Μετά την ήττα του ΔΣΕ στον εμφύλιο πόλεμο, ο βασικός όγκος των δυνάμεών του πέρασε στις Λαϊκές Δημοκρατίες. Το λαϊκοεπαναστατικό κίνημα, βρίσκεται σε υποχώρηση. Αλλά για κάθε επαναστατικό κόμμα, είναι αρχή βγαλμένη μέσα από τη διεθνή πείρα της ταξικής πάλης, πρέπει να ξέρει να επιτίθεται όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν, αλλά και να υποχωρεί συντεταγμένα στην ήττα. Είναι όρος για την προετοιμασία της επόμενης εφόδου.

Μπροστά στο Κόμμα έμπαινε ένα διπλό καθήκον. Η προσαρμογή των δυνάμεων που πέρασαν στις Λαϊκές Δημοκρατίες στις νέες συνθήκες ζωής και δράσης σε χώρες που οικοδομούσαν το σοσιαλισμό μέσα σε δύσκολες συνθήκες, αλλά και η ανασυγκρότηση των Κομματικών Οργανώσεων στην Ελλάδα και η ανάληψη δράσης επίσης στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν στο εσωτερικό της χώρας μετά την ήττα και την εγκαθίδρυση ενός από τα πλέον αντιδραστικά καθεστώτα που γνώρισε ποτέ ο λαός της Ελλάδας.

Η αστική τάξη, σχετικά με το ζήτημα της εξουσίας, είπαμε ήδη ότι πραγματικά «είδε το χάρο με τα μάτια της». Επρεπε, λοιπόν, να τη στεριώσει απέναντι σ' ένα λαό που και δοκιμασμένος στην απελευθερωτική πάλη στην περίοδο της κατοχής αλλά και του εμφυλίου ήταν, αλλά και μπροστά σε κατάσταση πείνας, φτώχειας και εξαθλίωσης. Επομένως, δεν ήταν εύκολο με τα αστικοδημοκρατικά μέσα να τιθασευτεί, όσο και αν τα δέκα, ουσιαστικά, χρόνια πολέμου, (1940 - 1950), έφερναν μπροστά του την προσδοκία της ειρηνικής και σε όφελός του ανάπτυξης. Αυτό το δεύτερο, το σε όφελός του, ήταν αδύνατο.

Ετσι, το νέο καθεστώς κατανοούσε ότι δεν ήταν εύκολη η σταθεροποίησή του. Αυτό ήταν φανερό και από την αδυναμία συγκρότησης σταθερών κυβερνήσεων, τις αλλεπάλληλες εκλογές, που έδειχναν σημάδια πολιτικής κρίσης. Επόμενο ήταν να συνεχίσει με την πιο μεγάλη ένταση την κατασταλτική του δράση κατά του ΚΚΕ, με φυλακίσεις, βασανιστήρια, δίκες και καταδίκες και τα έκτακτα στρατοδικεία για την επιβολή θανατικών ποινών και εκτελέσεων.