Μοιράστηκαν σε δυο ομάδες. Η μία κατευθύνθηκε στο άπαρτο κάστρο της Σπανούρας, στην περιοχή της Κοτύλης. Η άλλη στο Τίρνοβο. Από κοντά στελέχη και μέλη του Κόμματος από τη Δυτική Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη. Στην υποδοχή ο σ. Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στόχος: Να βγουν στο φως εγκαταστάσεις του ΔΣΕ που σχεδόν 80 χρόνια τώρα παρέμεναν άγνωστες στο ευρύ κοινό, να αναδειχτεί και μέσα από αυτήν την αποκάλυψη ο τιτάνιος αγώνας που έδωσαν μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ, οι οποίοι με την καθοδήγηση του ΚΚΕ βάδισαν στον δρόμο της τιμής και της αξιοπρέπειας, έγραψαν με το ίδιο τους το αίμα λαμπρές σελίδες στη μεγάλη Ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος της χώρας μας.

Η Σπανούρα, στην οποία το 1947 τρεις μαχητές του ΔΣΕ έπεσαν στον γκρεμό για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι όταν τέλειωσαν οι σφαίρες τους, φιλοξενεί ήδη ένα από τα μνημεία που έχει στήσει το ΚΚΕ στον Γράμμο. Τώρα ήρθε η ώρα να αποκαλυφθεί και μία ακόμα πλευρά της Ιστορίας αυτού του υψώματος που έχει γίνει γνωστό με την ονομασία Χάρος.

Στη βόρεια πλευρά του υψώματος βρίσκεται ένα εκτεταμένο δίκτυο οχυρωματικών εγκαταστάσεων του ΔΣΕ, εκείνες που χτίστηκαν ενόψει της μεγάλης μάχης του Γράμμου το 1948 και συνέβαλαν στην απόδοση του όρου «άπαρτο κάστρο», γι' αυτό και τα διπλανά υψώματα: Γκουρούσια, Κολοκύθα, Πύργος κ.ά. Εκεί πάνω ο αστικός στρατός μπόρεσε να βάλει πόδι μόνο μία μέρα μετά από τον μεγάλο ελιγμό που έκαναν οι δυνάμεις του ΔΣΕ από τον Γράμμο στο Βίτσι, στις 20 Αυγούστου του 1948. Στις 21 Αυγούστου οι επιτελείς του αστικού στρατού δεν τολμούσαν να στείλουν φαντάρο εκεί πάνω, γιατί γνώριζαν πως κάθε τέτοια απόπειρα είχε ήδη πληρωθεί για 70 μερόνυχτα με ποταμούς αίματος.

Ορύγματα, θέσεις μάχης, αμπριά, μάρτυρες της μάχης που δόθηκε, αποκαλύφθηκαν αυτό το Σαββατοκύριακο με σκληρή δουλειά, έτσι που και αυτός ο χώρος να είναι επισκέψιμος απ' όσους όλο και περισσότερους φτάνουν στην περιοχή για να αποδώσουν τιμές στους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ.

Οι εγκαταστάσεις βρίσκονται στη βόρεια πλευρά του δασικού δρόμου που έρχεται από την Κοτύλη και πηγαίνει προς το ύψωμα Πύργος, αντικριστά στο υπάρχον μνημείο που είναι στο ύψωμα στη νότια πλευρά του δρόμου. Η συγκίνηση κάθε που η σκαπάνη έφερνε στο φως ένα τηλεφωνικό καλώδιο, ένα τμήμα όλμου, κιβώτια πυρομαχικών κ.ά. απέραντη.

Το έργο στη Σπανούρα, στο στάδιο που βρίσκεται τώρα, τροφοδοτεί ήδη μια άμιλλα. Αυτή με την δεύτερη ομάδα του Τομέα Κατασκευών, η οποία είχε πάει στο Τίρνοβο. Εκεί, πάνω από τους μύλους του Τίρνοβου, κατά μήκος της στράτας που τότε ανέβαινε στον Σταυρό και τη Σφήκα, βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του μεγάλου νοσοκομείου του ΔΣΕ στο Βίτσι. Εικοσιέξι θάλαμοι εντοπισμένοι έως τώρα, βαθιά μέσα στο δάσος, σε μέρος απυρόβλητο, κρατούσαν ως πρόσφατα κρυμμένες τις πληροφορίες για έναν ακόμα άθλο, αυτόν της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ.

Ενα πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ και γραπτές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών αυτού του άθλου μας έδιναν έως τώρα την εικόνα τού τι συνέβη εκεί. Τώρα ήρθε η ώρα και αυτή η ιστορία να βγει στο φως. Πώς; Κάνοντας τον τόπο επισκέψιμο. Αυτό το έργο ανέλαβε η δεύτερη ομάδα του Τομέα Κατασκευών και τα πρώτα αποτελέσματα της επίσης σκληρής δουλειάς που έγινε το Σαββατοκύριακο, είναι ήδη ορατά. Το μονοπάτι καθαρίστηκε, το νεκροταφείο βγήκε στο φως, σε θαλάμους έγιναν δοκιμαστικές τομές ώστε να αποκαλυφθεί το πραγματικό μέγεθός τους, ορισμένα κτιστά σημεία είναι ήδη ορατά. Μένει ακόμα βέβαια πολλή δουλειά να γίνει.

Η μπόρα που ξέσπασε το πρωί της Δευτέρας εμπόδισε για λίγο τις εργασίες, όχι όμως και τη διάθεση των συντρόφων που αξιοποίησαν τον χρόνο για μια επίσκεψη στα μνημεία και μουσεία που έχει στήσει το ΚΚΕ στον Γράμμο και στο Βίτσι.

Μεταξύ άλλων πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Μουσείο ΕΑΜ - ΕΛΑΣ - ΔΣΕ στην Καλλιθέα Πρεσπών, όπου έγινε ξενάγηση από τον Φάνη Παρρή, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Ακόμη οι σύντροφοι από την ΤΟ Κατασκευών έφτασαν στο Βροντερό, όπου βρίσκεται η προτομή του Πέτρου Κόκκαλη, επισκέφθηκαν τη σπηλιά όπου λειτουργούσε ένα από τα νοσοκομεία του ΔΣΕ. Επισκέφθηκαν επίσης το μνημείο προς τιμήν των γυναικών μαχητριών του ΔΣΕ στον Πυξό Πρεσπών. Τέλος εξερεύνησαν οχυρωματικές εγκαταστάσεις του ΔΣΕ στο ύψωμα Μπάμπας ανάμεσα στη Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα.

Το έργο ξεκίνησε, η συνέχεια αναμένεται ακόμα πιο συναρπαστική...