Νέες κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας επιβάλλει η ΕΕ με χτεσινή απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, εντείνοντας τις πιέσεις στο πλαίσιο ευρύτερων γεωπολιτικών ανταγωνισμών των ΕΕ - ΗΠΑ - ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, στις πλάτες των ξεριζωμένων από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και αντιθέσεις.

Την ίδια ώρα ο Πολωνός πρωθυπουργός, Μ. Μοραβιέτσκι, ανέφερε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να κάνει «συγκεκριμένα βήματα», καθώς «χρειαζόμαστε τη δέσμευση όλης της συμμαχίας».

Πολωνία, Λιθουανία και Λετονία ενδέχεται να ζητήσουν διαβουλεύσεις υπό το άρθρο 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, πρόσθεσε ο Μοραβιέτσκι. Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο, κάθε κράτος - μέλος μπορεί να ζητήσει σύγκληση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου όταν θεωρεί ότι αντιμετωπίζει απειλή για την εδαφική του ακεραιότητα, την πολιτική ανεξαρτησία ή την ασφάλειά του.

Παράλληλα συνεχίζεται το δράμα χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων - ανάμεσά τους και παιδιών - που παραμένουν εγκλωβισμένοι στα σύνορα Λευκορωσίας και Πολωνίας, σε πρόχειρους καταυλισμούς σε συνθήκες ψύχους, χωρίς επαρκή ρουχισμό, τροφή και χωρίς καμία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Τουλάχιστον 7 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους τους τελευταίους μήνες.

Χτες η κατάσταση οξύνθηκε, καθώς χιλιάδες μετανάστες συγκεντρώθηκαν σε συνοριακό πέρασμα και επιχείρησαν να το διασχίσουν, με την Πολωνία να προειδοποιεί για άσκηση βίας. Απόπειρες διέλευσης των συνόρων ανέφερε και η Ουκρανία.

Η λευκορωσική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι η Πολωνία κλιμακώνει την ένταση προκειμένου να προκύψει «στρατιωτική σύγκρουση στα σύνορα», με στόχο να «συρθεί» και η Ρωσία.

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους ύψωσαν τους τόνους καταγγέλλοντας τη Λευκορωσία με απανωτές δηλώσεις του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις και του ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν.

Οι ΥΠΕΞ της ΕΕ εξέτασαν χτες το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, το πέμπτο σε έναν χρόνο, από τις περσινές λευκορωσικές εκλογές, επιχειρώντας ταυτόχρονα να κρύψουν το γεγονός ότι η ΕΕ είναι «πρωταγωνιστής» σε αυτήν τη γεωπολιτική αντιπαράθεση που στήνεται σε βάρος των προσφύγων - μεταναστών και των λαών της ευρύτερης περιοχής.

Οι κυρώσεις αναμένονται αποτελεσματικές «γιατί θα στοχεύουν πρόσωπα», ενώ ταυτόχρονα διευρύνθηκε το νομικό πλαίσιο για τη δυνατότητα κυρώσεων σε αεροπορικές εταιρείες, ταξιδιωτικά γραφεία και όλους όσοι εμπλέκονται στις προωθήσεις μεταναστών προς τα σύνορα της ΕΕ από διάφορες χώρες της Μέσης Ανατολής, το Αφγανιστάν, την Αφρική κ.α., δήλωσε ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ Ζ. Μπορέλ.

Βασικός στόχος των κυρώσεων είναι ο λευκορωσικός εθνικός αερομεταφορέας «Belavia», για τον φερόμενο ρόλο του στη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών στο Μινσκ, από όπου κατευθύνονται στα σύνορα με Πολωνία, Λιθουανία και Λετονία.

Περίπου 30 Λευκορώσοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι εικάζεται ότι συμμετέχουν στην «εργαλειοποίηση της μεταναστευτικής κρίσης και μπορεί να συμπεριληφθούν στην εφαρμογή στοχευμένων κυρώσεων», είπε ο Μπορέλ, αν και η συμφωνία για τον πλήρη κατάλογο ατόμων και οντοτήτων θα μπορούσε να διαρκέσει βδομάδες, μέχρι να διασφαλιστεί ότι οι λίστες είναι νομικά αδιαμφισβήτητες.

Ο Λιθουανός ΥΠΕΞ Γκ. Λαντσμπέργκις ζήτησε όλα τα αεροδρόμια της Λευκορωσίας να είναι «εκτός ορίων» για τις αεροπορικές εταιρείες που πιθανώς μεταφέρουν δυνητικούς μετανάστες, δηλώνοντας μάλιστα ότι «χρειάζεται να καταστήσουμε το αεροδρόμιο του Μινσκ ζώνη απαγόρευσης πτήσεων»!

Σε έγγραφο που διανεμήθηκε στις χώρες της ΕΕ και το επικαλείται το «Politico», η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας, Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, υποστηρίζει ότι προκειμένου οι κυρώσεις να έχουν επίδραση θα πρέπει να συμπεριληφθούν οι κρατικές τράπεζες και οντότητες της χώρας, όπως οι επιχειρήσεις Ενέργειας, χάλυβα και χημικών προϊόντων.

Την Κυριακή, σε τηλεφωνική επικοινωνία του Μπορέλ με τον Λευκορώσο ΥΠΕΞ, Βλ. Μακέι, συζητήθηκαν οι ευρωπαϊκές κυρώσεις και η μεταναστευτική κρίση. Ο Μπορέλ επεσήμανε την ανάγκη «να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια» και να σταματήσουν οι πτήσεις με μετανάστες.

«Υπογραμμίστηκε πόσο αντιπαραγωγικές θα είναι οι κυρώσεις», ανέφερε η ανακοίνωση του λευκορωσικού ΥΠΕΞ, ενώ ο Μακέι ενημέρωσε τον Μπορέλ «για τα βήματα που έχει κάνει η Λευκορωσία προκειμένου να μειώσει τις μεταναστευτικές ροές».

Σχεδόν 2.000 μετανάστες έχουν σταλεί πίσω στις χώρες τους και οι λευκορωσικές αρχές ανακάλεσαν την άδεια πρόσκλησης ξένων εργαζομένων από περίπου 30 ταξιδιωτικές εταιρείες. Σύμφωνα με τον Λευκορώσο Πρόεδρο Αλ. Λουκασένκο,«διεξάγεται έντονη εκστρατεία για να πειστούν οι μετανάστες» να «τους βάλουμε όλους σε αεροπλάνα που θα τους μεταφέρουν στα σπίτια τους».

Η δε λευκορωσική «Belavia» ανακοίνωσε την Κυριακή ότι δεν επιτρέπεται πλέον σε Σύρους, Ιρακινούς, Αφγανούς και Υεμενίτες να επιβιβάζονται στα αεροσκάφη της στο Ντουμπάι με προορισμό τη Λευκορωσία. Νωρίτερα η Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Αεροπορίας της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι πολίτες των Συρίας, Υεμένης και Ιράκ δεν θα επιτρέπεται πλέον να αγοράζουν εισιτήρια για πτήσεις από Τουρκία προς Μινσκ, ενώ η ιδιωτική συριακή αεροπορική εταιρεία «Charm Wings Airlines» ανέστειλε τις πτήσεις προς Μινσκ.

Το δε ΥΠΕΞ του Ιράκ ανακοίνωσε ότι διέκοψε τις απευθείας πτήσεις προς τη Λευκορωσία και την Πέμπτη οργανώνεται μια πρώτη πτήση επαναπατρισμού 571 Ιρακινών, κυρίως από την περιφέρεια του ιρακινού Κουρδιστάν. Οι τακτικές αεροπορικές συνδέσεις ανάμεσα σε Βαγδάτη και Μινσκ έχουν διακοπεί από τον Αύγουστο, ωστόσο συνεχίστηκαν οι μεταφορές μεταναστών με έμμεσες πτήσεις, μέσω Τουρκίας, Κατάρ, Εμιράτων και Αιγύπτου.

Επιπλέον, η ΕΕ βρίσκεται σε επαφή με χώρες προέλευσης και διέλευσης και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μ. Σχοινάς, επισκέφτηκε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τον Λίβανο και το Ιράκ.

Σε κάθε περίπτωση, «όλοι οι παράγοντες που προκάλεσαν αυτήν την κρίση εξακολουθούν να υπάρχουν και η κατάσταση δεν αλλάζει, ούτε αποκλιμακώνεται... Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα», τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex, Φ. Λεγκερί.

Η Frontex δεν έχει στείλει δυνάμεις της στο πεδίο για να υποστηρίξει την Πολωνία - μετά από άρνηση της Βαρσοβίας - και συζητά για την κοινή χρήση πρόσθετων δορυφορικών εικόνων και την αύξηση της εναέριας επιτήρησης με τη χώρα, όπως και να συνδράμει την Πολωνία στον επαναπατρισμό μεταναστών και προσφύγων.

Στο μεταξύ ένας Πολωνός στρατιώτης τραυματίστηκε θανάσιμα το Σάββατο σε πυροβολισμό από λάθος στα σύνορα με τη Λευκορωσία. Την Παρασκευή δύο Ρώσοι αλεξιπτωτιστές σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια κοινών γυμνασίων Ρωσίας - Λευκορωσίας κοντά στα σύνορα της Πολωνίας και της Λιθουανίας, λόγω βλάβης των αλεξιπτώτων τους εξαιτίας του ισχυρού ανέμου.