Σάββατο 25 Φλεβάρη 2023 - Κυριακή 26 Φλεβάρη 2023
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 35
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΟΛΔΑΣΗΣ 1897 - 1993
«Εμείς οι καλλιτέχνες και τα δημιουργήματά μας ανήκουμε στον λαό»

Αποσπάσματα από τις ομιλίες του Νίκου Τέγου και της Εύας Μελά στα εγκαίνια της έκθεσης με έργα του κομμουνιστική εικαστικού, την οποία οργάνωσε η ΤΕ Καρδίτσας του ΚΚΕ στη Δημοτική Πινακοθήκη της πόλης

Αυτοπροσωπογραφία του Δ. Γιολδάση
Αυτοπροσωπογραφία του Δ. Γιολδάση
Με τη συμπλήρωση 30 χρόνων από τον θάνατο του κομουνιστή εικαστικού καλλιτέχνη Δημήτρη Γιολδάση, η Τομεακή Επιτροπή Καρδίτσας του ΚΚΕ έχει ανακηρύξει το 2023 έτος Γιολδάση, για να τιμήσει τη διαχρονική προσφορά του.

Στο πλαίσιο αυτό, οργάνωσε έκθεση έργων του, σκίτσων, φωτογραφικού υλικού και προσωπικών αντικειμένων στη Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας. Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν σε ειδική εκδήλωση στις 11 Φλεβάρη, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου και ομιλητές τον Νίκο Τέγο, μέλος του Γραφείου Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ και υποψήφιο βουλευτή Καρδίτσας, και την εικαστικό Εύα Μελά, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ.

Την έκθεση έχουν επισκεφτεί μέχρι σήμερα εκατοντάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλοί μαθητές από σχολεία της πόλης που προγραμμάτισαν οργανωμένες επισκέψεις. Την επισκέφτηκαν επίσης μικροί φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» από την περιοχή. Με μεγάλο ενθουσιασμό και με τη βοήθεια ειδικών, τα παιδιά είδαν και μελέτησαν ένα προς ένα τα έργα, έμαθαν για τη ζωή στην ύπαιθρο και ταξίδεψαν σε μια άλλη εποχή.

Το μεγάλο ενδιαφέρον των επισκεπτών και τα θετικά σχόλια οδήγησαν την ΤΕ Καρδίτσας να δώσει παράταση στη λειτουργία της έκθεσης, μέχρι την Παρασκευή 10 Μάρτη.

Το ΚΚΕ έχει στο επίκεντρό του την Τέχνη, τον Πολιτισμό, γιατί τον θεωρούμε όπλο στα χέρια του λαού

Πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στα εγκαίνια αλλά και επισκέφτηκε την έκθεση
Πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στα εγκαίνια αλλά και επισκέφτηκε την έκθεση
Στην ομιλία του ο Ν. Τέγος στάθηκε στις πολύμορφες δράσεις που ανέπτυξε το ΚΚΕ για τη διάσωση χιλιάδων έργων τέχνης από τις πλημμύρες του «Ιανού» τον Σεπτέμβρη του 2020.

Τόνισε ότι πρέπει «η κυβέρνηση, το υπουργείο Πολιτισμού και ο δήμος να αναλάβουν τώρα τις ευθύνες τους ώστε να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για τις απαραίτητες μελέτες και εργασίες στην Πινακοθήκη, με την πρόσληψη του απαραίτητου προσωπικού για συντήρηση των πλημμυρισμένων - και όχι μόνο - έργων τέχνης. Δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με το να ζούμε σε μία πόλη και σε έναν νομό όπου ο λαός δεν θα έχει πρόσβαση σε δωρεάν και ποιοτικό πολιτισμό, με ευθύνη διαχρονικά όλων των κυβερνήσεων. Που να κινδυνεύει η Πινακοθήκη, το σπίτι το οποίο παραχώρησε ο Γιολδάσης στον δήμο Καρδίτσας και σήμερα λειτουργεί ως Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης, να μη χρήζει της απαραίτητης φροντίδας, με το Ωδείο της πόλης να κινδυνεύει να μείνει άστεγο. Σε μια πόλη που δεν διαθέτει κατάλληλο χώρο ώστε οι πολυάριθμοι πολιτιστικοί φορείς, καλλιτέχνες, νέοι δημιουργοί να προβάλλουν το έργο τους...

Θα συνεχίσουμε ως ΚΚΕ να ασκούμε πίεση με όλους τους τρόπους, στη Βουλή, στους δήμους και στην Περιφέρεια, αλλά κυρίως μέσα από τους φορείς του λαϊκού κινήματος, ώστε να οργανωθεί μαζική διεκδίκηση για την απόσπαση κατακτήσεων σε όλα τα ζητήματα που αφορούν και το μέτωπο του Πολιτισμού. Για όλα αυτά, καθώς και για όλα τα προβλήματα που αφορούν τον λαό μας, σας καλούμε σε συμπόρευση με το ΚΚΕ σε όλες τις μάχες που έχουμε μπροστά μας, και στις βουλευτικές εκλογές! Το ΚΚΕ έχει στο επίκεντρό του την Τέχνη, τον Πολιτισμό, γιατί τον θεωρούμε όπλο στα χέρια του λαού. Κανένα άλλο κόμμα δεν αναπτύσσει τέτοια δουλειά στον τομέα του Πολιτισμού, και αυτό πρέπει να είναι κριτήριο ψήφου μπροστά στις εκλογές».

Εγραψε τη ζωή του καθημερινού αγροτικού μόχθου, του Θεσσαλικού κάμπου

Από την έκθεση
Από την έκθεση
Η Εύα Μελά αναφέρθηκε αναλυτικά στη ζωή και στο έργο του Δ. Γιολδάση: «Τιμούμε σήμερα έναν ακούραστο και σεμνό εργάτη της Τέχνης, έναν μαχητή της ζωής, έναν συνεπή αγωνιστή για ένα καλύτερο αύριο... Ζωγράφος θα πει: Γράφω τη Ζωή. Τιμούμε τον Δημήτρη Γιολδάση, ένα ζω-γράφο που κάνοντας έργο την κυριολεξία του λειτουργήματός του κατ-έγραψε τη ζωή... Τη ζωή της Ελλάδας που αγωνίζεται, τη ζωή του καθημερινού αγροτικού μόχθου, του Θεσσαλικού κάμπου. Πολλοί ιστορικοί Τέχνης τον χαρακτήρισαν κύριο εκπρόσωπο μιας "αγροτικής τοπιογραφίας", όπως έγραψαν... Σε αυτήν την τοπιογραφία είναι έντονο το ανθρώπινο στοιχείο, οι άνθρωποι της καθημερινής ζωής και του μόχθου, οι αγρότες του Θεσσαλικού κάμπου σε μια συλλογική προσπάθεια επιβίωσης. Τον άνθρωπο τον ζωγράφιζε πάντα σε αρμονική σχέση με τη φύση, με έναν τρόπο που αναδείκνυε έναν βαθύ σεβασμό στην εργασία, στη συλλογική προσπάθεια. Οι άνθρωποι είναι δομικά στοιχεία του έργου του, στηρίζουν τον κάμπο, τον μεταμορφώνουν με τη δουλειά τους, οργώνοντας, σκάβοντας. Τα χρώματα των έργων του, μέσα από ένα σφιχτό σχέδιο και μια αρμονική, ήρεμη σύνθεση, λιτά, με μια απλότητα φαινομενικά, αποδίδουν μια αίσθηση ευλογημένου κάματου, γεμάτα συναισθήματα και φως. Οι άνθρωποι στα έργα του είναι μέρος του τοπίου, αδιαχώριστα... Είναι μια ζωγραφική λιτή, θα μπορούσαμε να πούμε ασκητική, άρρηκτα δεμένη με τη ζωή του Γιολδάση, μιας και γνώρισε ο ίδιος από παιδί τον ανθρώπινο μόχθο και τον κόσμο της ανάγκης.

Στο έργο του βλέπουμε καλλιεργητές της γης, αγρότες, αγροτικά στιγμιότυπα, στο αλώνισμα, στον θερισμό, στο όργωμα, στη βοσκή, μιας που ο ίδιος ο καλλιτέχνης προερχόταν από οικογένεια κτηνοτρόφων. Το παζάρι, η θεσσαλική γη ήταν πάντα η πηγή της έμπνευσής του, όπως και ο ανθρώπινος μόχθος, που ο ίδιος από παιδί τον βίωσε και ήταν θέμα των έργων του έως το τέλος της ζωής του. Οι προσωπογραφίες του είναι πρόσωπα αγαπημένων του ανθρώπων. Οι φιγούρες πάντα σε αρμονία με τη φύση, χωρίς στολίδια και περιττές λεπτομέρειες, με καθαρές πινελιές, απλές αλλά ακριβείς, μορφές μνημειακές, λουσμένες από το φως. Αγρότες και αγρότισσες, βουνά αγέρωχα, ήρεμα, ζώα και άροτρα, σε όλα τα χρώματα μέσα στο διάβα της ημέρας. Η ζωγραφική του εξιστορεί τον τόπο του, είναι η ιστορία του βουνού και του κάμπου έτσι όπως ο ίδιος την έζησε.

Ο κομμουνιστής δήμαρχος Καρδίτσας Χρήστος Τέγος, που δεν είναι πια κοντά μας, είπε για τον Γιολδάση: "Δεν άφησε να του ξεφύγει στιγμή από τη ζωή της Θεσσαλίας". Ο Δημήτρης Γιολδάσης έκανε μια ανθρωποκεντρική ζωγραφική, όπου καταγράφονται η δύσκολη, επίπονη ζωή των αγροτών, οι εργασίες και τα επαγγέλματα του καιρού του, αναδεικνύοντας ένα αίτημα δικαιοσύνης και ισοτιμίας. Και όλα αυτά ζωγραφισμένα με σεμνότητα, μέσα σε μια φύση σοφά οργανωμένη, την οποία ο ζωγράφος αποδίδει με αγάπη και σεβασμό, με θαυμασμό θα έλεγα.

Αλλωστε γι' αυτές τις αρχές, της πανανθρώπινης δικαιοσύνης και ισότητας, αγωνίστηκε σε κάθε στιγμή της ζωής του ο Δημήτρης Γιολδάσης, όπως είναι ορατό από το έργο του. Ηταν ένα με τους ανθρώπους του τόπου του».

Ενας στρατευμένος καλλιτέχνης του καιρού του

Στη συνέχεια η Εύα Μελά αναφέρθηκε στη δημιουργική πορεία του Δ. Γιολδάση από τη δεκαετία του 1920, καθώς και στη δράση του τη δεκαετία του 1940, σημειώνοντας: «Τη δεκαετία του 1940, κατά την Κατοχή, έζησε στη Ραχούλα όπου ασχολήθηκε με την έκδοση του αντιστασιακού Τύπου. Τότε ανάμεσα σε άλλα έντυπα μεταφέρθηκε στη Ραχούλα η αντιστασιακή εφημερίδα "Φωνή της Καρδίτσας", στην οποία εκείνη την εποχή συμμετείχε ως αρθρογράφος, στοιχειοθέτης, σκιτσογράφος και εργάτης τυπογραφείου (ρόδα). Παράλληλα, ζωγράφιζε και εικονογραφούσε αντιστασιακή σατιρική εφημερίδα. Στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης ο Δ. Γιολδάσης βγήκε στο βουνό. Οι υπηρεσίες του στην Αντίσταση ήταν μεγάλες, όπως και σχεδόν των περισσότερων εικαστικών εκείνη την εποχή. Οπως αναφέρεται στο βιβλίο του Βασίλη Φυτσιλή "Δημήτρης Γιολδάσης, ο δάσκαλός μου, ο φίλος μου. Μνήμη και τιμή στα 20 χρόνια από τον θάνατό του", βγαίνει από τους πρώτους στο βουνό. Αναλαμβάνει τη διακόσμηση χώρων για εκδηλώσεις, τη δημιουργία σκηνικών για θεατρικές παραστάσεις, όπως για τον "Ρήγα Βελεστινλή" του Β. Ρώτα. Δίνει διαλέξεις για θέματα Τέχνης και Πολιτισμού και στην Παιδαγωγική Ακαδημία του ΕΑΜ. Ξεχωριστή ήταν η συμβολή του, με τη βοήθεια του Ιταλού αντιφασίστα Αντόνιο, στην εγκατάσταση και λειτουργία του ηλεκτροκίνητου τυπογραφείου του ΕΑΜ σε μια ρεματιά του Ιτάμου, πιο πάνω από το Παλιοζωγλόπι. Εκμεταλλευόμενοι τη δύναμη του νερού, δίνουν κίνηση στη βαριά ρόδα του πιεστηρίου και προσαρμόζουν μια γεννήτρια που δίνει ηλεκτρικό φως, σε μια εποχή που και το λίγο πετρέλαιο για τη λάμπα ήταν δυσεύρετο. Αργότερα, ακούραστα και με φαντασία, μαζί με τους Βάλια Σεμερτζίδη, Δημήτρη Μεγαλίδη, Ηλία Φέρτη, Γιώργο Δήμου και Γιώργο Λυδάκη διακοσμεί με ήρωες του 1821 το κτίριο στις Κορυσχάδες, όπου συγκλήθηκε το Εθνοσυμβούλιο».

Τόνισε ακόμα ότι «ο Δ. Γιολδάσης ήταν ένας στρατευμένος καλλιτέχνης του καιρού του. Η τέχνη του αναδείκνυε αυτό που η ζωή υπαγόρευε ως ανάγκη, το βασίλειο της δουλειάς, και υμνούσε αυτό που θα αλλάξει τον κόσμο, τον εργάτη που κάνει τη γη να καρπίζει (...). Ο Δ. Γιολδάσης, πάντα δίπλα στο ΚΚΕ, ταύτισε τη ζωή του με τους αγώνες για τη μεγάλη ανατροπή, τη σοσιαλιστική επανάσταση, για την κοινωνία της ανθρωπιάς, της αλληλεγγύης, της ισότητας».

Κλείνοντας η Εύα Μελά διάβασε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Δ. Γιολδάση «Η προσφορά μου στον πολιτισμό (στον άνθρωπο)»: «Εγώ προσωπικά, σαν ζωγράφος, όταν βάζω την υπογραφή μου όπως συνηθίζεται από παράδοση σε κάθε έργο μου που τελειώνω, που σημαίνει ότι είναι δικό μου κατασκεύασμα, αισθάνομαι άδικος. Ναι, εγώ το έφκιασα, με τα χέρια, με το μυαλό μου... Αλλά τα υλικά που χρησιμοποίησα, τα χρώματα, τα πινέλα, τους μουσαμάδες, τα έφκιασαν κάποιοι άλλοι, και όχι μόνο αυτά. Μου χρειάστηκαν πάρα πολλά αγαθά, πολλά μέσα, πολλά βοηθήματα στη ζωή μου για πολλά χρόνια, για να με καταστήσουν ικανό να ζωγραφίσω. Την τροφή μου, την κατοικία μου, το ντύσιμό μου και τόσα άλλα απαραίτητα δεν τα έφκιασα εγώ, μου τα πρόφεραν οι συνάνθρωποί μου, ο λαός (...) Γι' αυτό πιστεύω ότι όλοι εμείς οι καλλιτέχνες και τα δημιουργήματά μας, καθώς και όλοι οι διανοούμενοι και επιστήμονες, ανήκουμε σε όλο τον λαό, που μας παρέχει όλα τα αγαθά, τα μέσα να ζούμε και να δημιουργούμε».


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ