Associated Press

Χωρίς την αστυνομοκρατία, πώς θα μιλήσουν για την «ελευθερία του εμπορίου»;

Είναι το μεγαλύτερο εμπορικό - οικονομικό - πολιτικό γεγονός, που διαδραματίζεται αυτές τις μέρες στις ΗΠΑ, αλλά όλοι κρίνουν ότι βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, καθώς μπορεί πολύ εύκολα να εξελιχθεί σε φιάσκο, εξαιτίας των αντιθέσεων και των αντιπαλοτήτων, που εντοπίζονται κυρίως από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, όσον αφορά την κατάληξη του νέου γύρου των διαπραγματεύσεων για την απελευθεροποίηση του εμπορίου, έχοντας, μάλιστα, μία πίκρα στο στόμα, καθώς ο πρώτος γύρος, που έγινε στην Ουρουγουάη 1996, δεν έχει φέρει τα πολυπόθητα αποτελέσματα και πολλοί ηγέτες ανά την υφήλιο ζητούν εγκράτεια.

Εξάλλου, τη Δευτέρα, μόλις ο ήλιος χανόταν στον ορίζοντα, η συνάντηση που είχαν αντιπρόσωποι των τριών κύριων παγκόσμιων ατμομηχανών - της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ και της ΕΕ - έληγε άδοξα. Προηγήθηκε η μετωπική σύγκρουση για το πώς και με ποιο περιεχόμενο θα πρέπει να γίνει ο νέος γύρος των εμπορικών διαπραγματεύσεων. Ενα από τα κύρια σημεία της σύγκρουσης των δυνάμεων αφορούσε στη γεωργία, όπου και οι ΗΠΑ ρίχνουν ειδικό βάρος υπό τις πιέσεις που νιώθουν από τις Αγροτικές Ενώσεις. Αλλα σημεία, όπου δεν μπόρεσαν να συγκεράσουν τις αντιθέσεις τους, ήταν η διεθνής νομοθεσία για την απαγόρευση αποθήκευσης αποβλήτων (τοξικά, πυρηνικά κλπ.), καθώς και τα εργασιακά στάνταρτ που ισχύουν διεθνώς.

Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ ζητούν εδώ και τώρα πλήρη φιλελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου, οι Ευρωπαίοι μια συνολική και ευρύτερη διευθέτηση, προβάλλοντας την «πολυλειτουργικότητα» της γεωργίας, ενώ οι Ιάπωνες απειλούν να πνίξουν εν τη γενέσει του το «γύρο της χιλιετίας», αν οι ΗΠΑ δε βάλουν στο τραπέζι τους αντι-ντάμπινγκ κανονισμούς, τους οποίους θεωρούν «συγκαλυμμένο» προστατευτισμό.

Οι συγκρούσεις που διεξάγονται είναι λυσσαλέες και το μεγαλύτερο προς διεκδίκηση «κόκαλο» είναι η γεωργία. Στο ένα στρατόπεδο συμπαρατάσσονται οι ΗΠΑ και η ομάδα Κερνς, με τη συμμετοχή των μεγάλων γεωργικών χωρών(Αυστραλία, Καναδάς, Αργεντινή, Βραζιλία) και στο άλλο η Ευρωπαϊκή Ενωση, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Ελβετία και η Νότια Κορέα με τη στήριξη και των Ανατολικοευρωπαίων.

Οι ΗΠΑ θέλουν την άμεση κατάργηση των αγροτικών επιδοτήσεων. Αλλά ο Ευρωπαίος επίτροπος για θέματα Γεωργίας Φραντς Φίσλερ φρόντισε να υπενθυμίσει ότι η πλήρης εξάλειψη των εξαγωγικών επιδοτήσεων δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο Αμερικανός υπουργός Γεωργίας Νταν Γκλίκσμαν ανταπάντησε ότι με τις δηλώσεις του αυτές ο Φίσλερ «τοποθετείται πρόωρα» και ότι «πρέπει όλοι να προχωρήσουμε πέρα από τις δημόσιες δηλώσεις για να επιτύχουμε μια συμφωνία».

Αναπτύσσοντας τη θέση των Δεκαπέντε της ΕΕ, ο Φίσλερ είπε ότι είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε περιορισμούς στις εξαγωγικές επιδοτήσεις και την εγχώρια στήριξη, υπό τον όρο, όμως, ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα θέσουν στο τραπέζι όλα τα εξαγωγικά τους προγράμματα, περιλαμβανομένης της εξαγωγικής βοήθειας σε τρόφιμα και των εξαγωγικών πιστώσεων, υπονοώντας ότι τα τελευταία αποτελούν συγκαλυμμένα μέσα άσκησης προστατευτικής πολιτικής.

Οι Ιάπωνες έρχονται να «χτυπήσουν» τους Αμερικανούς σε άλλο μέτωπο, αυτό των κανονισμών αντι-ντάμπινγκ, αλλά, στην ουσία, λένε το ίδιο με τους Ευρωπαίους, ότι, δηλαδή, και οι ΗΠΑ επιδοτούν τη γεωργία τους, αλλά δεν το ομολογούν, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους.

Επομένως, οι συμμαχίες μεταξύ των τριών αλλάζουν, ανάλογα με το θέμα και τη χρονική στιγμή και με την Ιαπωνία να εμφανίζει μια ιδιόμορφη και πολύπλευρη κινητικότητα. Από την άλλη πλευρά, πολλές από τις χώρες - θεατές είναι αυτές που ζητούν να υπάρξει μία επιβράδυνση στην απελευθεροποίηση, καθώς, όπως ερίζουν, δεν έχουν ακόμη προλάβει να δουν τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου της Ουρουγουάης, παρότι εφάρμοσαν κατά γράμμα τις διαταγές που δόθηκαν.

Ισως η λέξη σύγχυση είναι η μοναδική, που θα μπορούσε να απεικονίσει πραγματικά τι ακριβώς διαδραματίζεται πίσω από τις κλειστές πόρτες του Κέντρου Διασκέψεων, της πόλης που είναι η έδρα της «Μάικροσοφτ» και της «Μπόινγκ». Αυτή η σύγχυση όμως διαχέεται και στους δρόμους του Σιάτλ, καθώς οι πρώτοι διαδηλωτές έκαναν την εμφάνισή τους τη Δευτέρα σε όλα τα νευραλγικά σημεία της πόλης και πάμπολλες σκηνές «απείρου κάλλους» εκτυλίχτηκαν στο Σιάτλ, μία μέρα πριν την έναρξη της συνόδου του ΠΟΕ, με διαδηλωτές να σπάζουν τα τζάμια ενός λεωφορείου και να γράφουν με μπογιά στην πρόσοψη του εστιατορίου «Μακ Ντόναλντς», ενώ, την ίδια στιγμή, ο Γάλλος αγροτοσυνδικαλιστής Ζοζέ Μποβέ μοίραζε τυριά ροκφόρ στους συγκεντρωμένους.

Αν και οι διαδηλώσεις ήταν προχτές πολλές, αλλά μικρές, το μεγάλο ραντεβού δόθηκε χθες, κάτω από ένα τεράστιο πανό που έγραφε η «μάχη του Σιάτλ», καθώς διάφορες μαζικές οργανώσεις - από οικολογικές και περιβαλλοντικές, μέχρι τη μεγαλύτερη συνδικαλιστική ένωση στις ΗΠΑ, την AFL-CIO - προετοίμαζαν από καιρό, με μαζικές κινητοποιήσεις, άλλοι να διαμαρτυρηθούν, άλλοι να παρεμποδίσουν τη χθεσινή έναρξη της συνόδου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Οι οργανώσεις που συσπειρώνονται στη συμμαχία Δίκτυο Αμέσου Δράσεως δήλωσαν πως δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές θα καταλάβουν το κέντρο του Σιάτλ, για να εμποδίσουν τους αντιπροσώπους από 130 χώρες να μεταβούν στον συνεδριακό χώρο.

Πάντως, η παρουσία της αστυνομίας είναι παραπάνω από εμφανής, καθώς έχουν επιστρατευτεί χιλιάδες αστυνομικοί, πολλές φορές πάνοπλοι, για να προστατεύσουν, τόσο τους υπουργούς και την ...ομαλή διεξαγωγή της Συνόδου, που απειλείται να διακοπεί από τους διαδηλωτές, μέχρι και τα γραφεία πολλών πολυεθνικών επιχειρήσεων, που έχουν την έδρα τους στο Σιάτλ και γίνονται στόχος των πιο εξαγριωμένων εκ των πολύχρωμων διαδηλωτών.