Ιατροδικαστική έκθεση που ανακοινώθηκε χτες επιβεβαιώνει ότι ο βραβευμένος με Νόμπελ Χιλιανός κομμουνιστής ποιητής Πάμπλο Νερούδα πέθανε μετά από δηλητηρίαση με ισχυρή τοξίνη, δηλαδή δολοφονήθηκε. Αυτή η υποψία υπήρχε από την πρώτη στιγμή που «έφυγε» από τη ζωή ο Νερούδα, στις 23 Σεπτέμβρη 1973, 12 μόλις μέρες μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που ανέτρεψε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αλιέντε, με την επίσημη εκδοχή να είναι θάνατος από καρκίνο του προστάτη, με τον οποίο διαγνώστηκε 4 χρόνια πριν.

Οι αμφιβολίες ωστόσο ήταν πολλές. Πριν από δέκα χρόνια, ένας Χιλιανός δικαστής διέταξε την εκταφή των λειψάνων του ποιητή, αφού ο πρώην σοφέρ του, Μανουέλ Αράγια, αποκάλυψε ότι ο Νερούδα τους είχε τηλεφωνήσει ταραγμένος από το νοσοκομείο του Σαντιάγο όπου νοσηλευόταν, για να τους πει ότι του έκαναν ένεση στο στομάχι ενώ κοιμόταν. Ο ποιητής πέθανε λίγες ώρες αργότερα.

Δείγματα των λειψάνων του Νερούδα εστάλησαν σε εγκληματολογικά εργαστήρια σε τέσσερις χώρες για ανάλυση και το 2015 η κυβέρνηση της Χιλής είπε ότι ήταν «πολύ πιθανό ότι κάποιος τρίτος» ευθύνεται για τον θάνατό του. Δύο χρόνια αργότερα, μια ομάδα διεθνών επιστημόνων είπε ότι ήταν «100% πεπεισμένοι» ότι ο ποιητής δεν πέθανε από καρκίνο του προστάτη.

Τελικά, οι επιστημονικές δοκιμές έδειξαν ότι η τοξίνη «clostridium botulinum» υπήρχε στο σώμα του όταν πέθανε, υποδηλώνοντας ότι πράγματι «δηλητηριάστηκε» μετά το πραξικόπημα. Τα βακτήρια που παράγουν τη νευροτοξίνη που προκαλεί αλλαντίαση, ανακαλύφθηκαν σε ένα από τα δόντια του Νερούδα που είχαν εκταφεί το 2017. Η ανάλυση από ειδικούς στο Πανεπιστήμιο McMaster στον Καναδά και το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης απέδειξε ότι τα βακτήρια δεν κατέληξαν στο σώμα του Νερούδα από το φέρετρο ή από τη γύρω περιοχή.

Ο Πάμπλο Νερούδα (Ρικάρντο Νεφταλί Ελιέθερ Ρέγιες Μποσοάλτο) γεννήθηκε στο Παράλ της Χιλής, στις 12/7/1904, διακρίθηκε στα γράμματα και γυμνασιόπαιδο, ακόμα, δημοσιεύει ποιήματά του σε εφημερίδες και περιοδικά, με διάφορα ψευδώνυμα και τελικά υιοθετεί το Νερούδα, από τον Τσέχο συγγραφέα Γιαν Νερούντα.

Το 1927 μπαίνει στο διπλωματικό Σώμα. Από το 1934-1937 είναι διπλωμάτης στην Ισπανία. Παίρνει μέρος στη μάχη του ισπανικού λαού. «Ο κόσμος άλλαξε κι έχει αλλάξει και η ποίησή μου», λέει κάπου. Το 1937 γράφει την ποιητική συλλογή «Ισπανία στην καρδιά». Το 1942 και το 1943 γράφει δυο «Τραγούδια αγάπης για το Στάλινγκραντ».

Στις 15/7/1945 οργανώνεται στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής, του οποίου εκλέγεται και γερουσιαστής. Με εντολή του παράνομου πλέον ΚΚΧ, βγαίνει στην παρανομία και φτάνει στο Παρίσι. Το 1950 έγινε μέλος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης. Επισκέπτεται πολλές φορές την ΕΣΣΔ, όπου τις εμπειρίες αυτής της περιόδου της ζωής του καταγράφει στο λυρικό ημερολόγιο «Τα αμπέλια και ο άνεμος». Στην ΕΣΣΔ γνωρίζει σπουδαίους Σοβιετικούς δημιουργούς και τον Τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ. Το 1951 του απονέμεται το βραβείο «Στάλιν».

Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του περιλαμβάνονται τα «Είκοσι ερωτικά ποιήματα και ένα τραγούδι απελπισμένο», «Γενικό Ασμα» («Canto general», που μελοποίησε ο Μίκης), «Οι στίχοι του καπετάνιου», «Ολη η αγάπη», «Το βιβλίο των ερωτήσεων» κ.ά.