«Στην πάλη των τάξεων, σε αυτήν την όμορφη πορεία των ταξικών αγώνων, την κουραστική αλλά τόσο γόνιμη πορεία του κόσμου προς το μέλλον, ποια θέση παίρνει η Τέχνη; Η Τέχνη, όπως και άλλα πράγματα άλλωστε, καθορίζεται από την οικονομική βάση της κοινωνίας! Μέσα στην ταξική κοινωνία που ζούμε, η Τέχνη δεν μπορεί παρά να εκφράζει τα ενδιαφέροντα των τάξεων της κοινωνίας μας. Δεν μπορεί παρά να αποτελεί ιδεολογικό όπλο των τάξεων που αντιμάχονται ιδεολογικά. Επόμενο λοιπόν είναι η σημερινή Τέχνη, στην κοινωνία των ημερών μας, να είναι γεμάτη αντιθέσεις. Οσο πιο δυνατή είναι η κυρίαρχη τάξη, τόσο επιβάλλεται και στην Τέχνη. Και αυτό δεν πρέπει να διαφεύγει από τους καλλιτέχνες, οι οποίοι για να δημιουργήσουν πρέπει να εργάζονται σε συνθήκες ελευθερίας! Ακόμα λοιπόν και για λόγους "συμφέροντος", είναι απαραίτητη η στενή συνεργασία ανάμεσα στην εργατική τάξη και στην Τέχνη. Και στους δημιουργούς της, βεβαίως! Οι αγώνες της εργατικής τάξης, η δυναμικότερη παρουσία της στο πολιτικό και κοινωνικό προσκήνιο, διασφαλίζουν μεγαλύτερη ελευθερία στην Τέχνη και στον καλλιτέχνη. Οσο πιο δυνατή είναι η εργατική τάξη, τόσο πιο ελεύθερος είναι ο καλλιτέχνης να αναζητήσει και να βρει την αντικειμενική αλήθεια, την οποία αντικειμενική αλήθεια η Τέχνη αναζητεί εναγωνίως. Δυνατή εργατική τάξη σημαίνει λιγότερες παρεμβάσεις της άρχουσας τάξης πάνω στην Τέχνη και στους καλλιτέχνες. Δυνατή εργατική τάξη σημαίνει μεγαλύτερη ελευθερία στην Τέχνη και στους καλλιτέχνες. Ελεύθερη Τέχνη και ελεύθεροι καλλιτέχνες σημαίνει μεγαλύτερη, σαφέστερη, καθαρότερη και αποτελεσματικότερη βοήθεια της Τέχνης και των καλλιτεχνών στην εργατική τάξη, στους αγώνες της και στον τελικό σκοπό της, που είναι ο μετασχηματισμός της κοινωνίας».

Με ένα πολύ μικρό απόσπασμα από ομιλία του στην έκθεση εικαστικών τεχνών στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα, τον Ιούνη του 2007, θυμόμαστε τον σύντροφό μας Νίκο Αντωνάκο, που σαν χτες πριν 15 χρόνια «έφυγε» από τη ζωή. Ηταν πραγματικά δύσκολο να επιλέξουμε ένα μικρό απόσπασμα από τον τόσο μεστό λόγο του. Μας λείπει στους αγώνες μας, στην εφημερίδα μας, κι όμως την ίδια στιγμή είναι πιο παρών από ποτέ στις κουβέντες μας και στη σκέψη μας, πάντα φωτίζοντας τα σκοτάδια μέσα από το παράδειγμά του...

Κινηματογραφική βδομάδα με 12 ταινίες στη διανομή, ούτε στο άνοιγμα των θερινών μετά την καραντίνα να είχαμε γυρίσει... 12 ταινίες, εκ των οποίων κάποιες είτε δεν προβάλλονται καθόλου σε δημοσιογραφικές προβολές, είτε προβάλλονται Τετάρτη πρωί, μέρα που όλοι γράφουν τις στήλες τους, και σαν να μη φτάνει αυτό, έχουν και εμπάργκο δημοσίευσης μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης! Το εμπάργκο δημοσίευσης σημαίνει ότι απαγορεύεται να δημοσιευτεί οποιαδήποτε κριτική μέχρι την προκαθορισμένη ώρα που ορίζει το εκάστοτε στούντιο παραγωγής του εξωτερικού! Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, και να θέλαμε δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για όλες τις ταινίες στη στήλη. Θα πει κάποιος, μικρό το κακό. Αν όμως κάποια από αυτές ήταν η ταινία της βδομάδας θα λέγαμε το ίδιο; Μολαταύτα, τη βδομάδα αυτή δεν έχουμε κάποιο πολύ δυνατό φιλμ στη διανομή. Οσες ταινίες είδαμε είχαν αρκετές αδυναμίες...

Εχουμε όμως αξιόλογες προβολές αυτήν τη βδομάδα. Ξεκινώντας από σήμερα και μέχρι τις 30 Απρίλη, το «Σινεμά στο Υδαταέριο» φέρνει την Εβδομη Τέχνη σε ανοιχτό διάλογο με τη βιομηχανική κληρονομιά, μέσα από 7 ταινίες οι οποίες επιλέχθηκαν από την ομάδα του Cinobo, με έμπνευση τον μυσταγωγικό χαρακτήρα του ιστορικού χώρου του παλιού εργοστασίου φωταερίου της Αθήνας. Σήμερα Πέμπτη στις 21.00 θα προβληθούν τα «Πεσμένα Φύλλα» του Ακι Καουρισμάκι, στο κτίριο του Νέου Υδαταερίου της Τεχνόπολης του δήμου Αθηναίων. Στο «Studio New Star Art Cinema» θα προβληθούν δύο ταινίες των αδερφών Ταβιάνι: Το Σάββατο 6/4 στις 23.00 το «Allonsanfan», και την Κυριακή στις 12.00 το «Χάος». Και την Κυριακή 7/4 στις 16.00, στον «Δαναό 2» θα προβληθεί με δωρεάν είσοδο η ταινία του Φίλιππου Κουτσαφτή «Αγέλαστος Πέτρα», ως πρόλογος στη διανομή της επομένης βδομάδας, που περιλαμβάνει τη νέα του ταινία, «Ελευσίνιοι». Παράλληλα συνεχίζεται και το Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Ελλάδας, που στην έναρξή του πραγματοποιήθηκε άλλη μια παρέμβαση για κατάπαυση πυρός στην Παλαιστίνη, από τους Filmakers for Palestine, σε συνέχεια των ανάλογων κινητοποιήσεων στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το φεστιβάλ συνεχίζεται μέχρι τις 10 Απρίλη και εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη φέτος διεξάγεται ταυτόχρονα σε Λάρισα, Πάτρα, Χανιά, Καβάλα και Καστοριά. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ, festivalfilmfrancophone.gr. Τέλος, συνεχίζονται οι προβολές της ταινίας «Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι», στον «Μικρόκοσμο», στις παρακάτω ημερομηνίες: Αύριο Παρασκευή στις 21.15, την Κυριακή 7/4 στις 17.45 και την Τετάρτη 10/4 στις 20.30.

Το «Χορεύοντας με τον Μπέκετ», η εξιστόρηση της ζωής του σπουδαίου Ιρλανδού συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ, είναι η πιο ολοκληρωμένη ταινία της βδομάδας. Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη βιογραφία, καθώς η ανασκόπηση γίνεται μέσα από το πρίσμα των σφαλμάτων του και περιστρέφεται γύρω από τις σημαντικότερες σχέσεις του, κυρίως με τις γυναίκες που τον αγάπησαν αλλά που ο ίδιος ένιωθε ότι είχε αδικήσει... Η ταινία σε κάνει να κατανοήσεις όλα τα στάδια της ζωής του, τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, την εξαιρετική ευφυΐα των γραπτών του και κυρίως τον ιδιαίτερο προσωπικό του χαρακτήρα. Δεν αμελεί να μας δείξει πόσο σημαντικό ερέθισμα για το έργο του υπήρξε η συναναστροφή του με τον σπουδαίο συγγραφέα Τζέιμς Τζόις και την οικογένειά του. Ο Γκάμπριελ Μπερντ είναι υπέροχος στον ρολό του Μπέκετ και η σκηνοθεσία του Τζέιμς Μαρς εξαιρετική. Αυτό που μας έλειψε είναι το πώς γράφτηκαν τα σπουδαιότερα έργα του, αλλά όπως φαίνεται η αφήγηση εστίαζε σε άλλες πτυχές της ζωής του.

Η Τατιάνα Ουέσο, σκηνοθέτις της εκπληκτικής «Νύχτα της Φωτιάς», επιστρέφει με τον «Αντίλαλο», ένα ντοκιμαντέρ παρατήρησης για το απομακρυσμένο μεξικανικό χωριό Ελ Eκο, που λειτουργεί αυτόνομα, εκτός χρόνου, έχοντας στο επίκεντρό της και πάλι τα παιδιά. Τα γυρίσματα έγιναν στη διάρκεια ενάμιση χρόνου, κινηματογραφώντας όλες τις εποχές του. Ομως η αφηγηματική του δομή είναι σχεδόν ανύπαρκτη, είναι ουσιαστικά ένα ντοκιμαντέρ φτιαγμένο από υπέροχα θραύσματα, που όλα μαζί συνθέτουν τη διαδικασία της ενηλικίωσης... Εκπληκτικές εικόνες και ιστορίες, που δυστυχώς «κουράζουν» με την αφαιρετικότητα του σεναρίου.

Για τους λάτρεις των Talking Heads, έρχεται η εκπληκτική κινηματογράφηση από τις ζωντανές εμφανίσεις τους στο «Pantages Theater» του Χόλιγουντ από τον μακρινό Δεκέμβρη του 1983. Το «Stop Making Sense» του Τζόναθαν Ντέμι θεωρείται μία από τις αρτιότερες κινηματογραφήσεις συναυλίας όλων των εποχών. Ενα είναι σίγουρο, κανείς δεν μπορεί να παρακολουθεί τον David Byrne να δίνει ρεσιτάλ, και να κάθεται ήσυχος στο κάθισμά του...

Η «Κάμπια Νύμφη Πεταλούδα», η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Κύρου Παπαβασιλείου, είναι μια ταινία στην οποία ο χρόνος διαρκώς μεταβάλλεται, αφού οι άνθρωποι μεταφέρονται πότε στο παρελθόν, πότε στο παρόν, πότε στο μέλλον... Αλλά δυστυχώς δεν καταλάβαμε ούτε πώς συμβαίνει αυτό, ούτε γιατί συμβαίνει, ούτε τι θέλει να πει ο σκηνοθέτης με το έργο του, αν και προσπαθήσαμε πραγματικά.

Η ταινία «Μέσα στη Μέρα», του Νοτιοκορεάτη Χονγκ Σανγκ Σου, δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τις ταινίες που κάνει σχεδόν κάθε χρόνο: Ατέρμονοι διάλογοι, χωρίς ιδιαίτερο νόημα, αλλά με κάποιες στιγμές έξαρσης της αλήθειας των πρωταγωνιστών τους... Ετσι, αν έχετε παρακολουθήσει την περσινή «Ιστορία μιας Μυθιστοριογράφου» και την προπέρσινη «Γυναίκα που έφυγε» και σας άρεσαν, τι να πούμε εμείς...

Η «Καταγωγή» της Αβα Ντι Βερνέ εξιστορεί το πώς γράφτηκε η διατριβή της Ιζαμπελ Γουίλκερσον, «Caste», στην οποία η συγγραφέας προσπαθεί να ενώσει την Ιστορία της καταπίεσης της μαύρης φυλής στις ΗΠΑ και των Εβραίων στο Ολοκαύτωμα με την κατώτερη κάστα στην Ινδία, βγάζοντας το συμπέρασμα ότι οι κάστες είναι εκείνες που δημιουργούν την ανισότητα, τον φασισμό και τον ρατσισμό. Αν και έχει μεγάλο ενδιαφέρον η συλλογιστική της, στην ουσία είναι θα λέγαμε «δικαιωματική», αφού αφήνει το μεγάλο «κάδρο» της οικονομικής βάσης του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού άθικτο, είτε προβάλλοντας ως βασικό επιχείρημα απομεινάρια από παλαιοτέρα κοινωνικά και οικονομικά συστήματα, είτε αφαιρώντας την καταπίεση όλης της εργατικής τάξης από το αφήγημά της.

Η «Λεσβία» της Τζέλης Χατζηδημητρίου, ένα από τα ντοκιμαντέρ του πρόσφατου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, εξερευνά τη δημιουργία λεσβιακής κοινότητας σε μια παραλία στην Ερεσό Λέσβου και τις σχέσεις της με τους κατοίκους στη διάρκεια των δεκαετιών, μέσα στο πλαίσιο του δικαιωματισμού. Η καταγραφή της δεν αφήνει άλλα περιθώρια...

Επειδή το σινεμά είναι κυρίως οι άνθρωποί του, έφτασε σε μας μια καταγγελία από εργαζόμενες και εργαζόμενους στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι με επιστολή τους σημειώνουν ότι στις 17/3/2024, μέρα λήξης του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 16 συνάδελφοι του τμήματος αιθουσών κατήγγειλαν εγγράφως στο ΔΣ του Φεστιβάλ εκφοβισμό προς όσους εργαζόμενους διαμαρτύρονται για τις εργασιακές συνθήκες, δηλαδή την εργασιακή επισφάλεια των εργαζομένων, εξαιτίας των δίμηνων συμβάσεων ή των «απευθείας αναθέσεων». Ζητούν σεβασμό στα εργασιακά τους δικαιώματα, πρόσληψη όσων εργαζομένων απαιτούνται, συμβάσεις αορίστου χρόνου για όλες και όλους τους εργαζόμενους που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες κατά την ετήσια δραστηριότητα του Οργανισμού, αξιοκρατικές διαδικασίες στην επιλογή του προσωπικού των φεστιβάλ, μέσω μοριοδότησης, να δοθούν όλες οι νόμιμες προσαυξήσεις για τα βραδινά ωράρια, καθώς επίσης κάθε νόμιμη προσαύξηση που δικαιούνται και άμεση επιστροφή στην εργασία της για την συνάδελφό τους που απολύθηκε τον περασμένο Νοέμβρη.