Ο άνθρωπος που «χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία», με τη ζωή και το έργο του, την παλικαρίσια στάση του απέναντι στην ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε τα τελευταία χρόνια, μας έμαθε πολλά... Με κυριότερο: «Μη σταματήσεις να ονειρεύεσαι, να σπρώχνεις τα όριά σου, να κατακτήσεις το αδύνατο».

«Ποιος άγνωστος με πίστεψε πως θα 'ναι επιτυχία / χωρίς εμένα αν παιχτεί το έργο στη σκηνή»... Με αυτό το τραγούδι, τον «Αμλετ της Βροχής», μας είχε υποδεχτεί στην τελευταία συναυλία του στο Ηρώδειο το περασμένο καλοκαίρι. Ολοι γνωρίζαμε το σοβαρό πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε, δεν το έκρυψε ποτέ άλλωστε... Και το χειροκρότημα τότε ήταν τόσο θερμό, για να του στείλει δύναμη.

Η αγάπη του κόσμου ήταν αυτή που του έδινε τόση δύναμη αυτά τα δύσκολα χρόνια, με την περιπέτεια της υγείας του. Η αγάπη του κόσμου και η αγάπη των πέντε δικών του ανθρώπων, της αγαπημένης του Μαρίας και των τεσσάρων παιδιών του.

Στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ, το Σεπτέμβρη του 2019, πραγματοποίησε την τελευταία του συναυλία. Μπορεί να μην είχε πια τις αντοχές να παίζει συνέχεια στο πιάνο, αλλά για σχεδόν δύο ώρες μας έκανε την τιμή και με τον δικό του, μοναδικό τρόπο, την απίστευτη θεατρικότητα και ζωντάνια του διηύθυνε, συμμετείχε στη συναυλία.

«Τα πράγματα, είναι νόμος, αλλάζουν. Το θέμα είναι να τα αλλάξουμε στη σωστή κατεύθυνση, όχι στο χάος. Εγώ το μόνο, το λίγο που μπορώ να σας υποσχεθώ, είναι: Μέχρι τέλους θα είμαι εδώ»!

Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Σπούδασε Μαθηματικά στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή - συνθέτη Γ. Α. Παπαϊωάννου. Βασικό θέμα που απασχολούσε τον Θάνο Μικρούτσικο, από την αρχή κιόλας της συνθετικής του διαδρομής, ήταν η μελοποίηση της ποίησης.

«Πολιτικά Τραγούδια», «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόβσκη», «Τροπάρια για φονιάδες», «Τα τραγούδια της λευτεριάς», «O Σταυρός του Νότου», «Εμπάργκο», «Ο γέρος της Αλεξάνδρειας», «Η αγάπη είναι ζάλη», «Ολα από χέρι καμένα», «Γραμμές των οριζόντων», «Στου αιώνα την παράγκα», «Ποίηση με μουσική», «Θάλασσα στη σκάλα», «Ο Αμλετ της Σελήνης», «Ο Σχοινοβάτης» και πολλοί ακόμα, είναι δίσκοι που περιλαμβάνουν κομμάτια μελοποιημένης ποίησης.

Μέσα από τα τραγούδια του κατάφερε και έβαλε στο στόμα των ανθρώπων λόγια των Ναζίμ Χικμέτ, Γιάννη Ρίτσου, Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι, Μάνου Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Αλκη Αλκαίου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Φώντα Λάδη, Νίκου Καββαδία, Μιχάλη Γκανά, Κώστα Παπαγεωργίου, Κώστα Τριπολίτη, Λίνας Νικολακοπούλου, Κώστα Λαχά, Γιώργου Κακουλίδη, Χριστόφορου Λιοντάκη, Οδυσσέα Ιωάννου και πολλών ακόμα. Πολλοί είναι και οι ξένοι ποιητές που είχε μελοποιήσει. Αλλωστε, η μελοποίηση του Θ. Μικρούτσικου είναι αυτή που επέτρεψε να κατανοηθούν τα «κρυμμένα» της ποίησης του Καββαδία, που μέχρι τότε θεωρούνταν «ελάσσων» ποιητής.

Απογείωσε την πολιτικοποιημένη τέχνη, την εκτόξευσε σε πλατιούς ορίζοντες από απέραντη αγάπη στον αλύγιστο άνθρωπο που παλεύει για την κοινωνική πρόοδο και την απελευθέρωση της κοινωνίας από τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς. Ολο το έργο του διαπνέεται από το πάθος για την αλήθεια και για το ωραίο μέσα στην τέχνη και τη ζωή.

Συνεργάστηκε με πολλούς Ελληνες και ξένους σκηνοθέτες, γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Τεράστια ήταν και η παρουσία του στη δισκογραφία. Εδωσε εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και είχε συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής. Εργα του έχουν παρουσιαστεί από πολλές μεγάλες ορχήστρες και ορχήστρες μουσικής δωματίου και τα έχουν διευθύνει σπουδαίοι μαέστροι, ανάμεσά τους οι Αλέξανδρος Μυράτ, Jerzy Swoboda, Adrew Davis, Kazuyoshi Akiyama, Louis Devos, Λουκάς Καρυτινός, Αλκης Μπαλτάς κ.ά.

Ο Θάνος Μικρούτσικος έχει συνεργαστεί με όλους σχεδόν τους σημαντικούς Ελληνες ερμηνευτές και μουσικούς και με πολλούς διεθνείς καλλιτέχνες. Το ταλέντο του, η σκληρή και συνεχής δουλειά, η συνεχής διεύρυνση των γνώσεών του τον κατέστησαν και τον καθιστούν έναν από τους μεγαλύτερους συνθέτες που πέρασαν από τον τόπο μας.

Η αναγνώριση και η αγάπη από τέσσερις κοντά γενιές θα κρατούν το έργο του ζωντανό.

Η σχέση του Θ. Μικρούτσικου με το ΚΚΕ κρατά από τα νεανικά του χρόνια, όταν έγινε μέλος του. Στην πορεία οι δρόμοι τους μπορεί να χώρισαν, αλλά δεν έπαψαν να υπάρχουν περίοδοι που ο Θ. Μικρούτσικος συνέβαλλε ουσιαστικά σε εκδηλώσεις του Κόμματος, συμμετείχε ενεργά σε μεγάλες κινητοποιήσεις του κινήματος, ενώ διαχρονική ήταν και η συμβολή του στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ. Οπως άλλωστε ο ίδιος δήλωνε, «τον κόσμο του ΚΚΕ τον σεβόμουν και όταν δεν ήμουν κοντά στο ΚΚΕ. 100 χρόνια Ιστορία. Ενα κόμμα θυσιών, ένα κόμμα έπους».

Τα τελευταία χρόνια συμπορεύτηκε σταθερά με το Κόμμα. Ανελλιπής ήταν η παρουσία του στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ με τα μοναδικά αφιερώματα που παρουσίαζε, οι ξεχωριστές μουσικές του συναυλίες, αλλά και παρεμβάσεις που πλαισίωναν τα Επιστημονικά Συνέδρια της ΚΕ του ΚΚΕ.

Πριν από ενάμιση χρόνο κυκλοφόρησε ένα μοναδικό βιβλίο - cd, αφιερωμένο στα 100 χρόνια του ΚΚΕ: «Θάνος Μικρούτσικος. Καντάτα για τη Μακρόνησο - Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόβσκη». Ο Θάνος Μικρούτσικος τιμήθηκε από το ΚΚΕ με την ένταξή του στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας, στη 12η, τιμητική θέση, στις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιούλη 2019.

Ο ίδιος δεν είναι πια εδώ. Ομως, εμείς, οι δικοί του άνθρωποι, όπως ο ίδιος μας έχει αποκαλέσει, του δίνουμε μία μόνο υπόσχεση. Μαζί με τα τραγούδια του και μέσα από τα τραγούδια του «θα κρατήσουμε ανοιχτό το παράθυρο στο όνειρο, όσο κι αν απέξω υπάρχει σκοτάδι. Γιατί αγωνιζόμενοι μέχρι τέλους θα καταφέρουμε να φτιάξουμε μια κοινωνία ικανή να μας οδηγήσει στην αυτοπραγμάτωση του ανθρώπου.

Δηλαδή, όπως είπε ο πιο μεγάλος διανοητής που πέρασε απ' αυτόν τον κόσμο, ο Κάρολος Μαρξ, "σε κείνη την κοινωνία που ο ψαράς θα γράφει ποιήματα και ο ποιητής θα ψαρεύει"», όπως συνήθιζε να μας θυμίζει ο ίδιος.