Δηλώσεις μελών της ομάδας εργασίας που επιμελήθηκε την έκδοση
«Το βιβλίο για τον Θύμιο Καψή (Ανάποδο) αποτελεί τη συνέχεια στην προσπάθεια αποτύπωσης της ηρωικής δράσης του Κόμματος στη Ρούμελη και στην Εύβοια την περίοδο 1940 - 1949» σημειώνει ο Κώστας Μπασδέκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Γραφείου της ΕΠ Ανατ. Στερεάς - Εύβοιας του ΚΚΕ.
Οπως εξηγεί, το βιβλίο «συμπληρώνει και εμπλουτίζει αντίστοιχες εκδόσεις που έχουν προηγηθεί, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα και καινούργια στοιχεία της ηρωικής δράσης των κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών της Ρούμελης, που με την καθοδήγηση του Κόμματος έγραψαν σελίδες δόξας στο βιβλίο της ταξικής πάλης.
Προσεγγίζουμε την προσωπικότητα του Θύμιου Καψή, όπως και όλων των κομμουνιστών ηγετών και λαϊκών αγωνιστών, στο πλαίσιο των συνθηκών που έδρασε, αποτιμώντας τη συμβολή του ως μέρους της συλλογικότητας του Κόμματος, της ικανότητας του ΚΚΕ να διαμορφώνει πολιτική που κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες να εξυπηρετεί το σκοπό ύπαρξής του, την πάλη για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Αυτός ο σκοπός άλλωστε είναι που διαπαιδαγώγησε χιλιάδες επώνυμους και ανώνυμους επαναστάτες αγωνιστές, οι οποίοι είτε με τη φαινομενικά άγονη, κοπιαστική δράση σε συνθήκες αστικής νομιμότητας και αργών εξελίξεων, είτε σε περιόδους όξυνσης της ταξικής πάλης και απότομων καμπών της Ιστορίας, είτε με το όπλο στο χέρι, είτε στην παρανομία, στις φυλακές, στις εξορίες, στο εκτελεστικό απόσπασμα, δεν λογάριασαν κόπους και θυσίες για τα ανώτερα ιδανικά που πρεσβεύει το ΚΚΕ, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Η προσφορά των αλύγιστων της ταξικής πάλης αποτελεί μεγάλο εφόδιο σήμερα, πηγή έμπνευσης και διαπαιδαγώγησης για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, τους εργαζόμενους, τους λαϊκούς ανθρώπους, τις νέες και τους νέους που "δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό".
Μελετάμε επιστημονικά την Ιστορία του Κόμματος και του εργατικού - λαϊκού κινήματος, κόντρα στη λαθολογία και το μηδενισμό, όχι με όρους "βυζαντινολογίας", αλλά για να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα, εφόδιο για την ταξική πάλη σήμερα».
Μιλώντας για το βιβλίο, ο Μάκης Μακρής, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Ανατ. Στερεάς - Εύβοιας του ΚΚΕ, λέει στον «Ριζοσπάστη»: «Η έκδοση της Επιτροπής Περιοχής για τον κομμουνιστή λαϊκό ηγέτη Θύμιο Καψή (Ανάποδο) αποτελούσε στόχο χρόνων. Με αφορμή την ολοκλήρωση της προσπάθειας για την απόκτηση ιδιόκτητων γραφείων της ΕΠ στην έδρα της στη Χαλκίδα, τα οποία θα φέρουν το όνομά του, ο στόχος αυτός τώρα υλοποιείται.
Απαιτήθηκε η κοπιαστική δουλειά αρκετού διαστήματος για τη συλλογή στοιχείων από τη ζωή και τη δράση του, πρωτότυπων ντοκουμέντων και φωτογραφικού υλικού που έως τώρα παρέμενε άγνωστο. Η έκδοση είναι μοναδική γιατί περιέχει στοιχεία για όλη τη δράση του Ανάποδου στο κομμουνιστικό κίνημα, τα οποία παρέμεναν άγνωστα στο ευρύτερο κοινό έως σήμερα. Αλλά και γιατί η διαδρομή της εμβληματικής αυτής προσωπικότητας παρουσιάζεται μέσα από τη συνολική πορεία του Κόμματος την περίοδο που έδρασε, ενσωματώνοντας κρίσιμα συμπεράσματα που συλλογικά έχει επεξεργαστεί το ΚΚΕ.
Η Ιστορία αλλά και οι σημερινές συνθήκες επιβεβαιώνουν ότι η αστική τάξη έχει σταθερό στόχο και καθαρό ταξικό κριτήριο στην υπεράσπιση της εκμετάλλευσης και της βαρβαρότητας, στέκεται με συνέπεια απέναντι στο νέο, στο καινοτόμο, στο ανατρεπτικό, δεν διστάζει μπροστά σε κανένα έγκλημα για να υπερασπιστεί την εξουσία της. Το Κόμμα μας, έχοντας στη φαρέτρα του τα συμπεράσματα από την Ιστορία του επαναστατικού κινήματος, της πρώτης προσπάθειας οικοδόμησης του σοσιαλισμού κατά τον 20ό αιώνα, το σύγχρονο Πρόγραμμά του, μπορεί να αντιπαλέψει αποτελεσματικά τη δικτατορία του κεφαλαίου, όποια μορφή κι αν αυτή παίρνει, επιβεβαιώνοντας στην πράξη το ρόλο του ως επαναστατική πρωτοπορία της εργατικής τάξης, ικανή να δρα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, υπηρετώντας σταθερά τον σκοπό ύπαρξής του, την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού».
«Είχα την τιμή να συμμετέχω στις ομάδες εργασίας και των τριών βιβλίων που επιμελήθηκαν οι Οργανώσεις της Στερεάς και Εύβοιας του Κόμματος, και αυτό ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για μένα» αναφέρει ο Χρήστος Νιάνιος, εκπαιδευτικός, δημοτικός σύμβουλος Δομοκού με τη «Λαϊκή Συσπείρωση».
Και συνεχίζει: «Μέσα από το ψάξιμο της βιβλιογραφίας, που προέρχεται κυρίως από μαχητές συγγραφείς, από έγγραφες αναφορές που βρίσκονταν στο Αρχείο του Κόμματος και έχουν τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον, ήρθα σε επαφή με σημαντικά ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν και στην περιοχή της Ρούμελης και σημάδεψαν την πορεία του λαού μας από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις μέρες μας.
Στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών, Διαμαντή, Γιώτη, Ν. Τριανταφύλλου, Ν. Μπελλή, Ανάποδου και πολλών άλλων, βλέπει κανείς πώς από την ανάπτυξη του κινήματος, την ταξική πάλη που σε συγκεκριμένες συνθήκες διεξάγεται και ένοπλα, ξεπηδούν μέσα από τους απλούς, καθημερινούς ανθρώπους οι λαϊκοί ηγέτες, που βάζουν και τη δική τους ξεχωριστή σφραγίδα στο γύρισμα του τροχού της νεότερης ελληνικής Ιστορίας. Που έδωσαν τη ζωή τους για την υλοποίηση των στόχων του ΚΚΕ, την απαλλαγή του λαού μας από τους δυνάστες του - ντόπιους και ξένους - και τη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας, απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Ο Θύμιος Καψής και τα 56 ακόμα διαλεχτά παλικάρια που πέρασαν μαζί του από τη Ρούμελη στην Εύβοια είχαν πλήρη επίγνωση των δυσκολιών της επιχείρησης. Στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης θα διαβάσει για ηρωικές πράξεις που ξεπερνούν τα ανθρώπινα μέτρα, όπως το κατόρθωμα του Κώστα Κυριαζή (Καραΐσκάκη) να περάσει το 1949 - Γενάρη μήνα - κολυμπώντας από τον Αγιόκαμπο στη Γλύφα για να εκτελέσει την αποστολή που του είχε ανατεθεί.
Θα δει το ανυπότακτο πνεύμα, την ψυχική αντοχή και την πίστη στο Κόμμα να φτάνουν στα ύψη, όταν ο Θύμιος Καψής, ο Γιάννης Τσάκαλος, ο Γιώργος Δημόπουλος και οι άλλοι μαχητές που απέμειναν μετά τη διάλυση του Ανεξάρτητου Τάγματος Εύβοιας του ΔΣΕ, γυρίζοντας για μέρες και μήνες, κυνηγημένοι και εξαντλημένοι από την πείνα και τη δίψα, με τις σειρήνες του αστικού κράτους να ηχούν διαρκώς στα αυτιά τους και να διαλαλούν ότι θα περάσουν "ζωή χαρισάμενη" αν παραδοθούν, προτίμησαν τον έντιμο θάνατο από την ταπείνωση της προδοσίας».
Τέλος, ο Δημήτρης Μπατζάκας, εκπαιδευτικός, μέλος του ΔΣ του Παραρτήματος Λαμίας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, αναφέρει: «Οι πηγές μας για τον Aνάποδο ήταν και περιορισμένες και ανεπαρκείς. H μεγαλύτερη δυσκολία μας ήταν ότι πληροφορίες για τον ήρωα ήταν διάσπαρτες σε βιβλία, άρθρα και αφηγήσεις και έπρεπε να τις εντοπίσουμε διαβάζοντας χιλιάδες σελίδες.
Συγκεντρώσαμε το υλικό που μπορέσαμε για τα παιδικά και φοιτητικά του χρόνια, τη δράση του στον ΕΛΑΣ και στον ΔΣΕ στη Ρούμελη και αργότερα στην Εύβοια, και την καταγράψαμε. Δεν πρόκειται απλά για μια βιογραφία, αλλά για μια σύντομη περιγραφή και συνοπτική ανάλυση γεγονότων και καταστάσεων στην Ελλάδα κατά την τριπλή φασιστική κατοχή, το Δεκέμβρη του '44, την περίοδο της "λευκής τρομοκρατίας", τον ταξικό αγώνα του ΔΣΕ.
Η δράση του Ανάποδου, κυρίως για την περίοδο του ΕΛΑΣ, μας αποκαλύφθηκε μέσα από μαρτυρίες αγωνιστών καταγεγραμμένες στο περιοδικό "Εθνική Αντίσταση", όπου υπάρχει μεγάλος πλούτος ιστορικών αναφορών. Καθώς επίσης, για την περίοδο του ΔΣΕ, μέσα από το Αρχείο του Κόμματος, βιβλία συναγωνιστών του, όπως του Γιώργη Μωραΐτη, του Γρηγόρη Σγάγια, του Παναγιώτη Φούντα και του Γιώργη Δημόπουλου, αλλά και παλιά σπάνια βιβλία που κατά τη διάρκεια της έρευνας ήρθαν στα χέρια μας.
Μέσα από το βιβλίο αναδεικνύεται η ολοκληρωμένη προσωπικότητα και δράση του Θύμιου Καψή. Οι στρατιωτικές - πολιτικές του ικανότητες, αλλά και ο αψεγάδιαστος χαρακτήρας του, όπως διαπαιδαγωγήθηκε μέσα στο Κόμμα και τον ΕΛΑΣ. Ικανότητες που τον ανέδειξαν σε λαϊκό αγωνιστή, Ταγματάρχη του ΔΣΕ, αναλαμβάνοντας και το ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα για το πέρασμα στην Εύβοια. Μια αποστολή που από τη μία είχε ως στόχο την ανάπτυξη του εκεί αντάρτικου, για την απασχόληση δυνάμεων του αστικού στρατού, και από την άλλη να χτυπηθούν οι οργανώσεις του αστικού κράτους, που τρομοκρατούσαν, σκότωναν και δυνάστευαν το λαό του νησιού.
Το βιβλίο αυτό παραδίδουμε στις επόμενες γενιές, για να διατηρήσουμε φωτεινή την αληθινή Ιστορία της δεκαετίας του '40 και άσβεστη τη μνήμη του ήρωα αντάρτη, κομμουνιστή, λαϊκού ηγέτη Θύμιου Καψή (Ανάποδου)».