«Ουκ εν τω πολλώ το ευ». Αν και μικρού σχήματος και ολιγοσέλιδο (106 σελ.), το βιβλίο που παρουσίασαν προχθές οι εκδόσεις «Entrancte/ Σύγχρονη Εκπαίδευση», το οποίο περιέχει τέσσερα δοκίμια του μεγάλου Γάλλου ιστορικού, θεωρητικού και δημιουργού του πειραματικού κινηματογράφου Ζαν Μιτρύ, υπό τον τίτλο «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Κυρίως χρησιμότατο για τους νέους θεωρητικούς, κριτικούς, δημιουργούς του κινηματογράφου, ιδιαίτερα της βιντεοτέχνης, της οποίας, αν και στα σπάργανα ακόμα στην Ελλάδα, η ανάπτυξή της προβλέπεται γοργή, λόγω του χαμηλού κόστους της.

Την ιστορική, θεωρητική, βοηθητική για τον κινηματογραφικό δημιουργό αξία (αξία «επαναστατική» απέναντι στο παγκοσμιοποιημένο αμερικάνικο κινηματογραφικό μοντέλο) των τεσσάρων κειμένων του Μιτρύ (προέρχονται από το βιβλίο του «Ο πειραματικός κινηματογράφος - Ιστορία και προοπτικές») επισήμαναν ο μεταφραστής τους Γιάννης Φραγκούλης και ιδιαίτερα ο Ανδρέας Παγουλάτος. Ο Α. Παγουλάτος, «μαθητής» του Μιτρύ στο Πανεπιστήμιο «Paris I» υπογράμμισε την επιρροή που άσκησε ο Μιτρύ. Πρώτον, με το παιδαγωγικό και συγγραφικό έργο του (λ.χ. με την 5τομη «Ιστορία του Κινηματογράφου», το κορυφαίο του «Αισθητική και ψυχολογία του Κινηματογράφου» κ.ά.). Με την κοινωνιολογική και διαλεκτική κριτική του απέναντι στη «νεαρή» στις δεκαετίες του '60 και '70 επιστήμη της Σημειολογίας, η οποία ως «μόδα» έκανε και τις ακρότητές της, λ.χ. να βλέπει... το δέντρο αλλά να χάνει το δάσος. Και τέλος, με τις μικρού μήκους (από το 1929 και εντεύθεν) αλλά και μεγάλου μήκους πειραματικές ταινίες του.

Οι έννοιες ρυθμός και μουσική, στενά συνδεδεμένες με τον κινηματογράφο, ιδιαίτερα με τον πειραματικό, δεν έχουν μελετηθεί από τους Ελληνες δημιουργούς και θεωρητικούς του κινηματογράφου. Κι όμως ο ρυθμός, κατά κύριο λόγο, και η μουσική αν δε συμφύονται απολύτως, επιδρούν καθοριστικά, παίζουν «σημαίνοντα», «σηματοδοτικό» ρόλο στη δομή της κινηματογραφικής «γλώσσας» (σενάριο, αισθητική δομή των πλάνων, των σεκάνς, μοντάζ κλπ).