Copyright 2020 The Associated

Οι στρατιωτικοί που κατέλαβαν την εξουσία στο Μάλι εμφανίζονται ως «σωτήρες» του λαού

Στρατιωτικό πραξικόπημα σημειώθηκε στις 18 Αυγούστου στο Μάλι, το δεύτερο σε μια οκταετία και το τέταρτο στην ιστορία της χώρας της Δυτικής Αφρικής. Η στρατιωτική χούντα, που αποτελείται κυρίως από συνταγματάρχες όλων των σωμάτων του στρατού, αυτοονομάζεται Εθνική Επιτροπή για τη Σωτηρία του Λαού και προχώρησε στη σύλληψη του Προέδρου Ιμπραήμ Μπουμπακάρ Κεϊτά (που αναγκάστηκε σε παραίτηση), του πρωθυπουργού Μποουμπού Σισέ και μελών της κυβέρνησης, ενώ σε όλους τους τόνους δηλώνει ότι θέλει να οδηγήσει τη χώρα «το συντομότερο δυνατό σε ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές». Οι πραξικοπηματίες σημειώνουν ότι «ανταποκρίθηκαν στην αγανάκτηση του λαού που με διαδηλώσεις εδώ και μήνες ζητούσε την παραίτηση της διεφθαρμένης Προεδρίας και κυβέρνησης», καταγγέλλουν «καταστροφική διαχείριση της οικονομίας, της Δικαιοσύνης, των δημόσιων υπηρεσιών» και «αναποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας». Την Πέμπτη το βράδυ προχώρησαν σε συνάντηση με εκπροσώπους της πρώην κυβέρνησης δηλώνοντας ότι διαπραγματεύονται τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης, στην οποία θα ηγηθεί είτε πολιτικός κοινής αποδοχής είτε στρατιωτικός. Οι στρατιωτικοί έχουν τη στήριξη του λεγόμενου Κινήματος της 5ης Ιούνη - Συσπείρωση Πατριωτικών Δυνάμεων (Μ5 - RFP) της αντιπολίτευσης, το οποίο γιόρτασε την «ανατροπή της διεφθαρμένης πολιτικής ηγεσίας» που ζητούσε εδώ και μήνες με διαδηλώσεις, ενώ επικεφαλής της εμφανίζεται ο ιμάμης Μαχμούντ Ντικό, που δηλώνει ενάντια στο «βίαιο Ισλάμ» και ότι ο ίδιος δεν έχει πολιτικές βλέψεις.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Γαλλία, η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Οικονομική Ενωση της Δυτικής Αφρικής, η Αφρικανική Ενωση, η Ρωσία, η Κίνα και άλλες χώρες καταδίκασαν το πραξικόπημα και απευθύνουν εκκλήσεις για απελευθέρωση των πολιτικών, αυτοσυγκράτηση από το στρατό, επαναφορά σε «δημοκρατικές διαδικασίες».

Η χούντα, όπως δηλώνουν ο συνταγματάρχης των Ειδικών Δυνάμεων Ασίμι Γκοϊτά, που εμφανίζεται ως επικεφαλής, όσο και ο αναπληρωτής αρχηγός της Αεροπορίας, σμήναρχος Ισμαήλ Ουαγκέ, που έχει αναλάβει καθήκοντα εκπροσώπου Τύπου, θα «εξασφαλίσει τη συνέχεια του κράτους» και ζητάει τη συνεργασία με όλες τις δυνάμεις που το 2013 προχώρησαν στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη χώρα με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της ισλαμιστικής τρομοκρατίας στις βόρειες περιοχές της χώρας. Οι δυνάμεις αυτές είναι η Γαλλία (πρώην αποικία της οποίας ήταν το Μάλι), η ΕΕ (στη στρατιωτική δύναμη με ευθύνη των αστικών κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ συμμετέχουν και Ελληνες στρατιωτικοί σύμβουλοι), οι ΗΠΑ, η αποστολή του ΟΗΕ, η Αφρικανική Ενωση. Ολοι αυτοί εμφανίζονται δήθεν να μάχονται τους ισλαμιστές όπως η «Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μαγκρέμπ» (ΑΜQI), τους οποίους μαζί ενίσχυσαν λίγα χρόνια πριν για την ανατροπή του Καντάφι στη Λιβύη, όπως τους φονιάδες που χρόνια στηρίζουν στη Συρία ενάντια στην αστική κυβέρνηση του Ασαντ και τις συμμαχίες του.

Για να κατανοήσει κανείς την πραγματική αιτία της επέμβασης στο Μάλι το 2013 πρέπει να δει τη «μεγάλη εικόνα». Και αυτή δείχνει ότι η χώρα, όπως και πολλές άλλες χώρες της Αφρικής (Λιβύη, Σομαλία, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία), είναι πεδίο σφοδρού ανταγωνισμού ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων - Γαλλίας, ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνας κ.ά. - για τον έλεγχο του πλούτου της. Πρόκειται για χώρα που, αν και ο λαός της ζει σε συνθήκες φτώχειας και ανέχειας, βρίσκεται στην τρίτη θέση στην Αφρική σε αποθέματα χρυσού και επίσης στο βόρειο τμήμα της υπάρχουν σημαντικά αποθέματα ουρανίου. Σε αυτήν την περιοχή δρουν γαλλικά μονοπώλια και είναι σε εξέλιξη «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις» Γαλλίας και ΕΕ ενάντια σε ισλαμιστικές οργανώσεις.

Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε τη στήριξη της Γαλλίας, της ΕΕ, των ΗΠΑ. Ο Ι. Μ. Κεϊτά κατέλαβε την Προεδρία μετά από πραξικόπημα το 2012 που ανέτρεψε τον Πρόεδρο Αμαντού Τουμανί Τουρέ, και επανεκλέχτηκε το 2018 σε εκλογές που η αντιπολίτευση κατήγγειλε για εκτεταμένη νοθεία.

Στη χώρα επομένως δρουν μονοπωλιακοί όμιλοι πολλών χωρών. Η δράση των κινεζικών μονοπωλίων εδώ και πολλά χρόνια, στο Μάλι αλλά και πολλές άλλες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, με προγράμματα κατασκευής υποδομών, σε αντάλλαγμα για την εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών, ανησυχεί ανταγωνιστές από την ΕΕ ή τις ΗΠΑ. Και βεβαίως μερίδιο στη μοιρασιά διεκδικούν και οι ντόπιες αστικές τάξεις, που ανταγωνίζονται και μεταξύ τους την ίδια ώρα που συγκροτούν διακρατικές ενώσεις όπως η Οικονομική Κοινότητα Δυτ. Αφρικής, η Αφρικανική Ενωση κ.λπ.