησή της να παραμείνει αυστηρά υπό τον κρατικό προϋπολογισμό.

- Να κατοχυρωθεί η άδεια με αποδοχές της γυναίκας που θα μπαίνει στη διαδικασία ΙΥΑ και η προστασία της στους χώρους εργασίας.

- Ψυχοκοινωνική στήριξη στο ζευγάρι και ιδιαίτερα στη γυναίκα που βρίσκεται στη διαδικασία της ΙΥΑ.

«Είμαστε, κατέληξε η Κ. Μπουντούρογλου πολύ επιφυλακτικές για την παρένθετη μήτρα, διότι εκτιμάμε ότι θα δημιουργήσει περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που θα λύσει».

Εξοδα, έγνοιες, η απουσία βοήθειας από το κράτος, ανασφάλεια, ανεργία, το αίσθημα ευθύνης και η ανησυχία για τους κινδύνους, που παραμονεύουν τα παιδιά σήμερα, είναι μερικές από τις αιτίες που κάνουν τους νέους να αναβάλουν τη γέννηση ενός παιδιού. Ομως, εκτός απ' αυτούς τους - κοινωνικούς - λόγους, υπάρχει τα τελευταία χρόνια και μια κάμψη της γονιμότητας. Να είναι, άραγε, τυχαίο ότι πολύ συχνά ακούμε σήμερα πως νέες γυναίκες δύσκολα συλλαμβάνουν;

Απευθύναμε αυτό το ερώτημα στην πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρίας Μαστολογίας, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Λυδία Ιωαννίδου - Μουζάκα, και μας απάντησε:

«Κατά την άποψή μου, το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Παρόλο που αυτό φαίνεται παράξενο για νέους ανθρώπους, παρόλο που υπάρχει τόσο μεγάλη συχνότητα σεξουαλικών σχέσεων εκτός γάμου, μετά το γάμο ένα σημαντικό ποσοστό έχουν πολύ αραιές επαφές - ακόμα και μια φορά το μήνα σε ορισμένες περιπτώσεις! Είναι "κουρασμένος" ή είναι "κουρασμένη"... Πιστεύω ότι αιτία είναι το στρες, το άγχος, η αβεβαιότητα και το "τρέξιμο" που είναι αναγκασμένοι να κάνουν οι νέοι άνθρωποι. Ισως να υπάρχει και ένας κορεσμός από το διάστημα που έχει προηγηθεί και τα είχαν όλα... Τα νέα παιδιά όμως έχουν πρόβλημα.

Ενας άλλος λόγος είναι ότι παντρεύονται αργότερα απ' όσο στο παρελθόν. Πολλές κοπέλες παντρεύονται στα 30, στα 35, στα 37. Αλλά τότε έχει μειωθεί η γονιμότητα, ιδιαίτερα στη γυναίκα. Τρίτος παράγοντας είναι ότι πολλές γυναίκες σ' όλα αυτά τα χρόνια που έχουν σχέσεις έχουν κάνει κάποια ή κάποιες εκτρώσεις, που μπορεί να έχουν δημιουργήσει πρόβλημα...».

- Στις προηγούμενες γενιές, δεν έκαναν;

- Εκαναν συνήθως αφού είχαν αποκτήσει παιδιά, όχι τόσο συχνά πριν αποκτήσουν - αυτή είναι η διαφορά. Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι ένας άλλος παράγοντας που δεν ευνοεί τη γονιμότητα, άλλωστε επηρεάζει τα πάντα...