Συνεδρίασε χτες με διευρυμένη ατζέντα το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, η συνάντηση των ΥΠΕΞ των «28», όπου την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Νίκος Δένδιας. Κεντρικά ζητήματα της ατζέντας συζήτησης ήταν το Ιράν και η διατήρηση της Διεθνούς Συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του 2015, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ και την εξέλιξη του μηχανισμού ΙNSTEX, χωρών της ΕΕ, για την παράκαμψη του δολαρίου (δες και σχετικό θέμα σελ. 6). Επίσης, η κατάσταση στη Λιβύη, στο Ιράκ, στο Σουδάν, στην Αιθιοπία, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στη Βενεζουέλα. Ακόμα, έγινε άτυπη συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών της Μολδαβίας, χώρας υπό σύνδεση.

Σε όλα αυτά τα ζητήματα η επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι αλλά και οι υπουργοί Εξωτερικών διατύπωσαν τα γνωστά ευχολόγια, που επιχειρούν να κρύψουν τα αντιτιθέμενα συμφέροντα και να παρουσιάσουν την ΕΕ ως δήθεν εγγυητή της ειρήνης και της αμοιβαίας συνεργασίας.

Το ζήτημα των παράνομων γεωτρήσεων της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο τέθηκε από τον Κύπριο ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη και, σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), η απόφαση της ΕΕ θα ήταν η έγκριση «μέτρων κατά της Τουρκίας» που περιλαμβάνονται στα συμπεράσματα των μόνιμων αντιπροσώπων των χωρών - μελών. Τα «μέτρα» είχε αποφασιστεί να ανακοινωθούν αργότερα το βράδυ «προς ένδειξη κατανόησης σε τουρκικό αίτημα σχετικά με την επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος».

Επικαλούμενο την τελική μορφή των συμπερασμάτων, που έλεγε ότι έχει στη διάθεσή του το ΚΥΠΕ, σημειώνει ότι το κείμενο έχει ως εξής: «Eνόψει των συνεχιζόμενων και νέων παράνομων δραστηριοτήτων γεωτρήσεων της Τουρκίας, το Συμβούλιο αποφασίζει να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία περί ολοκληρωμένων αερομεταφορών και συμφωνεί να μη διεξάγεται προς το παρόν το Συμβούλιο Σύνδεσης και άλλες συναντήσεις των διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ - Τουρκίας.

Επιπλέον προσυπογράφει την πρόταση της Επιτροπής για μείωση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020 και καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως σε ό,τι αφορά τα δάνεια με κρατική στήριξη.

Το Συμβούλιο εξακολουθεί να παρακολουθεί το θέμα στενά και, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου, καλεί την Υπατη Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να συνεχίσουν τις εργασίες για επιλογές για στοχοθετημένα μέτρα ενόψει των συνεχιζόμενων ενεργειών γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί και πάλι την Τουρκία να απέχει από τέτοιες ενέργειες, να ενεργεί με πνεύμα καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Ακόμα αναφέρεται: «Το Συμβούλιο, καλωσορίζοντας την πρόσκληση της κυβέρνησης της Κύπρου να διαπραγματευτεί με την Τουρκία, επισημαίνει ότι η οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών και της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας πρέπει να αντιμετωπιστεί με θετικό διάλογο και διαπραγμάτευση, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με την αρχή της καλής γειτονίας».

«Η ΕΕ παραμένει πλήρως αφοσιωμένη στην υποστήριξη των προσπαθειών που έχουν αναληφθεί από τον ΟΗΕ για συνεργασία με τα μέρη, με σκοπό τη δημιουργία των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος», αναφέρει το κείμενο.

«Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συνεισφέρει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών της πτυχών, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο».

Γίνεται φανερό ότι τα περίφημα «μέτρα», για τα οποία πανηγυρίζουν τα αστικά κόμματα, δεν είναι τίποτα άλλο από «ευχές» και «προειδοποιήσεις», σε ένα συνολικότερο αλισβερίσι που σχετίζεται με την κλιμάκωση του ανταγωνισμού ισχυρών δυνάμεων στην περιοχή. Σε αυτό εντάσσεται και η αντιπαράθεση/διαπραγμάτευση Τουρκίας - ΗΠΑ και με αφορμή το ζήτημα της αγοράς των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων «S-400» (βλέπε και σχετικό θέμα σελ. 21).

Χαρακτηριστική είναι και η τοποθέτηση για το θέμα των «μέτρων» του Ελληνα ΥΠΕΞ, Ν. Δένδια, στη γραμμή που είχε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πριν, περί ΕΕ «εγγυητή των κυριαρχικών δικαιωμάτων». Είπε: «Είμαι βέβαιος ότι μετά από αυτήν την ομόθυμη τοποθέτηση πάρα πολλών συναδέλφων, τα αποτελέσματα, όταν θα δημοσιευθούν, θα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση - την κατεύθυνση της υπενθύμισης προς την Τουρκία του Διεθνούς Δικαίου, του περιβάλλοντος στο οποίο πρέπει να κινείται, αλλά και των συνεπειών που μπορεί να έχει μια συμπεριφορά που δεν είναι συμβατή με το Διεθνές Δίκαιο».