Με τον εξαίρετο τραγουδοποιό και ερμηνευτή Μάκη Σεβίλογλου, του οποίου τα τραγούδια απολαύσαμε από την Χαρούλα Αλεξίου, τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Μανόλη Λιδάκη, τον Βασίλη Καρρά, την Ελεονόρα Ζουγανέλη, την Βιολέτα Ικαρη κ.ά., δεν θα μιλήσουμε σήμερα για μουσική και για συναυλίες.

Αν και θα άξιζε μια κουβέντα μαζί του για όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην ελληνική μουσική, αποφασίσαμε πως επείγει να μιλήσουμε για ένα έγκλημα που συντελείται αυτόν τον καιρό στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στον τόπο του, την Παλιουριά, του δήμου Δεσκάτης Γρεβενών!

Να μιλήσουμε, δηλαδή, για τη θρασύτατη κλοπή δημόσιας περιουσίας 3.526 στρεμμάτων παρθένου δάσους στη θέση Πετρωτός Παλιουριάς και την παράδοσή της στα μονοπώλια των Κατασκευών και της Ενέργειας.

«Ο δήμος Δεσκάτης - λέει ο Μ. Σεβίλογλου - είναι μια ευαίσθητη ορεινή περιοχή, με έντονο φυσικό ανάγλυφο, πολιτιστική κληρονομιά και εξαρτώμενη σε σημαντικό βαθμό από τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Επίσης, αποτελεί μέρος του Γεωπάρκου Γρεβενών - Κοζάνης, αναγνωρισμένο από την UNESCO. Στον απότοκο της απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας, έρχεται ο πρωθυπουργός να εξαγγείλει τη δημιουργία έργων ΑΠΕ, τάχα σαν "αντιστάθμισμα" στα υψηλά επίπεδα ανεργίας που μαστίζουν την περιοχή, που είναι και από τα υψηλότερα στην Ευρώπη».

-- Τι ακριβώς λέει το αφήγημα; Ποιον και πώς εξυπηρετούν τελικά αυτά τα έργα;

-- Σίγουρα όχι εκείνους που χρόνια τώρα μπαινοβγαίνουν στο Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο, προσβεβλημένοι από κάθε λογής καρκίνο, προσπαθώντας να παρατείνουν κάπως τη ζωή τους, πληρώνοντας ως αντιστάθμισμα με την υγεία τους το ότι για αρκετά χρόνια βγάζαν το ψωμί τους σε αντίξοες συνθήκες, στα ορυχεία των μονάδων παραγωγής ρεύματος, εισπνέοντας τέφρα. Ούτε εκείνους που επιλέγοντας να ζήσουν και να δραστηριοποιηθούν στα χωριά τους, βλέπουν μέρα με τη μέρα να απαξιώνονται η αγροτική και η κτηνοτροφική παραγωγή.

Η απολιγνιτοποίηση και η «πράσινη» ανάπτυξη δεν γίνονται για την υγεία του λαού ή την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά για τα κέρδη των «πράσινων» αρπακτικών. Δηλαδή, η γη, το νερό και το χρήμα μοιράζονται σε ιδιωτικούς ομίλους, με το πρόσχημα μιας «πράσινης» ανάπτυξης, που όμως εκτίναξε τα τιμολόγια ρεύματος των νοικοκυριών και των επαγγελματιών, τρεις ή και πέντε φορές ψηλότερα.

-- Και εδώ μπαίνει αναπόφευκτα το ίδιο πάντα ερώτημα: Ανάπτυξη για ποιον; Ποιο θα είναι το όφελος για τις τοπικές κοινωνίες;

-- Ηλίου φαεινότερον πως απλά στήνεται ένα τεράστιο πάρτι για τους ιδιώτες και δίνονται ψεύτικες υποσχέσεις στους άνεργους κατοίκους της περιοχής, αφού στο τέλος αυτό που θα πάρουν, θα είναι μια γη κατεστραμμένη - καμένη. Με διαδικασίες fast track, προσπαθούν να εγκαταστήσουν γύρω από τα φυσικά νερά της περιοχής, που είναι αρκετά, και τις τεχνητές λίμνες του Πολυφύτου και του Ιλαρίωνα, έργα αντλησιοταμίευσης και ΑΠΕ, με πρόχειρες, φασόν μελέτες, πίσω από την πλάτη του κόσμου, που μη ενδελεχώς ενημερωμένος, συχνά θεωρεί πως ό,τι συμβαίνει, μπορεί να του αποφέρει κάποια πρόσοδο στην καθημερινότητά του, που γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη.

Επιπλέον, με το σχέδιο αυτό ανοίγει ο δρόμος για να επανέλθει από την πίσω πόρτα και το σχέδιο εγκατάστασης ανεμογεννητριών στα βουνά της περιοχής, το οποίο είχαν αποκρούσει με μαζικές αντιδράσεις πριν από μερικά χρόνια κάτοικοι και φορείς, αναγκάζοντας την τότε δημοτική αρχή να το απορρίψει.

Τα funds, λοιπόν, με την υποστήριξη της κυβέρνησης, στη λαιμαργία τους για κέρδη, δεν διστάζουν να αποχαρακτηρίσουν ολόκληρες περιοχές Natura, κατοχυρωμένες συνταγματικά, διαλύοντας ολόκληρα βουνά και οικοσυστήματα, υποστελεχώνοντας δασαρχεία και βάζοντας τους ιδιώτες σε δάση και δρυμούς. Δεν διστάζουν να βάλουν χέρι ακόμη και στα νερά, πόσιμα ή μη, με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κουρελιάζοντας και το Σύνταγμα, που προστατεύει οτιδήποτε είναι δημόσιο αγαθό. Ολοι γνωρίζουμε τι συνέβη στην Εύβοια και στον Εβρο.

Η βιασύνη τους να προχωρήσει το έργο και ανάλογα έργα στην ελληνική επαρχία, φαίνεται κι από το γεγονός ότι οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι συχνά ένα σκέτο χαρτί τυφλοσούρτης, με γενικότητες, για να ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου!

Στη συγκεκριμένη μελέτη δε, δεν υπάρχει καν αναφορά στον χαρακτήρα της περιοχής και τη σημασία της ως Γεωπάρκου της UNESCO, ή τις πραγματικές επιπτώσεις από την κατασκευή ενός τόσο μεγάλου έργου, με σημαντικές τεχνικές επεμβάσεις στο φυσικό τοπίο, στον υδροφόρο ορίζοντα, στη γεωποικιλότητα και στη βιοποικιλότητα, σε μία έκταση 3.500 στρεμμάτων, όπου μοιραία θα έχουμε και μείωση βοσκοϊκανότητας. Και σαν να μη φτάνει αυτό, δρομολογούν επιπλέον απαλλοτρίωση 6.500 στρεμμάτων σε πολύ κοντινή απόσταση για τη δημιουργία και δεύτερου έργου.

Κόπτονται να εξασφαλίσουν την αδειοδότηση του έργου κυριολεκτικά στα μουλωχτά! Τόσο πολύ αδιαφορούν για την ασφάλεια ακόμα και όσων θα δουλέψουν στην κατασκευή του έργου, αν προχωρήσει, που δεν παίρνουν καν υπόψη τους ότι η περιοχή «Πετρωτός», γεμάτη με καρστικά έγκοιλα, έχει καταγεγραμμένο ιστορικό κατολισθήσεων, και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στην περιοχή κατασκευής του έργου τοποθετείται ενεργό σεισμικό ρήγμα με χαρακτηρισμό High Risk Level.

Σχεδιάζουν εκτενή επέμβαση σε έκταση παρθένου δάσους, το οποίο αποτελεί το ενδιαίτημα άγριας πανίδας, με μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην πλούσια βιοποικιλότητα και στον δασικό πλούτο της περιοχής, αλλοτριώνοντας δραματικά τον πληθυσμό άγριων ζώων, όπως αρκούδες, λύκοι, αγριόχοιροι, ζαρκάδια, ελάφια, γεράκια κ.ά.

-- Περίγραψέ μου τι συμβαίνει εδώ και περίπου έναν μήνα στον δήμο Δεσκάτης. Ποια είναι η στάση της δημοτικής αρχής;

-- Αυτό που συμβαίνει είναι ότι είμαστε θιασώτες μιας παράκρουσης. Η δημοτική αρχή υπερασπίζεται την αδειοδότηση δημιουργίας έργου αντλησιοταμίευσης στη θέση Πετρωτός του όρους Βουνάσια, της ψηλότερης κορυφής των Καμβουνίων, σαν να πρόκειται για δικό της έργο, ενώ στις 16 Νοεμβρίου του 2024 είχε προχωρήσει σε προσφυγή στη Δικαιοσύνη προσβάλλοντας τη δημιουργία του. Τι μπορεί να άλλαξε στο διάστημα αυτό, ώστε να περιφέρονται οι δημοτικοί της σύμβουλοι διαδίδοντας πως το έργο θα γίνει ούτως ή άλλως, με τη σύμφωνη ή μη σύμφωνη γνώμη των δημοτών, διχάζοντας την κοινωνία, όμοια με την προσφιλή τακτική της κυβέρνησης;

Ο χαρακτήρας της απόφασής της είναι μεν γνωμοδοτικός, καθ' όλα δε σημαντικός για την τύχη του έργου, εφόσον μια θετική απόφαση θα επηρεάσει και τα επόμενα στάδια γνωμοδότησης από την Περιφέρεια και λοιπούς μηχανισμούς. Να σημειώσω εδώ πως ήδη υπάρχει μία αρνητική γνωμοδότηση από το Δασαρχείο Γρεβενών, που τεκμηριωμένα αντίκειται στη δημιουργία του έργου και που θα 'πρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψιν από τη δημοτική αρχή, όπως και ότι δεν υπάρχει υδρολογική μελέτη του έργου.

Στην επιμονή της λοιπόν να γνωμοδοτήσει θετικά το έργο - χωρίς να έχει καν μελετηθεί η 308 σελίδων φασόν μελέτη και χωρίς καμιά σοβαρή ενημέρωση των δημοτών για τις επιπτώσεις του έργου - διχάζει την τοπική κοινωνία και πέφτει διαρκώς σε αντιφάσεις. Να σημειωθεί ότι το έργο και η μεθόδευση θετικής του γνωμοδότησης έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις, αναγκάζοντας και σύσσωμη την αντιπολίτευση στον δήμο να πάρει αρνητική θέση.

Σε μια πρώτη φάση, γίνονται προσπάθειες συντονισμού μέσα από διάφορα κανάλια. Μια σχετική πρωτοβουλία στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, με την ονομασία SAVE VOUNASIA - ΣΩΣΤΕ ΤΗΝ ΒΟΥΝΑΣΙΑ, μετράει ήδη περί τα 900 μέλη και υπογραφές, ενδεικτικό των διαθέσεων που υπάρχουν στον κόσμο. Μια από τις πρώτες δράσεις ήταν να οργανωθεί στη Δεσκάτη ενημερωτική εκδήλωση με καλεσμένο τον Δρ. Ολοκληρωμένης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Λύκο, όπου έγινε πλούσια συζήτηση και εκφράστηκε η γενικότερη αντίθεση στο έργο.

-- Τι θεωρείς πως πρέπει να γίνει άμεσα;

-- Ενώ από τη μια υπάρχει μια αντιλαϊκή κυβέρνηση που κολυμπά σε σκάνδαλα οικονομικά και μη, κι από την άλλη οι όμιλοι της Ενέργειας, που διψούν για βιαστικά νέα κέρδη, φοβάμαι πως στο τέλος θα μας μείνουν οι «τρύπες» στα βουνά μας, να χάσκουν στο διηνεκές, μάρτυρες της λαιμαργίας και ασυδοσίας σε βάρος της φύσης και των ανθρώπων που μοχθούν στην περιοχή, η οποία στηρίζεται, όπως προείπα, οικονομικά στη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Εμείς δηλώνουμε ότι θα υπερασπιστούμε με κάθε μέσο τον δασικό πλούτο, τον υδροφόρο ορίζοντα και τις παραγωγικές δραστηριότητες των κατοίκων της περιοχής. Είμαστε υπέρ της ενίσχυσης των αγροτών και κτηνοτρόφων, της ανάδειξης, προστασίας και αξιοποίησης του φυσικού κάλλους και των μνημείων της προς όφελος του λαού και όχι της παράδοσής του στους μεγάλους ομίλους. Δεν είμαστε κατά των τεχνολογιών ανανεώσιμης ενέργειας, αλλά το δίλημμα σήμερα είναι προς όφελος ποιανού γίνονται, ειδικά σε ιδιαίτερα επιβαρυμένες περιβαλλοντικά, με τεχνικές παρεμβάσεις (τεχνητή λίμνη Ιλαρίωνα) περιοχές σαν τη δική μας.

Ζητάμε από το κράτος και την Τοπική Διοίκηση λύσεις στα πραγματικά προβλήματα μιας ιδιαίτερα υποβαθμισμένης περιοχής, που κάποτε πρωτοστατούσε στην παραγωγή γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας.

Θα ήταν πιο σοφό να ασχοληθούν - για παράδειγμα - με το σοβαρό ζήτημα της λειψυδρίας εξαιτίας της μη λειτουργίας των ΤΟΕΒ και της καταδικασμένης φετινής αγροτικής παραγωγής, αντί να υπόσχονται αντισταθμιστικά οφέλη από ιδιώτες (να σημειώσω πως τα αντισταθμιστικά οφέλη από τη λίμνη Ιλαρίωνα που κατασκεύασε η ΔΕΗ εδώ και δύο δεκαετίες περίπου, δεν έχουν ακόμη αποδοθεί στο ακέραιο), που εποφθαλμιούν φιλέτα γης και πηγές νερού, σε έναν τόπο χαρακτηρισμένο ως Γεωπάρκο της UNESCO, με αποτυπωμένη πάνω και μέσα του τη γεωλογική ιστορία του πλανήτη Γη.

Χρέος μας είναι να μην επιτρέψουμε να θυσιαστεί ο τόπος κι ο λαός του ως Ιφιγένεια για τα συμφέροντα των ιδιωτών, με μόνο κέρδος καθρεφτάκια στους ιθαγενείς. Ας λάβουμε σοβαρά υπόψιν πως τον τόπο μας τον δανειζόμαστε από τις επόμενες γενιές!!!