Κυριακή 12 Γενάρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ
ΒΙΒΛΙΟ
Ιστορία και ατομική μνήμη

Ποιος από τους σημερινούς νεολαίους που διαβαίνουν ή συχνάζουν στην ψευτοκοσμοπολίτικα ενταφιασμένη σε μάρμαρα γη της πλατείας Συντάγματος θα πίστευε ότι κάποτε σπάρθηκε με κουκιά; Οτι τον πρώτο χρόνο της γερμανικής κατοχής, εργάτες έσπειραν κουκιά στην κορυφαία πλατεία της ανοχύρωτης Αθήνας, για να «παρηγορήσουν» την πείνα που θέριζε τη φτωχολογιά της; Το γεγονός αυτό - απαθανατισμένο και φωτογραφικά - είναι μια από τις αμέτρητες ιστορικές μνήμες που περιλαμβάνει ο α` τόμος του βιβλίου των Κώστα Ν. Χατζηπατέρα - Μαρίας Φαφαλιού - Δραγώνα «Μαρτυρίες '41-'44 Η Αθήνα της Κατοχής» (εκδόσεις «Κέδρος»). Πρόκειται για ένα ελκυστικότατο βιβλίο - λεύκωμα μεγάλης πληθώρας και ποικιλίας προσωπικών μαρτυριών επωνύμων και ανωνύμων ανθρώπων, που βίωσαν την ιταλογερμανική κατοχή στην Αθήνα. Οι δυο συγγραφείς, ερευνώντας επί μακρόν αρχεία φορέων (αντιστασιακών οργανώσεων, μουσείων, βιβλιοθηκών κλπ.), ιδιωτικών συλλογών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προσφεύγοντας σε κείμενα Ελλήνων και ξένων πολιτικών και σε αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, συνέλεξαν άπειρες και πολύπλευρες μαρτυρίες. Ο τόμος περιέχει κείμενα γραπτά και προφορικά (αρκετά δημοσιευμένα κατά καιρούς, κυρίως, όμως, αδημοσίευτα και επόμενα άγνωστα). Επίσημα έγγραφα και έντυπα της ΕΑΜικής Αντίστασης. Χειρόγραφα, φωτογραφίες - ντοκουμέντα και πλήθος εικαστικών έργων (κυρίως Ελλήνων καλλιτεχνών της ΕΑΜικής Αντίστασης), έργων για έκδοση εντύπων, σε τοίχους σπιτιών της Αθήνας για την προπαγάνδιση της Αντίστασης, σε τοίχους κελιών φυλακών από κρατούμενους αγωνιστές, αλλά και ξένων καλλιτεχνών (όπως, λ.χ., του Πικάσο), που απεικονίζουν τα πάθη, αλλά και τους άθλους του αγωνιστή λαού της Αθήνας. Υμνους κορυφαίων ξένων δημιουργών αναφορικά με το αντιστασιακό έπος του ελληνικού λαού (λ.χ., του Αλμπέρ Καμύ, σε γράμμα του στον Ροζέ Μιλλιέξ), κρίσεις ξένων ιστορικών, ακόμα και απόψεις του Χίτλερ για την ανίερη εισβολή των ναζί στην Ελλάδα και τον αγώνα του λαού μας.

Το βιβλίο δε δηλώνεται ως ιστορία μιας περιόδου, που αρχίζει στις 27 του Απρίλη 1941, με την είσοδο της μηχανοκίνητης Μεραρχίας του στρατάρχη Λιστ στην Αθήνα και τελειώνει με την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων στις 12 Οκτωβρίου 1944. Υποδηλώνεται ως «ανθολόγηση» της ατομικής μνήμης, από μια οδυνηρή, αλλά και επική περίοδο των αγώνων του λαού μας. «Ανθολόγηση», με γνώμονα την άποψη του Ζ. Χάσουν ότι «η ιστορία είναι μια εγγραφή της προσωπικής μνήμης του καθενός συναρθρωμένη όχι με μια συλλογική μνήμη, αλλά μ' ένα διαφοροποιημένο σύνολο ατομικών μνημών».


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ