«Σε ό,τι αφορά τα διαρθρωτικά μέτρα που έχουμε εξαγγείλει, θέλω να τονίσω ότι θα τα εκτελέσουμε με αποφασιστικότητα». Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε ο πρωθυπουργός χτες από το βήμα του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου προς τους εκπροσώπους των πολυεθνικών και της οικονομικής ολιγαρχίας του τόπου. Ταυτόχρονα ήταν και η απάντηση - επίδειξη «πυγμής» προς τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα της χώρας. Το μήνυμα προς τους εκπροσώπους του κεφαλαίου στάλθηκε για να επαναβεβαιώσει την κυβερνητική προσήλωση στις αντιλαϊκές επιλογές και επειδή το τελευταίο διάστημα οι φορείς τους προβάλλουν διάφορες αιτιάσεις και μιλούν για δυσθυμία των «αγορών», σε ό,τι αφορά τους ρυθμούς υλοποίησης των κυβερνητικών εξαγγελιών. Προς τους εργαζόμενους, η πρόκληση απευθύνθηκε επειδή κλιμακώνουν τους αγώνες αντίστασης και αντιπαράθεσης με την εφαρμοζόμενη πολιτική και ενόψει της αυριανής απεργίας.

Φυσικά, ο Κ. Σημίτης στην ομιλία του, που έγινε στο ετήσιο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, με θέμα «Η ώρα της Ελληνικής Οικονομίας», επικαλέστηκε και πρόβαλε για μια ακόμα φορά τη «λογική» του μονόδρομου της κυβερνητικής πολιτικής και μίλησε για όλα τα «καυτά» θέματα που απασχολούν την επικαιρότητα: Τις εργασιακές σχέσεις, την ανεργία, τη ...«μεταρρύθμιση» του ΕΣΥ και της κοινωνικής ασφάλισης, τις ιδιωτικοποιήσεις και παντού έκανε χρήση των γνωστών ακροβασιών στις οποίες μας έχει συνηθίσει η κυβέρνηση και το κόμμα του ΠΑΣΟΚ. Ετσι, κατά την πάγια τακτική του, επιχείρησε να δικαιολογήσει και να νομιμοποιήσει τα αντιδραστικά, ακραίας νεοφιλελεύθερης υφής, μέτρα, στο όνομα της κοινωνικής αποδοχής και αναγκαιότητας! Μάλιστα, για να πείσει για την αναγκαιότητα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής, ο πρωθυπουργός προσέφυγε στους «ξένους προστάτες», στην έξωθεν καλή τους μαρτυρία και αναφώνησε: «Είναι ξεκάθαρο σε όλους τους εξωτερικούς παρατηρητές (ΔΝΤ, ΕΕ, ΟΟΣΑ κλπ.) ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει μακρόπνοη και φιλόδοξη στρατηγική, έχει σταθερή οικονομική πολιτική. Αναγνωρίζουν ότι η πολιτική έχει ουσία. Δεν αλλάζει και δεν επηρεάζεται». Εκ των πραγμάτων αναγκάστηκε να εκτοξεύσει «χλιαρές βολές» εναντίον εκείνων που αμφισβητούν τους ρυθμούς εκτέλεσης του οικονομικού προγράμματος. Μίλησε για «Κασσάνδρες που προβλέπουν κατάρρευση μέσα στην ΟΝΕ», για « παρορμητικότητα και τρέχουσα απαισιοδοξία των αγορών», για «απραγία, εφησυχασμό και βόλεμα των κοινωνικών εταίρων» και τέλος για «εμμονή της αντιπολίτευσης στην κούφια διαπλοκολογία, τη μανία για ποινικοποίηση της ελεύθερης λειτουργίας των αγορών και την επιδερμική και ανεύθυνη αντιμετώπιση των πραγματικών προβλημάτων του πολίτη...».

Οπως ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας την προηγούμενη Δευτέρα, έτσι και χτες ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να απολογηθεί στους εμποροβιομηχάνους για το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων της κυβέρνησής του. Αφού αναφέρθηκε με ηχηρές εκφράσεις στην «αποφασιστικότητα» της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει τα πάντα, στη συνέχεια, φορώντας το ένδυμα της «κυβερνητικής αγνότητας», δήλωσε ότι «αυτό όμως δε σημαίνει ξεπούλημα των επιχειρήσεων που ελέγχονται από το Δημόσιο σε οποιαδήποτε τιμή και χωρίς διαφανείς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς μέριμνα για το ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό άλλωστε μας διαφοροποιεί από τις συντηρητικές δυνάμεις»! Με λίγα λόγια ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας ναι, αλλά με τους δικούς μας όρους. Στη συνέχεια αρίθμησε την προς εκποίηση πραμάτεια. Αναφέρθηκε στην «απελευθέρωση» της αγοράς τηλεπικοινωνιών, στη σταδιακή «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας και των εσωτερικών ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών δύο χρόνια πριν την καταληκτική ημερομηνία του 2004, ενώ υποστήριξε ότι επισπεύδονται οι διαδικασίες επίλυσης του προβλήματος της «Ολυμπιακής Αεροπορίας». Δήλωσε συγκεκριμένα: «Θέλουμε μια επιχείρηση απεγκλωβισμένη από τα συντεχνιακά συμφέροντα»!

Το νεοφιλελεύθερο πρωθυπουργικό ντελίριο όμως συνεχίστηκε στα θέματα αιχμής των εργασιακών θεμάτων, της κοινωνικής ασφάλισης και της ιδιωτικοποίησης της Υγείας. Αφού υποκριτικά ισχυρίστηκε ότι στόχος είναι μια ανάπτυξη που θα αφορά όλους και «δε θα αφήνει στο περιθώριο χαμένους, που να ενισχύει τον κοινωνικό αποκλεισμό», στη συνέχεια πέρασε στο «ψητό». Στο όνομα της κυβερνητικής αποτυχίας να αντιμετωπίσει την ανεργία και κλαψουρίζοντας για «το μισό εκατομμύριο άνεργους που είναι σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα», επιχείρησε να δικαιολογήσει το νομοσχέδιο - έκτρωμα για τα εργασιακά. Χωρίς μάλιστα να παίρνει υπόψη του ότι ακόμα και οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες εξαναγκάζονται, εξαιτίας του περιεχομένου του νομοσχεδίου, να συμμετέχουν ακόμα και σε απεργίες, υποστήριξε ότι «το νομοσχέδιο αυτό αλλάζει τις ισορροπίες και αποτελεί χρυσή τομή μεταξύ των διαφορετικών επιδιώξεων εργαζομένων και εργοδοτών». Δε δίστασε, μάλιστα, να καταφύγει στην κοινή συκοφαντία και σε χυδαίες ύβρεις, ισχυριζόμενος ότι «η κυβέρνηση δεν υποχωρεί στις επιδιώξεις των βολεμένων», ενώ, παίρνοντας υπό την... προστασία του τους άνεργους, δήλωσε ότι «η κυβέρνηση οφείλει να λαμβάνει υπόψη και αυτούς που δεν έχουν φωνή, τους ανέργους, αυτούς που δεν έχουν μπει ακόμη στην αγορά εργασίας, τις επιχειρήσεις που θέλουμε να δημιουργηθούν στο μέλλον»!

Εξαπάτηση και υποκρισία χειρίστου είδους έχουμε και από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στο θέμα της Υγείας. Ούτε λίγο ούτε πολύ ισχυρίστηκε ότι «ο πολίτης νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια, όταν γνωρίζει ότι η υγεία του δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα για την πραγματοποίηση επιχειρηματικών κερδών. Νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν γνωρίζει ποιο θα είναι το εισόδημά του, όταν θα αποσυρθεί από την αγορά εργασίας. Οταν γνωρίζει ότι στην ατυχή στιγμή το κράτος θα του συμπαρασταθεί». Μετά όμως τα ωραία λόγια, ο πρωθυπουργός αποκαλύπτει τις νεοφιλελεύθερες επιδιώξεις στον τομέα της Υγείας. Το κοινωνικό κράτος «πρέπει να είναι αποτελεσματικό και δεν πρέπει να δημιουργεί κίνητρα στους πολίτες για να καταφεύγουν στις παροχές του, ενισχύοντας φαινόμενα κοινωνικής ανευθυνότητας! Δεν πρέπει να αμείβει εκείνους που επιλεκτικά αδρανούν(!) και αδιαφορούν για το μέλλον τους(!) και δεν μπορεί να είναι επιλεκτικά γενναιόδωρο»! Εργαζόμενοι της χώρας τρέμετε. Ερχεται το «κράτος - τιμωρός».

Επικριτική για μια ακόμη φορά το τελευταίο διάστημα εμφανίστηκε απέναντι στην κυβέρνηση η ηγεσία των μεγαλοβιομηχάνων της χώρας, όχι βέβαια για την οικονομική πολιτική που εφαρμόζει, αλλά για την ταχύτητα με την οποία εκτελούνται (από την κυβέρνηση) οι επιταγές του μεγάλου ντόπιου και ξένου κεφαλαίου. Χτες, στα πλαίσια του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Λ. Αντωνακόπουλος άσκησε κριτική για τους ρυθμούς «απελευθέρωσης» των αγορών. Βέβαια, δεν έλειψαν και τα συνήθη εγκώμια για την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, όμως αυτό δε φτάνει για το μεγάλο κεφάλαιο, που, όπως φάνηκε και χτες, αξιοποιεί διαφορετικά τις συγκυρίες για τη μεγιστοποίηση των κερδών του.

Στο επιμέρους πάνελ που είχε ως θέμα «οι ελληνικές επιχειρήσεις στην πρόκληση του διεθνούς ανταγωνισμού» ο πρόεδρος του ΣΕΒ εξέφρασε τη γενική του αισιοδοξία για το μέλλον των ελληνικών επιχειρήσεων στο στίβο του διεθνούς ανταγωνισμού, έκρουσε τον κίνδυνο για τις επιχειρήσεις που δεν προχωρούν στον εκσυγχρονισμό της τεχνολογίας και της ειδίκευσης του εργατικού δυναμικού, έστρεψε τα «πυρά» του στην κυβέρνηση που:

• Δεν παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση και έρευνα.
• Δεν έχει διαμορφώσει ένα πιο έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον, αφού υπάρχουν ακόμη αγορές στη χώρα μας που δε λειτουργούν ανταγωνιστικά (δεν έχουν ξεπουληθεί ακόμα όλες οι δημόσιες επιχειρήσεις).
• Η κοινωνία πρέπει να αμείβει την επιχειρηματική επιτυχία και να αντιμετωπίζει την αποτυχία για να διδάσκεται.
• Δεν απλοποιούνται οι κανονισμοί προκειμένου να διευκολύνονται οι επιχειρήσεις και,
• Δεν υπάρχει ένα σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που να στηρίζει τις αλλαγές.

Ωστόσο, λίγες ώρες αργότερα, από τον ίδιο χώρο, ο υφυπουργός Ανάπτυξης Αλ. Καλαφάτης διαβεβαίωνε το κοινό (προφανώς δεν είχε ακούσει τον πρόεδρο του ΣΕΒ) ότι πρέπει «να διαμορφωθεί ένα νέο θεσμικό αναπτυξιακό περιβάλλον, στο οποίο ο ρόλος του κράτους θα περιορίζεται σε στρατηγικά ζητήματα και επιτελικές δραστηριότητες και, παράλληλα, θα προωθούνται μια σειρά από διαρθρωτικές αλλαγές στις δημόσιες επιχειρήσεις». Χαρακτηρίζοντας ότι «ο κύκλος της προηγούμενης πορείας των δημοσίων επιχειρήσεων κλείνει, ο ρόλος των δημοσίων επιχειρήσεων στη νέα απελευθερωμένη αγορά πρέπει να αναπροσαρμοστεί». Δηλαδή, θα προωθηθούν «μια σειρά από αλλαγές και προσαρμογές, οι οποίες περιλαμβάνουν αποκρατικοποιήσεις, μετοχοποιήσεις...».

Αίσθηση όμως προκάλεσε στο εν λόγω πάνελ η ομιλία του προέδρου του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών Γ. Αποστολόπουλου, ο οποίος, πλέκοντας το εγκώμιο της επιχείρησής του για την κερδοφόρα πορεία της στο ανταγωνιστικό διεθνές στερέωμα, άφησε έκθετους τους... βιομήχανους, αφού σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «για να επιβιώσει μία επιχείρηση στα πλαίσια των ανταγωνιστικών αγορών, εξαρτάται καθαρά από την πολιτική της επιχείρησης» τονίζοντας ότι όλες οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να γίνουν ανταγωνιστικές.

Η «διαδοχή» του στο βήμα από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ Κ. Βερόπουλο, ο οποίος και αυτός εκθείασε την επιχείρησή του, δίνοντας μεγάλη έμφαση στην επένδυση στην ΠΓΔΜ και στα ρίσκα που πήρε, ενίσχυσε τη θέση του Γ. Αποστολόπουλου, που εμμέσως πλην σαφώς σημείωσε ότι για την πορεία των επιχειρήσεων ευθύνονται οι επιχειρηματίες και όχι το εκάστοτε θεσμικό πλαίσιο...

Εφαλτήριο για νέα αύξηση της κερδοφορίας του τραπεζικού κεφαλαίου είναι η λεγόμενη εντός ΟΝΕ εποχή. Στο πλαίσιο αυτής της συγκυρίας, των νέων αναγκών και όρων συσσώρευσης πλούτου για την κεφαλαιοκρατία θα αναπτύξει τη στρατηγική της η Εθνική Τράπεζα με τον διοικητή της Θ. Καρατζά να... επιπλήξει τα «πιο συντηρητικά, τα πιο καθυστερημένα τμήματα της κοινωνίας, αλλά και της οικονομίας» ότι «έχουν ήδη πάρει αμυντικές θέσεις».

Ο διοικητής τής υπό κρατικό έλεγχο τράπεζας στη χτεσινή του ομιλία στο συνέδριο του ελληνο-αμερικανικού επιμελητηρίου προσπάθησε ακόμη να φανεί ως καλός γνώστης του «μονόδρομου» και των επιταγών της ΟΝΕ και να αναδείξει την τράπεζά του ως ηγέτιδα δύναμη της σχετικής...«εθνικής» προσπάθειας.

• Αναγόρευσε τους κοινωνικούς εταίρους, όπως τους αποκάλεσε, και «κυρίως τις δυνάμεις της ιδιωτικής πρωτοβουλίας» σε πρωταγωνιστές στη μάχη της ανταγωνιστικότητας.
• Εκρινε επιβεβλημένες τις «διαρθρωτικές προσαρμογές» της ελληνικής οικονομίας και την... «επαναρρύθμιση» (sic!) των αγορών «εκεί όπου αυτό επιβάλλεται για να προστατευτούν ο ανταγωνισμός και κρίσιμα δημόσια αγαθά».
• Προχώρησε σε μια προσπάθεια ορισμού της λεγόμενης νέας οικονομίας που «δεν αντιστοιχεί μόνο σε ένα συγκεκριμένο τομέα της αγοράς, των επιχειρήσεων του διαδικτύου και της νέας τεχνολογίας», αλλά συνιστά «μια νέα αντίληψη του επιχειρείν συνολικά...»

Προέτρεψε τους ντόπιους επιχειρηματίες για συγχωνεύσεις και εξαγορές και για μεγέθυνσητων επιχειρήσεων, που προσφέρει «δυνατότητα βελτίωσης της χρηματοοικονομικής διάρθρωσης και ευκολότερη άντληση κεφαλαίων από τις αγορές»

• Ετσι έκανε λόγο για «ισχυρή περιφερειακή ταυτότητα» της Εθνικής Τράπεζας στις χώρες των Βαλκανίων ( ΝΑ Ευρώπη καταπώς τις αποκάλεσε), προσθέτοντας ότι η «δύναμη της Εθνικής απαιτεί περαιτέρω μεγέθυνση».

Ο τραπεζίτης, με πνεύμα κοσμοπολίτικο, αναφέρθηκε στην «εξωστρέφεια» της Τράπεζάς του, αναφέροντας χαρακτηριστικά την εισαγωγή της μετοχής της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ανάγκη σύνδεσης των επιχειρήσεων με εκπαιδευτικά και ερευνητικά κέντρα.

Ο Καρατζάς είπε ακόμη ότι αναμένει αύξηση της κερδοφορίας από τόκους και για το 2001 καθώς θα αυξηθούν οι δραστηριότητες της «λιανικής τραπεζικής», δηλαδή των δανείων που χορηγούν οι τράπεζες και τα οποία στη συγκυρία της ΟΝΕ θα φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη.

Οπως είναι ευνόητο ο διοικητής, τής υπό κρατικό έλεγχο τράπεζας, θεώρησε θετικές τις δηλώσεις του Γ. Παπαντωνίου για την απομάκρυνση των διοικήσεων των κρατικών τραπεζών από την πολιτική εξουσία και την ανάθεσή τους «στα καταστατικά όργανα» των τραπεζών. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο Καρατζάς έσπευσε να πει ότι μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει «άλλο χαρακτήρα» στην Εθνική Τράπεζα.

Κοινή συνισταμένη των συμφερόντων του τραπεζικού κεφαλαίου και των επιμέρους βλέψεων των τραπεζιτών αποδείχνονται την ίδια στιγμή οι προχτεσινές δηλώσεις του Γ. Παπαντωνίου στο ελληνοαμερικανικό επιμελητήριο. Οι τραπεζίτες έρχονται να εξάρουν τόσο τα μέτρα για το χρηματιστήριο όσο και τις λογιστικές αλχημείες για τον τρόπο αποτίμησης των διαφόρων χαρτοφυλακίων που έχουν στη διαχείρισή τους οι λεγόμενοι θεσμικοί επενδυτές και οι τράπεζες.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στις δηλώσεις του Παπαντωνίου για την απομάκρυνση των διοικήσεων στις υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες και η ανάθεση της διοίκησης στα καταστατικά όργανα των ίδιων των τραπεζών. Η εξέλιξη αυτή λύνει τα χέρια του τραπεζικού κεφαλαίου που προσπαθεί να δείξει την ετοιμότητά του αλλά και την πρωτοκαθεδρία του στη συγκυρία της ΟΝΕ.

Ετσι ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας έσπευσε από το βήμα του ελληνοαμερικανικού επιμελητηρίου να κάνει λόγο για τον «άλλο χαρακτήρα» που θα πάρει η Εθνική. Από την πλευρά του ο διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας Γ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του «Φλας» ανέφερε ότι με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η λειτουργία της Εμπορικής ως ιδιωτικής τράπεζας και έκανε γνωστό ότι μέσα στη βδομάδα θα αλλάξει το ΔΣ με την ένταξη σε αυτό των Γάλλων της Gredit Agricole και εκπροσώπου του ΟΓΑ.

***

***

***