Κυριακή 24 Νοέμβρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Μορφές και πρόσωπα

Η ανθρώπινη μορφή αντιμετωπίστηκε με διαφορετικό τρόπο στις διάφορες περιόδους της Ιστορίας. Η εικόνα του ανθρώπου εμφανίζεται διαφορετική στη λογοτεχνία, στη μουσική, στο θέατρο και το χορό, πολύ περισσότερο μάλιστα στη ζωγραφική και τη γλυπτική κάθε εποχής. Υπήρξαν περίοδοι όπου η εικόνα του ανθρώπου εμφανίζεται δραστικά μεταμορφωμένη, σε σχέση ακόμη και με τον αμέσως προηγούμενο αιώνα.

Μια προσέγγιση στον τρόπο που η νεοελληνική ζωγραφική και γλυπτική απέδωσαν τη μορφή και το πρόσωπο του ανθρώπου, επιχειρεί η έκθεση «Μορφές και πρόσωπα» από τη συλλογή του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ) που παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (Βίλα Καπαντζή, Βασ. Ολγας 108). Πρόκειται για ένα σημαντικό τμήμα της μόνιμης Συλλογής του ΜΙΕΤ, η οποία αποτελείται από αντιπροσωπευτικά δείγματα των τάσεων της ελληνικής τέχνης.

Η προσέγγιση που επιχειρεί το ΜΙΕΤ, περιλαμβάνει περισσότερα από 40 έργα Νεοελλήνων δημιουργών ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται οι: Θ. Απάρτης, Γ. Βαρλάμος, Σ. Βικάτος, Μ. Βιτσώρης, Α. Βουρλούμης, Π. Γράββαλος, Κ. Γραμματόπουλος, Δ. Διαμαντόπουλος, Χ. Καπράλος, Γ. Κεφαλληνός, Λ. Κογεβίνας, Φ. Κόντογλου, Κ. Λαχάς, Γ. Μαυροΐδης, Γ. Μόραλης, Χ. Μπότσογλου, Θ. Παπαγιάννης, Π. Ρέγκος, Τ. Σινόπουλος, Π. Τέτσης, Μ. Τόμπρος και Ν. Χατζηκυριάκος - Γκίκας.

«Η αποτίμηση του θέματος της απόδοσης της ανθρώπινης μορφής, με τη ζωγραφική, τη γλυπτική ή τη χαρακτική μέθοδο», σημειώνεται στον κατάλογο, «αποτελεί ασφαλώς ένα εγχείρημα τόσο παρακινδυνευμένο, όσο και γοητευτικό. Αλλωστε, η αντιμετώπιση που είχε η μορφή ή το πρόσωπο στις διαφορετικές περιόδους της ιστορίας της τέχνης, ποικίλει και συμφωνεί με τις τάσεις της εποχής ή το εικαστικό ιδίωμα του κάθε καλλιτέχνη. Δεν μπορούμε επομένως να μιλούμε για καλό ή κακό, για λάθος ή σωστό».

Σε κάποιες περιπτώσεις, στην έκθεση παραβάλλονται μερικά από τα απεικονιζόμενα πρόσωπα με κείμενα που αναφέρονται στα πρόσωπα αυτά. Ετσι, ο «Καρυωτάκης» του Π. Γράββαλου «συνομιλεί» με την αναφορά του Τέλλου Αγρα στον αυτόχειρα της Πρέβεζας: «Τον εγνώρισα... μέσα σ' ευρύχωρο κι αξιοπρεπέστατο γραφείο, με χαλιά, με καλοριφέρ... κι εκείνος άψογα ντυμένος - όπως πάντα άλλωστε - υπάλληλος με πολύ καλή θέση, πρόθυμος και περιποιητικός, τουλάχιστον στο φαινόμενο, ομιλητικός και συνετός. Ηταν μάλλον κοντόσωμος, του έλειπε κάποιος αέρας, κάποια άνεση. Τα μάτια του έπαιζαν ανήσυχα και άστατα. Το στόμα και το πιγούνι ήτανε χαρακτηριστικά βαρυθυμίας. Μα κατά τα λοιπά, σχεδόν τίποτε πάνω του δεν έδειχνε κάτι το ιδιόρρυθμο ή το αποκαλυπτικό».

'Η πάλι, ο «Καβάφης» του Κεφαλληνού, του Τέτση ή του Χατζηκυριάκου - Γκίκα αντικρίζονται με την περιγραφή του Αλεξανδρινού από τον Γρηγόριο Ξενόπουλο: «Είναι νέος, αλλά όχι εις την πρώτην νεότητα. Βαθειά μελαχροινός ως ηγέτης της Αιγύπτου, με μαύρον μουστακάκι, με γυαλιά μύωπος, με περιβολήν Αλεξανδρινού κομψευομένου, αγγλίζουσαν ελαφρότητα, και με φυσιογνωμίαν συμπαθή, η οποία όμως, εκ πρώτης όψεως, δε λέγει πολλά πράγματα. Υπό το εξωτερικόν εμπόρου, γλωσσομαθούς κι ευγενέστατου και κοσμικού, κρύπτεται επιμελώς ο φιλόσοφος και ο ποιητής».

Κι ακόμη, ο «Βάρναλης» του Κεφαλληνού συναντά εδώ την ανάμνηση του ποιητή: «... στη Γαλλία, στο χωριό Σεν Μαρ Λα Πιλ είχε σπίτι ο ξυλογράφος Γιάννης Κεφαλληνός και με φιλοξενούσε κάθε φορά που οι... ιδέες μου με τιμωρούσανε για τις... αταξίες μου με προσωρινή ή παντοτινή απόλυση από τη θέση μου... Τα βράδια τα περνούσαμε στο ατελιέ διαβάζοντας και δουλεύοντας. Ησυχία κι ερημιά παντού. Εγώ δούλευα κυρίως τις πρωινές ώρες. Τα βράδια... έσβηνα ό,τι έγραφα το πρωί! Ο Γιάννης σκάλιζε ξύλα με τα εργαλεία του ή σχεδίαζε τα έργα του. Κι εγώ με το μολύβι ξανασκάλιζα τους στίχους και την πρόζα μου. Ετσι περνούσε η ζωή μας». Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 13 του Δεκέμβρη και θα λειτουργεί: Τρίτη έως Κυριακή από τις 10 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι. Δευτέρα κλειστά. Είσοδος ελεύθερη. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2310.295.170-1


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ