Παρασκευή 26 Ιούνη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 23
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΗΠΑ - ΚΙΝΑ - ΕΕ
«Αγώνας» πολλών δισεκατομμυρίων για προτεραιότητα στο εμβόλιο

Πέρα από τα οικονομικά οφέλη θα αξιοποιηθεί για πολιτική πίεση, ως παράγοντας ισχύος σε παλιές ή νέες συμμαχίες

Κορυφώνεται ο ανελέητος ανταγωνισμός πολλών δισεκατομμυρίων για την ανάπτυξη και την εξασφάλιση του εμβολίου κατά του κορονοϊού, κυρίως μεταξύ των ΗΠΑ, της Κίνας και της ΕΕ. Το ζητούμενο είναι ποιος θα εξασφαλίσει πρώτος ένα ενδεχόμενο εμβόλιο, με δεδομένο ότι όποιος το προμηθευτεί πρώτος θα είναι και ο πρώτος που θα βγει από την πανδημία, ίσως και δυνατότερος από πριν.

Η ανάπτυξη του εμβολίου σημαίνει πολλά περισσότερα από «επιστημονικό κύρος» για τις ιμπεριαλιστικές υπερδυνάμεις. Πέρα από τα οικονομικά οφέλη, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για άσκηση πολιτικής πίεσης, ως ένας παράγοντας ισχύος, ακόμη και για να αδυνατίσει παλιές συμμαχίες ή να δημιουργήσει νέες.

Σε αυτήν την οικονομική και γεωπολιτική κούρσα οι φαρμακευτικοί όμιλοι «ταΐζονται» με δισεκατομμύρια από κρατικό χρήμα - χρήματα των λαών - εκβιάζοντας ανοιχτά για τη διάθεση του εμβολίου που θα σώσει εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο. Επίσης ο επιχειρηματικός και διακρατικός ανταγωνισμός δυσχεραίνει το επιστημονικό έργο και τη συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών κέντρων, δηλαδή τη γρήγορη και ασφαλή ανάπτυξη ενός εμβολίου κατά του κορονοϊού, ενώ αποκαλύπτει και τον παρασιτικό ρόλο των φαρμακοβιομηχανιών.

Δωρεές για να εξασφαλιστεί μια παγκόσμια αγορά

Σε αυτό το πλαίσιο, η παγκόσμια συμμαχία εμβολίων (GAVI) του ιδρύματος «Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς» συγκέντρωσε 8,8 δισ. δολάρια μετά από μια τηλεδιάσκεψη δωρητών (4/6/2020), ξεπερνώντας το στόχο των 7,5 δισ. δολαρίων. Περισσότερες από 50 χώρες συμμετείχαν στη διάσκεψη δωρητών, η οποία οργανώθηκε από τη Μεγάλη Βρετανία. Τα χρήματα προορίζονται για να αγοραστούν εμβόλια για ασθένειες όπως ιλαρά, πολιομυελίτιδα και διφθερίτιδα για παιδιά σε φτωχότερες χώρες του κόσμου, καθώς οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις φυσικά δεν τα διαθέτουν δωρεάν - τα πουλούν και τα παράγουν με σκοπό το κέρδος. Επίσης προορίζονται για τη διάθεση ενός εμβολίου κατά του νέου κορονοϊού.

Ο «οικοδεσπότης» της διάσκεψης, Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, δεσμεύτηκε για τη μεγαλύτερη δωρεά, ύψους 1,65 δισ. λιρών (περίπου 1,85 δισ. ευρώ). Καθόλου τυχαία, από τη Μεγάλη Βρετανία προέρχεται ένα πολλά υποσχόμενο υποψήφιο εμβόλιο που αναπτύσσεται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και θα παραχθεί από τον βρετανικό φαρμακευτικό όμιλο «AstraZeneca».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεσμεύτηκε για 300 εκατ. ευρώ στα επόμενα πέντε χρόνια. Οπως σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της GAVI, η πανδημία ανέδειξε τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν τα εμβόλια στην καταπολέμηση των ασθενειών, στην προστασία τόσο της ζωής όσο και της οικονομίας.

Στη σημερινή συγκυρία της πανδημίας, τα χρήματα των δωρητών συγκεντρώνονται αρχικά για να εξασφαλιστεί ότι «όσοι πληρώσουν θα έχουν και προτεραιότητα» στη διάθεση του εμβολίου και επιπλέον για να διασφαλιστεί μια παγκόσμια αγορά για τις φαρμακευτικές εταιρείες, που ανησυχούν ότι τα κέρδη δεν θα είναι τα ...αναμενόμενα αν οι φτωχότερες - αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορούν να «αντέξουν» το οικονομικό κόστος για να προμηθευτούν το νέο εμβόλιο. Εξάλλου, η εξάπλωση του ιού είναι παγκόσμια και πρέπει να καταπολεμηθούν όλες οι εστίες, για λόγους ανάπτυξης και σταθερότητας.

Οι φαρμακευτικές εταιρείες ουσιαστικά προπληρώνονται για ένα πιθανό εμβόλιο το οποίο μπορεί να μη λάβει καν αδειοδότηση. «Παρέχοντας εγγυήσεις όγκου για συγκεκριμένα υποψήφια εμβόλια πριν από την αδειοδότησή τους, καθώς και εγγυήσεις σε ολόκληρη την αγορά, η "Gavi Covax AMC" θα ενθαρρύνει τους κατασκευαστές να κάνουν επενδύσεις στην παραγωγική τους ικανότητα», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η GAVI, ενώ η «AstraZeneca» ανακοίνωσε ότι ήταν ο πρώτος φαρμακευτικός όμιλος που εγγράφηκε στο «Gavi Covax AMC» και υπέγραψε σύμβαση προπαραγγελίας 300 εκατ. δόσεων του πιθανού εμβολίου της κατά της Covid-19 σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Ανταγωνισμός, αναρχία, απίστευτα κέρδη

Πίσω από τα κούφια λόγια της «αλληλεγγύης», της παγκόσμιας «συνεργασίας» και «πολυμέρειας» βρίσκεται η βάρβαρη πραγματικότητα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Ο λυσσαλέος ανταγωνισμός καπιταλιστικών κρατών και επιχειρηματικών ομίλων για μέσα προστασίας, ιατρικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, φάρμακα, η αναρχία της καπιταλιστικής παραγωγής, με σκοπό το κέρδος, οι περικοπές και ελλείψεις των δημόσιων συστημάτων Υγείας παντού.

Το αποτέλεσμα; Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχαναν και χάνουν τη ζωή τους, οι λαοί πληρώνουν με χρήμα και αίμα τα απίστευτα κέρδη των φαρμακευτικών ομίλων και των εταιρειών ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και βιοτεχνολογίας, αλλά και τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς.

Οταν ο SARS-CoV-2 άρχισε να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο τον Μάρτη, δεκάδες χώρες έκλεισαν τα σύνορά τους και απαγόρευσαν την εξαγωγή φαρμάκων, προστατευτικών μέσων, αντισηπτικών και αναπνευστήρων. Οι αντίστοιχες επιχειρήσεις ανέβαζαν τις τιμές. Ενδεικτικά, οι ΗΠΑ πλήρωσαν τους αποστολείς φορτίων που ήταν ήδη σε αεροπλάνα για άλλες χώρες, προκειμένου να αποκτήσουν αναπνευστήρες. Η Γαλλία κατάσχεσε ακόμα και μάσκες που προορίζονταν για την Ισπανία και την Ιταλία. Η Γερμανία απαγόρευσε τις εξαγωγές υγειονομικού υλικού, ενώ στην Ιταλία είχε ξεσπάσει η πανδημία.

Εξάλλου, στην επιδημία της γρίπης, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο νέο εμβόλιο για τον ιό H1N1 τα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη αγόρασαν αμέσως τα παγκόσμια αποθέματα. Μόνο οι ΗΠΑ - με Πρόεδρο τότε το «σύμβολο» της ...«πολυμέρειας» και του «πολυπολικού κόσμου», Μπαράκ Ομπάμα - υπέγραψαν συμβόλαια για 600 εκατ. δόσεις του εμβολίου, ενώ οι εξαθλιωμένοι λαοί των λιγότερο ισχυρών και προηγμένων καπιταλιστικών κρατών έμειναν για καιρό χωρίς την προστασία εμβολίου.

ΗΠΑ - Κίνα - ΕΕ

Τα τρία βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα που ανταγωνίζονται στην έρευνα, παραγωγή και προμήθεια ενός εμβολίου κατά του κορονοϊού είναι οι ΗΠΑ, η Κίνα και η ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα τη στρατηγική της για αυτό το θέμα, καλώντας τις «χώρες υψηλού εισοδήματος να λειτουργήσουν ως μια ομάδα διεθνών αγοραστών» ώστε «να επιταχύνουν την ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων για ολόκληρο τον κόσμο». Στα τέλη Μάη, στην παγκόσμια σύνοδο δωρητών συγκεντρώθηκαν 9,8 δισ. ευρώ, ενώ αύριο Σάββατο θα γίνει μία ακόμα παγκόσμια διοργάνωση δωρητών. Τα τεράστια αυτά ποσά συγκεντρώνονται ουσιαστικά για να τα «ποντάρουν» σε πιθανά εμβόλια διαφόρων ερευνητικών ομάδων και για προπαραγγελίες δόσεων εμβολίων που μπορεί να μη λάβουν καν αδειοδότηση! Φυσικά η διάθεση στις αναπτυσσόμενες χώρες θα γίνει με το αζημίωτο, δηλαδή με πολιτικά, οικονομικά και γεωπολιτικά ανταλλάγματα.

Πολλές χώρες της ΕΕ έχουν αρχίσει να επεκτείνουν τις ικανότητες παραγωγής εμβολίων, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι η ΕΕ «δεν μπορεί να βασιστεί» σε ΗΠΑ - Κίνα, ούτε το αντίστροφο.

Εξάλλου η ΕΕ δεν εννοεί ταυτόχρονη διάθεση σε όλο τον κόσμο, πολύ περισσότερο δεν εννοεί ότι οι φτωχές χώρες θα έχουν προτεραιότητα. Ηδη Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία έχουν συμφωνήσει με την «AstraZeneca» για 400 εκατ. δόσεις (οι ΗΠΑ για 300 εκατ.) και βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις και με άλλους φαρμακευτικούς ομίλους.

Αντίστοιχα η Κίνα, που ισχυρίζεται πως το δικό της εμβόλιο - αν τελικά κυκλοφορήσει - θα είναι «δημόσιο αγαθό», θα το αξιοποιήσει για πολιτικές και οικονομικές πιέσεις σε άλλα κράτη, ακολουθώντας την ίδια τακτική με την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος». Οι ΗΠΑ έχουν προπαραγγείλει δόσεις υποψήφιων εμβολίων από διάφορες εταιρείες, ξεκαθαρίζοντας ότι θα έχουν προτεραιότητα στη διάθεσή του στη χώρα.

Στο μεταξύ η πανδημία λειτουργεί και ως στρατηγική ευκαιρία για την Κίνα να πλησιάσει τις ΗΠΑ στον σημαντικό τομέα της βιοτεχνολογίας, καθώς οι κινεζικοί φαρμακευτικοί όμιλοι δεν είναι επί του παρόντος παγκόσμιοι κολοσσοί στην καινοτομία και έρευνα. Η Κίνα έχει πέντε υποψήφια εμβόλια για την Covid-19 που βρίσκονται στο στάδιο της δοκιμής σε ανθρώπους, τα περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Μέσα στον Ιούνη η κινεζική φαρμακοβιομηχανία «China National Biotec Group» (CNBG) ανακοίνωσε ότι το πειραματικό εμβόλιό της έχει παράξει αντισώματα κατά τις κλινικές δοκιμές και πλέον προγραμματίζεται η δοκιμή του σε τελικό στάδιο (φάση 3), σε ανθρώπους σε χώρες του εξωτερικού. Το εμβόλιο, που αναπτύχθηκε από ένα ερευνητικό ινστιτούτο με έδρα την πόλη Γουχάν, το οποίο συνδέεται με τη μητρική εταιρεία της CNBG, τη «Sinopharm», βρέθηκε ότι είχε δημιουργήσει αντισώματα υψηλού επιπέδου σε όλους τους εμβολιασμένους ανθρώπους και χωρίς παρενέργειες, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα από την κλινική δοκιμή. Αυτό τουλάχιστον ανακοίνωσε η εταιρεία, συμπληρώνοντας ότι «έχουμε εξασφαλίσει την πρόθεση για συνεργασία από εταιρείες και ινστιτούτα σε πολλές χώρες» για τη φάση 3.

Η κινεζική παρασκευάστρια εμβολίων «Sinovac Biotech» πρόσφατα ανακοίνωσε επίσης θετικά αποτελέσματα των προκαταρκτικών κλινικών δοκιμών για το υποψήφιο εμβόλιό της, το οποίο αναμένεται να δοκιμαστεί στη Βραζιλία.

Περίπου δώδεκα φαρμακευτικές εταιρείες και κυβερνητικά ερευνητικά ιδρύματα έχουν ήδη ξεκινήσει τη διεξαγωγή δοκιμών σε ανθρώπους σε ΗΠΑ, Κίνα, Βρετανία, Αυστραλία και Γερμανία.


Ε. Μ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ