«Η αλήθεια είναι πως πολλοί άνθρωποι δεν πήραν τις δουλιές που ήλπιζαν. Οι άνθρωποι εδώ υποφέρουν. Δεν έχουν ούτε για να φάνε» έλεγε τις προάλλες σε δημοσιογράφο της «Ουάσιγκτον Ποστ» ο Μισκόιν Μαγκάντι, αρχηγός της κοινότητας χωριού στην περιφέρεια της πολιτείας του Τσαντ, Κόμε. Ο ίδιος δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα πείνας. Εδώ και ενάμιση χρόνο είναι ιδιοκτήτης του αμέρικαν μπαρ «Φοίνιξ», το οποίο μόλις πρόσφατα εξοπλίστηκε με γεννήτρια, που τη δώρισαν οι θαμώνες - ξένοι εργάτες, για να απολαμβάνουν παγωμένη μπίρα και να ακούν μουσική. Ο Μαγκάντι έχει υπό τη δούλεψή του τρεις υπαλλήλους και δύο νεαρές πόρνες, που «δουλεύουν» σε παράπηγμα στο πίσω μέρος του μπαρ για χάρη των Αμερικανών εργαζομένων στις εγκαταστάσεις πετρελαϊκής πολυεθνικής στην περιοχή...

Λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά, σε ένα χωματόδρομο, στέκει μία πινακίδα θυγατρικής της πετρελαϊκής «Esso» στο Τσαντ, που στον ηλεκτρονικό κόμβο της υπερηφανεύεται πως έδωσε δουλιά προσωρινά σε δεκάδες χιλιάδες ντόπιους εργαζόμενους. Η πινακίδα απεικονίζει έναν άνδρα που γονατίζει με ευλάβεια μπροστά στη σύζυγό του. Η επιγραφή αναφέρει επιγραμματικά την ακόλουθη «συμβουλή», με στόχο την «καθαρότητα» των εργαζομένων στις εγκαταστάσεις της πετρελαϊκής ζώνης από τον ιό HIV: «Μείνε πιστός στη γυναίκα σου. Απόφυγε το AIDS»!

Εδώ και ένα εξάμηνο που το δίκτυο του πετρελαιοαγωγού Τσαντ -Καμερούν (έκτασης περίπου 1.000 τ.χλμ. και βλέπει προς τον Ατλαντικό Ωκεανό) είναι σε πλήρη λειτουργία και η παραγωγή πετρελαίου σε αμφότερες χώρες μετρά δεκάδες χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου το 24ωρο, η ζωή δεν άλλαξε και πολύ για τους λαούς των δύο χωρών. Τα πρώτα εκατομμύρια δολάρια έχουν ήδη φθάσει στα κρατικά ταμεία και των δύο χωρών... Ομως παρά τα υποτιθέμενα «δεσμευτικά» αναπτυξιακά προγράμματα της Παγκόσμιας Τράπεζας, που επισήμως «στοχεύουν στην πάταξη ή περιορισμό κρουσμάτων διαφθοράς και κακοδιαχείρισης», οι πιο πολλοί όχι μόνον δεν είδαν βελτίωση, αλλά επιδείνωση του βιοτικού τους επιπέδου. Μπορεί το Τσαντ και το Καμερούν να είναι από τον περασμένο Οκτώβρη οι νεοεισερχόμενες στο κλαμπ των αφρικανικών πετρελαιοπαραγωγών χωρών, όμως, το πετρέλαιο που παράγεται για να τροφοδοτήσει ως επί το πλείστον τα «αχόρταγα» βενζινάδικα των ΗΠΑ, δεν αρκεί για να φέρει την ηλεκτροδότηση στους δύο λαούς, που είναι από τους φτωχότερους της υφηλίου (το 80% του πληθυσμού τους ζει με λιγότερο από ένα δολάριο τη μέρα)! Ούτε λόγος για νοσοκομεία, σχολεία, πρωτοβάθμια κέντρα υγείας και μόνιμες θέσεις εργασίας για την πλειοψηφία πληθυσμών που έως πριν τρία χρόνια εξασφάλιζαν τα προς το ζην από κτηνοτροφικές, αγροτικές και άλλες εργασίες...

Στην πολιτεία Κόμε του Τσαντ, για παράδειγμα, το πετρέλαιο όχι μόνον δεν έφερε ασφάλεια και ανάπτυξη, αλλά εκτίναξε στα ύψη τα ποσοστά εγκληματικότητας και των κρουσμάτων AIDS. Οι απροετοίμαστες ντόπιες κοινότητες διαβρώνονται από «δυτικά» ήθη του χειρίστου επιπέδου... Τα βασικά οφέλη από το πετρέλαιο περιορίζονται στον πολλαπλασιασμό των γυναικών που εκπορνεύονται και στη λειτουργία κέντρων «ψυχαγωγίας» για Αμερικανούς, που είναι και οι περισσότεροι από το αλλοδαπό ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, που δουλεύουν για λογαριασμό του κονσόρτσιουμ των πετρελαϊκών εταιριών «ExxonMobil», «ChevronTexaco» και της (μαλαισιανής) «Petronas», που μέσα σε τρία χρόνια, κατασκεύασε το υπόγειο δίκτυο πετρελαιοαγωγών (προϋπολογισμού ύψους 3,7 δισ. δολαρίων!) σε Τσαντ - Καμερούν.

Αφρικανικές και ευρωπαϊκές οργανώσεις αρωγής και προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου και του περιβάλλοντος καταγγέλλουν πως η δράση πετρελαϊκών εταιριών σε τέτοιες χώρες ακόμη και εάν έχουν τις καλύτερες των προθέσεων, λειτουργούν με τρόπο καταστροφικό. Πριν την κατασκευή του τεράστιου δικτύου πετρελαιοαγωγού Τσαντ - Καμερούν, χιλιάδες αυτόχθονες εκδιώχθηκαν από τις περιοχές που κατοικούσαν επί αιώνες. Νομάδες αναγκάστηκαν να γεμίσουν κατά κύματα τα αστικά κέντρα, καθώς οι πενιχρές αποζημιώσεις που πήραν για να παραχωρήσουν τις περιοχές τους στις πετρελαΪκές εταιρίες χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά αυτοκινήτου... Ολόκληρα χωριά κυκλώθηκαν από πετρελαιοπηγές και αγωγούς! Οι περιπτώσεις τοξικών δηλητηριάσεων ζώων και ανθρώπων κατά τις εργασίες οικοδόμησης και εκμετάλλευσης πετρελαιοαγωγών είναι αναρίθμητες.

Οι δε περιβαλλοντικές συνέπειες από την κατασκευή του πετρελαιογωγού θεωρείται δύσκολο να εκτιμηθούν. Οι συνέπειές τους θα είναι δραματικές τα επόμενα χρόνια, δίχως την κινητοποίηση των λαών και την έκφραση διεθνούς αλληλεγγύης στο δύσκολο αγώνα τους...