Τα αυξανόμενα κρούσματα κορονοϊού στα γηροκομεία, οι σοβαρές καταγγελίες για τις συνθήκες που διαμορφώνει η εργοδοτική ασυδοσία, η οποία συνεχίζεται ακάθεκτη και μέσα στην πανδημία με τις πλάτες της κυβέρνησης, φέρνουν στην επιφάνεια και τη συνολικότερη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον τομέα της φροντίδας ηλικιωμένων, σε βάρος των φιλοξενούμενων και των εργαζομένων στις δομές, με ευθύνη όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων.

Πανελλαδικά, οι δημόσιες Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΜΦΗ) είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το σκόπιμο διαχρονικό κενό από την ανυπαρξία δημόσιων δομών εκμεταλλεύονται εδώ και δεκαετίες ιδιώτες και διάφορα «φιλανθρωπικά» ιδρύματα, στήνοντας γηροκομεία - επιχειρήσεις, έναντι αδράς αμοιβής. Μόνο στην Αττική λειτουργούν πάνω από 80 ιδιωτικές ΜΦΗ, χωρίς να υπολογίζουμε όσες τελούν υπό την αιγίδα ΜΚΟ και της Εκκλησία, κάποιες χωρίς να έχουν καν άδεια λειτουργίας. Οι έλεγχοι στις ΜΦΗ που έχουν γίνει πανελλαδικά λόγω πανδημίας είναι μόλις 115!

Η άγρια εκμετάλλευση της Πρόνοιας για την τρίτη ηλικία από τον ιδιωτικό τομέα, η απουσία ακόμη και των στοιχειωδών ελέγχων από το κράτος, η ασυδοσία των εργοδοτών, το ξήλωμα εργασιακών κεκτημένων όπως η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, καθώς και η έλλειψη ουσιαστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, σκιαγραφούν το προδιαγεγραμμένο έγκλημα, τα πραγματικά αίτια για τους θανάτους ηλικιωμένων από τη διασπορά του ιού σε ΜΦΗ.

Η κυβέρνηση και τα επιτελεία της μετατοπίζουν και σ' αυτήν την περίπτωση τις ευθύνες στους εργαζόμενους των μονάδων αυτών, ενώ οι κατηγορίες συνοδεύονται και από «σχέδια επί χάρτου», ανεφάρμοστα και αποσπασματικά ημίμετρα.

Για όλα τα παραπάνω, ο «Ριζοσπάστης» συζητά σήμερα με εργαζόμενους σε ΜΦΗ στην Αττική, οι αποκαλυπτικές καταγγελίες των οποίων αναδεικνύουν τις τεράστιες ευθύνες κυβέρνησης και εργοδοσίας, ενώ επιβεβαιώνουν ότι η ασφάλεια των ηλικιωμένων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις εργασιακές συνθήκες.

Την ανυπαρξία ουσιαστικών μέτρων προστασίας μέσα στην πανδημία σε αυτές τις κρίσιμες δομές που φιλοξενούν ευπαθείς ομάδες αναδεικνύουν τα όσα αποκαλυπτικά μας λέει εργαζόμενη σε ΜΦΗ στο κέντρο της Αθήνας:«Από το Φλεβάρη που εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα στη χώρα μέχρι και το Μάη, δεν είχαμε κανένα μέτρο ατομικής προστασίας - ούτε μάσκα, ούτε γάντια, ούτε αντισηπτικά. Τεστ για κορονοϊό στους εργαζόμενους έγινε μια φορά, στις αρχές Ιούνη, κι άλλη μια πριν λίγες μέρες. Ολο αυτό το διάστημα είμαστε στο έλεος της πανδημίας, με το φόβο και 650 ευρώ μισθό. Χωρίς καμία επίσημη ενημέρωση, ό,τι ακούμε από τα κανάλια, μόνοι, στον αυτόματο πιλότο».

Και προσθέτει: «Μετά τα κρούσματα στο Ασβεστοχώρι - δηλαδή 6 μήνες μετά την εμφάνιση του κορονοϊού στη χώρα - μας έδωσαν υφασμάτινες μάσκες! Μετά τα δεκάδες κρούσματα στον Αγ. Παντελεήμονα, και ενώ η επιδημία θερίζει το κέντρο της Αθήνας εδώ και δύο μήνες, πριν λίγες μέρες ήρθαν υλικά, μας δίνουν μάσκα μίας χρήσης στο 8ωρο, μας έγιναν ...συστάσεις από τον ΕΟΔΥ να προσέχουμε πού πηγαίνουμε, να μην είμαστε με κόσμο, να αποφεύγουμε συγγενείς».

Αντίστοιχες είναι και οι καταγγελίες που κάνει εργαζόμενος σε ΜΦΗ στα νότια προάστια, σε μία από τις πιο ακριβές και «καλής φήμης» μονάδες: «Μέχρι και τον Ιούλη, το μοναδικό μέσο προστασίας που είχαμε ήταν ένα αντισηπτικό, "στην είσοδο του κτιρίου για να φαίνεται", που όταν τελείωνε το γεμίζαμε με νερό "για να φαίνεται γεμάτο"»!

«Δίναμε καθημερινά μάχες για μέσα ατομικής προστασίας», επισημαίνει, «και το αφεντικό απαντούσε με το κλασικό "η επιχείρηση περνάει δύσκολα". Οι εργαζόμενοι μέχρι και πριν δύο μήνες αγοράζαμε τη μάσκα από την τσέπη μας. Μετά από πολλές πιέσεις ο εργοδότης έφερε υφασμάτινες. Εδώ και λίγες μέρες έχουμε μάσκες μίας χρήσης, ένα κουτί στο τμήμα και βούρδουλα με διαρκείς παρατηρήσεις "να μην το ξεφτιλίζουμε αλλάζοντας μάσκα συνέχεια". Ετσι, παίρνουμε μια μάσκα το 8ωρο, εκτός κι αν πέσει κάτω και γίνει πολύ χάλια. Μια φορά έγινε τεστ σε όλους τους εργαζόμενους από τον ΕΟΔΥ, στα μέσα Σεπτέμβρη».

Στην περιβόητη «ατομική ευθύνη» των εργαζομένων φορτώθηκε ακόμα και η πραγματοποίηση των τεστ για κορονοϊό. Ως «μέτρο» παρουσιάστηκε η διενέργεια τεστ στους εργαζόμενους που γύριζαν από τις καλοκαιρινές διακοπές, χωρίς ωστόσο να υπάρχει καμία σχετική μέριμνα από την εργοδοσία και την κυβέρνηση.

«Οταν μας το ανακοίνωσε ο εργοδότης και τον ρωτήσαμε πού πρέπει να κάνουμε το τεστ, μας απάντησε "δεν ξέρω, δεν είναι δική μου δουλειά, εσείς θα το βρείτε"», μας εξηγούν χαρακτηριστικά εργαζόμενοι. «Παίρναμε τηλέφωνο σε διάφορα νοσοκομεία, αλλά κι εκεί μας απαντούσαν ότι λόγω ανεπάρκειας των τεστ κάνουν μόνο σε όσους έχουν συμπτώματα. Μετά από πολλές αναζητήσεις, τελικά το κάναμε στον ΕΟΠΥΥ και μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα δουλεύαμε κανονικά...».

Αντίστοιχες είναι οι καταγγελίες και για τους ελέγχους των δομών: «Το Σεπτέμβρη ήρθαν για να ελέγξουν αν τηρούνται τα μέτρα. Και εννοείται ότι σχεδόν όλα δεν ήταν όπως έπρεπε. Εγιναν παρατηρήσεις, ωστόσο όχι απλά δεν έκοψαν στον εργοδότη πρόστιμο, αλλά δεν έγινε καν επανέλεγχος»...

Οσο για τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την αναλογία 3 εργαζομένων ανά 10 ηλικιωμένους, μας εξηγούν οι εργαζόμενοι ότι «είναι ανέκδοτο, όταν οι ελλείψεις σε όλες τις ΜΦΗ είναι "στο κόκκινο", η εντατικοποίηση, οι διπλοβάρδιες, τα αλλότρια καθήκοντα είναι στην ημερήσια διάταξη».

«Σε κανονικές συνθήκες», προσθέτουν, «προβλέπεται 1 νοσηλευτής ανά 25 αυτοεξυπηρετούμενους και 1 νοσηλευτής ανά 15 μη αυτοεξυπηρετούμενους. Για την αναλογία του υπόλοιπου προσωπικού δεν υπάρχει καν νομοθεσία. Η μονάδα διαθέτει - σε τρέχουσες και έκτακτες συνθήκες - συνολικά 5 νοσηλεύτριες, περίπου 2 στη βάρδια για 80 ηλικιωμένους, αυτοεξυπηρετούμενους και μη. Σκεφτείτε ότι οι νοσηλεύτριες δουλεύουν πρωί - βράδυ, τρέχουν διαρκώς σε τέσσερις ορόφους, από τον ένα στον άλλο, προσπαθώντας να ικανοποιήσουν όλες τις ανάγκες. Επειδή δεν υπάρχουν τραπεζοκόμες, μοιράζουν φαγητό, ταΐζουν, μαζεύουν και τα πιάτα. Στα πλυντήρια δουλεύει μόνο ένας άνθρωπος και στο ρεπό του τον καλύπτει μια από τις τέσσερις καθαρίστριες, που ούτε αυτές επαρκούν, είτε με πανδημία είτε χωρίς, καθώς ένα άτομο στη βάρδια πρέπει να καθαρίζει 4 ορόφους».

Την ίδια ώρα, πάνω από τους μισούς εργαζόμενους δουλεύουν με 6μηνη σύμβαση, με αποτέλεσμα «κάποιοι να φοβούνται να διεκδικήσουν μήπως δεν ανανεωθεί η σύμβασή τους. Αυτό είναι και το μεγάλο όπλο της εργοδοσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί εργαζόμενοι, με το άγχος μη χρησιμοποιήσουν κάποιο υλικό παραπάνω, μπορεί να βλάψουν ακόμα και την υγεία τους...».

Σε ΜΦΗ όπου οι εργαζόμενοι, ανήσυχοι για πιθανή διασπορά, απευθύνθηκαν στον εργοδότη απαιτώντας προσλήψεις προσωπικού, «η απάντηση που πήραν ήταν ότι "το θέμα δεν είναι η έλλειψη προσωπικού. Εσείς δεν συνεργάζεστε σωστά μεταξύ σας"»!

Απαντώντας στην προκλητική προσπάθεια της κυβέρνησης, που κάνει πλάτες σε όλη αυτή την επικίνδυνη κατάσταση, να φορτώσει τα πάντα στους εργαζόμενους, οι εργαζόμενοι επισημαίνουν: «Εμείς είμαστε που νοιαζόμαστε για τους ηλικιωμένους που φροντίζουμε. Ούτε η εργοδοσία, ούτε το κράτος. Οι περισσότεροι παίρνουμε 650 ευρώ και παρ' όλα αυτά πληρώναμε μέχρι τώρα κάθε μέρα τις μάσκες από την τσέπη μας για να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους. Μιλούν για "ευθύνες των εργαζομένων" αυτοί που γνωρίζουν πολύ καλά ότι όταν αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε 10 - 16 ώρες τη μέρα σχεδόν κάθε μέρα, χωρίς ύπνο, με τεράστια κούραση, αυξάνονται οι πιθανότητες κάτι να πάει στραβά. Αυτοί που αφήνουν σε αυτήν την κατάσταση ανθρώπους που χρειάζονται ιδιαίτερη περίθαλψη, ηλικιωμένους που οτιδήποτε μπορεί να κοστίσει τη ζωή τους, με ή χωρίς πανδημία».