Σάββατο 17 Φλεβάρη 2024 - Κυριακή 18 Φλεβάρη 2024
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 44
ΔΙΕΘΝΗ
ΣΟΥΗΔΙΑ
Αλλη μια διάψευση των μύθων περί «σκανδιναβικού μοντέλου»

Οι δυσκολίες στην επιβίωση αγκαλιάζουν ολοένα και περισσότερα λαϊκά νοικοκυριά, ενώ μεγαλώνει ο κίνδυνος μιας πολεμικής εμπλοκής

Συμπαράσταση στους απεργούς της «Tesla»
Συμπαράσταση στους απεργούς της «Tesla»
Οταν η ίδια η σουηδική κυβέρνηση χαμήλωσε τις προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας για το 2024, λέγοντας ότι περιμένει ανάπτυξη 0,6%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 1%, και μετά τη συρρίκνωση στο 0,5% το 2023, καταλαβαίνουμε όλοι ότι ενισχύονται τα σημάδια μιας επικείμενης νέας καπιταλιστικής κρίσης, την οποία θα πληρώσουν βέβαια τα λαϊκά στρώματα, μεταξύ αυτών και οι Ελληνες μετανάστες που ζουν και εργάζονται στη Σουηδία.

Ενώ ο πληθωρισμός κυμάνθηκε γύρω στο 9% την προηγούμενη χρονιά, οι αυξήσεις των μισθών ήταν στα επίπεδα του 3 - 4% (δηλαδή στην πράξη μειώσεις). Αντίστοιχα, οι αυξήσεις στις συντάξεις ήταν 1,6% και για τη φετινή χρονιά προβλέπεται μόνο 1%.

Μόνο τον μήνα Οκτώβρη, ο πραγματικός μισθός έπεσε πάνω από 2% συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου χρόνου. Οι τιμές στα σούπερ μάρκετ και στην Ενέργεια αυξήθηκαν κατά 20% με αποτέλεσμα 1 λίτρο γάλα να κοστίζει 1,6 ευρώ, 1 κιλό ζάχαρη στα 2,50 ευρώ, 10 ευρώ το κιλό ο κιμάς, 10 ευρώ το κοτόπουλο, 4,5 ευρώ το ψωμί κ.λπ.

Το ίδιο και στις συγκοινωνίες, όπου από 01/01/2024 υπήρξε αύξηση της κάρτας απεριορίστων διαδρομών κατά 5%, μαζί με την κατάργηση πολλών λεωφορειακών γραμμών και αραίωση δρομολογίων στο μετρό. Την ίδια στιγμή, οι ιδιωτικές εταιρείες που ασκούν συγκοινωνιακό έργο, συνεχίζουν να παίρνουν επιδοτήσεις από την κυβέρνηση, στέλνοντας τον λογαριασμό στον λαό.

Διαδήλωση αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό
Διαδήλωση αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό
Τα ενοίκια από το 2022 έχουν αυξηθεί πάνω από 10% και το 2024 θα αυξηθούν ακόμα κατά 7%. Για παράδειγμα, το ενοίκιο σε παλιό σπίτι στοιχίζει από 800 έως 1.300 ευρώ και σε νεόκτιστο από 1.500 έως 1.900 ευρώ. Αντίστοιχα, με την εκτίναξη των επιτοκίων στα δάνειά τους, οι ιδιοκτήτες σπιτιών έχουν δει τα τελευταία δύο χρόνια το κόστος στέγασης να αυξάνεται από 38% έως και 78%, ανάλογα την περιοχή.

Μέσα σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον, χιλιάδες οικογένειες, συνταξιούχοι και χαμηλόμισθοι έχουν πεταχτεί στον δρόμο. Το 2022 πραγματοποιήθηκαν 2.620 εξώσεις με 575 μικρά παιδιά στον δρόμο, παρότι η Σουηδία έχει δεσμευτεί να μην πραγματοποιεί εξώσεις για οικογένειες με παιδιά.

Τον Νοέμβρη του 2023, η αρμόδια κρατική υπηρεσία (Kronofogden) ανακοίνωσε ότι οι εξώσεις αυξήθηκαν δραματικά σε σχέση με το 2022 και τα ανήλικα παιδιά που πετάχτηκαν στον δρόμο ανέρχονταν στα 610. Αυτά, τη στιγμή που οι τέσσερις μεγαλύτερες σουηδικές τράπεζες μέσα στο 2023 είχαν κέρδη 90 δισ. κορόνες (περίπου 8 δισ. ευρώ), που προήλθαν από την αφαίμαξη των λαϊκών νοικοκυριών λόγω αύξησης των επιτοκίων.

Να επισημάνουμε ότι 14,7% του λαού στη Σουηδία, δηλαδή γύρω στο 1,5 εκατομμύριο, ζουν σε συνθήκες σχετικής φτώχειας, δηλαδή δεν τους μένει σχεδόν τίποτα αφού πληρώσουν το νοίκι και το φαγητό, ενώ το 5% των πολιτών, δηλαδή πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι, ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.

Αύξηση της ανεργίας και εντατικοποίηση

Η ανεργία βρίσκεται στο 7,8% και στους νέους μέχρι 24 χρόνων στο 22,1%. Οι προειδοποιήσεις απολύσεων έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας, κύρια στους κλάδους των μεταφορών, επισιτισμού και κατασκευών, με πάνω από 68.000 εργαζόμενους να έχουν πάρει προειδοποίηση απόλυσης μεταξύ Γενάρη και Νοέμβρη 2023.

Πρόκειται για μεγάλη αύξηση σε σύγκριση με το 2022, οπότε την αντίστοιχη περίοδο οι απολύσεις ήταν 28.000. Ιδιαίτερα στον κλάδο των κατασκευών, η ανεργία αρχίζει και χτυπά «κόκκινο», λόγω της παύσης της οικοδομικής δραστηριότητας, της αύξησης του πληθωρισμού και των επιτοκίων δανεισμού.

Την κατάσταση επιδεινώνει η λεγόμενη στρατηγική της «πράσινης μετάβασης», με τις πανάκριβες προδιαγραφές. Για τις καινούργιες κατοικίες, που πρέπει να έχουν υπόγεια γκαράζ με ηλεκτρικούς φορτιστές ή υπαίθρια πάρκινγκ και φωτοβολταϊκά, το κόστος έχει αυξηθεί κατά 40%. Στο κέντρο της Στοκχόλμης, η τιμή του τετραγωνικού έχει εκτοξευθεί στα 6.500 ευρώ.

Η αποκομιδή σκουπιδιών γι' αυτούς που έχουν δικό τους σπίτι (μονοκατοικία) κοστίζει αρχικά τον χρόνο 100 ευρώ, ως πάγια έξοδα. Από εκεί και πέρα, πληρώνοντας ανάλογα με τη διαλογή που είναι υποχρεωτική, ανέρχονται μέχρι και σε 1.000 ευρώ τον χρόνο για ένα νοικοκυριό κατά περιοχή.

Η σουηδική Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) ανακοίνωσε ότι θα γίνουν πιο αυστηρά τα κριτήρια για τις παροχές που δίνει στους εγγεγραμμένους ανέργους. Η κρατική αυτή υπηρεσία θα μπορεί να απαιτεί από τον άνεργο να μετακινείται σε οποιαδήποτε περιοχή της Σουηδίας έχει ανάγκη το κεφάλαιο και αν ο άνεργος δεν το πράξει, θα του κόβεται το επίδομα ανεργίας.

Να σημειώσουμε εδώ ότι αυτήν την περίοδο, η βόρεια Σουηδία μετατρέπεται σε ένα εργοτάξιο «πράσινων» επενδύσεων από μεγάλους ενεργειακούς ομίλους. Ετσι, ο άνεργος, χωρίς να λογαριάζεται αν έχει οικογένεια ή άλλους λόγους, θα μπορεί με την απειλή διακοπής του επιδόματος να στέλνεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, όπου θα φορτώνεται και με νέα έξοδα (κατοικία κ.λπ.).

Συν τοις άλλοις, δεν θα πρέπει να απαιτεί και να αγωνίζεται για τα δικαιώματά του, όπως φάνηκε στο εργοτάξιο της «Northvolt», στη βόρεια Σουηδία, που είναι γνωστή για τα εργοδοτικά της εγκλήματα και τις συνθήκες εργασίας. Τον προηγούμενο μήνα σκοτώθηκαν δύο ακόμη εργαζόμενοι, εκ των οποίων ο ένας ήταν 26χρονος Ελληνας μηχανικός. Συνολικά το 2023, τα εργοδοτικά εγκλήματα σε όλη τη Σουηδία στοίχισαν τη ζωή σε 65 εργάτες.

Θύματα της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής είναι και οι πρόσφυγες και μετανάστες. Ακόμα και όσους έχουν πάρει άσυλο και άδεια παραμονής στη χώρα, οι υπηρεσίες μετανάστευσης θα μπορούν να τους απελαύνουν, αν δεν έχουν ελάχιστο μεικτό εισόδημα 27.000 σουηδικές κορόνες τον μήνα (2.300 ευρώ), όταν ο μέσος μισθός στη Σουηδία είναι 34.000 κορόνες (2.800 ευρώ)!

Μεγάλες περικοπές σε Υγεία και Παιδεία

Οι συγχωνεύσεις σχολείων στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση συνεχίζονται, όπως και η αύξηση των μαθητών σε κάθε τάξη, που έχουν φτάσει τους 30, καθώς μειώνονται οι δαπάνες γενικά για την Παιδεία, που είναι αρμοδιότητα των δήμων.

Αντίστοιχα, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό κρούει τον κώδωνα ότι υπάρχει πρόβλημα ασφάλειας των ασθενών, εξαιτίας των συγχωνεύσεων νοσοκομείων και άλλων κέντρων δευτεροβάθμιας περίθαλψης, ενώ οι μειώσεις του προσωπικού και οι «ελαστικές» σχέσεις εργασίας χειροτερεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Το 2024 προβλέπεται να μειωθούν οι θέσεις νοσηλευτών και ιατρικού προσωπικού κατά επιπλέον 5.300 εργαζόμενους. Η αναμονή για μια εγχείρηση φτάνει μέχρι 2 - 3 χρόνια. Ακόμα και στα Επείγοντα, που ο ασθενής χρήζει άμεσης νοσηλείας, η αρχική αξιολόγηση του ασθενούς διαρκεί περίπου 2 ώρες, ενώ στη συνέχεια ο ασθενής αναγκάζεται να περιμένει ακόμα και πάνω από μια μέρα, προτού λάβει την απαραίτητη βοήθεια του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Την κατάσταση κάνει ακόμα χειρότερη η έλλειψη κλινών.

Ολα μπαίνουν στο ζύγι κόστους - οφέλους. Χαρακτηριστική είναι η έρευνα της εταιρείας «Vardfocus», που δείχνει ότι 17 περιφέρειες σε όλη τη Σουηδία έκαναν περικοπές στην Υγεία κατά 15 δισ. κορόνες (1,3 δισ. ευρώ) μέσα στο 2023.

Ραγδαία αύξηση των στρατιωτικών δαπανών

Για να ανταποκριθεί στις ΝΑΤΟικές απαιτήσεις και προδιαγραφές, η κυβέρνηση προχωρά σε πρόσθετη χρηματοδότηση για τους εξοπλισμούς με 27 δισ. κορόνες (2,5 δισ. ευρώ) στον προϋπολογισμό του 2024, αυξάνοντας τις συνολικές στρατιωτικές δαπάνες στα 119 δισ. κορώνες (10,5 δισ. ευρώ), κατά 28% σε σχέση με το 2023 και κατά 50% σε σχέση με το 2020.

Παράλληλα, προωθείται ορμητικά η εμπλοκή της Σουηδίας στο ιμπεριαλιστικό μακελειό στην Ουκρανία, με παράδοση πολεμικού υλικού, εκτίναξη των πολεμικών προϋπολογισμών και εγκαθίδρυση ΝΑΤΟικών βάσεων - υποδομών στη χώρα.

Πριν από δύο μήνες και μπροστά στα παζάρια που γίνονται με την Τουρκία για την ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Σουηδός υπουργός Αμυνας υπέγραψε αμυντική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με βάση την οποία οι Ενοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ θα έχουν ανεμπόδιστη πρόσβαση σε 17 σουηδικές στρατιωτικές βάσεις σε όλη τη χώρα. Εκεί θα μπορούν να σταθμεύουν στρατιώτες, που θα υπόκεινται στους αμερικανικούς νόμους. Ο στρατός των ΗΠΑ θα επιτρέπεται να αποθηκεύει όπλα σε σουηδικό έδαφος, το οποίο θα ελέγχουν οι ίδιοι και θα διαχειρίζονται όπως θέλουν. Επιλογές που μετατρέπουν αντικειμενικά τη Σουηδία σε στόχο αντιποίνων.

Τυχαίες δεν είναι ούτε οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Πολιτικής Αμυνας, Carl-Oskar Bohlin, στο φόρουμ «Folk och Fοrsvar» (Λαός και Αμυνα) ότι οι Σουηδοί «πρέπει να προετοιμαζόμαστε για πόλεμο», για να συμπληρώσει ο πρωθυπουργός μια μέρα μετά ότι όποιος δεν έχει τη θέληση να υπερασπιστεί τη Σουηδία με τα όπλα σε μια ενδεχόμενη επίθεση από τον εχθρό (Ρωσία), θα του αφαιρείται η σουηδική υπηκοότητα, στοχεύοντας κατά βάση μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς, αλλά και Σουηδούς που δεν «τρώνε» το αφήγημα να ματώσουν για τα συμφέροντα της αστικής τάξης.

Στο συγκεκριμένο φόρουμ, ένα από τα βασικά σημεία των διαλέξεων ήταν η εξίσωση της τρομοκρατίας με τον λεγόμενο «βίαιο εξτρεμισμό», στον οποίο περιλαμβάνουν σαφώς και το εργατικό - λαϊκό κι επαναστατικό κίνημα, αφού έχει ως στόχο «την κατάλυση της αστικής δημοκρατίας», με τον στρατηγό των Ενόπλων Δυνάμεων να προσθέτει ότι, πέρα από τον πόλεμο, πρέπει να προετοιμαστούμε και για την αντιμετώπιση τρομοκρατικών επιθέσεων.

Η σοσιαλδημοκρατική αξιωματική αντιπολίτευση δεν θέλει να μείνει πίσω... Γι' αυτό η πρόεδρος των σοσιαλδημοκρατών, Magdalena Andersson, προτείνει επίσης να δοθούν κρατικές εγγυήσεις (δηλαδή τα χρήματα του σουηδικού λαού) για την παραγωγή πυρομαχικών αποκλειστικά για την Ουκρανία, καθώς και τη συνεργασία των σκανδιναβικών χωρών για την «ενίσχυση της άμυνάς τους» στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.

Αγωνιστικές διεργασίες

Παρά τη συναίνεση όλων των αστικών κομμάτων και τη μαζική προπαγάνδα, είναι αισιόδοξο ότι γύρω στο 30% των Σουηδών είναι ενάντια στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ σε όλες τις δημοσκοπήσεις.

Δεκάδες χιλιάδες διαδηλώνουν σε όλες τις μεγάλες πόλεις την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστίνιους και ενάντια στη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα από το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ, ενάντια στη στήριξη που παρέχουν η σουηδική κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ακόμα, οι εργαζόμενοι εκφράζουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στους απεργούς της «Tesla» που μπαίνει στον πέμπτο μήνα απεργιακών κινητοποιήσεων, ενώ παλιότερα στήριξαν οικονομικά τους απεργούς σιδηροδρομικούς. Διαδηλώσεις οργανώνονται ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και στον περιορισμό του δικαιώματος στην απεργία, για καλύτερες συνθήκες δουλειάς και ασφάλειας.

Ολα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν τις θέσεις του ΚΚΕ για τις διεθνείς εξελίξεις, τον κίνδυνο γενίκευσης του πολέμου και μια νέα οικονομική κρίση. Η κατάσταση δεν είναι άσχημη μόνο για τον λαό στην Ελλάδα, αλλά και για τους άλλους λαούς στην ΕΕ, ακόμα και σε χώρες όπως οι σκανδιναβικές, που προβάλλονται ως «πρότυπα» καπιταλιστικής ανάπτυξης, όπου μπορούν τάχα να συγκεραστούν τα κέρδη του κεφαλαίου με τα δικαιώματα και τις ανάγκες του λαού.

Ολα αυτά τα χρόνια, οι Ελληνες μετανάστες στη Σουηδία έχουν αποκτήσει πλούσια πείρα. Η κατάρρευση των μύθων επιβεβαιώνει σήμερα ότι μοναδική ταξική, φιλολαϊκή επιλογή τους είναι να ενισχύσουν το ΚΚΕ στους καθημερινούς αγώνες και στις ερχόμενες ευρωεκλογές.


Βασίλης ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
Γραμματέας της ΚΟΒ Στοκχόλμης του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ