Σάββατο 11 Νοέμβρη 2023 - Κυριακή 12 Νοέμβρη 2023
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 37
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ «LUCY»
Ο αστεροειδής Ντίνκινες αποδείχτηκε αρχικά διπλός και τελικά τριπλός!

Η πρώτη φωτογραφία από τη «Lucy», που έδειξε ότι ο Ντίνκινες είναι διπλός αστεροειδής, με έναν μικρότερο βράχο να περιφέρεται γύρω από τον μεγαλύτερο
Η πρώτη φωτογραφία από τη «Lucy», που έδειξε ότι ο Ντίνκινες είναι διπλός αστεροειδής, με έναν μικρότερο βράχο να περιφέρεται γύρω από τον μεγαλύτερο
Την 1η του Νοέμβρη, η διαστημοσυσκευή «Lucy» πέρασε κοντά από έναν αστεροειδή της κύριας ζώνης των αστεροειδών, τον Ντίνκινες. Απώτερος στόχος της αποστολής είναι η μελέτη για πρώτη φορά μιας διπλής ομάδας αστεροειδών, που βρίσκονται στην τροχιά του Δία και ονομάζονται Τρωικοί. Η μια ομάδα προηγείται του Δία και η άλλη έπεται. Οι αστεροειδείς αυτοί θεωρείται πως είναι σχετικά αναλλοίωτοι από τότε που σχηματίστηκαν μαζί με το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα και θα προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες για τη διαδικασία σχηματισμού πλανητικών συστημάτων, αλλά και για την εμφάνιση της ζωής στη Γη. Για να μεγιστοποιήσει τα αποτελέσματα της αποστολής και να ελέγξει την καλή λειτουργία των οργάνων πλοήγησης και παρατήρησης, η ομάδα ελέγχου σχεδίασε την πορεία του σκάφους έτσι ώστε να μπορέσει να εξετάσει «στα πεταχτά» και τον Ντίνκινες, που βρίσκεται στην περιοχή μεταξύ Αρη και Δία. Ντίνκινες σημαίνει υπέροχος στην Αμχαρική γλώσσα και ο αστεροειδής δικαιολόγησε πλήρως το όνομά του.

Στις 2 Νοέμβρη περίμενε τους επιστήμονες η πρώτη έκπληξη καθώς λάμβαναν τις πρώτες φωτογραφίες από το κοντινό πέρασμα της «Lucy». Ο Ντίνκινες, που αποκαλείται και με το υποκοριστικό Ντίνκι, αποδείχτηκε ότι δεν ήταν ένας αστεροειδής, αλλά ένα διπλό σύστημα αστεροειδών, με έναν μικρότερο βράχο να περιφέρεται ως δορυφόρος γύρω από τον μεγαλύτερο. Λίγες μέρες αργότερα, στις 7 Νοέμβρη, οι επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν ότι τους περίμενε μια μεγαλύτερη έκπληξη, καθώς νέα φωτογραφία από άλλη γωνία έδειξε πως το μικρότερο μέλος του διπλού αστεροειδούς ήταν διπλός αστεροειδής εξ επαφής, δηλαδή η συνένωση δύο αστεροειδών, που κάποια στιγμή πλησίασαν ο ένας τον άλλον. Αυτό δεν είναι σπάνιο φαινόμενο στο ηλιακό σύστημα. Ασυνήθιστο είναι ότι και τα δύο κομμάτια του μικρού Ντίνκι έχουν περίπου το ίδιο μέγεθος, πράγμα που θα απαιτήσει αρκετή έρευνα για να ερμηνευτεί. Συνήθως ένα μεγαλύτερο ουράνιο σώμα ελκύει ένα μικρότερο και το κάνει δορυφόρο ή συνενώνεται μαζί του. Το φαινόμενο που παρατηρείται στον δορυφόρο του Ντίνκινες είναι σπάνιο και αποτελεί τον πρώτο εντοπισμό διπλού εξ επαφής σώματος, που έχει γίνει δορυφόρος αστεροειδούς. Η ανάλυση των φωτογραφιών έδειξε ότι η μέγιστη διάσταση του μεγάλου βράχου είναι 790 μέτρα και του - διπλού - μικρότερου 220 μέτρα.

Μετέπειτα φωτογραφία από άλλη γωνία, αποκάλυψε ότι ο δορυφόρος είναι διπλός εξ επαφής αστεροειδής και άρα το σύστημα είναι ουσιαστικά τριπλό
Μετέπειτα φωτογραφία από άλλη γωνία, αποκάλυψε ότι ο δορυφόρος είναι διπλός εξ επαφής αστεροειδής και άρα το σύστημα είναι ουσιαστικά τριπλό
Η διαστημοσυσκευή «Lucy» εντόπισε τον τρίτο βράχο της παρέας σε αυτό το ουσιαστικά τριπλό σύστημα αστεροειδών μόλις 6 λεπτά από τη λήψη των πρώτων φωτογραφιών, που έδειχναν ότι ο Ντίνκι είναι διπλός. Στο χρονικό διάστημα αυτό, είχε ταξιδέψει 1.545 χιλιόμετρα από το σημείο όπου ανακάλυψε τον πρώτο δορυφόρο. Κάποιες διακυμάνσεις στη φωτεινότητα του Ντίνκι καθώς το «Lucy» τον πλησίαζε είχαν κάνει τους επιστήμονες να υποψιαστούν ότι ίσως είναι διπλός, αλλά δεν περίμεναν ένα τόσο περίπλοκο σύστημα. Γι' αυτό και μελέτησαν για μέρες τις νέες φωτογραφίες πριν ανακοινώσουν τη νέα ανακάλυψη.

Ο Ντίνκινες είναι μόνο ένας από τους πολλούς αστεροειδείς που θα επισκεφτεί η «Lucy» κατά τη διάρκεια της δωδεκαετούς αποστολής της, που ξεκίνησε τον Οκτώβρη του 2021. Τώρα βρίσκεται σε τροχιά που θα την ξαναφέρει κοντά στη Γη, ώστε να χρησιμοποιήσει τον πλανήτη ως βαρυτικό καταπέλτη, ο οποίος θα την ξαναστείλει στην κύρια ζώνη των αστεροειδών, αλλά πιο μακριά αυτήν τη φορά. Ετσι το 2025 θα μπορέσει να επισκεφθεί τον αστεροειδή Ντοναλντγιοχάνσον και μετά θα συνεχίσει την πορεία της προς τους Τρωικούς αστεροειδείς. Μαζί με τον τριπλό Ντίνκι, προβλέπεται στο τέλος να έχει μελετήσει συνολικά 11 αστεροειδείς.


Επιμέλεια:
Σταύρος Ξενικουδάκης
Πηγές: www.nasa.gov, www.esa.int, «Scientific American»


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ