Του απεσταλμένου του «Ριζοσπάστη» και του «902.gr», Δημήτρη ΜΑΒΙΔΗ

Δύσκολα βρίσκονται λέξεις να περιγράψουν το δράμα που βιώνει αυτές τις μέρες ο τουρκικός λαός, καθώς παρά τα 24ωρα που έχουν περάσει, στα δεκάδες χιλιάδες σημεία όπου σήμερα υπάρχουν χαλάσματα αντί για σπίτια, άνθρωποι περιμένουν ακόμα για σημάδια ζωής των αγαπημένων τους. Παράλληλα, εκατομμύρια είναι αυτοί που είτε έχουν μείνει χωρίς σπίτι είτε δεν μπορούν να ζήσουν εκεί, λόγω των ζημιών και των διαρκών μετασεισμικών δονήσεων, και έχουν αφεθεί εν πολλοίς «στη μοίρα τους», σε πολλές περιπτώσεις χωρίς καμία απολύτως ενέργεια του αστικού κράτους να καλύψει ακόμα και τις πιο στοιχειώδεις ανάγκες.

Στην απέραντη θάλασσα των ερειπίων στα οποία μετατράπηκαν οι πολιτείες εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα σε λίγα λεπτά, τη βαριά ατμόσφαιρα του θρήνου, του πόνου και της οργής, που μυρίζει καμένα έπιπλα και πλαστικό από τις φωτιές των σεισμόπληκτων που έχουν μείνει άστεγοι, σπάει η δύναμη της λαϊκής αλληλεγγύης.

Με μία αξιοθαύμαστη προσπάθεια, χωρίς κανέναν δισταγμό, όλες οι δυνάμεις του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας (TKP) βγήκαν μπροστά στη μάχη για να σωθεί ο λαός και να σταθεί στα πόδια του. Με πρωτοπόρα δράση σε όλη τη χώρα και στις ίδιες τις σεισμόπληκτες περιοχές, κατάφεραν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην οργάνωση και την ενίσχυση της αλληλεγγύης των εργαζομένων και του λαού.

Από το περασμένο Σάββατο η αποστολή του «Ριζοσπάστη» στην Τουρκία αντικρίζει από πρώτο χέρι τα παραπάνω. Κατέγραψε συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από τα ερείπια, μαρτυρίες διασωστών από την Τουρκία και άλλες χώρες, αφουγκράστηκε τον πόνο ανθρώπων σε περιοχές που δεν έχουν λάβει από τους κρατικούς οργανισμούς ούτε ένα ποτήρι νερό, συζήτησε με μέλη, στελέχη και φίλους του TKP που βρίσκονται όλες αυτές τις μέρες στην πρώτη γραμμή.

Η αποστολή του «Ριζοσπάστη» ξεκίνησε το απόγευμα του Σαββάτου 11/2 από την επαρχία Χατάι στα τουρκοσυριακά σύνορα, όπου πριν τους καταστροφικούς σεισμούς ζούσαν 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι.

Πρώτος σταθμός ήταν η ισοπεδωμένη Αντιόχεια (Αντάκια), μια πόλη πάνω από 600.000 κατοίκων. Στο δεύτερο τμήμα της αποστολής, από το βράδυ της Κυριακής και χθες Δευτέρα, το οδοιπορικό συνεχίστηκε στην Αλεξανδρέττα (Ισκεντερούν), στην Οσμάνιγιε, με τελικό προορισμό το βράδυ της Δευτέρας τα Αδανα.

Στο σημερινό φύλλο του «Ριζοσπάστη» μεταφέρεται το πρώτο μέρος από αυτό το οδοιπορικό, με τις εικόνες και τις μαρτυρίες από την Αντιόχεια. Αύριο θα ακολουθήσει η ανταπόκριση από το δεύτερο μέρος του οδοιπορικού.

Η Αντιόχεια έχει υποστεί ολική καταστροφή. Ουσιαστικά, όσα κτίρια δεν έχουν καταρρεύσει από τον κύριο σεισμό και τους εκατοντάδες μετασεισμούς, που συνεχίζονταν στην περιοχή μέχρι και την Κυριακή, έχουν υποστεί ζημιές σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Μέχρι και τη στιγμή της αναχώρησης της αποστολής του «Ριζοσπάστη» από την Αντιόχεια, το βράδυ της Κυριακής, οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης συνεχίζονταν, αν και τα πρώτα συνεργεία είχαν αρχίσει να εγκαταλείπουν την περιοχή, σχεδόν μια βδομάδα μετά τους καταστροφικούς σεισμούς της 6ης Φλεβάρη. Ωστόσο, οι ειδήσεις από ανθρώπους που κατάφεραν να επιβιώσουν ακόμα και 180 ώρες στα χαλάσματα της Αντιόχειας κρατούσαν την ελπίδα ζωντανή για χιλιάδες ανθρώπους που παρέμεναν στην πόλη...

Νύχτα - μέρα οι διασώστες επιχειρούσαν, για όσο τους το επέτρεπαν οι δυνάμεις τους. Ο θόρυβος από τις φωνές, τα μηχανήματα, τις γεννήτριες και τα άλλα εργαλεία σταματούσε ανά τακτά διαστήματα, όχι για ξεκούραση, αλλά με σύνθημα την κραυγή «Σεσιζλίκ» (Ησυχία), προκειμένου να καταγραφούν με μηχανήματα κραδασμοί στα χαλάσματα, δηλαδή πιθανά σημάδια ζωής. Εκείνες τις στιγμές όλοι κρατούσαν την ανάσα τους, ελπίζοντας για μία ακόμα διάσωση.

Οσοι έχουν απομείνει στην Αντιόχεια περνούν τα βράδια στους δρόμους, μέσα στο κρύο: Στους ελάχιστους καταυλισμούς με σκηνές που έχει στήσει - μέρες μετά τον σεισμό - η Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών και Εκτάκτων Αναγκών (AFAD) της Τουρκίας, και οι οποίες δεν φτάνουν σε καμία περίπτωση για να καλύψουν τους σεισμόπληκτους, αλλά και στα αυτοκίνητα, σε παραπήγματα στημένα με νάιλον και άλλα πρόχειρα υλικά, σε στάσεις λεωφορείων, ακόμα και στα πεζοδρόμια, με στρώματα και κουβέρτες δίπλα σε αυτοσχέδιες σόμπες...

Ανθρωποι που θάβουν τους δικούς τους και μαζεύουν ό,τι μπορούν να μαζέψουν από τα όποια υπάρχοντά τους έχουν αρχίσει να φεύγουν με αυτοκίνητα προς άλλες περιοχές, σε συγγενείς, φίλους κ.λπ., αφού οι συνθήκες διαβίωσης στην περιοχή είναι ανυπόφορες, μέσα σε αντίξοες συνθήκες και με σχεδόν ανύπαρκτη κρατική βοήθεια.

Πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν ακόμα να παραλάβουν τους νεκρούς τους ώστε να τους θάψουν.

Σπαρακτική ήταν η στιγμή που μια γυναίκα προσέγγισε την αποστολή και κλαίγοντας έλεγε ότι προσπαθεί να ανασύρει το πτώμα του πατέρα της για να τον θάψει. Ούτε τον αδερφό της είχε θάψει ακόμα, που την ώρα του σεισμού νοσηλευόταν στην εντατική ενός από τα 3 νοσοκομεία που εγκαταλείφθηκαν μετά τον σεισμό. Μας είπε: «Θέλω απλά να μεταφέρετε αυτό που γίνεται εδώ. Ο αδερφός μου ήταν ακόμα ζωντανός όταν τον άφησαν εκεί να πεθάνει. Είχε την ευκαιρία να ζήσει με την απαραίτητη ιατρική βοήθεια. Το κράτος τον σκότωσε»...

Συχνά άνθρωποι προσέγγιζαν αυθόρμητα την αποστολή για να μεταφέρουν τις συγκλονιστικές μαρτυρίες τους. Ενας διασώστης θέλησε να πει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για την προσπάθεια που κατέβαλλαν τα συνεργεία έρευνας και διάσωσης από την Ελλάδα.

Ο Σαλί Ντεμίρ, 37 ετών, έμεινε για 8 ώρες εγκλωβισμένος στα συντρίμμια του σπιτιού του, μαζί με τον γείτονά του, έναν Σύρο πρόσφυγα, και τα πέντε παιδιά του, πριν καταφέρουν μόνοι τους να ανασυρθούν από μια τρύπα στα ερείπια. «Αν δεν ήταν τα παιδιά, δεν θα είχα το κουράγιο να κρατηθώ στη ζωή», είπε, περιγράφοντας το πώς σήκωνε τα τραυματισμένα του πόδια με τα χέρια προκειμένου να συρθεί έξω από τα χαλάσματα μέσω μιας τρύπας.

Στην Αντιόχεια, που είναι στα σύνορα με τη Συρία, ζούσαν και πολλοί Σύροι πρόσφυγες, οι οποίοι ειδικά τα πρώτα 24ωρα αδυνατούσαν να επικοινωνήσουν με όσους έχουν αφήσει πίσω, με τους δικούς τους να βρίσκονται από την άλλη πλευρά των συνόρων, που χτυπήθηκε επίσης από τους καταστροφικούς σεισμούς...

Ολοι ανεξαιρέτως με τους οποίους μιλάμε στην Αντιόχεια εκφράζουν την οργή τους για τη «γύμνια» του κρατικού μηχανισμού.

Τρεις ολόκληρες μέρες χρειάστηκε για να εμφανιστούν τα πρώτα ίχνη του, με την έλευση του στρατού, σε μια χαοτική κατάσταση με παντελή έλλειψη οργάνωσης, πράγμα που κόστισε αμέτρητες ζωές.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι το αστικό κράτος δεν έχει προχωρήσει σε καμία επίταξη προκειμένου να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι προσπάθειες διάσωσης. Μηχανήματα όπως εκσκαφείς, γερανοί κ.λπ., που ανήκουν σε κατασκευαστικές και εργολάβους, άρχισαν να εμφανίζονται μόνο τις τελευταίες μέρες, προκειμένου να αρχίσουν την απομάκρυνση των ερειπίων, και μάλιστα επί πληρωμή, με ταχύτατες διαδικασίες, αφού κηρύχθηκε η κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Η Αντιόχεια θα χρειαστεί να χτιστεί από την αρχή. Πηγές δε στον κατασκευαστικό τομέα έχουν αναφέρει ότι η μοιρασιά των τμημάτων της πόλης έχει ήδη αρχίσει στις μεγάλες κατασκευαστικές...

Ο Μπερκάι Ονογλου, μέλος της ΚΕ του TKP, μας είπε ότι σε αυτές τις συνθήκες οι διασώστες «ήταν ξεκάθαρο πως δεν μπορούσαν να σώσουν τους πάντες, οπότε έπρεπε να πάρουν αποφάσεις - σε ποιο κτίριο να ψάξουν, ποιος θα σωθεί και ποιος θα πεθάνει. Αν δεις την τηλεόραση, φαίνεται ότι προσπαθούν να σώσουν τους πάντες, δεν είναι όμως έτσι. Σε πολλά κτίρια δεν έχουν γίνει επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Υπάρχουν πολλά χωριά στα οποία μέχρι και σήμερα δεν έχει φτάσει ούτε ένας κρατικός υπάλληλος, οπότε απλά περίμεναν μια βδομάδα μέχρι να φέρουν τους εκσκαφείς. Τα μηχανήματα και οι εκσκαφείς είναι πληρωμένα από το κράτος, όχι επιταγμένα. Τον περισσότερο εξοπλισμό που εξασφαλίστηκε για τις διασώσεις τον έδωσαν εθελοντικά. Η απομάκρυνση των ερειπίων όμως είναι πληρωμένη από το κράτος».

Σε πλήρη αντίθεση με τη «γύμνια» του αστικού κρατικού μηχανισμού, με τους καπιταλιστές να κοιτάζουν να αυξήσουν τα κέρδη τους πάνω στο ανείπωτο πόνο του λαού, για τον οποίο οι ίδιοι είναι υπεύθυνοι, στέκεται η δύναμη της οργανωμένης, έμπρακτης λαϊκής αλληλεγγύης.

Η αντίθεση αυτή αναδεικνύεται ξεκάθαρα στην Αντιόχεια, στη συνοικία Αρμούτλου, όπου ζούσαν κυρίως εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά. Εκεί λειτούργησε από τις πρώτες στιγμές μετά τους καταστροφικούς σεισμούς το Κέντρο Αλληλεγγύης του TKP.

Ηταν το πρώτο σημείο οργάνωσης που δημιουργήθηκε στην πόλη μετά τους σεισμούς και αποτελεί σημείο αναφοράς για τον λαό που υποφέρει, για τους διασώστες, ακόμα και για άλλους κρατικούς υπαλλήλους.

Εκεί δεκάδες μέλη και φίλοι του TKP από όλη την Τουρκία εργάζονται ασταμάτητα, κάνοντας πράξη το σύνθημα του Κόμματος «Το κεφάλαιο έχει τη δύναμή του, ο λαός έχει το ΤΚΡ».

Χάρη στην έγκαιρη και οργανωμένη κινητοποίηση του TKP σε όλη τη χώρα, η οποία βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση από τον λαό και τη νεολαία, συγκεντρώθηκαν μεγάλες ποσότητες ειδών πρώτης ανάγκης για τους σεισμόπληκτους, τα οποία φτάνουν συνεχώς με φορτηγά στην Αντιόχεια και στις άλλες πληγείσες περιοχές.

Στο Κέντρο Αλληλεγγύης του ΤΚΡ στη συνοικία Αρμούτλου, τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος εξασφαλίζουν στους σεισμόπληκτους, αλλά και στους διασώστες, 3 φορές τη μέρα ένα πιάτο ζεστό φαγητό, ρουχισμό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ακόμα και τεχνικό εξοπλισμό.

Εκεί στήθηκε ο πρώτος σταθμός πρώτων βοηθειών μετά τους σεισμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια που και τα τρία νοσοκομεία είναι κατεστραμμένα, ακόμα και τα ασθενοφόρα μετέφεραν εκεί ασθενείς. Εκεί αντιμετωπίζονται ακόμα και μικροτραυματισμοί των σωστικών συνεργείων.

Το αστικό κράτος δεν καλύπτει ούτε και τις πιο στοιχειώδεις ανάγκες των διασωστών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στιγμή που σωστικό συνεργείο ήρθε στο κέντρο του ΤΚΡ να παραλάβει μπαταρίες για τους φακούς, για να συνεχίσει τις προσπάθειές του το βράδυ...

Αλλη μια τραγική πτυχή είναι μια σειρά ορφανά, ανήλικα παιδιά που έχασαν τους γονείς τους και ακόμα είναι αφημένα στη μοίρα τους, χωρίς οργανωμένη κρατική μέριμνα. Στο κέντρο του ΤΚΡ, εθελοντές και συντονιστές ψάχνουν να βρουν σπίτια ή δομές για να τα φιλοξενήσουν...

Οπως μας είπαν τα ίδια τα μέλη του TKP στο κέντρο συντονισμού του Κόμματος, η πιο σημαντική συμβολή του ΤΚΡ είχε να κάνει με τον συντονισμό και την οργάνωση. Στην αρχή κανείς δεν ήξερε τι να κάνει, ακόμα και κρατικοί υπάλληλοι, ακόμα και τα πρώτα σωστικά συνεργεία. Οταν άρχισαν να καταφτάνουν τα πρώτα φορτηγά με βοήθεια, κανείς τους δεν ήξερε ποιοι δρόμοι είναι ανοιχτοί, πού να ξεφορτώσουν, ποιος θα ξεφορτώσει, πώς θα διανεμηθούν τα υλικά. Εκεί βρέθηκαν οι κομμουνιστές και με τη δύναμη της οργάνωσης κατάφεραν να συντονίσουν τις προσπάθειες, να συμβάλουν στην αποτελεσματική αξιοποίηση των δυνατοτήτων.

Μια πτυχή για να καταλάβει κανείς τα παραπάνω είναι το πώς μοιράζεται η ανθρωπιστική βοήθεια. Αφού ξεφορτωθούν και διαχωριστούν τα τρόφιμα, τα φάρμακα, τα ρούχα κ.λπ., οργανώνεται η διανομή με κριτήριο την καλύτερη κάλυψη των αναγκών.

Ο λαός έρχεται, οι ανάγκες του καταγράφονται από τα μέλη του Κόμματος, λαμβάνουν ένα απόκομμα και στη συνέχεια με αυτό παραλαμβάνουν ρούχα και διάφορα άλλα, ώστε να εξασφαλιστεί πως τίποτα δεν θα πάει χαμένο.

Μάλιστα, στα χωριά, με πρωτοβουλία του TKP, στήθηκαν επιτροπές από τους κατοίκους με ευθύνη να αναλάβουν και να διασφαλίσουν τη διακίνηση του υλικού.

Η ανταπόκριση του λαού στις τιτάνιες προσπάθειες του TKP είναι συγκινητική. Δεκάδες είναι αυτοί που αναγνωρίζουν την πρωτοπόρα δράση των κομμουνιστών, που προσφέρονται να βοηθήσουν με ό,τι μέσο διαθέτουν.

Συγκλονιστικές είναι και οι εικόνες που μεταφέρονται από την ανταπόκριση στην προσπάθεια που καταβάλλει το TKP να εξασφαλιστούν τα αναγκαία στα χωριά γύρω από την πόλη, σε περιοχές στις οποίες δεν έχει φτάσει καμία κρατική βοήθεια.

Καθημερινά αναχωρούν δεκάδες οχήματα, αφού πρώτα καταγραφούν οι ανάγκες των κατοίκων. Σε ένα από αυτά τα χωριά, την ώρα που έφτανε εκεί το φορτηγό με τη σημαία του ΤΚΡ, ο ιμάμης πήγε στο τζαμί και φώναξε από τα μεγάφωνα στους κατοίκους ότι έχουν έρθει οι κομμουνιστές με βοήθεια, με τρόφιμα!