Νέα ώθηση πήρε χτες η κόντρα Ισραήλ - Ιράν μετά τις κατηγορίες του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Ναφτάλι Μπένετ, πως η Τεχεράνη «έκλεψε» εκθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) για εσωτερική χρήση στο πλαίσιο σχεδίου για να αποτρέψει τον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος. Οι καταγγελίες αυτές φαίνεται να αποτελούν μέρος μιας ισραηλινής εκστρατείας για να αποθαρρύνει τις μεγάλες δυνάμεις να ανανεώσουν την ιρανική πυρηνική συμφωνία του 2015 στις τελματωμένες πλέον διαπραγματεύσεις της Βιέννης.

«Το Ιράν έκλεψε απόρρητα έγγραφα του ΙΑΕΑ (...) και χρησιμοποίησε αυτές τις πληροφορίες για να αποφεύγει συστηματικά τις έρευνες για τα πυρηνικά του», υποστήριξε ο Μπένετ σε μια ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία συνοδευόταν από φερόμενα κλεμμένα αρχεία, ορισμένα από τα οποία ήταν μεταφρασμένα στα Αγγλικά. «Πώς το ξέρουμε; Επειδή έχουμε στα χέρια μας το ιρανικό σχέδιο εξαπάτησης», είπε χαρακτηριστικά.

Συνεργάτης του Μπένετ τόνισε ότι αυτός ο ισχυρισμός αναφερόταν στη δημοσιοποίηση από Ισραηλινούς κατασκόπους, το 2018, μιας μυστικής συλλογής εγγράφων που κατασχέθηκαν στο Ιράν και σχετίζονται με τα πυρηνικά του προγράμματα.

Η ιρανική κυβέρνηση αποκάλεσε κατασκεύασμα αυτό το λεγόμενο «Αρχείο για τα Πυρηνικά» και υπογραμμίζει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι ειρηνικό. Το Ισραήλ, η Ουάσιγκτον και ο ΙΑΕΑ έχουν ξεκαθαρίσει εδώ και καιρό ότι πιστεύουν πως το Ιράν είχε ένα συντονισμένο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων μέχρι το 2003.

Ο ΙΑΕΑ πέρασε πάνω από μια δεκαετία ερευνώντας τις προηγούμενες δραστηριότητες του Ιράν και τώρα ζητάει ξανά απαντήσεις από την Τεχεράνη σχετικά με την προέλευση των σωματιδίων ουρανίου που βρέθηκαν σε τρεις αδήλωτες τοποθεσίες.

Νωρίτερα χτες το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών εκτίμησε ότι η πιο πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας που αναφέρεται στις μη δηλωμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, δεν είναι ούτε «ισορροπημένη» ούτε «δίκαιη», τονίζοντας ότι «δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ιράν και της ΙΑΕΑ».

Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Σαΐντ Χατιμπζαντέχ, εξέφρασε την πεποίθηση πως η έκθεση στην πορεία μπορεί να διορθωθεί.

Στην έκθεση της ΙΑΕΑ καταγράφονται μεταξύ άλλων «αναπάντητα» ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη πυρηνικού υλικού σε τρεις μη δηλωμένες εγκαταστάσεις: Τη Μαριβάν, τη Βαραμίν και την Τουρκουζαμπάντ. Αναφέρει επίσης πως η ΙΑΕΑ έχει ζητήσει μάταια από τους Ιρανούς αξιωματούχους να εξηγήσουν την παρουσία αυτού του εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις. Ο επικεφαλής της ιρανικής αποστολής στις διεθνείς υπηρεσίες στη Βιέννη, Μοχαμάντ Ρεζά Γκεμπί, ζήτησε από την ΙΑΕΑ «να έχει συναίσθηση των καταστροφικών επιπτώσεων της δημοσίευσης μιας τέτοιου είδους μεροληπτικής έκθεσης».

Τον Απρίλη η Τεχεράνη είχε αναφέρει ότι έστειλε στην ΙΑΕΑ έγγραφα για τις μη δηλωμένες εγκαταστάσεις, λέγοντας ότι αναμένει να αρθούν «οι αμφιβολίες» για αυτές ως τον Ιούνη.

Πάντως, η νέα αύξηση της έντασης στον Περσικό Κόλπο συζητήθηκε το βράδυ της Δευτέρας σε τηλεφωνική επικοινωνία των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, και Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπα Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ. Σε σχετική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρεται πως συζήτησαν «την πρόκληση που τίθεται από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και την αποσταθεροποιητική συμπεριφορά του Ιράν στην περιοχή και τις ευκαιρίες μεγαλύτερης συνεργασίας σε περιφερειακά ζητήματα». Επιπλέον ο Μπλίνκεν ευχαρίστησε τον Σαουδάραβα ομόλογό του για τις «προσπάθειες ενίσχυσης και παράτασης» της εκεχειρίας στην Υεμένη.

Στο μεταξύ, θύελλα αντιδράσεων προκαλεί εδώ και περίπου μια βδομάδα στο Ιράν η εγκληματική αμέλεια αρμοδίων που προκάλεσε τη μερική κατάρρευση 10ώροφου κτιρίου στην πόλη Αμπαντάν με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 34 ανθρώπων και τον σοβαρό τραυματισμό άλλων 37.

Το βράδυ της Δευτέρας χιλιάδες Ιρανοί διαδηλωτές απαίτησαν με νέες διαδηλώσεις την άμεση και παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων της τραγωδίας στο Αμπαντάν.

Οι αρχές αποδίδουν την κατάρρευση του κτιρίου Metropol στη διαφθορά συγκεκριμένων ατόμων και τους χαλαρούς κανόνες ασφαλείας. Την περασμένη βδομάδα, οι δικαστικές αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη 13 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και ο δήμαρχος της Αμπαντάν και δύο πρώην δήμαρχοι, με την κατηγορία ότι «ευθύνονται» για το δυστύχημα. Ωστόσο διαδηλωτές κατηγορούν άμεσα και την ιρανική κεντρική κυβέρνηση για αμέλεια και διαφθορά.

Συνθήματα όπως «Θάνατος στον Χαμενεΐ», τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ακούγονται συχνά στις διαδηλώσεις που γίνονται από το τέλος της περασμένης βδομάδας όπως καταγράφονται σε βίντεο που αναρτήθηκαν στο Twitter. Στο λιμάνι Μπουσέρ, διαδηλωτές ακούγονται να φωνάζουν «Θάνατος στον δικτάτορα», σε μία άμεση αναφορά στον Χαμενεΐ.