Το Δεκέμβρη του 1956 η Κουβανική Επανάσταση μπήκε στο αποφασιστικό της στάδιο. Μια ομάδα επαναστατών, που είχε συγκεντρώσει ο Φιντέλ Κάστρο στο Μεξικό, όπου είχε καταφύγει μετά την αποφυλάκισή του, αποβιβάστηκαν στην Κούβα για να συνεχίσουν τον ένοπλο αγώνα εναντίον της δικτατορίας. Με επικεφαλής τον Κάστρο, η ομάδα αυτή σχημάτισε αντάρτικο απόσπασμα στη Σιέρα Μαέστρα. Ενισχύοντας τις τάξεις του από τον ντόπιο πληθυσμό, κυρίως εργάτες και χωρικούς, το απόσπασμα αναπτύχθηκε βαθμιαία, για να αποτελέσει τον Επαναστατικό Στρατό, που άρχισε σημαντικές επιθέσεις εναντίον των κυβερνητικών στρατευμάτων. Η δράση αυτή συνέβαλε στην ακόμη μεγαλύτερη εξάπλωση του επαναστατικού κινήματος. Κατά τη διάρκεια του συνεχώς εντεινόμενου αγώνα κατά της τυραννίας του Μπατίστα, γύρω από τον Επαναστατικό Στρατό σχηματίστηκε ουσιαστικά, το εθνικό δημοκρατικό αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο, που απαρτιζόταν από το Επαναστατικό Δημοκρατικό «Κίνημα της 26ης Ιουλίου» (είχε τον ηγετικό ρόλο στο συνασπισμό), το Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα Κούβας και το Επαναστατικό Διευθυντήριο της Φοιτητικής Ομοσπονδίας της 13ης Μαρτίου.

Ο στρατός του Μπατίστα αποθαρρύνθηκε και, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 1958, ουσιαστικά έπαψε να προβάλλει οποιαδήποτε αντίσταση εναντίον των επαναστατών. Την 1η Γενάρη του 1959 ο Επαναστατικός Στρατός μπαίνει στην Αβάνα, η κυβέρνηση Μπατίστα πέφτει. Η εξουσία πέρασε στα χέρια της Προσωρινής κυβέρνησης, στην οποία μετείχαν και δεξιοί αστοί ηγέτες, που είχαν προσχωρήσει στην επανάσταση, αλλά ήταν αντίθετοι προς μια προοδευτικότερη εξέλιξη. Στην ύπαιθρο, ωστόσο, η εξουσία βρισκόταν ουσιαστικά στα χέρια του Επαναστατικού Στρατού και των επαναστατών ηγετών του, με επικεφαλής τον Φ. Κάστρο. Μετά την απομάκρυνση των αντεπαναστατικών στοιχείων από την κυβέρνηση, το Φλεβάρη, αρχηγός της Επαναστατικής Κυβέρνησης έγινε ο Φ. Κάστρο.

Η Κουβανική Επανάσταση στα πρώτα στάδιά της ήταν λαϊκή αντιιμπεριαλιστική και στη συνέχεια μετεξελίχθηκε σε σοσιαλιστική. Σπάζοντας τις αλυσίδες του ιμπεριαλιστικού ζυγού στη Λατινική Αμερική, οδήγησε στην εγκαθίδρυση του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στο δυτικό ημισφαίριο. Ηταν μια ιστορική καμπή, που άνοιγε νέο στάδιο για το επαναστατικό κίνημα στην περιοχή αυτή του κόσμου.