Ενημέρωση για τον τρόπο λειτουργίας μιας «επιχειρηματικής δραστηριότητας με κοινωνικές διαστάσεις», δηλαδή των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (ΚοιΣΠΕ) πραγματοποιήθηκε χτες στα πλαίσια Ημερίδας με αφορμή τη σύσταση ενός τέτοιου συνεταιρισμού στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.

Μετά την υποβάθμιση του θεσμού των προστατευμένων παραγωγικών εργαστηρίων για άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, που λειτουργούσαν στο πλαίσιο των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, επιχειρείται με το νόμο 2716/99 η λειτουργία μονάδων οργανωμένων πάνω σε επιχειρηματική βάση που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά προγράμματα.

Ετσι, η μεγάλη ανάγκη για την κοινωνικοοικονομική ενσωμάτωση και την επαγγελματική ένταξη των ατόμων με σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, εξαντλείται στην εξεύρεση κονδυλίων μέσω της ΕΕ. Οι μονάδες που δημιουργούνται, σκοπό έχουν να απαλλάξουν το κράτος από την οικονομική στήριξή τους, αλλά με δεδομένο ότι ρίχνονται αυτές στη ζούγκλα του ανταγωνισμού και της αγοράς, δημιουργούνται ερωτηματικά σχετικά με τη βιωσιμότητά τους μετά το τέλος της κοινοτικής χρηματοδότησης.

Τα μέλη - άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα θα συμμετέχουν στο ΚοιΣΠΕ με ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 35%, οι εργαζόμενοι στο χώρο της ψυχικής Υγείας με ποσοστό μικρότερο ή ίσο του 45%, ενώ δήμοι κλπ. σε ποσοστό μικρότερο ή ίσο του 20%.

Πάντως, παρόλο που επισημάνθηκε από εισηγητές της Ημερίδας ότι οι ΚοιΣΠΕ αποτελούν μια ιδιαίτερη μορφή συνεταιρισμού, αφού παράλληλα είναι παραγωγικές και εμπορικές μονάδες, αλλά και Μονάδες Ψυχικής Υγείας, αναφέρθηκε ότι τα άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα θα αμείβονται ανάλογα με την παραγωγικότητά τους και το χρόνο απασχόλησής τους.

Την κατάσταση που υπάρχει στον ευρωπαϊκό χώρο σε σχέση με την ψυχική νόσο και εργασία παρουσίασαν με εισηγήσεις τους ξένοι επιστήμονες. Οπως και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της ΕΕ, (Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία) τα άτομα που έχουν νοσηλευτεί για ψυχικά νοσήματα συναντούν μεγάλες δυσκολίες για να εξεύρουν μια σταθερή θέση απασχόλησης στην αγορά εργασίας, οδηγώντας τους στον κοινωνικό αποκλεισμό. Οι εργοδότες επικαλούνται την έλλειψη δεξιοτήτων, τη συχνότητα απουσιών, τους αργούς ρυθμούς και τις δυσκολίες στις σχέσεις. Μια γενική αδιαφορία, η απαισιοδοξία για τις δυνατότητες απασχόλησης των ψυχικά ασθενών, οδηγούν στην παραίτηση. Στη Γαλλία στα Κέντρα Στήριξης διά της Εργασίας εκτιμάται ότι βρίσκονται περίπου 3.000, όταν ο αριθμός των ψυχικά ασθενών ανέρχεται συνολικά σε 600.000

Ερευνα σχετικά με τον πληθυσμό που νοσηλεύτηκε στα δημόσια ψυχιατρεία ανέδειξε ότι στην κατηγορία των ατόμων με βαριά ψυχική νόσο μόνο ένα 8% απασχολείται, ενώ στην κατηγορία των πιο ελαφρών περιστατικών το ποσοστό αυτό φθάνει μόλις το 25%.