Οι ισχυρές σεισμικές δονήσεις μεγέθους 6,3 της Τετάρτης και 5,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ την Πέμπτη (οι επιστήμονες εξετάζουν αν ήταν μετασεισμός ή νέος σεισμός) και οι πολλοί μετασεισμοί που αναστάτωσαν τον νομό της Λάρισας και της ευρύτερης περιοχή της Θεσσαλίας, αν και ευτυχώς δεν στοίχισαν σε ζωές, επανέφεραν στην επικαιρότητα τη συζήτηση για κορυφαία ζητήματα. Οπως είναι η αντισεισμική προστασία που παραμένει καθηλωμένη και υποβαθμίζεται και μάλιστα σε μια σεισμογόνο χώρα, γιατί πολύ απλά συνθλίβεται στην πολιτική του «κόστους - οφέλους» για το κεφάλαιο. Ανέδειξαν ακόμη πως χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν ξεκρέμαστοι, καθώς ακόμα και τα αυτονόητα μέτρα στήριξης απαιτούν αγώνα και διεκδίκηση.

«Σε 20 δευτερόλεπτα χάθηκαν περιουσίες και κόποι μιας ζωής».

«Πρέπει να μείνουμε στο χωριό για να δουλέψουμε στα χωράφια μας και η μόνη λύση που μας δίνουν είναι να μείνουμε μέσα σε μια σκηνή σε θερμοκρασίες που φτάνουν τους 0 βαθμούς τη νύχτα».

«Ουδέποτε έγινε ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός, έλεγχος στατικός και εδαφολογικός, προκειμένου να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία μας».

Με αυτές τις φράσεις και σοκαρισμένοι από τις τραγικές συνέπειες, περιγράφουν στον «Ριζοσπάστη» την κατάσταση που βιώνουν εδώ και 3 μέρες εκατοντάδες οικογένειες.

Οσο κυλά ο χρόνος, φαίνεται και η μεγάλη έκταση των ζημιών. Πάνω από 500 κτίρια (σπίτια, σχολεία, μαγαζιά) έχουν υποστεί ζημιές, ενώ τουλάχιστον 300 σπίτια έχουν κριθεί μη κατοικήσιμα και 5 σχολεία δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν μέχρι τη λήξη της σχολικής χρονιάς. Τα σημαντικότερα προβλήματα παρατηρούνται στο Δαμάσι, στο Μεσοχώρι, στο Παραιτώρι, στο Αμούρι, στη Μαγούλα, στο Κουτσόχερο, στο Ζάρκο Τρικάλων. Ετσι οι δήμοι Τυρνάβου και Φαρκαδόνας και η Περιφερειακή Ενότητα Ποταμιάς έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Οι συνεχείς μετασεισμοί που οδηγούν και σε καταρρεύσεις κτιρίων που είχαν υποστεί ζημιές, έχουν αναγκάσει εκατοντάδες οικογένειες, κυρίως στα παραπάνω χωριά αλλά και μέσα στη Λάρισα, στον Τύρναβο, στην Ελασσόνα, να βρίσκονται για 3 μέρες στο δρόμο, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει ληφθεί από την κυβέρνηση και τους κρατικούς μηχανισμούς κανένα ουσιαστικό μέτρο (πέρα από τα γνωστά ημίμετρα για σκηνές και κάποια δωμάτια σε ξενοδοχεία) για την προστασία και ανακούφιση όλου αυτού του κόσμου.

Ταυτόχρονα, σοβαρά προβλήματα παρατηρούνται στον τομέα της υγιεινής, καθώς στους χώρους που έχουν στηθεί οι σκηνές δεν έχουν έρθει ακόμη χημικές τουαλέτες, ενώ σε μικρές ποσότητες διατίθενται μάσκες, αντισηπτικά, ενώ πολλές περιοχές δεν έχουν ρεύμα.

Αλλά και όσοι «τυχεροί» βρήκαν στέγη σε ξενοδοχεία στον νομό Τρικάλων, δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους, τονίζουν ότι αυτό δεν φτάνει, καθώς οι δουλειές τους, τα χωράφια τους χρειάζονται τη φυσική τους παρουσία καθημερινά.

Δεν είναι μόνο οι κάτοικοι της υπαίθρου που βιώνουν την πολιτική εγκατάλειψης. Ενδεικτικά είναι τα εξής:

Για 2 μέρες, χιλιάδες Λαρισαίοι έμειναν χωρίς πόσιμο νερό, αφού η πρώτη σεισμική δόνηση μόχλευσε τον υδροφόρο ορίζοντα με χώμα και άλλα στερεά στοιχεία.

50 οικότροφοι φοιτητές των εστιών μένουν ακόμη έξω από τα δωμάτιά τους, ανάβοντας φωτιές για να ζεσταθούν, αφού δεν πάρθηκε κανένα μέτρο για να γίνουν οι απαιτούμενοι έλεγχοι για την καταλληλότητα των κτιρίων.

Στην απουσία μέτρων ασφαλείας σε χώρους δουλειάς καθώς και συγκεκριμένου σχεδιασμού για την προστασία των εργαζομένων σε περιπτώσεις σεισμού, ήρθαν να προστεθούν οι καταγγελίες σωματείων, πως μια σειρά εργοδότες υποχρέωσαν τους εργαζόμενους να παραμείνουν μέσα στους εργασιακούς χώρους και να δουλέψουν κατά τη διάρκεια των μετασεισμών και στη συνέχεια.

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου εκλύεται το 50% της σεισμικής ενέργειας της Ευρώπης και στην οποία γίνεται ένας αρκετά ισχυρός σεισμός σχεδόν κάθε ενάμιση χρόνο, το να γίνει ένας μεγάλος σεισμός είναι κάτι απολύτως αναμενόμενο.

Παρά το γεγονός αυτό, όμως, απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας του πληθυσμού σε περίπτωση σεισμού και γενικότερα απέναντι στον κίνδυνο φυσικών καταστροφών. Ο αναγκαίος αντισεισμικός σχεδιασμός και προστασία δεν αποφέρει κέρδη και έτσι δεν αποτελεί «επιλέξιμη» δαπάνη, ούτε από τις κυβερνήσεις, ούτε από την Ευρωπαϊκή Ενωση, που θεωρεί προτιμότερο να δοθούν αποζημιώσεις σε λαϊκές οικογένειες, ακόμα και εάν χαθούν ανθρώπινες ζωές, από το να δημιουργηθούν υποδομές για να αποφευχθούν καταστροφές.

Η επιλεκτικότητα αυτή δεν είναι τυχαία. Αφορά τον ίδιο τον ταξικό χαρακτήρα του αστικού κράτους και των κυβερνήσεών του, που θεωρούν περιττό κόστος την προστασία της ζωής, της περιουσίας αλλά και της υγείας των λαϊκών οικογενειών. Αυτά θεωρούνται «βαρίδια» που αφαιρούν πόρους από επενδύσεις, που μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο ως πεδίο επιχειρηματικής δράσης, φορτώνοντας βάρη στα λαϊκά στρώματα.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα που αποδεικνύουν τις εγκληματικές ευθύνες κυβερνήσεων, Τοπικής Διοίκησης, ΕΕ είναι τα εξής:

Σύμφωνα με την Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, από τα περίπου 87.000 δημόσια κτίρια σε όλη τη χώρα που έπρεπε να ελεγχθούν από τους μηχανικούς της Τοπικής Διοίκησης, έστω και οπτικά, έχουν ελεγχθεί μόλις τα 18.000. Για δευτεροβάθμιο έλεγχο, ούτε λόγος.

Το 80% των 4.000.000 κτιρίων της χώρας έχουν χτιστεί πριν από το 1985, δηλαδή πριν τεθεί σε εφαρμογή ο σύγχρονος αντισεισμικός κανονισμός, και επομένως χρήζουν ελέγχων και ενισχύσεων.

Υπάρχουν επίσης εκτιμήσεις ότι το 50% των νοσοκομειακών κτιρίων χρειάζονται λεπτομερέστερο έλεγχο ή και παρέμβαση.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τα σχολεία, από τις περίπου 14.500 σχολικές μονάδες σε όλη τη χώρα οι 4.440 έχουν χτιστεί πριν από το 1959 και οι 3.880 έχουν χτιστεί πριν από το 1985, δηλαδή σε ποσοστό 57,4% χαρακτηρίζονται «γερασμένες», αφού έχουν χτιστεί χωρίς ή με ελάχιστες αντισεισμικές προδιαγραφές.

Στην πόλη της Λάρισας, σύμφωνα με τα στοιχεία του δήμου, 57 σχολεία - σε σύνολο 91 - στεγάζονται σε κτίρια που χαρακτηρίζονται «γερασμένα», αφού έχουν χτιστεί χωρίς ή με ελάχιστες αντισεισμικές προδιαγραφές. Πιο συγκεκριμένα:

13 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια.

18 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που δεν έχουν οικοδομική άδεια και αντ' αυτού έχουν περάσει από διαδικασία τακτοποίησης με τους νόμους των αυθαιρέτων των τελευταίων ετών, ενώ τα περισσότερα εξ αυτών είναι κτίσματα προ του 1955.

26 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που έχουν χτιστεί πριν από το 1985 με αρκετά παραδείγματα κτιρίων όπως το 39ο Δημοτικό (1967), 7ο και 32ο Νηπιαγωγεία (1969) να στεγάζονται σε πολύ παλιά κτίρια.

Προκαλώντας το κοινό αίσθημα των πληγέντων, η κυβέρνηση της ΝΔ εξήγγειλε μέτρα - κοροϊδία. Ενδεικτικά, στα «μέτρα αποκατάστασης και ενίσχυσης» περιλαμβάνονται «η στεγαστική συνδρομή για τα κτίρια που έχουν πληγεί, κατά 80% του κόστους επισκευής ως κρατική αρωγή και κατά 20% ως άτοκο δάνειο, η επιδότηση ενοικίου / συγκατοίκησης σε όσα κτίρια κριθούν μη κατοικήσιμα, από 300 έως 500 ευρώ, 600 ευρώ σε κάθε σεισμόπληκτη οικογένεια ως έξοδα κάλυψης άμεσων βιοτικών αναγκών και αποζημίωση έως 6.000 σε περίπτωση που υπάρχει ανάγκη αποκατάστασης οικοσκευής».

Τα μέτρα αυτά είναι ανεπαρκέστατα μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής και των πραγματικών αναγκών για τα λαϊκά νοικοκυριά που πλήγηκαν, ενώ πολύ συχνά η διαδικασία δεν είναι μόνο μακροχρόνια, αλλά μεγάλο μέρος των πληγέντων δεν αποζημιώνεται καν.

Την ίδια ώρα, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο ότι δεν ανακοινώθηκε τίποτα συγκεκριμένο απέναντι στα αιτήματα του λαού της περιοχής για μέτρα και έργα αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας.

Ο λαός της περιοχής χρειάζεται να πάρει την υπόθεση στα χέρια του. Να οργανώσει την πάλη του, διεκδικώντας αποζημιώσεις στο 100%, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, πλήρη αποκατάσταση, μέτρα για την προστασία της ζωής του.

Αλλιώς οι σεισμόπληκτοι κινδυνεύουν να μείνουν για πολύ καιρό σε σκηνές και αυτοκίνητα, τα σχολεία που χρειάζονται επισκευή να είναι για χρόνια σε κοντέινερ. Τα εργατικά σωματεία, οι αγροτικοί σύλλογοι και μαζικοί φορείς έχουν ευθύνη και μπορούν να μπουν μπροστά, και οι κομμουνιστές ήδη πρωτοστατούν σε αυτήν την πάλη.

Ταυτόχρονα, χρειάζεται η οργή και η αγανάκτηση να στραφούν προς την πραγματική αιτία, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης και το αστικό κράτος, τις κυβερνήσεις που τον υπερασπίζονται. Αυτός ο αγώνας είναι ο πιο ολοκληρωμένος και ο πιο αποτελεσματικός για το μέλλον.

Η υλοποίηση των σημερινών επιστημονικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων, για την πρόληψη και την προστασία από φυσικές καταστροφές, μπορεί να διασφαλιστεί ουσιαστικά στο πλαίσιο μιας ανώτερης οργάνωσης της κοινωνίας, όπου σκοπός της ανάπτυξης θα είναι η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος.