Πριν από τέσσερις μέρες, υποτίθεται ότι παγκοσμίως γιορταζόταν η Μέρα του Καταναλωτή. Κάτι μισόλογα ακούστηκαν από τις τηλεοράσεις και κάποια μονόστηλα γράφτηκαν στα ταμπλόιτ. Οπου, λίγο ως πολύ, αναφέρθηκε ο σημαντικός ρόλος του καταναλωτή, για τη στρατηγική σημασία της συμπεριφοράς του στη διαμόρφωση των τιμών και την ποιότητα των προϊόντων κ.ά. σπουδαία και σοβαρά... Τόσο ωραία, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα πετυχημένο σενάριο για σίριαλ. Η διαστροφή της πραγματικότητας, για άλλη μια φορά, σε όλο της το μεγαλείο.

Πόσο αλήθεια είναι, όμως, τα παραπάνω; Ας ξεκινήσουμε με τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Η παντελής ανυπαρξία καταναλωτικής αγωγής σ' όλες τις βαθμίδες της τυπικής εκπαίδευσης (αλλά και της άτυπης, που δεν υφίσταται στη χώρα μας) και ο ανηλεής βομβαρδισμός των διαφημιστικών μηνυμάτων από τα ηλεκτρονικά μέσα χειραγωγεί πλήρως τη στάση και τη συμπεριφορά της συντριπτικής πλειοψηφίας των καταναλωτών και τους οδηγεί σε προϊόντα άχρηστακαι πολλές φορές επικίνδυνα. Τόσο για την υγείατους, όσο και για το περιβάλλον. Τοκαταναλωτικό πρότυπο που έχει επιβληθεί θέλει να καταναλώνουμε συνεχώς προϊόντα και να τα αντικαθιστούμε (τα διαρκή) μόλις αλλάξει η μόδα, μετατρέποντας τις σύγχρονες κοινωνίες σε κοινωνίες απορριμμάτων. Παράλληλα, το πλαστικό χρήμα, τους έχει θέσει σε μια διαρκή ομηρία και σ' έναν αέναο «αγώνα» για ολοένα και πιο ...μοντέρνα αγαθά, που σηματοδοτούν (υποτίθεται) δύναμη και κύρος. Τώρα τι δύναμη και κύρος εκπέμπει ένα καινούριο αυτοκίνητο που έχει αγοραστεί με δανεικά είναι μια ιστορία που ποτέ κανείς δε μας εξήγησε. Εννοείται από τους θιασώτες της άποψης αυτής (Ανδρουλάκης και Ανδριανόπουλος, λόγου χάρη, που αποτελούν τους γκουρού του Θατσερισμού εν Ελλάδι).

Κλασικό παράδειγμα, η συχνή ταύτιση των ιδιοκτητών ΙΧ με τα οχήματά τους, που δε διστάζουν να τα ...βαφτίσουν (...πολιτικά, μια και η εκκλησία αντιδρά να τα βάζει σε κολυμβήθρα), με ονόματα, αποδεικνύοντας την εξάρτησή τους απ' αυτά. Μικροβελτιώσεις σε Η/Υ, κινητά τηλέφωνα ή συγκροτήματα ήχου, με την κατάλληλη διαφήμιση, πείθουν τους καταναλωτές, ή, ορθότερα, τους δημιουργούν όχι απλά την επιθυμία, αλλά την ανάγκη για την απόκτηση των νέων μοντέλων. Ενας φαύλος κύκλος χωρίς διέξοδο. Διότι δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η ελεύθερη αγορά, δηλαδή ο καπιταλισμός, ζει από την κατανάλωση των πολιτών. Την οποία δε δημιουργεί η ζήτηση, όπως θέλουν να μας πείσουν, αλλά υπαγορεύει (και επιβάλλει) η προσφορά.Οι αντιστάσεις είναι μικρές και αποσπασματικές. Οι Ενώσεις Καταναλωτών, οιΚαταναλωτικοί Συνεταιρισμοί και τα έντυπα αντιπληροφόρησηςκόντρα στην καθεστωτική τάξη πραγμάτων, ίσως αποτελούν μια νησίδα διαφυγής,αλλά αφορούν πολύ λίγους και σίγουρα δεν είναι η οριστική απάντηση. Που δεν είναι άλλη από την καπιταλιστική ανατροπή και τη σοσιαλιστική προοπτική.

Εκτός, όμως, από το καταναλωτικό χάος, εξίσου, ή, μάλλον, το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η ποιότητα (η ασφάλεια) των προϊόντων διατροφής. Καρκινογόνα συντηρητικά στα συσκευασμένα τρόφιμα, διοξίνες στα κρέατα, μεταλλαγμένα στα δημητριακά, δηλητηριασμένα οπωρολαχανικά και φρούτα από τα αγροχημικά, ανύπαρκτοι έλεγχοι διότι αντίκεινται στους νόμους της αγοράς (ή μάλλον την ανομία) έχουν απλώσει το δρεπάνι του θανάτου στα γεύματα των ανυπεράσπιστων καταναλωτών. Διεθνείς Οργανισμοί, που --υποτίθεται - πρέπει να προστατεύουν από την ασυδοσία των εταιριών τροφίμων, όχι μόνο δεν αντιδρούν, αλλά, αντίθετα, βάζουν πλάτη προς αυτήν την κατεύθυνση, με μοναδικό σκοπό τα μεγαλύτερα κέρδη τωνπολυεθνικών τροφίμων, που ελέγχουν το μεγαλύτερο ποσοστό της τυποποίησης και του παγκόσμιου εμπορίου τροφίμων και ποτών. Με πρώτο βιολί την Αμερική και κόντρα μπάσο την Ευρωπαϊκή Ενωση - που υπηρετεί πιστά τις επιταγές της αυτοκρατορίας,παρά τις κατά καιρούς φωτοβολίδες της σε επιμέρους ζητήματα για την τιμή των όπλων και την εξαπάτηση των αφελών, που πιστεύουν σε ανατροπές από ένα καθαρά καπιταλιστικό σχηματισμό - καθημερινά μάς δηλητηριάζουν, όπως και το περιβάλλον. Προς τι, λοιπόν, η Παγκόσμια Μέρα Καταναλωτών; Και το δούλεμα έχει τα όριά του...